Visitatierapport - Woonconcept
Visitatierapport - Woonconcept
Visitatierapport - Woonconcept
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Visitatierapport</strong><br />
KWH-Visitatie Woningcorporaties<br />
Deel I: Maatschappelijke prestaties<br />
<strong>Woonconcept</strong>, Meppel<br />
Rotterdam, juni 2010
Colofon<br />
Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH)<br />
Oostzeedijk 62<br />
Postbus 4000<br />
3006 AA ROTTERDAM<br />
T 010 282 7088<br />
F 010 213 3727<br />
E kwh@kwh.nl<br />
W www.kwh.nl<br />
Visitatiecommissie:<br />
> de heer J. Blaauw (voorzitter)<br />
> mevrouw mr. H.D. Frantzen-Boeve (visitator)<br />
> de heer drs. ing. G.A. van Bortel (secretaris)<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 2 van 62
Inhoudsopgave<br />
Voorwoord<br />
0 Samenvatting 6<br />
0.1 Beoordeling per ratio 6<br />
0.2 Beoordeling per prestatieveld 7<br />
0.3 Samenvattende scorekaart 8<br />
0.4 De prestaties van <strong>Woonconcept</strong>: een recensie 9<br />
1 Inleiding 11<br />
1.1 Visitaties in de corporatiesector 11<br />
1.2 De KWH-aanpak van visitaties 11<br />
1.3 Bijzondere aanpak visitatie <strong>Woonconcept</strong> 14<br />
1.4 <strong>Woonconcept</strong> en haar werkgebied: een impressie 14<br />
1.5 Leeswijzer 14<br />
2 Presteren naar opgaven (PnO) 16<br />
2.1 De maatschappelijke opgaven in gemeente(n) waarin corporatie werkzaam is 16<br />
2.2 Presteren naar Opgaven (PnO): I Prestaties 17<br />
2.3 Presteren naar Opgaven (PnO): II Kennis en Inzicht 24<br />
2.4 Presteren naar Opgaven (PnO): III Planning 24<br />
2.5 Presteren naar Opgaven (PnO): IV Monitoring 25<br />
2.6 Beoordeling visitatiecommissie: Presteren naar Opgaven (PnO) 25<br />
3 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D) 26<br />
3.1 Missie en ambities 26<br />
3.2 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): I Prestaties 26<br />
3.3 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): II Kennis en Inzicht 32<br />
3.4 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): III Planning 32<br />
3.5 Presteren naar Ambities en Doelen (PnA/D): IV Monitoring 33<br />
3.6 Beoordeling visitatiecommissie: Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D) 33<br />
4 Presteren volgens Belanghouders (PvB) 34<br />
4.1 De belangrijkste belanghouders van <strong>Woonconcept</strong> 34<br />
4.2 Presteren volgens Belanghouders (PvB): I Prestaties 34<br />
4.3 Presteren volgens Belanghouders (PvB): II Kennis en Inzicht 40<br />
4.4 Presteren volgens Belanghouders (PvB): III Planning 40<br />
4.5 Presteren volgens Belanghouders (PvB): IV Monitoring 41<br />
4.6 Beoordeling visitatiecommissie: Prestaties volgens Belanghouders (PvB) 41<br />
5 Presteren naar Vermogen (PnV) 42<br />
5.1 Enkele kerngegevens 42<br />
5.2 Presteren naar Vermogen (PnV): I Prestaties 43<br />
5.3 Presteren naar Vermogen (PnV): II Visie 45<br />
5.4 Presteren naar Vermogen (PnV): III Risicoprofiel 46<br />
5.5 Presteren naar Vermogen (PnV): IV Bedrijfsvoering 46<br />
5.6 Beoordeling visitatiecommissie: Prestaties naar Vermogen (PnV) 47<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 3 van 62
6 Governance 48<br />
6.1 Goed bestuur 48<br />
6.2 Onderdeel II Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding 49<br />
6.3 Beoordeling visitatiecommissie: Governance 50<br />
Bijlagen<br />
I. Onderzoeksverantwoording<br />
II. Samenstelling visitatiecommissie<br />
III. Overzicht geïnterviewde personen<br />
IV. Overzicht geraadpleegde documenten<br />
V. Toelichting Huur op Maat <strong>Woonconcept</strong><br />
VI. Toelichting leefbaarheidspiramide <strong>Woonconcept</strong><br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 4 van 62
Voorwoord<br />
Voor u ligt de rapportage van de maatschappelijke visitatie van <strong>Woonconcept</strong> die is uitgevoerd op basis van de<br />
KWH-Visitatiemethode. KWH is een door de Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland geaccrediteerde<br />
organisatie. Met behulp van deze visitatiemethode zijn de prestaties van <strong>Woonconcept</strong>, de kwaliteit van het<br />
maatschappelijk ondernemen en de borging hiervan beoordeeld.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft zich bijzonder ingespannen om deze visitatie mogelijk te maken. Zij heeft haar ‘ramen en<br />
deuren opengegooid’, de visitatiecommissie toegang gegeven tot haar belanghouders,<br />
huurdersvertegenwoordigers, toezichthouder, medewerkers en niet te vergeten een groot aantal<br />
beleidsdocumenten. Zij heeft zich hiermee kwetsbaar durven opstellen. Dit getuigt van durf en ondernemerschap<br />
en de bereidheid om te leren en verantwoording af te leggen.<br />
Ik wil <strong>Woonconcept</strong> hartelijk danken voor haar bijdrage aan deze KWH-Visitatie en veel succes wensen bij de<br />
verdere groei en ontwikkeling van haar maatschappelijk ondernemerschap.<br />
mr. Sjoerd Hooftman<br />
directeur-bestuurder KWH<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 5 van 62
0 Samenvatting<br />
In deze samenvatting geven wij in een notendop de uitkomsten van de maatschappelijke visitatie van<br />
<strong>Woonconcept</strong>.<br />
0.1 Beoordeling per ratio<br />
In onderstaande figuur staan de scores die <strong>Woonconcept</strong> haalt op de verschillende ratio’s (onderdelen) die we<br />
voor deze visitatie hanteren.<br />
De prestaties van <strong>Woonconcept</strong> worden gemiddeld met een 6,9 gewaardeerd. De hoogste score, een 7,2, wordt<br />
behaald op de ratio Presteren naar Vermogen (PnV). De laagste score, een 6,4, wordt gehaald op de ratio<br />
Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D). Wij zullen deze scores in deze rapportage toelichten..<br />
Governance (Gov)<br />
6,6<br />
7,0<br />
Presteren volgens Belanghouders<br />
(PvB)<br />
Presteren naar eigen Am bities en<br />
Doelen (PnA/D)<br />
10<br />
86,4<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
Presteren naar Opgaven (PnO)<br />
7,1<br />
7,2<br />
Presteren naar Vermogen (PnV)<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 6 van 62
0.2 Beoordeling per prestatieveld<br />
7. Energie en duurzaamheid<br />
6. Stedelijke vernieuw ing<br />
5. Bouw productie<br />
De beoordeling van prestaties van <strong>Woonconcept</strong> op het gebied van eigen ambities en doelen (PnA/D) liggen op<br />
enkele onderdelen wat lager dan die van presteren naar opgaven (PnO) en presteren volgens belanghouders<br />
(PvB). Dit heeft twee oorzaken. Ten eerst heeft <strong>Woonconcept</strong> haar doelen en prestaties niet altijd even concreet<br />
en eenduidig opgeschreven waardoor het moeilijk te bepalen is of doelen daadwerkelijk zijn behaald. Daarnaast<br />
heeft <strong>Woonconcept</strong> zichzelf in de afgelopen jaren erg ambitieuze doelen gesteld die niet altijd zijn gehaald, maar<br />
waarvan <strong>Woonconcept</strong> ook niet altijd even duidelijk heeft vermeld waarom ze niet zijn behaald. De beoordeling<br />
van PnA/D wordt dus sterk beïnvloed door knelpunten in de eigen beleidscyclus van <strong>Woonconcept</strong>: concreet<br />
zeggen wat je gaat doen, doen je wat je zegt, uitleggen als dat niet zo is en verantwoorden wat je eraan gaat<br />
doen. Op dit punt ligt er voor <strong>Woonconcept</strong> een verbeteropgave. Vooral op het vlak van bouwproductie en<br />
leefbaarheid leidt dit euvel tot lage scores.<br />
Uit Presteren naar Opgaven en Presteren volgens Belanghouders blijkt dat <strong>Woonconcept</strong> op veel prestatievelden<br />
bijzonder goede maatschappelijke prestaties levert. Op het vlak van de huisvesting voor bijzondere doelgroepen<br />
levert <strong>Woonconcept</strong> uitzonderlijke prestaties. Ook op het gebied van de stedelijke vernieuwing levert<br />
<strong>Woonconcept</strong> goede prestaties, waarbij de aanpak van de wijk Krakeel in Hoogeveen een echt voorbeeld project<br />
is. Dit wordt ook ondersteund door de waardering van belanghouders. De waardering van het prestatieveld<br />
bouwproductie ligt lager omdat <strong>Woonconcept</strong> de afgelopen jaren relatief zwaar heeft ingezet op de bouw van<br />
koopwoningen, duurdere huurwoningen en zorgvastgoed en zorgappartementen. <strong>Woonconcept</strong> heeft relatief<br />
weinig betaalbare huurwoningen opgeleverd.<br />
1. Beschikbaarheid<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
4. Leefbaarheid<br />
2. Betaalbaarheid<br />
Presteren volgens Belanghouders (PvB) Presteren naar Opgaven (PnO)<br />
Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D)<br />
3. Bijzondere doelgroepen<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 7 van 62
0.3 Samenvattende scorekaart<br />
In de onderstaande tabel is de beoordeling van <strong>Woonconcept</strong> in meer detail weergegeven. Een toelichting op de<br />
diverse onderdelen is opgenomen in de hoofdstuk 3 tot en met 6.<br />
Presteren naar Opgaven (PnO)<br />
I II III IV<br />
Kennis<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 8 van 62<br />
en<br />
Inzicht<br />
Planning<br />
Wegingsfactor 70% 10% 10% 10%<br />
1. Beschikbaarheid 7,0<br />
2. Betaalbaarheid 7,0<br />
3. Bijzondere doelgroepen 9,0<br />
4. Leefbaarheid 8,0<br />
5. Bouwproductie 5,5<br />
6. Stedelijke vernieuwing 8,0<br />
7. Energie en duurzaamheid 6,0<br />
Presteren naar eigen Ambities en<br />
Doelen (PnA/D)<br />
1. Beschikbaarheid 7,0<br />
2. Betaalbaarheid 7,0<br />
3. Bijzondere doelgroepen 8,0<br />
4. Leefbaarheid 6,0<br />
5. Bouwproductie 4,0<br />
6. Stedelijke vernieuwing 6,0<br />
7. Energie en duurzaamheid 6,0<br />
Presteren volgens Belanghouders<br />
(PvB)<br />
1. Beschikbaarheid 7,1<br />
2. Betaalbaarheid 6,8<br />
3. Bijzondere doelgroepen 7,9<br />
4. Leefbaarheid 7,8<br />
5. Bouwproductie 6,7<br />
6. Stedelijke vernieuwing 7,5<br />
7. Energie en duurzaamheid 7,2<br />
Monitoring Totaal<br />
7,2 8,5 7,3 5,0 7,1<br />
6,3 7,6 7,0 5,0 6,4<br />
7,3 6,6 6,0 6,0 7,0<br />
I II III IV<br />
Vermogens<br />
prestaties<br />
Visie Risico<br />
profiel<br />
Wegingsfactor 70% 10% 10% 10%<br />
Bedrijfsvoering Totaal<br />
Presteren naar Vermogen (PnV) 7,3 7,7 6,8 6,5 7,2
I II<br />
Goed<br />
bestuur<br />
Ambities<br />
en doelen<br />
Maatschappelijke verantwoording en<br />
Beleidsbeïnvloeding<br />
Opgaven in<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 9 van 62<br />
het<br />
werkgebied<br />
Betrokken-<br />
heid van<br />
belang-<br />
hebbenden<br />
Vermogen<br />
Wegingsfactor 20% 20% 20% 20% 20%<br />
Governance (Gov) 6,2 6,7 7,0 6,3 7,0 6,6<br />
0.4 De prestaties van <strong>Woonconcept</strong> : een recensie<br />
Totaal<br />
In deze paragraaf geven wij een samenvattend oordeel over de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> op de verschillende<br />
onderdelen van de maatschappelijke visitatie.<br />
Maatschappelijk ondernemer met lef en visie en overwegend goede prestaties<br />
<strong>Woonconcept</strong> levert op de meeste prestatievelden goede maatschappelijke prestaties. Het is een actieve,<br />
innovatieve en ondernemende organisatie. In het bijzonder de prestaties op het gebied van leefbaarheid,<br />
stedelijke vernieuwing en maatschappelijk vastgoed zijn opvallend. De prestaties op het vlak van nieuwe<br />
betaalbare huurwoningen blijven echter achter.<br />
De corporatie heeft bijzonder goede antennes voor maatschappelijke opgaven in én buiten haar werkgebied en<br />
wil daar ook een bijdrage aan leveren, zelfs als dat soms op gespannen voet staat met regelgeving.<br />
Een organisatie waar de prestaties achter de ambities aan hollen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> is een maatschappelijk ondernemer met lef, visie en een brede taakopvatting. Die combinatie leidt<br />
tot een organisatie met hoge ambities, veel ideeën en initiatieven. De organisatie kan dat soms moeilijk bijbenen,<br />
waardoor de paradoxale situatie ontstaat dat de corporatie respectabele prestaties levert die toch achterblijven bij<br />
de geformuleerde doelen. <strong>Woonconcept</strong> wekt daardoor in haar maatschappelijk omgeving soms verwachtingen<br />
die zij niet altijd kan waarmaken.<br />
Het verschil tussen ambitie en realisatie komt ook terug in de eigen bedrijfsvoering. De beleidsvisie 2006-2011 is<br />
leidend voor de activiteiten van <strong>Woonconcept</strong>. Dat zegt iets over de kwaliteit van dat document en het draagvlak<br />
binnen en buiten de organisaties. In jaarplannen worden doelstellingen gekwantificeerd, bijvoorbeeld in de vorm<br />
van investeringsbudgetten. De doelstellingen zelf worden in het jaarverslag onvoldoende concreet beschreven.<br />
De visitatiecommissie heeft geconstateerd dat activiteiten wel in lijn liggen met de beleidsvisie maar dat de<br />
doelstellingen uit het jaarplan vaak niet worden gerealiseerd en dat door <strong>Woonconcept</strong> maar beperkt wordt<br />
toegelicht waarom dat zo is.<br />
Soms lastig en wispelturig<br />
<strong>Woonconcept</strong> kan soms ietwat wispelturig reageren: schakelend tussen weloverwogen en impulsief, maar ook<br />
tussen gerichtheid op de maatschappij en gerichtheid op de eigen organisatie. <strong>Woonconcept</strong> is kritisch naar haar<br />
omgeving, bijvoorbeeld naar Aedes en de gemeenten in haar werkgebied, maar minder kritisch naar zichzelf.<br />
Ondernemend en innovatief<br />
<strong>Woonconcept</strong> gaat risico’s niet uit de weg en is in staat om geld te verdienen met commerciële projecten in de<br />
koopsector en in dure huur projecten, terwijl veel corporaties op dergelijke projecten in deze moeilijke<br />
marktomstandigheden verlies lijden. <strong>Woonconcept</strong> heeft een goede vermogenspositie en gebruikt de kasstromen<br />
uit dit vermogen in voldoende mate voor het aanpakken van maatschappelijke opgaven.
