eerlijk eden - Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek

mermeer de Geniedijk, met daarin diverse forten, die halverwege de
Haarlemmermeepolder de waterlinie afsloot. De forten moesten zorgen
dat de vijand uit de buurt bleef en niet aan de knoppen van het
systeem zou kunnen draaien. Zorgvuldig werd het bereik van de
kanonnen gepland, zodat de gehele Stelling "bestreken" kon worden.
Ook buiten de Stelling stonden forten, zoals Fort Heemstede, bij de
Ringvaart zuidelijk van de Cruquiusbrug. In de Mobilisatieperiode van
1914 werden de forten bemand door 200 tot 300 manschappen.
Na bestudering van de modernere oorlogsvoering werd de Stelling
aangepast en in 1922 omgedoopt tot "Vesting Holland", die zich in
1940 nog gedeeltelijk met water trachtte te verdedigen.
De heer Wagemakers toont vele lichtbeelden en een video, waarin we
zien hoe na vele jaren de Stelling een fraaie groene gordel is geworden,
met verlaten forten en kazernes, waarbij Flora en Fauna van veel
rust kon profiteren. Men kan de Stelling bezoeken en bewonderen wat
er met al dat beton en staal werd geconstrueerd. Maar men kan ook
gaan kijken hoe allerlei dieren en 160 soorten planten gedijen in de
beslotenheid van de Stelling-elementen. Bij het Fort Edam vindt men
bijv. de ransuil, de torenvalk, de bunzing en vleermuizen in gezelschap
van de rugstreeppad.
Na de tweede Wereldoorlog is de Stelling geleidelijk weer in de
belangstelling gekomen en is men zich bewust geworden van de
historische-, de natuur- en culturele waarde die hij nu heeft.
Maar daarmee is niet gezegd dat de gehele Stelling nu gekoesterd
wordt. Er zijn vele, ook particuliere, partijen bij betrokken, zoals 26
gemeenten, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en bijv. sloperijen
in de strijd om de vingerafdruk van de Stelling in het landschap rond
Amsterdam te behouden. Natuurlijk speelt onbekendheid een rol,
maar er zijn successen. Verscheidene forten hebben een bestemming
gekregen en de spoorverdubbeling bij Abcoude heeft onlangs toch
rekening gehouden met de nabijheid van en het zicht op een fort van
de Stelling.
De Stichting Stelling van Amsterdam wil het geheel in stand houden en
vindt gelukkig langzaam aan enige bijval van Rijk, Provincie en Gemeente.
Zo wordt er in de Cultuurnota ten aanzien van ruimtelijke
ordening nu rekening mee gehouden en wordt de Stichting betrokken
in allerlei plannen.
De heer Wagemakers wijst ons tenslotte graag op het boek over de
141