Koerswijzigingen zorgt voor ruis<br />
Door de economische crisis hebben veel organisaties te maken met veranderende agenda’s en prioriteiten. Ook<br />
<strong>Woonconcept</strong>. De wijze waarop <strong>Woonconcept</strong> dit communiceert met haar maatschappelijke omgeving is niet altijd<br />
even duidelijk. Belanghouders signaleren dat <strong>Woonconcept</strong> aangeeft dat haar financiële mogelijkheden beperkt<br />
zijn en zij merken dat in projecten minder makkelijk met <strong>Woonconcept</strong> zaken gedaan kunnen worden. Die<br />
signalen vinden vooral plaats in het geruchten- en wandelgangencircuit. Sommige belanghouders hebben de<br />
indruk dat <strong>Woonconcept</strong> geen nieuw beleid heeft geformuleerd, anderen dat dit beleid er wel is maar nog niet<br />
gecommuniceerd.<br />
Open en benaderbaar<br />
<strong>Woonconcept</strong> is een bijzonder open en benaderbare organisatie. Het is een organisatie die actief nadenkt waar<br />
zij in haar werkgebied het verschil kan maken. <strong>Woonconcept</strong> heeft veel contacten met belanghouders, maar die<br />
belanghouders melden ook dat <strong>Woonconcept</strong> niet altijd oog heeft voor de doelen van haar<br />
samenwerkingspartners.<br />
Risicobeheersing en governance nog in ontwikkeling<br />
Risicobeheersing en doelmatigheid zijn voor verbetering vatbaar. Uit een door accountant PWC uitgevoerde<br />
evaluatie blijkt dat er voor <strong>Woonconcept</strong> nog belangrijke aandachtspunten liggen op het gebied van de<br />
verankering van de strategie binnen de eigen organisatie en de risicobeheersing van haar activiteiten. In het<br />
bijzonder op het vlak van het benoemen en analyseren van risico’s binnen de processen projectontwikkeling en<br />
financieel beheer.<br />
<strong>Woonconcept</strong> leeft de governancecode voldoende na en recente wijzigingen in de samenstelling van de RvC<br />
hebben de professionaliteit versterkt.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 10 van 62
1 Inleiding<br />
1.1 Visitaties in de corporatiesector<br />
De samenleving heeft het laatste woord als het gaat over het maatschappelijk presteren van corporaties, niet de<br />
overheid, maar ook corporaties zelf niet. Verticaal toezicht door de overheid maakt plaats voor ‘horizontale’<br />
verantwoording aan de samenleving. Huurders, gemeenten en andere belanghouders kunnen nu gefundeerd hun<br />
maatschappelijk oordeel uitspreken over prestaties van woningcorporaties. Een nieuw systeem van<br />
maatschappelijke visitatie biedt daarvoor alle handvatten. Het nieuwe visitatiestelsel maakt objectief zichtbaar en<br />
meetbaar wat corporaties nu en straks kunnen betekenen voor bestuurders, toezichthouders, de rijksoverheid en<br />
vooral voor de huurders, de buurten en andere belanghouders.<br />
Werking<br />
Deelname aan maatschappelijke visitaties is verplicht voor corporaties die lid zijn van brancheorganisatie Aedes.<br />
Corporaties dienen zich eenmaal in de vier jaar te laten visiteren. Eens per vier jaar krijgt elke corporatie een<br />
deskundige visitatiecommissie op bezoek, samengesteld door een geaccrediteerd bureau. Die commissie licht de<br />
corporatie door vanuit het perspectief van de opgaven in het werkgebied en vanuit de verwachtingen van<br />
gemeente, huurders en andere belanghouders in de directe omgeving. Wat presteert de corporatie werkelijk?<br />
Welk vermogen is daarvoor echt beschikbaar? Wordt dat vermogen voldoende benut? Wat vinden<br />
belanghebbenden van het presteren van de corporatie? Hoe worden zij in de dagelijkse praktijk betrokken bij het<br />
beleid? Ook telt mee welke doelen de corporatie zelf heeft en of ze wel alles doet wat in haar vermogen ligt om<br />
deze doelen te realiseren. De bevindingen worden zo veel mogelijk meetbaar gemaakt, geanalyseerd,<br />
beoordeeld en gerapporteerd volgens een uniforme methodiek. Het visitatierapport is openbaar.<br />
De beoordeling van de prestaties heeft plaatsgevonden op basis van een uitgebreid stelsel van normen en<br />
meetpunten. In Bijlage 1 Onderzoeksverantwoording is weergegeven op basis van welke meetschaal de<br />
beoordeling tot stand is gekomen.<br />
1.2 De KWH-aanpak van visitaties<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft haar prestaties, haar beleids- en bedrijfsproces laten beoordelen op basis van de KWH-<br />
Visitatiemethode. Deze methode bestaat uit twee delen. Deel I beoordeelt de prestaties van <strong>Woonconcept</strong><br />
conform het visitatiestelsel “Maatschappelijke Visitatie Woningcorporaties” versie 3.0. Dit stelsel worden hieronder<br />
nader toegelicht. Deel II geeft concrete aanknopingspunten voor leren en verbeteren vanuit vijf perspectieven: de<br />
klant, bewonersparticipatie, belanghouders, intern toezicht en medewerkers. De scores in beide delen zijn<br />
gebaseerd op een beoordeling van de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> door een visitatiecommissie. Meer informatie<br />
over samenstelling van de commissie is opgenomen in de bijlagen.<br />
Deel I: beoordeling op basis van het visitatiestelsel “Maatschappelijke Visitatie Woningcorporaties”<br />
versie 3.0<br />
Het onderzoek in deel I van het rapport omvat een beoordeling van geleverde prestaties afgezet tegen vijf ratio’s:<br />
ten eerste de opgaven in het werkgebied zoals deze zijn vastgelegd in prestatieafspraken en de woonvisie van de<br />
gemeente. Daarnaast is gekeken naar de eigen prestaties in relatie tot de doelen en ambities van de corporatie,<br />
prestaties volgens belanghouders, het presteren naar (financieel) vermogen en ten slotte de kwaliteit van de<br />
besluitvorming / governance (zie figuur 1).<br />
De beoordeling heeft plaatsgevonden op basis van documentanalyses, gesprekken met belanghouders, zoals de<br />
gemeenten, zorg- en welzijnsinstellingen, wijkraden en bewonersvertegenwoordigers. Eveneens is gesproken<br />
met interne toezichthouders, directieleden, leidinggevenden, medewerkers en met de accountant van<br />
<strong>Woonconcept</strong><br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 11 van 62
Als onderdeel van de visitatie heeft <strong>Woonconcept</strong> een zelfevaluatie opgesteld en gegevens verzameld over de<br />
opgaven in haar werkgebied, haar doelen en ambities en de door haar geleverde prestaties. <strong>Woonconcept</strong> diende<br />
alle gegevens te onderbouwen met oorspronkelijke documenten, zoals beleidsplannen en jaarverslagen. Een<br />
nadere toelichting op de structuur en werkwijze van deze KWH-Visitatie is opgenomen in de<br />
onderzoeksverantwoording in de bijlagen.<br />
Figuur 1. Structuur visitatiestelsel “Maatschappelijke Visitatie Woningcorporaties” versie 3.0<br />
Het visitatiestelsel versie 3.0 gebruikt de uitdrukking Presteren volgens Stakeholders (PvS). KWH is van mening<br />
dat het Nederlandse woord belanghouders een volwaardig alternatief is en gebruikt daarom de omschrijving<br />
Presteren volgens Belanghouders en de afkorting PvB.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 12 van 62
Deel II: de perspectieven van KWH<br />
In het tweede deel van de KWH-Visitatie wordt de waardering van klanten en belanghouders voor het<br />
maatschappelijk presteren van de corporatie in beeld gebracht. Deze waardering wordt gemeten met delen van<br />
KWH-meetproducten zoals het KWH-Participatielabel, het KWH-Maatschappijlabel en KWH-Huurlabel.<br />
De meerwaarde van deel II van het rapport is dat naast het oordeel over prestaties ook een oordeel wordt<br />
gegeven over het beleidsproces van de corporatie en de mate waarin belanghouders tevreden zijn hierover<br />
aangevuld met de tevredenheid van klanten over de dienstverlening van de corporatie. Doordat gebruik wordt<br />
gemaakt van hele concrete normen en meetpunten, geeft het tweede deel van het rapport concrete<br />
aanknopingspunten voor leren en verbeteren.<br />
Figuur 2. de perspectieven van KWH in schema<br />
Perspectief<br />
klanten<br />
De visitatiecommissie zoekt in deel II verklaringen voor prestaties of het uitblijven daarvan. De sleutel kan<br />
bijvoorbeeld liggen in het interne toezicht, in de mate waarin de structuur, de bedrijfsvoering en de cultuur van de<br />
werkorganisatie zijn afgestemd op de ambities en externe opgave en uitdagingen van de corporatie, of in de<br />
frequentie en de diepgang van het overleg met de belanghouders. De visitatiecommissie kijkt niet alleen naar wat<br />
al is bereikt. Ze beoordeelt ook of er voldoende waarborgen zijn voor goed presteren in de nabije toekomst. Het is<br />
aan de visitatiecommissie om het presteren in perspectief te plaatsen en te komen tot een wijs en<br />
communiceerbaar oordeel.<br />
Perspectief<br />
medewerkers<br />
De beoordeling van <strong>Woonconcept</strong> in het tweede deel van dit onderzoek heeft plaatsgevonden op basis van een<br />
uitgebreid stelsel van normen en meetpunten. In de onderzoeksverantwoording in de bijlagen is weergegeven<br />
hoe de beoordeling tot stand is gekomen.<br />
Perspectief<br />
intern toezicht<br />
Proces<br />
maatschappelijke<br />
prestaties<br />
Perspectief<br />
bewonersparticipatie<br />
Perspectief<br />
belanghouders<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 13 van 62
1.3 Bijzondere aanpak visitatie <strong>Woonconcept</strong><br />
De wijze waarop de visitatie bij <strong>Woonconcept</strong> is aangepakt is bijzonder. De corporatie wilde zich laten visiteren<br />
door vertegenwoordigers uit de maatschappij. De visitatiecommissie is daarom samengesteld op basis van een<br />
open werving en selectie procedure onder de verantwoordelijkheid van KWH. In overleg met <strong>Woonconcept</strong> is een<br />
profielschets opgesteld. Deze profielschets is door KWH verwerkt in een wervingsadvertentie die is geplaatst in<br />
de NRC en een lokaal nieuwsblad. De campagne was gericht op het werven van twee visitatoren, waarvan één<br />
de rol van voorzitter kon vervullen. De visitatoren ontvangen voor hun werkzaamheden een passende<br />
vergoeding.<br />
De belangstelling voor deze functies was groot. Uit de vele reacties heeft KWH een selectie gemaakt. Op basis<br />
hiervan heeft KWH samen met de directeur/bestuurder en de voorzitter van de RvC gesprekken gevoerd met<br />
kandidaten en twee personen geselecteerd met een brede maatschappelijke achtergrond en veel bestuurlijke<br />
ervaring. De visitatoren hebben een korte training ontvangen waarin zij konden kennismaken met de<br />
corporatiesector, alsmede de methodiek voor maatschappelijke visitaties.<br />
1.4 <strong>Woonconcept</strong> en haar werkgebied: een impressie<br />
<strong>Woonconcept</strong> beheert met 145 FTE circa 12.500 woningen in Noordwest-Overijssel en Drenthe. De corporatie is<br />
met name actief in de gemeenten Assen, Hoogeveen, Meppel en Steenwijk. Daarnaast is <strong>Woonconcept</strong> in nog 7<br />
plattelandsgemeenten in Drenthe, Overijssel en Groningen actief, vooral waar het gaat om het realiseren van<br />
zorgvastgoed.<br />
<strong>Woonconcept</strong> profileert zich als een corporatie die de kwaliteit van leven centraal stelt. De corporatie ontwikkelt<br />
diverse nieuwbouwprojecten in de huur- en koopsector en werkt samen op het gebied van zorg en welzijn.<br />
<strong>Woonconcept</strong> richt zich steeds meer op de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed zoals scholen,<br />
verzorgingstehuizen en multifunctionele centra. Zij werkt hiervoor samen met andere organisaties, zoals<br />
gemeenten, maatschappelijk werk, verpleeghuizen en thuiszorgorganisaties. Met zorginstellingen zoals<br />
Vanboeijen en Promens Care realiseert <strong>Woonconcept</strong> huisvesting ter bevordering van het zelfstandig in de<br />
samenleving functioneren van mensen met een beperking. <strong>Woonconcept</strong> is daarnaast actief in de verbetering van<br />
wijken en integratie van groepen die naast woonruimte ook zorg nodig hebben. Daarvoor werkt zij samen met<br />
onder andere buurtverenigingen, politie, gemeenten en welzijnsorganisaties.<br />
<strong>Woonconcept</strong> profileert zich als een hybride organisatie die sociale en commerciële activiteiten combineert.<br />
Commerciële activiteiten zijn meestal ondergebracht in aparte bv’s, waar de corporatie geheel of gedeeltelijk in<br />
participeert. In deze dochterondernemingen zijn activiteiten ondergebracht zoals vastgoedontwikkeling,<br />
onderhoudsfranchising en administratief en technisch beheer voor verenigingen en instellingen.<br />
1.5 Leeswijzer<br />
Dit rapport bestaat uit twee delen. In deel I worden de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> beoordeeld op basis van de<br />
visitatiemethodiek zoals die wordt beheerd door de Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland (SVWN). Dit<br />
deel toetst vooral de ‘harde’ prestaties en hoe deze door belanghouders worden gewaardeerd. In hoofdstuk 2 tot<br />
en met 5 bespreken wij de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> vanuit diverse invalshoeken: de opgaven in het<br />
werkgebied van <strong>Woonconcept</strong> (PnO), de eigen ambities en doelen (PnA/D), de verwachtingen van<br />
belanghouders (PvB), de financiële mogelijkheden (PnV). In hoofdstuk 5 worden de kwaliteit van het bestuur en<br />
de mogelijkheden tot beïnvloeding van <strong>Woonconcept</strong> beoordeeld (Gov).<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 14 van 62
Deel II verdiept dit beeld door een aantal aanvullende perspectieven te belichten, namelijk dat van de klanten,<br />
belanghouders bewonersorganisaties, intern toezicht en medewerkers. Dit deel belicht meer de ‘zachte’ kant van<br />
<strong>Woonconcept</strong>. Er komen vragen aanbod zoals: hoe worden de producten en diensten van <strong>Woonconcept</strong><br />
gewaardeerd door haar klanten, hoe beoordelen belanghouders de samenwerking met <strong>Woonconcept</strong>, voelen<br />
bewonersorganisaties zich voldoende ondersteund en serieus genomen, hoe geeft de Raad van Commissarissen<br />
invulling aan haar rol van toezichthouder en adviseur, krijgen medewerkers voldoende ondersteuning en richting<br />
om een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke prestaties van de organisatie. Deze vragen komen in deel II<br />
aan bod in hoofdstuk 7. We sluiten het visitatierapport af met conclusies en aanbevelingen in hoofdstuk 8.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 15 van 62
2 Presteren naar opgaven (PnO)<br />
2.1 De maatschappelijke opgaven in het werkgebied van <strong>Woonconcept</strong><br />
In het kader van de eigen prestatie-evaluatie levert de corporatie een overzicht aan van opgaven in het<br />
werkgebied op elk van de prestatievelden. Per prestatieveld benoemt de corporatie de opgaven, geeft aan waar<br />
(in welke documenten) we deze opgaven kunnen terugvinden en in welke mate prestaties zijn gerealiseerd die<br />
bijdragen aan een oplossing voor deze opgaven.<br />
Maatschappelijke opgaven op het terrein van wonen - maar dat geldt voor alle opgaven in de publieke sector -<br />
zijn moeilijk objectief te maken. De benoeming van een bepaalde situatie tot een maatschappelijke opgave en<br />
een aandachtpunt voor het woonbeleid vergt altijd een besluitvormingsproces waarbij een belangrijke rol is<br />
weggelegd voor democratisch gelegitimeerde instellingen. Op het gebied van wonen is dit vooral de<br />
gemeenteraad. Voor het beoordelen van de prestaties naar opgaven hebben we daarom aansluiting gezocht bij<br />
beleidsdocumenten, zoals prestatieafspraken en woonvisies die zijn vastgesteld door de gemeenteraad van de<br />
gemeenten waarin <strong>Woonconcept</strong> werkzaam is.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft woningen of ander vastgoed in 11 gemeenten. In de visitatie hebben wij in het bijzonder<br />
gekeken naar de prestaties in de gemeenten waar <strong>Woonconcept</strong> de meeste woningen heeft. Dit zijn Assen,<br />
Hoogeveen, Meppel en de gemeente Steenwijkerland (o.a. Steenwijk).<br />
<strong>Woonconcept</strong> bezit ruim 325 sociale huurwoningen in Assen, in Hoogeveen zijn dat circa 3.300 woningen, in<br />
Steenwijkerland circa 3.150 en in Meppel zijn dat er circa 4.250.<br />
Assen<br />
<strong>Woonconcept</strong> is nog maar summier vertegenwoordigd in Assen. Gelet op de omvang van haar woningbezit in<br />
Assen is dit bescheiden Daar waar zij in de overige plaatsen een stevige vinger in de huurmarkt heeft beweegt zij<br />
zich in Assen vooral in de duurdere sector en de niche markt. Zo is <strong>Woonconcept</strong> actief in het realiseren van<br />
zorgvastgoed, zoals een gezondheidscentrum en een zorgboerderij. <strong>Woonconcept</strong> heeft samen met collega-<br />
corporatie Actium prestatieafspraken gemaakt met de gemeente Assen voor de periode 2006-2014. In deze<br />
afspraken wordt aandacht besteed aan opgaven op het vlak van nieuwbouw, stedelijke vernieuwing, verkoop van<br />
huurwoningen, huisvesting van kwetsbare groepen, complex-, buurt en wijkbeheer, leerlingbouwplaatsen en de<br />
inschakeling van de sociale werkvoorzieningschappen.<br />
Meppel<br />
<strong>Woonconcept</strong> is in Meppel een stevige speler wanneer het gaat om het aantal woningen in verhuur. Er zijn echter<br />
geen prestatieafspraken met de gemeente gemaakt, wel zijn er kaderafspraken die vooral beschrijven hoe<br />
partijen met elkaar willen omgaan. Gemeente en corporaties hebben een gezamenlijk woningbehoefteonderzoek<br />
laten uitvoeren. Op basis daarvan wordt gewerkt aan een woonvisie die op haar beurt een onderlegger voor<br />
prestatieafspraken moet worden. Het woningmarktonderzoek schetst Meppel als een ‘leuke stad’, waar niettemin<br />
de ontwikkelingen op de woningmarkt door de huidige economische situatie erg onzeker zijn. Wel verwacht men<br />
een aanhoudende vraag naar huurwoningen. Het onderzoek verwacht voor Meppel een stijging van het aantal<br />
huishoudens met een laag inkomen. De vergrijzing van de samenleving vraag ook in Meppel om aanpasbaar<br />
bouwen en levensloopbestendige woningen in de nieuwbouw en de bestaande voorraad. <strong>Woonconcept</strong> beschikt<br />
in Meppel over aanzienlijke grondposities die echter door wet- en regelgeving soms niet gebruikt kunnen worden<br />
voor woningbouw.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 16 van 62
Hoogeveen<br />
Ook in Hoogeveen is <strong>Woonconcept</strong> een aanzienlijke stevige speler wanneer het gaat om het aantal verhuurde<br />
woningen. Daarnaast speelt <strong>Woonconcept</strong> een prominente rol in de aanpak van de wijk Krakeel. In de<br />
prestatieafspraken 2008-2014 hebben gemeente en corporatie afspraken gemaakt over nieuwbouw,<br />
wijkvernieuwing, woningverbetering, verkoop van huurwoningen, investeringen in duurzaamheid, de huisvesting<br />
van kwetsbare groepen, maatschappelijk vastgoed, complex-, buurt en wijkbeheer, bewonersparticipatie en<br />
werkgelegenheidsprojecten zoals leerlingbouwplaatsen. <strong>Woonconcept</strong> is in Hoogeveen nauw betrokken bij De<br />
Smederijen, een vernieuwende vorm van bewonersparticipatie.<br />
Steenwijkerland<br />
<strong>Woonconcept</strong> is in Steenwijkerland een stevige speler wanneer het gaat om het aantal verhuurde woningen. De<br />
corporatie heeft samen met collega-corporaties prestatieafspraken gemaakt voor de periode 2009-2012. In deze<br />
afspraken worden vergrijzing en extramuralisatie genoemd als belangrijke maatschappelijke opgaven.<br />
Daarnaast worden per corporatie concrete aantallen genoemd, over te verkopen, nieuw te bouwen en<br />
levensloopgeschikt te maken woningen. Er zijn ook afspraken opgenomen over collectief particulier<br />
opdrachtgeverschap, grondprijzen, woonruimteverdeling, herstructurering, de herontwikkeling van<br />
inbreidingslocaties. Woningcorporaties zullen zich inspannen om woonlasten te beperken, de inbraakveiligheid<br />
van hun woningen te vergroten en de energieprestaties van hun woningen te verhogen. De afspraken zijn niet<br />
concreet uitgewerkt. Ten aanzien van bijzondere doelgroepen zullen gemeente en corporaties zich inzetten voor<br />
de realisatie van kleine woonvormen voor mensen met een functiebeperking en voor het huisvesten van<br />
statushouders en pardonners.<br />
2.2 Presteren naar Opgaven (PnO): I Prestaties<br />
In onderstaand overzicht lichten we toe hoe de scores op de Prestaties naar Opgaven tot stand komen. De<br />
maatschappelijke opgaven zijn ontleend aan gemeentelijke beleidsnota’s en de prestatieafspraken die<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft afgesloten met de gemeente gemeenten in haar werkgebied.<br />
De vermelde opgaven en prestaties zijn een samenvatting van een door <strong>Woonconcept</strong> uitgevoerde prestatie-<br />
evaluatie. Deze evaluatie is door de visitatiecommissie gecontroleerd op volledigheid en relevantie, en waar nodig<br />
aangepast.<br />
PnO: Oordeel van de visitatiecommissie<br />
Prestatieveld Beoordeling<br />
1 Beschikbaarheid 7,0<br />
2 Betaalbaarheid 7,0<br />
3 Bijzondere doelgroepen 9,0<br />
4 Leefbaarheid 8,0<br />
5 Bouwproductie 5,5<br />
6 Stedelijke vernieuwing 8,0<br />
7 Energie en duurzaamheid 6,0<br />
Totaal 7,2<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 17 van 62
Beschikbaarheid<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
1 Beschikbaarheid <strong>Woonconcept</strong> heeft met de gemeenten<br />
Toelichting:<br />
Assen en Hoogeveen afgesproken dat 90%<br />
van leegkomende betaalbare woningen<br />
worden toegewezen aan huishoudens met<br />
lage inkomens. In Hoogeveen en<br />
Steenwijkerland zijn ook afspraken gemaakt<br />
over de omvang van de voorraad betaalbare<br />
woningen In Hoogeveen moet die<br />
kernvoorraad minimaal 5.000 woningen<br />
blijven en in Steenwijkerland: mag die<br />
afnemen tot 4.000 woningen in 2012. In<br />
Meppel zijn geen afspraken gemaakt over<br />
beschikbaarheid.<br />
<strong>Woonconcept</strong> beschrijft op<br />
corporatieniveau (niet op gemeentelijk<br />
niveau) hoeveel van de sociale<br />
huurvoorraad verhuurd is aan de<br />
doelgroep. <strong>Woonconcept</strong> komt uit op<br />
een percentage van gemiddeld 77%.<br />
Sinds de invoering van Huur op Maat,<br />
per 1 oktober 2008 kan <strong>Woonconcept</strong><br />
geen afspraken meer maken over de<br />
omvang van de kernvoorraad omdat de<br />
huur afhankelijk is van de hoogte van<br />
het inkomen.<br />
Score 7<br />
> <strong>Woonconcept</strong> levert voldoende prestaties op het vlak van beschikbaarheid. Verschillen tussen gemaakte<br />
afspraken en geleverde prestaties worden vooral veroorzaakt door de invoering van het nieuwe Huur op<br />
Maat beleid. De visitatiecommissie vindt de invoering van Huur op Maat een lovenswaardig initiatief om<br />
huren en inkomens op elkaar af te stemmen zonder dat dit leidt tot inkomenssegregatie. Dit initiatief past bij<br />
de voortrekkersfunctie van <strong>Woonconcept</strong>.<br />
> We willen hier wel enkele kanttekeningen bij plaatsen. <strong>Woonconcept</strong> geeft in diverse beleidsdocumenten<br />
aan dat slaagkansen van doelgroepen meer zeggen over de beschikbaarheid van betaalbare woningen dan<br />
afspraken over de omvang van de kernvoorraad. De visitatiecommissie heeft echter bij <strong>Woonconcept</strong> geen<br />
monitoringsystemen aangetroffen die de slaagkansen van verschillende doelgroepen in beeld brengen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> geeft daarnaast aan dat zij de toewijzing van betaalbare woningen aan de primaire doelgroep<br />
niet per gemeente bewaakt maar voor de hele corporatie. Dit vinden wij ontoereikend als je wel per<br />
gemeente afspraken maakt over die toewijzing. Daarnaast betreft het grotendeels afzonderlijke<br />
woningmarktgebieden waardoor een aparte monitoring van woningtoewijzingen nodig is om een beeld te<br />
krijgen van de beschikbaarheid van betaalbare huurwoningen.<br />
> Op basis van gegevens die <strong>Woonconcept</strong> heeft aangeleverd bij het CFV, heeft de corporatie in de periode<br />
2005-2008 92,7% van haar woningen bij mutatie 'passend' toegewezen. Slechts 3,9% werd 'te duur'<br />
toegewezen (simpel gezegd: laag inkomen in een te dure woning). en 3,5% te goedkoop. Voor de groep<br />
referentiecorporatie lagen deze percentages op respectievelijk 5,5% en 4,8%. <strong>Woonconcept</strong> heeft dus meer<br />
gericht toegewezen dan vergelijkbare corporaties.<br />
Betaalbaarheid<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
2 Betaalbaarheid <strong>Woonconcept</strong> heeft met de gemeenten<br />
Assen, Hoogeveen en Steenwijkerland<br />
afgesproken om woonlastenstijgingen<br />
beperkt te houden. Dit geldt dus ook voor<br />
gemeentelijke lasten. Met Meppel zijn geen<br />
Om te voorkomen dat de huishoudens<br />
te hoge huurquotes betalen is er in de<br />
HuuropMaat systematiek rekening<br />
gehouden met de normen voor de<br />
verhouding huur/inkomen zoals die voor<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 18 van 62
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
afspraken over betaalbaarheid gemaakt. huurtoeslag gelden en ook door het<br />
Toelichting:<br />
Nibud 1 vastgesteld zijn.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft de afgelopen jaren<br />
een inflatievolgende huurverhoging<br />
gehanteerd. <strong>Woonconcept</strong> heeft<br />
initiatieven genomen om via<br />
energiebesparende maatregelen<br />
woonlasten te beperken.<br />
Score 7<br />
> Algemene bevinding is dat de maatschappelijke opgaven op het vlak van betaalbaarheid weinig concreet<br />
zijn geformuleerd. De geleverde prestaties zijn dat ook niet. Wij hebben ons daarom met name gebaseerd<br />
op benchmark gegevens uit de Corporatie in Perspectief rapportage 2009. Hieruit blijkt dat <strong>Woonconcept</strong><br />
met een gemiddelde huurprijs van 395 euro per woning in 2008 in prijs kwaliteit verhouding uitgedrukt in<br />
percentage van de maximale huur beter scoort dan referentiecorporaties (<strong>Woonconcept</strong>: 64%,<br />
referentiecorporatie 68,8%) Wel stijgen huurprijzen bij <strong>Woonconcept</strong> sneller dan bij vergelijkbare<br />
corporaties. In de periode 2005-2012 zijn bij <strong>Woonconcept</strong> de huurprijzen met 12% gestegen, bij de groep<br />
referentiecorporaties 9%. Er lijkt bij <strong>Woonconcept</strong> sprake van een inhaalslag die het huurniveau dichter bij<br />
het gemiddelde in de sector brengt. <strong>Woonconcept</strong> beschikt over relatief veel goedkope woningen<br />
> In 2008 bestond 42,2% van haar woningbezit uit deze woningen, tegen slechts 26,4% bij de groep<br />
referentiecorporaties. Aan de andere kant heeft woonconcept tweemaal zoveel dure woningen boven de<br />
huurtoeslaggrens dan vergelijkbare corporaties (<strong>Woonconcept</strong> heeft 3,0% woningen boven de<br />
huurtoeslaggrens, tegen 1,4% voor de groep referentiecorporaties).<br />
Bijzondere doelgroepen<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
3 Bijzondere doelgroepen Assen: binnen de nieuwbouwproductie zijn<br />
1 Nibud = Nederlands Instituut : www.nibud.nl<br />
geen concrete afspraken gemaakt over het<br />
realiseren van zorg- en nultredenwoningen<br />
met <strong>Woonconcept</strong>. Er worden wel aantallen<br />
genoemd, maar deze hebben deels of<br />
helemaal geen betrekking op <strong>Woonconcept</strong>.<br />
Hoogeveen: er worden volgens de<br />
prestatieafspraken in Hoogeveen voldoende<br />
woningen voor senioren en mensen met een<br />
beperking gerealiseerd. Exacte aantallen per<br />
corporatie zijn niet genoemd.<br />
Steenwijkerland: er zijn afspraken gemaakt<br />
over huisvesting van verschillende<br />
bijzondere groepen, deze zijn echter niet per<br />
corporatie beschreven. Wel is er<br />
afgesproken dat er minimaal 40% van de<br />
sociale woningbouw levensloopgeschikt<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in de periode 2006-<br />
2009 circa 280 nultredenwoningen<br />
gerealiseerd en aangekocht/geruild.<br />
Deels overlap en deels aanvullend<br />
hierop heeft <strong>Woonconcept</strong> circa 130<br />
zorgunits gerealiseerd en<br />
aangekocht/geruild.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in 2008 circa 79<br />
nultredenwoningen gerealiseerd. Er zijn<br />
geen zorgeenheden opgeleverd, maar<br />
er zijn wel 35 in aanbouw.<br />
Naar verwachting gaat <strong>Woonconcept</strong> er<br />
in de periode 2009 t/m 2012 circa 200<br />
bouwen. Inmiddels heeft zij 18<br />
nultredenwoningen opgeleverd in 2009<br />
en zijn 51 nultredenwoningen in<br />
aanbouw.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 19 van 62
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
gebeurt.<br />
Toelichting:<br />
Meppel: geen concrete afspraken. In de gemeente Meppel zijn er 26<br />
nultredenwoningen en 15 zorgunits<br />
gerealiseerd.<br />
Score 9<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft in haar prestatie-evaluatie de opgave op het vlak van bijzondere doelgroepen vooral<br />
opgevat als het aantal gerealiseerde nultredenwoningen. Hiermee doet <strong>Woonconcept</strong> zichzelf te kort. De<br />
prestaties op dit terrein zijn moeilijk te beoordelen omdat in gemeenten hierover veelal geen specifieke<br />
aantallen zijn afgesproken of niet per corporatie zijn benoemd.<br />
> De maatschappelijke opgave van bijzondere doelgroepen is echter veel breder dan alleen de fysieke<br />
bereikbaarheid. <strong>Woonconcept</strong> vervult een voorbeeldfunctie op het vlak van de huisvesting van bijzondere<br />
doelgroepen door haar bijdrage aan projecten die de integratie van mensen met een verstandelijke of<br />
lichamelijke beperking bevorderen; onder andere de wijk Krakeel in Hoogeveen. Ook de starterswoningen<br />
en woningen voor cliënten van Van Boeijen zijn lovenswaardige initiatieven.<br />
Leefbaarheid<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
4 Leefbaarheid <strong>Woonconcept</strong> maakt een onderscheid waar<br />
Toelichting:<br />
het gaat om leefbaarheid. Enerzijds de<br />
projectmatige aanpak via<br />
wijkontwikkelingsplannen en<br />
herstructurering. Anderzijds de activiteiten<br />
die zijn gericht op structurele aandacht voor<br />
wijken en buurten. Herstructurering is<br />
uitgewerkt onder stedelijke vernieuwing<br />
<strong>Woonconcept</strong> reserveerde in 2009 €<br />
3.480.000,- in onrendabele toppen voor<br />
zorg- en maatschappelijk vastgoed. €<br />
2.648.000,- in herstructurering en<br />
Wijkontwikkeling en € 3.266.587,- voor<br />
leefbaarheidsuitgaven als huismeester<br />
(excl. salariskosten) Vervanging<br />
cilindersloten bij mutatie,<br />
buurtbeheerbedrijven,<br />
seniorenactiviteiten, buurtgebonden<br />
activiteiten, projecten rond<br />
problematisch woongedrag en<br />
projecten die de sociale cohesie en de<br />
betrokkenheid van huurders vergroten<br />
zoals de Smederijen.<br />
Score 8<br />
> '<strong>Woonconcept</strong> is bijzonder actief op het gebied van leefbaarheid. <strong>Woonconcept</strong> heeft een soort Maslow-<br />
piramide ontwikkeld om verschillende vormen van leefbaarheid te onderscheiden en daar passende<br />
maatregelen aan te koppelen. Dit is bijzonder innovatief en helpt om het brede terrein van<br />
leefbaarheidsmaatregelen te structureren. Een kritische noot hierbij is dat <strong>Woonconcept</strong> haar doelen weinig<br />
concreet maakt en eveneens weinig beeld heeft van de effecten van haar leefbaarheidsinitatieven. Er wordt<br />
nog veel gefocust op input, op geïnvesteerde euro's, als maatstaf. In gesprekken met vertegenwoordigers<br />
van <strong>Woonconcept</strong> wordt dit onderkent en men is bezig met het meer meetbaar maken van resultaten.<br />
> De prestaties op het vlak van leefbaarheid hebben wij bij Presteren naar Ambities/Doelen in meer detail<br />
besproken.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 20 van 62
Bouwproductie<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
5 Bouwproductie <strong>Woonconcept</strong> zou in de periode 2006-2009,<br />
Toelichting:<br />
521 woningen realiseren in de gemeente<br />
Assen.<br />
In Hoogeveen t/m 2009, bouwt <strong>Woonconcept</strong><br />
196 eenheden. Daarnaast zou de corporatie<br />
t/m 2014, 161 woningen verbeteren.<br />
In Steenwijkerland worden in de periode t/m<br />
2015 circa 1000 woningen gerealiseerd.<br />
Meppel: geen harde uitspraken.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in deze periode 460<br />
woningen gerealiseerd (exclusief)<br />
aankopen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft tot en met 2009<br />
circa 140 woningen opgeleverd. In 2009<br />
waren er ook nog eens ruim 80<br />
woningen in aanbouw. Daarnaast<br />
hebben 92 woningen een<br />
renovatiebeurt gehad, 94 woningen<br />
worden in 2009 en 2010 grondig<br />
aangepakt.<br />
In de gemeente Steenwijkerland heeft<br />
de corporatie in 2009, 81 woningen<br />
gerealiseerd.<br />
In de gemeente Meppel heeft<br />
<strong>Woonconcept</strong> in 2009, 43 woningen<br />
opgeleverd.<br />
Score 5,5<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft de afgelopen jaren veel woningen gebouwd. De nadruk lag in de afgelopen jaren vooral<br />
op de bouw van woningen in de koop- en de dure huursector. In Meppel zijn in de afgelopen periode geen<br />
betaalbare woningen opgeleverd. <strong>Woonconcept</strong> wijdt dit vooral aan de gemeente die geen bouwlocaties<br />
beschikbaar heeft gesteld. De visitatiecommissie is van mening dat een actieve corporatie als <strong>Woonconcept</strong><br />
betere prestaties op dit punt had kunnen leveren. Zeker gezien het feit dat <strong>Woonconcept</strong> aanzienlijke<br />
grondposities heeft, die op basis van de CIP 2009 rapportage van het CFV in waarde per Verhuureenheid<br />
ruim het zesvoudige bedragen van vergelijkbare corporaties (waarde grondposities <strong>Woonconcept</strong> in 2008: €<br />
3.528, referentiecorporatie: € 686,-) In de gemeenten Assen en Hoogeveen is het aantal opgeleverde<br />
woningen lager dan in de prestatieafspraken is vastgelegd. Op het vlak van onderhoud en<br />
woningverbetering lijkt <strong>Woonconcept</strong> minder inspanningen te leveren dan vergelijkbare corporaties.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> schrijft een deel van de vertragingen toe aan gemeentelijk procedures.<br />
> Wij hebben in gesprekken met belanghouders opmerkingen gekregen dat <strong>Woonconcept</strong> zich wel erg sterk<br />
richt op projecten in de koop en dure huur en onderhoud en verbetering van de bestaande voorraad minder<br />
aandacht geeft. Dit wordt bevestigd door gegevens uit de CIP-rapportage. <strong>Woonconcept</strong> heeft de afgelopen<br />
jaren wel erg sterk ingezet op de bouw van koopwoningen. Uitgedrukt in een percentage van het<br />
woningbezit van <strong>Woonconcept</strong>, heeft de corporatie in de periode 2006-2008 jaarlijks 1,4% toegevoegd in de<br />
koopsector en slechts 0,7% in de huursector. Vergelijkbare corporaties bouwen -nog steeds uitgedrukt in<br />
een percentage van hun woningbezit- jaarlijks 0,4% koopwoningen en 1,1% huurwoningen. In haar<br />
prognoses voor de jaren 2009-2013 heeft <strong>Woonconcept</strong> zeer hoge ambities geformuleerd, namelijk een<br />
totale productie van 8,4% van haar woningvoorraad (2,5% nieuwbouwhuur, 0,1 % sloop, 2,3% aankoop<br />
huur, 1,5% verkoop huur en 2,5% nieuwbouw koop) . De totale productievoornemens van vergelijkbare<br />
corporaties liggen met 4,1% op minder dan de helft. Het is niet erg waarschijnlijk dat <strong>Woonconcept</strong> deze<br />
productie zal realiseren. Gemiddeld was <strong>Woonconcept</strong> over de periode 2006-2007 in staat om 40% van<br />
haar nieuwbouw huur prognose te realiseren. Echter, van de meest recent bij het CFV ingediende prognose<br />
werd het minst gerealiseerd. Zo gaf <strong>Woonconcept</strong> in 2007 aan dat zij in 2008 685 woningen zou opleveren.<br />
Dat werden er in realiteit slechts 190.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 21 van 62
Stedelijke vernieuwing<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
6 Stedelijke vernieuwing Assen: geen stedelijke vernieuwingsopgaven<br />
Toelichting:<br />
voor <strong>Woonconcept</strong> geformuleerd.<br />
Hoogeveen: In de toekomst minder richten<br />
op grote herstructureringsprogramma's met<br />
grootschalige sloop en vervangende<br />
nieuwbouw maar meer op transformatie van<br />
bestaand bezit door doelgroepwijziging en<br />
chirurgische ingrepen. Een voorbeeld is de<br />
aanpak van de Verzetsbuurt.<br />
In de kaderafspraken voor Meppel is<br />
opgenomen dat corporaties als vanouds een<br />
belangrijk deel van herstructureringsopgaven<br />
voor hun rekening nemen. Dit is niet nader<br />
gespecificeerd.<br />
Steenwijkerland: in de toekomst zal meer<br />
aandacht gegeven worden aan het<br />
investeren in mensen en zullen<br />
verbeteringen kleinschaliger worden<br />
aangepakt.<br />
Geen prestaties vermeld<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in de wijk Krakeel in<br />
een periode van 11 jaar een grote<br />
herstructureringsopgave uitgevoerd<br />
waarin voor € 90.000.000,- aan<br />
nieuwbouw is gepleegd en €<br />
35.000.000,- is geïnvesteerd in<br />
verbetering van de woonomgeving en in<br />
sociale projecten. Van de investeringen<br />
was € 35.000.000,- onrendabel.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in Meppel het<br />
Wijkontwikkelingsproject Haveltermade<br />
in uitvoering. Dit is gestart in 1997 en<br />
nadert nu haar voltooiing. De totale<br />
kosten voor verbetering van de<br />
infrastructuur, de woonomgeving en<br />
versterking van de sociale structuur<br />
bedroegen € 8.000.000,-- waarvan<br />
<strong>Woonconcept</strong> € 4.000.000 voor haar<br />
rekening heeft genomen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft samen met de<br />
gemeente het herstructureringsplan<br />
Steenwijk West uitgevoerd waarin in de<br />
periode 1999-2009 een groot aantal<br />
ingrepen is gedaan om de kwaliteit van<br />
het woningbezet te verbeteren<br />
(sloop/nieuwbouw) Daarnaast is<br />
geïnvesteerd in verbetering van de<br />
woonomgeving waarbij door<br />
<strong>Woonconcept</strong> voor 50% is bijgedragen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft tot dusver €<br />
7.750.000,-- geïnvesteerd in Steenwijk<br />
West, waarbij ca € 3.000.000,-<br />
onrendabel is geïnvesteerd in<br />
nieuwbouw en ongeveer € 1.000.000,--<br />
aan versterking van de sociale<br />
structuur.<br />
Score 8,0<br />
> De maatschappelijk opgaven op het vlak van de stedelijke vernieuwing zijn weinig concreet geformuleerd.<br />
De geleverde prestaties zijn vooral geformuleerd op basis van geleverde input (geïnvesteerde bedragen).<br />
Zowel de totale investering (90 miljoen) als de onrendabele top (30 miljoen) zijn aanzienlijk, maar op zichzelf<br />
moeilijk te beoordelen. Uit CFV-informatie uit de Corporatie in Perspectief rapportage blijkt dat <strong>Woonconcept</strong><br />
haar investeringen concentreert in zwakke of gemiddelde wijken; 21% van haar woningbezit ligt in wijken die<br />
door het CFV als zwak zijn geclassificeerd en waar fysieke ingrepen noodzakelijk zijn. <strong>Woonconcept</strong> heeft in<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 22 van 62
2008 46% van haar nieuwbouwproductie in deze wijken geconcenteerd. De productievoornemens over de<br />
periode 2009 – 2013 lijken op basis van de CIP rapportages minder geconcentreerd op zwakke wijken.<br />
Productie-inspanningen sluiten meer aan bij de huidige omvang van haar woningbezit. <strong>Woonconcept</strong> heeft<br />
geen woningen in een van de 40 aandachtswijken.<br />
> Huurdervertegenwoordigers geven aan dat de herstructurering in Steenwijk-West erg lang geduurd heeft en<br />
ook nog niet af is. Ook ander belanghouders hebben grote twijfels over het vervolg in verband met de<br />
veranderende woningmarkt en financiële mogelijkheden van <strong>Woonconcept</strong>.<br />
Energie en Duurzaamheid<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
7 Energie en<br />
Duurzaamheid<br />
Toelichting:<br />
Gemeente Assen: inzet op<br />
energiebesparende maatregelen. Dit gebeurt<br />
in zowel de bestaande als de nieuwbouw. Ze<br />
willen een EPC realiseren die 50% lager ligt<br />
dan de landelijke norm. Bij nieuwbouw is<br />
CO2 neutraal bouwen het uitgangspunt.<br />
Partijen hebben een inspanningsverplichting<br />
om de kwaliteitseisen mee te nemen in de<br />
realisatie.<br />
Gemeente Hoogeveen: partijen streven<br />
zoveel mogelijk naar een<br />
toekomstbestendige kwaliteit. Partijen<br />
hebben een inspanningsverplichting om de<br />
kwaliteitseisen in de Nota Wonen 2005-2010<br />
mee te nemen.<br />
Gemeente Meppel: streven naar<br />
energielabel C en per 2014 geen woningen<br />
meer in F of G. Nieuwbouw wordt<br />
gerealiseerd met een energetische kwaliteit<br />
die 8 tot 12% lager ligt dan voorgeschreven.<br />
In 2008 een proefproject met een besparing<br />
van 30% en label B.<br />
De Drentse woningcorporaties zijn een<br />
prestatieovereenkomst energie<br />
overeengekomen met de Provincie Drenthe.<br />
Jaarlijks vindt monitoring plaats.<br />
Voor haar gehele woningbezit<br />
investeert <strong>Woonconcept</strong> ca. € 1,0<br />
miljoen, zonder huurverhoging, in haar<br />
bestaande woningbezit om een<br />
verbetering van de energielabeling te<br />
realiseren.<br />
In mei 2009 is het MFA met brede<br />
school in Krakeel opgeleverd. Een<br />
project met een warmtepomp en WKO<br />
installatie.<br />
De monitoring geeft een lichte<br />
kwaliteitsverbetering van de<br />
woningvoorraad aan. Voor de begroting<br />
2011 is een inhaalslag in voorbereiding.<br />
Score 6,0<br />
> De maatschappelijke opgaven zoals verwoord in prestatieafspraken hebben vooral het karakter van<br />
inspanningsverplichtingen. Het is moeilijk om de mate van doelrealisatie te bepalen. De gesignaleerde ‘lichte<br />
kwaliteitsverbetering’ van de woningvoorraad in Drenthe is een niet erg tastbare prestatie. Toch levert<br />
<strong>Woonconcept</strong> op veel punten een bijdrage aan energie en duurzaamheid maar is dat blijkbaar in de<br />
prestatie-evaluatie expliciet niet vertaald in maatschappelijke opgaven.<br />
> In de jaarverslagen van <strong>Woonconcept</strong> is voor de jaren 2007 en 2008 sprake van een doelstelling van € 2<br />
miljoen investeringen in energiebesparende maatregelen. In 2007 werd hiervan € 500.000 gerealiseerd en in<br />
2008 € 900.000.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 23 van 62
2.3 Presteren naar Opgaven (PnO): II Kennis en Inzicht<br />
Onderdelen Cijfer<br />
II De corporatie heeft op ieder van de prestatievelden gedegen inzicht in de opgaven die zich in<br />
het werkgebied en voor zover relevant ook landelijk en regionaal voordoen.<br />
II.1 De corporatie beschikt op de prestatievelden (of een beredeneerde eigen selectie van<br />
prestatievelden) over een overzicht in lokale, regionale en landelijke opgaven en heeft deze in<br />
kwantitatieve en/of kwalitatieve variabelen uiteengezet.<br />
II.2 De corporatie brengt de ontwikkeling van -voor het beleid- relevante en/of beïnvloedbare<br />
Toelichting:<br />
omgevingsvariabelen (zie II.1) systematisch en periodiek in beeld.<br />
> De corporatie beschikt over een goed beeld over ontwikkelingen in haar werkgebied. <strong>Woonconcept</strong> heeft<br />
duidelijke opvattingen over de lokale, regionale en landelijke opgaven. Soms zijn deze opvattingen<br />
gebaseerd op kwantitatieve gegevens, maar de corporatie lijkt ook veel te doen vanuit een ‘buikgevoel’ over<br />
wat nodig en mogelijk is. Dit wordt ook geïllustreerd door samenwerkingspartners die aangeven dat<br />
<strong>Woonconcept</strong> de uitkomsten van woningbehoeftenonderzoek soms omschrijft als cijferfetisjisme als de<br />
groeipotenties uit die onderzoeken lager zijn dan wat <strong>Woonconcept</strong> verwacht.<br />
2.4 Presteren naar Opgaven (PnO): III Planning<br />
Onderdelen Cijfer<br />
III De corporatie vertaalt de opgaven naar concrete doelen op de prestatievelden en verantwoordt<br />
extern de prioriteiten die daarbij zijn gesteld. De corporatie geeft aan welke samenwerking met<br />
andere organisaties en partijen benodigd is.<br />
III.1 De corporatie heeft voor ieder van de prestatievelden (of een beredeneerde eigen selectie van<br />
prestatievelden) beschreven wat de opgaven zijn en wat de corporatie daarmee doet.<br />
III.2 De corporatie heeft meetbare doelen opgesteld en een prioritering aangebracht, zowel voor het<br />
hele werkgebied van de corporatie als per prestatieveld.<br />
III.3 De corporatie geeft aan welke samenwerking met andere organisaties en partijen nodig is,<br />
Toelichting:<br />
zowel voor het hele werkgebied van de corporatie als per prestatieveld.<br />
> In haar Beleidsplan 2006-2011 heeft <strong>Woonconcept</strong> een aantal centrale thema’s benoemd, zoals<br />
leefbaarheid, betaalbaarheid en toekomstgerichtheid. In werkplannen en afdelingsplannen worden deze<br />
thema’s uitgewerkt in concrete doelen. Uit beleidsnotities van de corporatie, vaak per thema en per<br />
gemeente uitgewerkt, blijkt ook dat de corporatie analyseert welke organisaties en partijen nodig zijn om<br />
doelen te bereiken.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 24 van 62<br />
8,5<br />
9,0<br />
8,0<br />
7,3<br />
8,0<br />
7,0<br />
7,0
2.5 Presteren naar Opgaven (PnO): IV Monitoring<br />
Onderdelen Cijfer<br />
IV De corporatie beoordeelt jaarlijks de voortgang en de realisatie van de opgaven op de<br />
prestatievelden en trekt daaruit conclusies.<br />
IV.1 De corporatie meet en beoordeelt de prestaties en geeft aan of de geplande prestaties wel of<br />
niet en in welke mate zijn gerealiseerd.<br />
IV.2 De corporatie geeft bij onvoldoende realisatie aan wat zij gaat doen om de geplande doelen zo<br />
Toelichting:<br />
snel mogelijk alsnog te realiseren.<br />
> De corporatie meet via haar Balanced Score Card of de doelstellingen in haar werkplan gerealiseerd zijn en<br />
vermeldt in haar jaarverslag ook de resultaten ten opzichte van haar doelstellingen. In het jaarverslag wordt<br />
echter niet expliciet vermeld waarom bepaalde doelen niet zijn gehaald. We hebben eveneens geen<br />
rapportages aangetroffen waarin de corporatie aangeeft wat zij gaat doen om de geplande doelen alsnog te<br />
realiseren.<br />
2.6 Beoordeling visitatiecommissie: Presteren naar Opgaven (PnO)<br />
Onderdeel Wegingsfactor Beoordeling<br />
I Prestaties 70% 7,2<br />
II Kennis en inzicht 10% 8,5<br />
III Planning 10% 7,3<br />
IV Monitoring 10% 5,0<br />
Totaal 7,1<br />
Toelichting<br />
> <strong>Woonconcept</strong> scoort een ruime voldoende voor haar presteren naar maatschappelijke opgaven.<br />
> Voor haar kennis en inzicht in de opgaven die zich in het werkgebied, landelijk en regionaal, voordoen<br />
scoort de corporatie zelfs een goed tot zeer goed. <strong>Woonconcept</strong> is in de regio een van de voorlopers in het<br />
agenderen van maatschappelijke problemen en het zoeken naar –vaak innovatieve- oplossingen.<br />
> De wijze waarop <strong>Woonconcept</strong> opgaven via haar meerjaren beleidsvisie jaarlijks uitwerkt in werkplannen<br />
beoordeelt de visitatiecommissie met een ruime voldoende. De beleidsvisie is de afgelopen jaren duidelijk<br />
herkenbaar in het handelen van de corporatie.<br />
> De monitoring van maatschappelijke opgaven scoort een ‘bijna voldoende’. Deze matige score wordt vooral<br />
veroorzaakt door de zeer lage score voor het expliciet stilstaan bij oorzaken van onderpresteren en het<br />
vervolgens formuleren van verbeteracties. Dit zelfcorrigerend vermogen is bij <strong>Woonconcept</strong> nog<br />
onvoldoende ontwikkeld.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 25 van 62<br />
5,0<br />
7,0<br />
3,0
3 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D)<br />
3.1 Missie en ambities<br />
<strong>Woonconcept</strong> wil veilige en betaalbare huisvesting verschaffen voor diegenen die daar niet zelf in kunnen<br />
voorzien. Zij neemt daarnaast haar verantwoordelijkheid voor het bevorderen van de leefbaarheid in haar<br />
werkgebied.<br />
<strong>Woonconcept</strong> wil vanuit een oprechte en sociale betrokkenheid meewerken aan de kwaliteit van de samenleving<br />
en voor de kwaliteit van leven van ieder individu. Dat doet ze vanuit richtinggevende waarden als betrokkenheid,<br />
transparantie, samenwerking, integriteit, enthousiasme, professionaliteit en klanttevredenheid.<br />
In haar Beleidsvisie 2006-2011 heeft <strong>Woonconcept</strong> ambities geformuleerd over de volgende prestatievelden:<br />
> Transparantie en samenwerking<br />
> Leefbaarheid<br />
> Betaalbaar wonen<br />
> Bouwen<br />
> Toekomstgerichtheid<br />
> Financiële stabiliteit<br />
3.2 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): I Prestaties<br />
In onderstaand overzicht lichten wij toe hoe de scores op de Prestaties naar eigen Ambities en Doelen tot stand<br />
komen. Het overzicht is door <strong>Woonconcept</strong> aangeleverd en door de commissie getoetst.<br />
Op basis van de geleverde prestaties in verhouding tot de eigen doelen en ambities van <strong>Woonconcept</strong> komt de<br />
visitatiecommissie tot de onderstaande beoordeling.<br />
De vermelde doelen, ambities en prestaties zijn een samenvatting van een door <strong>Woonconcept</strong> uitgevoerde<br />
prestatie-evaluatie. Deze evaluatie is door de visitatiecommissie gecontroleerd op volledigheid en relevantie, en<br />
waar nodig aangepast.<br />
PnA/D: Beoordeling prestaties naar eigen doelen en ambities<br />
Prestatieveld Beoordeling<br />
1 Beschikbaarheid 7,0<br />
2 Betaalbaarheid 7,0<br />
3 Bijzondere doelgroepen 8,0<br />
4 Leefbaarheid 6,0<br />
5 Bouwproductie 4,0<br />
6 Stedelijke vernieuwing 6,0<br />
7 Energie en duurzaamheid 6,0<br />
Totaal 6,3<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 26 van 62
Beschikbaarheid<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
1 Beschikbaarheid<br />
Toelichting:<br />
<strong>Woonconcept</strong> probeert met het huurbeleid<br />
Huur op Maat de woningen passend te<br />
verdelen, gebaseerd op het gezinsinkomen<br />
van de belangstellenden. Met ingang van 1<br />
oktober 2008 worden alle woningen in Assen,<br />
Hoogeveen en Steenwijkerland via Huur Op<br />
Maat aangeboden en per 1-1-2009 ook in de<br />
gemeente Meppel.<br />
Circa 76% van de Huur op Maat<br />
woningen wordt verhuurd aan de<br />
doelgroep (huishoudinkomen tot de<br />
huurtoeslaggrens).<br />
Score 7,0<br />
> <strong>Woonconcept</strong> is als een van de eerste corporaties in Nederland in 2008 begonnen met Huur op Maat. In<br />
deze methodiek wordt gewerkt met inkomensafhankelijke huren. De score is vooral gebaseerd op de Huur<br />
op Maat methodiek als innovatief element om woningen voor zowel lage als midden inkomens betaalbaar te<br />
houden zonder dat woningen met lage huren worden verhuurd aan huishoudens met hogere inkomens.<br />
Betaalbaarheid<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
2 Betaalbaarheid<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft streefhuur van gemiddeld Eind 2008 bedroeg de gemiddelde<br />
71% van de maximale huur.<br />
huurprijs bij <strong>Woonconcept</strong> 64% van de<br />
maximale huur.<br />
Toelichting:<br />
<strong>Woonconcept</strong> wil met haar koopprogramma<br />
betaalbare koopwoningen op de markt<br />
brengen die bereikbaar zijn voor starters<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft de afgelopen jaren<br />
ruim 330 bestaande huurwoningen<br />
verkocht, waarvan ruim 25% aan<br />
zittende huurders.<br />
Score 7,0<br />
> De door <strong>Woonconcept</strong> genoemde doelen en prestaties zijn moeilijk te beoordelen omdat de corporatie haar<br />
doelen en ambities weinig meetbaar heeft geformuleerd. De prestaties worden gewaardeerd met een 7,<br />
vooral door de in vergelijking met andere corporaties gunstige prijs/kwaliteit verhouding en de brede blik van<br />
<strong>Woonconcept</strong> op betaalbaarheid. Zij spant zich in om door het verminderen van energie- en waterverbruik de<br />
woonlasten te verlagen en <strong>Woonconcept</strong> maakt met de gemeenten in haar werkgebied afspraken om<br />
gemeentelijke belastingen en andere lasten beperkt te houden.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft in haar jaarlijkse werkplannen betaalbaarheid vooral vertaald in het gemiddelde<br />
percentage van de maximale huur en de omvang van de jaarlijkse huurverhoging. <strong>Woonconcept</strong> streeft naar<br />
een jaarlijkse verhoging van de huurprijs in percentage maximale huur van 1 procentpunt. In 2007 was het<br />
doel om op 63% uit te komen en in 2008 op 64%. Deze doelen zijn behaald. Op zichzelf leidt deze<br />
doelstelling niet tot een betere betaalbaarheid. <strong>Woonconcept</strong> zit met dit percentage nog ver onder het<br />
landelijk gemiddelde van 71%.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 27 van 62
Bijzondere doelgroepen<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
3 Bijzondere<br />
doelgroepen<br />
Toelichting:<br />
<strong>Woonconcept</strong> wil het aantal zorgeenheden en<br />
nultredenwoningen laten stijgen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> werkt samen met gemeenten,<br />
om voorzieningen te realiseren binnen de<br />
WVG/(tegenwoordig)WMO in haar<br />
woningvoorraad.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in de periode 2006<br />
t/m 2009 circa 585 zorgeenheden (circa<br />
31% van de totale<br />
nieuwbouwproductie) en 681<br />
nultredenwoningen (circa 36% van het<br />
totaal) gerealiseerd en aangekocht. De<br />
corporatie beschikt nu ongeveer over<br />
circa 1.000 zorgeenheden en 2.450<br />
nultredenwoningen<br />
Momenteel bezit <strong>Woonconcept</strong> circa<br />
2.300 woningen waar een WVG/WMO<br />
aanpassing heeft plaatsgevonden.<br />
Score 8,0<br />
> <strong>Woonconcept</strong> is bijzonder actief in het bouwen van maatschappelijk vastgoed voor bijzondere doelgroepen.<br />
De door <strong>Woonconcept</strong> aangeleverde doelen en prestaties (zie bovenstaande tabel) zijn onvoldoende<br />
specifiek en tijdgebonden om te kunnen beoordelen.<br />
> Het oordeel van de visitatiecommissie is daarom gebaseerd op de door <strong>Woonconcept</strong> in de afgelopen jaren<br />
gerealiseerde voorbeeldprojecten die gericht zijn op de huisvesting van bijzondere doelgroepen, zoals een<br />
aantal wooncomplexen voor verstandelijk gehandicapten die <strong>Woonconcept</strong> in samenwerking met<br />
organisaties zoals Van Boeijen heeft gerealiseerd.<br />
Leefbaarheid<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
4 Leefbaarheid<br />
Toelichting:<br />
In haar Beleidsvisie 2006-2011 stelt<br />
<strong>Woonconcept</strong> dat zij zich verantwoordelijk<br />
voelt voor de gemeenschap en zal deze<br />
verantwoordelijkheid waar nodig ook nemen,<br />
waarbij de focus ligt bij de sociaal zwakkeren<br />
binnen onze samenleving. <strong>Woonconcept</strong><br />
schaart dit onder de noemer "leefbaarheid".<br />
Om dit brede begrip af te bakenen maakt<br />
<strong>Woonconcept</strong> gebruik van de<br />
leefbaarheidspiramide, gebaseerd op de<br />
behoeftepiramide van Maslow. De<br />
leefbaarheidspiramide geeft de hiërarchie aan<br />
in de verschillende aspecten van leefbaarheid.<br />
Deze piramide is in bijlage VI nader toegelicht.<br />
<strong>Woonconcept</strong> onderneemt op het<br />
gebied van leefbaarheid een groot<br />
aantal activiteiten die in lijn liggen met<br />
haar Beleidsvisie, zoals het aanmelden<br />
van huurders met financiële problemen<br />
voor begeleidingstrajecten van<br />
verschillende partnerorganisaties<br />
waarmee <strong>Woonconcept</strong> nauw<br />
samenwerkt.<br />
Score 6,0<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft met haar Maslow-piramide duidelijk aangegeven op welke terreinen zij een bijdrage wil<br />
leveren aan de leefbaarheid, maar in de beleidsvisie is dat niet verder geconcretiseerd. Het is voor de<br />
visitatiecommissie daarom moeilijk te beoordelen of de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> voldoende zijn. Doet de<br />
corporatie genoeg, of had zij meer kunnen doen.<br />
> De concretisering van leefbaarheidsdoelen heeft wel plaatsgevonden in de jaarlijkse werkplannen.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 28 van 62
De visitatiecommissie geeft op het prestatieveld leefbaarheid een oordeel in twee delen: een 8 voor<br />
prestaties naar doelen in de Beleidsvisie 2006-2011 en een 4 voor prestaties naar jaarlijkse werkplannen.<br />
Het middelde wordt een 6. Dit doen wij omdat de prestaties van <strong>Woonconcept</strong> op het gebied van<br />
leefbaarheid wèl duidelijk in lijn zijn met de Beleidsvisie 2006-2011, maar de concrete realisaties in de regel<br />
onvoldoende aansluiten bij de doelstellingen uit de jaarlijkse werkplannen. Wij hebben in het bijzonder<br />
gekeken naar de meest recente werkplannen waarvoor prestaties in een openbaar jaarverslag zijn<br />
verantwoord, namelijk over de jaren 2007 en 2008.<br />
> In haar jaarverslagen presenteert <strong>Woonconcept</strong> concretere doelen en prestaties dan zij in de prestatie-<br />
evaluatie voor deze visitatie heeft gedaan De meeste prestaties op het vlak van leefbaarheid zijn lager dan<br />
de doelen die <strong>Woonconcept</strong> zelf heeft geformuleerd. Zo stond voor 2007 een investering van € 25.000<br />
gepland voor achterpadverlichting, in 2008 was de geplande investering € 60.000. De daadwerkelijke<br />
investering in beide jaren gecombineerd was € 12.000; slechts 14% van de norm. In het jaarverslag is geen<br />
toelichting op het verschil opgenomen. Gelijkaardige conclusies zijn te trekken over andere<br />
leefbaarheidsdoelstellingen zoals kunst in de wijk en bijdragen aan buurt- en speeltuinverenigingen. Voor<br />
beide activiteiten gecombineerd had <strong>Woonconcept</strong> een investering van € 85.000 genormeerd. Over beide<br />
jaren werd slechts € 8.800 daadwerkelijk geïnvesteerd; slechts 10%. van de door <strong>Woonconcept</strong> zelf<br />
geformuleerde doelstelling. In 2007 was € 2,2 miljoen als norm opgenomen om te investeren in de<br />
leefbaarheid van de woonomgeving, hiervan is slechts € 0,6 miljoen gerealiseerd.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> biedt internet faciliteiten voor ouderen in 4 seniorencomplexen. Dit is een mooie prestatie,<br />
maar het blijft achter bij het doel van 7 wooncomplexen met internetverbinding die <strong>Woonconcept</strong> voor<br />
zichzelf heeft bepaald. De aandacht die <strong>Woonconcept</strong> aan leefbaarheidsactiviteiten besteed is<br />
lovenswaardig, maar de visitatiecommissie kan niet anders dan constateren dat de corporatie de door haar<br />
zelf geformuleerde doelen op dit gebied in de regel niet realiseert.<br />
Bouwproductie<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
5 Bouwproductie<br />
Toelichting:<br />
<strong>Woonconcept</strong> wil in de periode 2006-2012 (op<br />
basis van een cyclus van 7 jaar) circa 2.500<br />
woningen realiseren of aankopen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in de periode 2006<br />
t/m 2009 (5 jaar tijd) 579 huurwoningen<br />
gerealiseerd of aangekocht en 330<br />
zorgplaatsen gerealiseerd. Daarmee zit<br />
de corporatie ultimo 2009 op 36% van<br />
haar ambitie.<br />
Score 4,0<br />
> Op basis van ambitie had <strong>Woonconcept</strong> van 2006 t/m 2009 57% van haar bouwproductie gerealiseerd<br />
moeten hebben. De daadwerkelijke realisatie is 36%. De realisatie ligt daarmee ongeveer 2/3 lager dan de<br />
doelstelling.<br />
Stedelijke vernieuwing<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
6 Stedelijke vernieuwing <strong>Woonconcept</strong> wil een actieve bijdrage leveren<br />
aan de leefbaarheid in de gebieden waar zij<br />
actief is. Dat doet ze samen met anderen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft in Steenwijk<br />
(Steenwijk West) Meppel<br />
(Haveltermade) Hoogeveen (Krakeel en<br />
Verzetsbuurt) samen met de<br />
gemeenten wijkplannen ontwikkeld ,<br />
met als doel de woningen, de<br />
woonomgeving en de wijkvoorzieningen<br />
te verbeteren (b.v. door de realisatie<br />
van brede scholen, multi-functionele<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 29 van 62
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
centra).<br />
Toelichting:<br />
Score 6,0<br />
> Zowel de doelen als de geleverde prestaties op het vlak van stedelijke vernieuwing zijn door <strong>Woonconcept</strong> in<br />
haar zelfevaluatie weinig meetbaar geformuleerd. In haar jaarverslag heeft <strong>Woonconcept</strong> aangegeven in<br />
2008 € 4,5 miljoen te willen investeren in herstructurering Hiervan is daadwerkelijk € 3,5 miljoen<br />
gerealiseerd. Voor 2007 had <strong>Woonconcept</strong> zich als doel gesteld om € 5 miljoen te investeren in<br />
infrastructuur en sloopkosten herstructurering. Hiervan is slechts € 1 miljoen gerealiseerd.<br />
> Evenals bij het onderdeel leefbaarheid, geeft de visitatiecommissie op het prestatieveld stedelijke<br />
vernieuwing een oordeel in twee delen: een 8 voor prestaties naar de doelen opgenomen in de Beleidsvisie<br />
2006-2011 en een 4 voor prestaties ten opzichte van de jaarlijkse werkplannen. Het gemiddelde wordt een 6.<br />
Energie en duurzaamheid<br />
Prestatieveld Ambities / Doelen Prestaties<br />
7 Energie en<br />
Duurzaamheid<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft Energie en Duurzaamheid<br />
opgenomen in haar beleidsvisie onder het<br />
thema Toekomstgerichtheid. Na het<br />
vaststellen van de Beleidsvisie is het<br />
Milieubeleidsplan en het<br />
Uitvoeringsprogramma vastgesteld. De<br />
activiteiten om de doelen uit het beleidsplan te<br />
realiseren zijn opgenomen in afdelingsplannen<br />
en begrotingen.<br />
Toepassing van een EPC-eis bij nieuwbouw,<br />
die 10% scherper is dan de wettelijke eis.<br />
Bereiken van een woningbestand met<br />
minimaal energielabel D in 2013.<br />
Oprichten van een BV voor het onderbrengen<br />
van de exploitatie van duurzame<br />
energiesystemen zoals WKO met<br />
warmtepompen en het in ontwikkeling nemen<br />
van WKO installatie.<br />
<strong>Woonconcept</strong> streeft naar een wagenpark voor<br />
eigen gebruik dat de uitgangspunten op het<br />
gebied van milieu en duurzaamheid<br />
ondersteunt.<br />
Het EPC beleid maakt onderdeel uit<br />
van het nieuwbouwproces.<br />
Doel is nog niet bereikt, de jaarlijkse<br />
monitoring geeft de voortgang weer.<br />
Het investeringsprogramma maakt deel<br />
uit van de meerjarenbegroting<br />
onderhoud.<br />
Noot: de visitatiecommissie heeft geen<br />
jaarlijkse monitor aangetroffen.<br />
BV is opgericht en eerste project is<br />
opgeleverd.<br />
Eerste hybride auto is aangeschaft.<br />
Daarnaast is besloten dat alle auto's<br />
van <strong>Woonconcept</strong> voortaan minimaal<br />
het energielabel A moeten hebben.<br />
Score 6,0<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 30 van 62
Toelichting:<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft hoge ambities en doelen op het gebied van energie en duurzaamheid Een groot deel<br />
hiervan zal de komende jaren gerealiseerd moeten worden. De visitatiecommissie constateert enige<br />
spanning tussen die ambities en realiseerbaarheid. <strong>Woonconcept</strong> wil haar woningbezit in 2013 minimaal op<br />
energielabel D krijgen. Uit de jaarverslagen 2007 en 2008 blijkt dat <strong>Woonconcept</strong> haar eigen normen op dit<br />
punt niet haalt. Over 2007 meldt <strong>Woonconcept</strong> dat zij 575 woningen zou upgraden naar minimaal label C. In<br />
het jaarverslag staat dat de gerealiseerde prestaties niet bekend zijn, wel is van het beoogde<br />
investeringsbedrag van 2 miljoen euro in 2007 slechts een kwart (€ 550.000) geïnvesteerd in<br />
energiebesparende maatregelen voor het bestaande bezit. In het jaarverslag van 2008 staat ook de norm<br />
van 575 geüpgrade woningen. De realisatie is 500 woningen. Het investeringsbudget voor<br />
energiebesparende maatregelen was ook in 2008 € 2 miljoen. Hiervan is daadwerkelijk € 900.000<br />
geïnvesteerd. In 2008 had 43% woningen een energielabel E of lager, dit zijn bij benadering 4.800<br />
woningen. (op basis van CiP 2009 totaal aantal huurwoningen van 11.102)<br />
> Bij een jaarlijks aantal geüpgrade woningen van 575 zal het tot 2015 duren voordat <strong>Woonconcept</strong> alle<br />
woningen minimaal op label D niveau heeft. Uit gesprekken heeft de visitatiecommissie begrepen dat<br />
<strong>Woonconcept</strong> 2020 als streefdatum hanteert en dus niet 2013 zoals aangegeven in doelstelling 7.c Een van<br />
de weinige concrete doelstelling die <strong>Woonconcept</strong> onder het kopje leefbaarheid daadwerkelijk realiseert is<br />
het aantal beoordelingen van elektrische- en gasinstallatie (doel voor 2007 en 2008 gecombineerd: 6.000,<br />
realisatie: 6.100. De visitatiecommissie twijfelt sterk of dit een prestatie is die op het conto van <strong>Woonconcept</strong><br />
gezet kan worden, of simpelweg een wettelijke verplichting betreft.<br />
Overige opgaven<br />
Prestatieveld Opgaven Prestaties<br />
8 Overige opgaven Opgaven die passen bij verantwoord<br />
Ondersteunen betaalbaar wonen in<br />
Toelichting:<br />
maatschappelijk ondernemen.<br />
Zuid-Afrika<br />
Investeren in het behoud van<br />
historische panden<br />
Bijdragen aan fietsbrug in Hoogeveen<br />
Score 8,0<br />
> <strong>Woonconcept</strong> is een organisatie die bijdraagt aan het oplossen van maatschappelijke opgaven die verder<br />
gaan dan haar taakstelling als toegelaten instelling op het gebied van de volkshuisvesting, bijvoorbeeld op<br />
het vlak van ontwikkelingssamenwerking en het behoud van historisch erfgoed.cept levert prestaties die niet<br />
direct binnen het reguliere werkveld van corporaties vallen, maar die door anere partijen onvoldoende<br />
worden opgepakt. De genoemde projecten zijn voorbeelden van dergelijke prestaties.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 31 van 62
3.3 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): II Kennis en Inzicht<br />
Normen en meetpunten Cijfer<br />
II De corporatie werkt vanuit een gedocumenteerde ambitie (missie en visie) en heeft eigen<br />
II.1<br />
Toelichting:<br />
doelen geformuleerd die passen bij de rol as corporatie en passen bij het werkgebied<br />
waarin de corporatie actief is<br />
De corporatie heeft haar eigen streefbeelden voor de toekomst beschreven en een<br />
vertaling gemaakt naar eigen meetbare doelstellingen.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft haar missie duidelijk beschreven in haar beleidsvisie 2006-2011. De ambities in deze<br />
visie staan sterk onder druk door de financiële beperkingen van <strong>Woonconcept</strong>. Dit is door <strong>Woonconcept</strong> nog<br />
niet vertaald in consequenties voor de strategische ambities. De missie wordt in werkplannen en<br />
afdelingsplannen vertaald in meetbare doelen.<br />
> De missie en visie is stevig verankerd in werkplannen en afdelingsplannen. Centrale thema's uit de<br />
beleidsvisie zoals leefbaarheid, betaalbaarheid en toekomstgerichtheid. Leidinggevenden en medewerkers<br />
zijn nauw betrokken geweest bij het opstellen van de Beleidsvisie.<br />
3.4 Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D): III Planning<br />
Onderdelen Cijfer<br />
III De corporatie heeft de doelen die zij wil bereiken geoperationaliseerd in een concreet plan,<br />
inclusief financiële onderbouwing. De doelen zijn in meetbare eenheden opgesteld op de<br />
prestatievelden.<br />
III.1 De corporatie heeft de geplande doelen op de prestatievelden (of een beredeneerde eigen<br />
selectie van prestatievelden) uitgewerkt in meetbare eenheden, zodat het doelbereik ook als<br />
zodanig kan worden gemeten.<br />
III.2 De corporatie heeft bij haar doelstellingen een kostenoverzicht met bijbehorende dekking<br />
Toelichting:<br />
opgenomen.<br />
> Jaarlijks worden in het Werkplan meetbare doelen gesteld. Het doelbereik is niet altijd duidelijk te meten<br />
omdat sommige doelen zijn geformuleerd in termen van input. Zo staat in het werkplan dat <strong>Woonconcept</strong> in<br />
2010 € 900.000 gaat investeren in het verbeteren van de energieprestaties. Onduidelijk blijft hoe deze<br />
investeringen bijdragen aan het minimaal op label D krijgen van de energieprestaties van het woningbezit.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 32 van 62<br />
7,6<br />
7,6<br />
7,0<br />
7,0<br />
7,0
3.5 Presteren naar Ambities en Doelen (PnA/D): IV Monitoring<br />
Onderdelen Cijfer<br />
IV De corporatie beoordeelt jaarlijks het eigen presteren naar doelen en ambities en trekt<br />
daaruit conclusies.<br />
IV.1 De corporatie evalueert jaarlijks het eigen presteren naar doelen en ambities op de<br />
prestatievelden.<br />
IV.2 Bij onderpresteren formuleert de corporatie verbeteracties. 3,0<br />
Toelichting:<br />
> Evenals bij presteren naar Opgaven meet <strong>Woonconcept</strong> wel via haar Balanced Score Card of de<br />
doelstellingen in haar werkplan gerealiseerd zijn en vermeldt in haar jaarverslagen ook de resultaten ten<br />
opzichte van haar doelstellingen. In het jaarverslag wordt echter niet expliciet vermeld waarom bepaalde<br />
doelen niet zijn gehaald. We hebben eveneens geen rapportages aangetroffen waarin de corporatie<br />
aangeeft wat zij gaat doen om de geplande doelen alsnog te realiseren. In de interim-managementletter<br />
2008 maakt de accountant hierover de volgende opmerking “Tevens dient de organisatie zelfstandig een<br />
oordeel uit te spreken over haar eigen maatschappelijke en financiële prestaties teneinde het leereffect van<br />
de Planning & Control Cyclus te concretiseren”. De visitatiecommissie onderschrijft deze conclusie en<br />
constateert dat dit onderdeel tot op heden nog onvoldoende door <strong>Woonconcept</strong> is opgepakt.<br />
3.6 Beoordeling visitatiecommissie: Presteren naar eigen Ambities en Doelen<br />
(PnA/D)<br />
Onderdeel Wegingsfactor Beoordeling<br />
I Prestaties 70% 6,3<br />
II Kennis en inzicht 10% 7,6<br />
III Planning 10% 7,0<br />
IV Monitoring 10% 5,0<br />
Totaal 6,4<br />
Toelichting<br />
> <strong>Woonconcept</strong> presteert veel, maar heeft moeite om zichzelf realiseerbare doelen te stellen en deze op een<br />
structurele wijze te monitoren.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 33 van 62<br />
5,0<br />
7,0
4 Presteren volgens Belanghouders (PvB)<br />
4.1 De belangrijkste belanghouders van <strong>Woonconcept</strong><br />
In de zelfevaluatie die <strong>Woonconcept</strong> als onderdeel van de visitatie heeft opgesteld ziet zij de volgende partijen als<br />
haar meest relevante belanghouders:<br />
> Huurders(organisaties)<br />
> Gemeenten<br />
> Zorgorganisaties<br />
> Welzijnsorganisaties<br />
<strong>Woonconcept</strong> ziet haar huurders als belangrijkste belanghouders omdat de corporatie haar bestaansrecht aan<br />
hen ontleent. Met de meeste gemeenten in haar werkgebied werkt <strong>Woonconcept</strong> samen op basis<br />
prestatieafspraken vanuit een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarnaast vervult <strong>Woonconcept</strong><br />
een belangrijk deel van de volkshuisvestelijke behoefte in die gemeenten. Met zorginstellingen voorziet de<br />
corporatie in de huisvestingsbehoefte van mensen met een beperking of draagt zij zorg voor de huisvesting van<br />
organisaties op het gebied van eerstelijnszorg als huisartsen, apothekers etc. Met welzijnsorganisaties draagt de<br />
corporatie gezamenlijk zorg voor de verbetering van de leefbaarheid in het werkgebied. Samen met welzijns- en<br />
zorgorganisaties ontwikkelt <strong>Woonconcept</strong> producten om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen.<br />
4.2 Presteren volgens Belanghouders (PvB): I Prestaties<br />
Scores in onderstaande tabel komen uit de vragenlijsten die aan belanghouders worden voorgelegd. Een van de<br />
vragen gaat over de waardering voor prestaties van de corporatie op elk van de prestatievelden. De score is<br />
gebaseerd op het gemiddelde van alle ondervraagde belanghouders. Eventuele citaten van belanghouders zijn<br />
alleen bedoeld ter illustratie en hebben geen invloed op de puntenscore.<br />
Prestatieveld<br />
I.1 I.2 I.3<br />
Het gewicht dat<br />
belanghouders<br />
geven aan het<br />
prestatieveld.<br />
Waardering van<br />
de geleverde<br />
prestaties in de<br />
afgelopen jaren.<br />
Waardering van<br />
de ambities en<br />
doelen voor de<br />
komende jaren.<br />
Totaal<br />
(gemiddeld<br />
I.2 en I.3)<br />
Beschikbaarheid 8,0 (20) 7,0 (14) 7,1 (14) 7,1<br />
Betaalbaarheid 8,4 (20) 6,7 (19) 6,9 (16) 6,8<br />
Bijzondere doelgroepen 7,8 (19) 8,1 (19) 7,8 (17) 7,9<br />
Leefbaarheid 7,3 (20) 8,0 (18) 7,7 (17) 7,8<br />
Bouwproductie 6,8 (18) 6,4 (15) 7,1 (14) 6,7<br />
Stedelijke vernieuwing 7,0 (19) 7,6 (16) 7,4 (16) 7,5<br />
Energie en duurzaamheid 7,2 (19) 7,2 (15) 7,2 (15) 7,2<br />
Totaal 7,5 7,3 7,3 7,3<br />
Noot: een aantal belanghouders kon op een aantal punten geen uitspraak doen over de prestaties van de corporatie. In de tabel<br />
staat tussen haakjes het aantal ontvangen reacties.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 34 van 62
Belanghouders konden ook andere prestatievelden die zij belangrijk vonden opgeven en waarderen. Vier<br />
belanghouders hebben dat ook gedaan:<br />
Door belanghouders genoemde<br />
prestatievelden<br />
Beoordeling in enquête Gegeven toelichting tijdens<br />
telefonische of face-to-face<br />
gesprek<br />
Woongenot huurders 6 <strong>Woonconcept</strong> moet oog houden<br />
voor de kwaliteit van<br />
haardienstverlening, goed en snel<br />
uitvoeren van reparaties en<br />
adequaat inspelen op klachten.<br />
Betrokkenheid bij de regio 8 Bedoeld als compliment aan<br />
<strong>Woonconcept</strong>.<br />
Monopoliepositie <strong>Woonconcept</strong> 6 Bedoeld als kanttekening dat<br />
Communicatie met bewoners bij<br />
nieuwbouw<br />
Typering<br />
Geen cijfer<br />
<strong>Woonconcept</strong> in sommige gebieden<br />
wel erg dominant aanwezig is.<br />
Bedoeld als compliment aan<br />
<strong>Woonconcept</strong>.<br />
Als onderdeel van de visitatie hebben wij circa 20 belanghouders gevraagd om <strong>Woonconcept</strong> in een aantal<br />
woorden kernachtig te typeren. Hieronder geven wij een overzicht van de reacties.<br />
Sociaal betrokken (5x)<br />
Maatschappelijke ondernemer (5x)<br />
Betrouwbare partner (4x)<br />
Oplossingsgericht (3x)<br />
Actieve corporatie (3x)<br />
Innovatief (3x)<br />
Ondernemend (2x)<br />
Grote corporatie (2x)<br />
Klantvriendelijk (2x)<br />
Benaderbaar (2x)<br />
Eigenwijs<br />
Lastig<br />
Eigengereid<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 35 van 62<br />
Open<br />
Visie<br />
Daadkrachtig<br />
Lef<br />
Nek uitsteken,<br />
Nuchter<br />
Grensverleggend<br />
Ambitieus<br />
Ontwikkelaar<br />
Moeite om visie en praktijk met elkaar te verbinden<br />
Mag soms wel wat sneller<br />
Rolonhelder (vindt het lastig om rolvast te zijn)<br />
Aarzelend in besluitvorming (vooral de laatste<br />
tijd)<br />
We hebben hieronder per prestatieveld een aantal reacties van belanghouders op een rij gezet. Een aantal van<br />
die reacties is kritisch. Veel belanghouders vertelden ons dat zij die kritische noten plaatsten omdat <strong>Woonconcept</strong><br />
expliciet had aangegeven van de visitatie te willen leren. Veel belanghouders hadden de behoefte om een<br />
kritische noot direct in perspectief te plaatsen door toelichtingen als: “80% van onze ervaringen zijn positief” en<br />
“maar we zijn heel blij met <strong>Woonconcept</strong>”.<br />
Beschikbaarheid en Betaalbaarheid<br />
Belanghouders hebben weinig toelichting gegeven bij hun beoordeling van de prestatievelden beschikbaarheid en<br />
betaalbaarheid. Die beoordelingen zijn overwegend positief en van alle prestatievelden hechten belanghouders<br />
juist het grootste belang aan beschikbaarheid en betaalbaarheid. Ten aanzien van de betaalbaarheid zijn enkele
huurdervertegenwoordigers van mening dat de onderhoudstoestand van woningen in sommige gevallen<br />
onvoldoende is voor de prijs die <strong>Woonconcept</strong> vraagt.<br />
Bijzondere doelgroepen<br />
Belanghouders zijn in de regel bijzonder positief over de prestaties van woonconcept op het gebied van<br />
bijzondere doelgroepen en haar samenwerking met zorgpartijen. Een aantal reacties:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> helpt mee om samenhang in de buurt te krijgen, zodat er ketenzorg ontstaat voor speciale<br />
doelgroepen”<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> is heel actief, heeft hele goede connecties met zorginstellingen”.<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft prachtige multifunctionele centra gerealiseerd. Zij heeft echt haar nek uitgestoken”<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> profileert zich op huisvesting voor bijzondere doelgroepen en leefbaarheid en maakt dit ook<br />
waar”.<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> draagt bij aan maatschappelijke projecten zoals de gehandicaptenmanege”<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> denkt na over de woonbehoefte van minder validen, bijvoorbeeld door het regelen van<br />
vakantiewoningen. Maar ook op meer technisch vlak is <strong>Woonconcept</strong> innovatief, zoals het project “Het<br />
Nieuwe Plassen” om urine en faecaliën te scheiden.<br />
Sommige belanghouders plaatsen meer kritische noten:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft een wel heel erg brede blik op haar taken, zoals het ontwikkelen van een<br />
scholencampus en ziekenhuis/GGZ”.<br />
> “Levensloop bestendige woningen is meer dan een slaapkamer beneden”.<br />
Bouwproductie<br />
Een flink aantal belanghouders is kritisch over de prestaties op het vlak van de bouwproductie:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft de afgelopen jaren in Meppel vrijwel geen betaalbare woningen gebouwd. Meppel is<br />
hun thuisbasis, ze zijn er marktleider dus ze hadden in staat moeten zijn bouwmogelijkheden voor zichzelf te<br />
creëren”.<br />
> “Te weinig betaalbare huizen gebouwd”<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft in Meppel de laatste jaren geen huurwoning meer gebouwd”<br />
> “70% van de projecten gaat nu stroef"<br />
> Huurdervertegenwoordigers pleiten voor meer aandacht voor het woongenot van zittende huurders. (b.v.<br />
Tochtvrij maken bestaande woningen, veiligheid, hang en sluitwerk. Burenoverlast. Meer aandacht voor<br />
overlast in woonomgeving en dit i.s.m. Gemeente en politie.<br />
Enkele positieve reacties over de bouwproductie:<br />
> inzet voor het bijzondere project “starters ontwerpen voor starters” in Koekange<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 36 van 62
“<strong>Woonconcept</strong> is bereid om het beeld te doorbreken dat nog vaak in kleine kernen leeft, namelijk dat ook<br />
starters een eengezinswoning met een tuintje willen of zich dat kunnen veroorloven. Maar soms duurt het<br />
ontwikkelen van dergelijke projecten wel erg lang”<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft laten blijken te willen nadenken over mogelijkheden om betaalbare woningen te<br />
realiseren, bijvoorbeeld door slim woningontwerp in combinatie met grotere bouwstromen in meerdere<br />
kernen. <strong>Woonconcept</strong> is dus duidelijk in staat om boven het niveau van individuele projecten uit te kijken.<br />
Sommige belanghouders zijn van mening dat bouwproductie wat minder aandacht moet krijgen. Dat komt ook tot<br />
uitdrukking in het wat lagere gewicht dat belanghouders aan dit prestatieveld hechten (gemiddeld een 6,8:<br />
> “Bouwproductie, niet uitbreiden , maar aanpassen en verbeteren i.v.m. krimp”.<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> hoeft niet perse te bouwen, zij is meer een aanbieder van huurhuizen”.<br />
Leefbaarheid<br />
Belanghouders zijn meestal zeer te spreken over de inzet van <strong>Woonconcept</strong> op het gebied van leefbaarheid. In<br />
het bijzonder in wijken als Krakeel en Verzetsbuurt in Hoogeveen. Ook de steun aan De Smederijen, een<br />
vernieuwende vorm van bewonersparticipatie in Hoogeveen, krijgt lof. We laten enkele belanghouders aan het<br />
woord:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft een grote betrokkenheid bij goede woon- en leefomgeving in de buurten.”<br />
Er zijn ook hier enkele kritische geluiden:<br />
> “Leefbaarheid is meer een welzijnstaak, hulpverleners moeten zijn geschoold en moeten onafhankelijk zijn.<br />
><br />
Meer achter de voordeur. Geen kerntaak voor een corporatie”.<br />
“Formuleer doelen en kijk in hoeverre je deze behaalt”.<br />
> Ten aanzien van leefbaarheid verwacht <strong>Woonconcept</strong> teveel van te weinig middelen<br />
Stedelijke vernieuwing<br />
> “De initiatieven van <strong>Woonconcept</strong> in Krakeel (b.v. het multifunctionele centrum) zijn absoluut<br />
grensverleggend.”<br />
> <strong>Woonconcept</strong> wil ook woningen renoveren, zodat mensen kunnen blijven wonen en de zorgcombinatie zorg<br />
kan leveren.<br />
> “inspanningen van <strong>Woonconcept</strong> om oude gebouwen te behouden en te bouwen met behoud van oud<br />
stadsgezicht is positief”.<br />
Sommige belanghouders vrezen dat <strong>Woonconcept</strong> de financiële slagkracht mist om haar stedelijke vernieuwing<br />
ambitie waar te maken:<br />
> Voor Steenwijk West liggen prachtige plannen, maar of dit gerealiseerd gaat worden?’<br />
> “De ambitie is wel aanwezig, maar wordt dit in het kader van de bezuinigingen ook gerealiseerd?”<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 37 van 62
Energie en duurzaamheid<br />
Op het vlak van energie en duurzaamheid lopen de meningen van belanghouders sterk uiteen. Veel<br />
belanghouders plaatsen kritische kanttekeningen:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> formuleert vaak hoge ambities op het gebied van energie en duurzaamheid, maar we missen<br />
concrete plannen op dit punt”.<br />
> “Krakeel is mooi voorbeeld van stedelijke vernieuwing, maar geen innovatieve voorstellen over investeren in<br />
energie zuinige voorzieningen”.<br />
> “In het multifunctioneel centrum in Steenwijkerwold is onvoldoende geïnvesteerd in energie besparende<br />
maatregelen. Gemiste kans”<br />
> “Prestaties op het vlak van Energie en Duurzaamheid niet erg bijzonder. <strong>Woonconcept</strong> is nog teveel gericht<br />
op de techniek en nog te weinig op het gebruik van de woning (verminderen energielasten).<br />
> “Energie: bescheiden ambitie”<br />
Enkele belanghouders zijn aanmerkelijk positiever:<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> heeft op het gebied van energie en duurzaamheid een voorbeeldfunctie voor andere<br />
corporaties. Bijvoorbeeld door hun energiezuinige bedrijfsgebouw in Meppel en hun energiebeleidsplan. Ze<br />
doen dat wel met de nodige “Sturm und Drang“ en soms werkt dat tegen hen.”<br />
> “Duurzaamheid: waterhergebruik, zijn ze erg mee bezig”<br />
Tips van belanghouders<br />
> “Blijf wat meer bij je core business”<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> mag zich wel iets meer verplaatsen in haar belanghouders in plaats van alleen maar uit te<br />
gaan van haar de organisatie. Iets meer informatie inwinnen bij de klanten kan geen kwaad. Hierdoor kom je<br />
samen eerder tot daden”.<br />
> “Wees volstrekt helder in de dingen die je de komende periode wel gaat doen en welke zaken je niet gaat<br />
doen.”<br />
> <strong>Woonconcept</strong> snapt in beginsel wel dat de gemeente een politiek gedreven organisatie is, maar<br />
<strong>Woonconcept</strong> zou zich wat meer kunnen verplaatsen in de standpunten die de gemeente op basis hiervan in<br />
neemt. Het zou goed zijn als <strong>Woonconcept</strong> wat meer diepgravend zou kijken naar de relatie tussen<br />
corporatie en gemeente en de verantwoordelijkheden van beide organisaties.<br />
> “Ga met de gemeente nu echte prestatieafspraken maken, over en weer en verbindt dat, letterlijk en<br />
figuurlijk”.<br />
> “Laten we de komende periode inzetten op een scherper stellen van beider ambities en wensen”.<br />
> Ga zo door en geef in de toekomst extra aandacht in de verbinding tussen de bestuurlijke ambitie en de<br />
daadwerkelijke uitvoering en communiceer daar duidelijk over..<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> moet ambities eerst beoordelen op realisme voordat ze die naar buiten brengt, anders creëer<br />
je irritatie en weerstand. Je krijgt last van je eigen uitspraken. Maak het zo realistisch mogelijk”.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 38 van 62
Ik zou graag zien dat de financiële (on)mogelijkheden op basis van de vast te stellen begrotingen zo snel<br />
mogelijk met elkaar worden gedeeld.<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> mag wat meer betrokkenheid tonen bij de leefbaarheid van het landelijk gebied. Meer oog<br />
voor welzijn bewoners. Verslonzende ouderen in een wijk is ook niet goed voor de woningvoorraad”.<br />
> “ga door met het stellen van ambitieuze doelen en het voorbeeldgedrag, maar wel tijdig communiceren naar<br />
andere belanghebbenden. Dat levert <strong>Woonconcept</strong> meer ondersteuning op voor het realiseren van doelen”.<br />
> “Inbreng belanghouders serieus nemen “<br />
> “<strong>Woonconcept</strong> mag zich wel iets meer verplaatsen in haar belanghouders in plaats van alleen maar uit te<br />
gaan van haar organisatie. Iets meer informatie inwinnen bij de klanten kan geen kwaad. Hierdoor kom je<br />
samen eerder tot daden”.<br />
> Verbeter interne afstemming.<br />
> Zorg ook voor een goede interne communicatie. Zodat beleid die de directie hanteert ook door de eigen<br />
medewerkers geïmplementeerd wordt.<br />
> Er kan meer bereikt worden met een nog betere communicatie met bewoners.<br />
> Blijf aandacht & middelen beschikbaar houden voor de Smederijen-ontwikkeling.<br />
> Aandacht voor basiskwaliteit<br />
> Meer aandacht voor overlast in woonomgeving en dit i.s.m. gemeente en politie.<br />
> Wachtlijst starters zo kort mogelijk houden.<br />
> Voldoende voorraad huurwoningen behouden (ivm verkoop en nieuwbouw)<br />
> Geef de eerste jaren voorrang aan de sociale volkshuisvestingsopgave (boven/naast projectontwikkeling en<br />
commerciële activiteiten).<br />
> Terug naar de kerntaken: starterswoningen, betaalbare huurhuizen<br />
> Wees duidelijk, hoe de nieuwe omgeving noopt tot nieuw kunnen.<br />
> Samenwerken met andere organisaties. Samen komen tot 1 loket voor de cliënt. Niet overnemen, maar<br />
samenwerken.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 39 van 62
4.3 Presteren volgens Belanghouders (PvB): II Kennis en Inzicht<br />
Onderdelen Cijfer<br />
II De corporatie kent alle relevante belanghouders op de prestatievelden en kent hun<br />
verwachtingen, wensen en/of verlangens.<br />
II.1 De corporatie benoemt de voor haar relevante belanghouders op de prestatievelden (of een<br />
beredeneerde eigen selectie van prestatievelden).<br />
II.2 De corporatie communiceert het benoemen van haar belanghouders met haar maatschappelijke<br />
omgeving.<br />
II.3 De corporatie voert met haar belanghouders een dialoog over de uitvoering van het beleid. 7,0<br />
II.4 De corporatie beschrijft de verwachtingen, wensen en/of verlangens van de belanghouders en<br />
Toelichting:<br />
maakt deze openbaar.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> beschikt over een lijst met relevante belanghouders. Deze werd onder andere gebruikt voor<br />
de belanghoudersbijeenkomst in 2009. De visitatiecommissie heeft geen selectie van belanghouders per<br />
prestatieveld aangetroffen.<br />
> De lijst met belanghouders omvat alle volgens de governancecode voorgeschreven partijen, zoals<br />
bewoners, gemeenten, maatschappelijke organisaties en collega-corporaties. Voor zover de<br />
visitatiecommissie kon nagaan is de lijst met belanghouders niet gecommuniceerd.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> is in 2009 gestart met gestructureerde belanghoudersoverleggen. Daarnaast heeft de<br />
corporatie bijzonder veel (bilaterale) contacten met maatschappelijke organisaties. <strong>Woonconcept</strong> zal in 2010<br />
-na het beschikbaar komen van het visitatierapport- opnieuw een belanghoudersbijeenkomst organiseren.<br />
> Op de belanghoudersbijeenkomst van Januari 2009 kregen deelnemers de gelegenheid om op hoofdlijnen<br />
prioriteiten aan te geven. Hieruit kwamen 'bouwen" en "betaalbaarheid" als belangrijkste prioriteiten naar<br />
voren. De visitatiecommissie heeft geen informatie aangetroffen over de manier waarop deze uitkomsten<br />
invloed hebben gehad op het beleid en de activiteiten van <strong>Woonconcept</strong>. Van dit belanghoudersoverleg is<br />
een verslag gemaakt en terug te vinden op de website van <strong>Woonconcept</strong>.<br />
4.4 Presteren volgens Belanghouders (PvB): III Planning<br />
Onderdelen Cijfer<br />
III De corporatie maakt duidelijk aan welke verwachtingen, wensen en/of verlangens van<br />
belanghouders kan worden voldaan en verwerkt deze op transparante wijze in het eigen beleid.<br />
III.1 De corporatie maakt de in kaart gebrachte verwachtingen, wensen en/of verlangens van de<br />
Toelichting:<br />
belangrijkste belanghouders zichtbaar in haar eigen doelen op de prestatievelden (of een<br />
beredeneerde eigen selectie van prestatievelden) en licht eventuele verschillen tussen<br />
verwachtingen en doelen toe.<br />
> Belanghouders zijn uitgebreid betrokken geweest bij het opstellen van de Beleidsvisie 2006-2011.<br />
Daarnaast communiceert <strong>Woonconcept</strong> regelmatig in bilaterale overleggen met belanghouders over hun<br />
wensen en welke bijdrage <strong>Woonconcept</strong> kan leveren. Zo heeft <strong>Woonconcept</strong> duidelijk aangegeven dat zij de<br />
doelstelling om alle woningen op energielabel C te brengen niet zal nastreven. Ook is zij in gesprek met<br />
belanghouders over nieuwbouwdoelstellingen en de realisatie daarvan. Er is echter geen systematisch<br />
overzicht van verschillen tussen verwachtingen van belanghouders en doelen van <strong>Woonconcept</strong>.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 40 van 62<br />
6,6<br />
6,0<br />
6,3<br />
7,0<br />
6,0<br />
6,0
4.5 Presteren volgens Belanghouders (PvB): IV Monitoring<br />
Onderdelen Cijfer<br />
IV De corporatie betrekt de oordelen van de belanghouders (over de mate waarin de feitelijke en<br />
geplande prestaties aantoonbaar bijdragen aan de realisatie van hun verwachtingen, wensen<br />
en/of verlangens) aantoonbaar bij de formulering van toekomstige prestaties.<br />
IV.1 Bij het opstellen van de doelen voert de corporatie overleg met de belanghouders over het<br />
Toelichting:<br />
presteren van de corporatie in voorgaande jaren.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> maakt niet apart zichtbaar hoe belanghouders de geplande en de gerealiseerde doelen<br />
waarderen. De visitatie is een instrument om hier inzicht in te krijgen.<br />
> Zoals eerder aangegeven, beschikt <strong>Woonconcept</strong> over een verslag van de meest recente<br />
belanghoudersbijeenkomst (januari 2009). Daaruit is echter moeilijk op te maken hoe oordelen van<br />
belanghouders invloed hebben op het beleid van komende jaren.<br />
4.6 Beoordeling visitatiecommissie: Prestaties volgens Belanghouders (PvB)<br />
Onderdeel Wegingsfactor Beoordeling<br />
I Prestaties 70% 7,3<br />
II Kennis en inzicht 10% 6,3<br />
III Planning 10% 6,0<br />
IV Monitoring 10% 6,0<br />
Totaal 6,9<br />
Toelichting<br />
> De prestaties van <strong>Woonconcept</strong> worden door belanghouders overwegend met een ruime voldoende<br />
beoordeeld.<br />
> De terugkoppeling van wat er gedaan wordt met de input van belanghouders is voor verbetering vatbaar,<br />
evenals de rol van belanghouders bij het evalueren van geleverde prestaties.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 41 van 62<br />
6,0<br />
6,0
5 Presteren naar Vermogen (PnV)<br />
5.1 Enkele kerngegevens<br />
Kengetallen financiële positie<br />
Deze kengetallen zijn ontleend aan de Corporatie in Perspectief rapportage 2009 van het CFV. De gegevens<br />
hebben betrekking op het verslagjaar 2008<br />
<strong>Woonconcept</strong> Referentie Landelijk<br />
Huur per woning per jaar € 4.611,- € 4,739,- € 4.729,-<br />
Huur in percentage van de maximale huur in<br />
2008<br />
Gemiddeld aantal punten woningwaardering in<br />
2008<br />
64,0% 68,8% 71,0%<br />
133 132 130<br />
WOZ-waarde per woning in 2008 in € 133,991 ,- 126.664,- 155.105 ,-<br />
Huur in percentage van WOZ-waarde 3,5% 3,9% 3,2%<br />
Onderhoud per verhuureenheid in 2008<br />
(klachten-, mutatie- en planmatig onderhoud)<br />
€ 1.185,- € 1.423,- € ,-<br />
Nettokasstroom excl. verkopen per VHE € 4.611 € 4.739 € 4.729<br />
Volkshuisvestelijk vermogen eind 2008 (in % van<br />
het balanstotaal)<br />
43,8 % 33,3 % 30,5 %<br />
Volkshuisvestelijk vermogen 2008 (in € per vhe) €21.490,- €13.813,- € 13.322,-<br />
Volkshuisvestelijk vermogen 2013 (in € per vhe) €19.167,- €14.941,- €14.434,-<br />
Netto bedrijfslasten per vhe (in € per vhe) € 1.261,- € 1.383,- € 1.340,-<br />
VHE=verhuureenheid<br />
> De woningen van <strong>Woonconcept</strong> hebben een gunstige prijs/kwaliteitverhouding als het<br />
woningwaarderingstelsel als graadmeter wordt genomen (64%) in vergelijking met referentiecorporaties<br />
(68,8%) en het landelijk gemiddelde (71,0%). Wanneer we de verhouding tussen huurprijs en WOZ-waarde<br />
bekijken is de prijs/kwaliteit verhouding nog steeds gunstig in vergelijking met referentiecorporaties (3,9%)<br />
maar minder gunstig ten opzichte van het landelijk gemiddelde (3,2%)<br />
> <strong>Woonconcept</strong> besteedt per woning minder aan onderhoud dan vergelijkbare corporaties en het landelijk<br />
gemiddelde. Dit kan leiden tot een lager onderhoudsniveau, maar kan ook samenhangen met een mogelijk<br />
hoger kwaliteitsniveau van het woningbezit.<br />
> In vergelijking met de meeste andere corporaties is de vermogenspositie van <strong>Woonconcept</strong> bijzonder<br />
robuust. In de komende jaren zal dit vermogen –uitgedrukt per verhuureenheid- wat afnemen.<br />
Referentiecorporaties zien hun vermogen in de komende jaren juist licht stijgen waardoor het verschil met<br />
<strong>Woonconcept</strong> kleiner wordt.<br />
> De netto bedrijfslasten per VHE van <strong>Woonconcept</strong> liggen iets onder dat van vergelijkbare corporaties en<br />
onder het landelijk gemiddelde.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 42 van 62
5.2 Presteren naar Vermogen (PnV): I Prestaties<br />
Onderdelen Cijfer<br />
I Het beschikbare eigen vermogen wordt maximaal ingezet voor het leveren van<br />
maatschappelijke prestaties.<br />
I.1 De corporatie heeft inzicht in het vermogen dat beschikbaar is voor het leveren van<br />
maatschappelijke prestaties.<br />
I.2 De corporaties heeft extra potenties voor haar vermogensontwikkeling verkend en maakt hier<br />
maximaal gebruik van.<br />
I.3 De corporatie geeft inzicht in hoe het beschikbare eigen vermogen maximaal wordt ingezet<br />
voor het leveren van maatschappelijke prestaties.<br />
Dit oordeel telt voor 70% mee voor het waarderen van het onderdeel Presteren naar Vermogen (PnV).<br />
Toelichting:<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft een stevige vermogenspositie maar haar activiteiten doen tevens een zwaar beslag op<br />
haar liquiditeitspositie. Door vergroten van haar verkoopprogramma doet <strong>Woonconcept</strong> veel om haar<br />
vermogen actief in te zetten voor nieuwe investeringen. Daarom zijn wij van mening dat <strong>Woonconcept</strong> haar<br />
vermogen voldoende inzet voor het leveren van maatschappelijke prestaties.<br />
Ontwikkeling vermogen op basis van bedrijfswaarde (Specificatie onderdeel I.1)<br />
> De corporatie heeft een actuele vermogensberekening op basis van bedrijfswaarde. De berekening heeft<br />
een planningshorizon van 10 jaar. Ook de investeringen in de woningvoorraad zijn hierin opgenomen.<br />
> In haar Financieel statuut uit 2009 zijn rendementeisen per type investering vastgesteld, zoals sociale<br />
huurwoningen, vrije sector huurwoningen, maatschappelijk vastgoed, zorgvastgoed en bedrijfsmatig<br />
vastgoed.<br />
> De daadwerkelijke rendementen van projecten worden ook bewaakt, o.a. door de interne controller en door<br />
de RvC. Wel was in 2009 nog enige onduidelijkheid over projecten die vóór de vaststelling van het<br />
Financieel statuut zijn gestart en niet voldoen aan de rendementseisen.’<br />
Extra potenties (Specificatie onderdeel I.2)<br />
a. Verkoop<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft een stevig verkoopprogramma van bestaande huurwoningen en realiseert daarnaast via<br />
<strong>Woonconcept</strong> Vastgoed BV aanzienlijke hoeveelheden nieuwbouwkoopwoningen waarvan de winsten<br />
worden aangewend voor de volkshuisvesting.<br />
b. Leenpotentie<br />
> <strong>Woonconcept</strong> maakt voldoende gebruik van de borgingsruimte bij het CFV.<br />
c. Risicobuffers<br />
> <strong>Woonconcept</strong> vindt een minimale solvabiliteit van 30% noodzakelijk om de continuïteit niet in gevaar te<br />
brengen. Wij hebben voor dit percentage geen onderbouwing aangetroffen..<br />
Inzet beschikbaar vermogen<br />
> Beide onderstaande tabellen zijn ontleend aan het Continuïteitsoordeel van het CFV over de jaren 2008 en<br />
2009. De tabellen geven prognoses van financiële middelen die beschikbaar komen en de aanwending<br />
daarvan. De prognoses zijn opgesteld door het CFV maar gebaseerd op door <strong>Woonconcept</strong> aangeleverde<br />
gegevens.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 43 van 62<br />
7,3<br />
7,7<br />
7,3<br />
7,0
Ontwikkeling en aanwending vermogen 2007 tot en met 2012 (x € 1.000)<br />
Prognose beschikbaar komende middelen Prognose beslag op vermogen<br />
1 Rendement op materiële vaste<br />
activa in exploitatie<br />
176.011 6 Nieuwbouw<br />
woongelegenheden en overig<br />
vastgoed<br />
2 Af: rendement op leningen -147.147 7 Aankoop woongelegenheden<br />
en overig vastgoed<br />
3 Verkoop bestaand bezit 47.763 8 Sloop woongelegenheden en<br />
4 Productie nieuwbouw voor<br />
verkoop<br />
5 Vermogenseffect nieuwe<br />
leningen en renteconversie<br />
Bron: Continuïteitsoordeel <strong>Woonconcept</strong> 2008, CFV<br />
overig vastgoed<br />
0 9 Verbetering<br />
woongelegenheden en overig<br />
vastgoed<br />
152.735<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 44 van 62<br />
0<br />
0<br />
20.797<br />
44.185 10 Vennootschapbelasting 0<br />
TOTAAL 120.812 TOTAAL 173.531<br />
Ontwikkeling en aanwending vermogen 2008 tot en met 2013 (x € 1.000)<br />
X € 1.000<br />
Prognose beschikbaar komende middelen Prognose beslag op vermogen<br />
1 Rendement op materiële vaste<br />
activa in exploitatie<br />
175.135 7 Nieuwbouw<br />
woongelegenheden en overig<br />
vastgoed<br />
2 Af: rendement op leningen -142.880 8 Aankoop woongelegenheden<br />
en overig vastgoed<br />
3 Verkoop bestaand bezit 109.690 9 Sloop woongelegenheden en<br />
4 Productie nieuwbouw voor<br />
verkoop<br />
5 Vermogenseffect nieuwe<br />
leningen en renteconversie<br />
overig vastgoed<br />
0 10 Verbetering<br />
woongelegenheden en overig<br />
vastgoed<br />
0<br />
101.351<br />
296<br />
27.430<br />
27.868 11 Vennootschapbelasting 11.300<br />
6 Vermogenseffect verbindingen 3.424 12 Effect heffing projectsteun 40<br />
Bron: Continuïteitsoordeel <strong>Woonconcept</strong> 2009, CFV<br />
wijken<br />
4.136<br />
TOTAAL 173.238 TOTAAL 144.514<br />
> Er zijn opvallende verschillen tussen de prognose over de periode 2007-2012 en die van 2008-2013. In de<br />
eerste prognose is <strong>Woonconcept</strong> van plan aanzienlijk meer financiële middelen in te zetten (€ 174 miljoen)<br />
dan in die periode beschikbaar komen (€ 121 miljoen). Het verschil had zij waarschijnlijk moeten bijlenen.<br />
Het merendeel van de bestedingen (€ 153 miljoen) was bestemd voor nieuwbouw van woningen en overig<br />
vastgoed.<br />
> De prognose over de periode 2008 – 2013 laat een ander beeld zien. Het beschikbaar komende vermogen<br />
is aanzienlijk vergroot tot € 173 miljoen door een meer dan verdubbeling van de opbrengsten uit verkoop<br />
van huurwoningen. De bestedingen zijn verlaagd naar € 145 miljoen, met name door de investeringen met €<br />
50 miljoen te verlagen. In de tabel 2008-2013 zijn de meeste investeringen geboekt onder de post “aankoop<br />
woongelegenheden en ander vastgoed”. Waarschijnlijk is dit niet correct en worden hier investeringen in<br />
nieuwbouw van woongelegenheden en overig vastgoed bedoeld. De post verbetering van<br />
woongelegenheden en overig vastgoed is in de periode 2008-2013 met € 7 miljoen verhoogd tot ruim € 27<br />
miljoen.
Per saldo leidt deze verschuiving over de periode 2008-2013 tot een versterking van de vermogens- en<br />
liquiditeitspositie wat ook nodig was om de kredietwaardigheid en borgingsfaciliteiten bij het WSW te<br />
waarborgen.<br />
> Uit de prognose over 2008-2013 wordt ook duidelijk dat 10% van de vermogensbestedingen bestaat uit<br />
vennootschapsbelasting en Vogelaarheffing.<br />
De inzet van het vermogen, de risicobuffers en borgingsruimte zijn regelmatig onderwerp van gesprek tussen het<br />
bestuur en de RvC.<br />
Continuïteitsoordeel<br />
> Het continuïeitsoordeel van het CFV geeft inzicht in de financiële positie van een corporatie in de komende<br />
jaren. Op basis van prognosegegevens over 2008-2013 heeft het CFV de vermogenspositie van<br />
<strong>Woonconcept</strong> beoordeeld met een A. Dit betekent dat de voorgenomen activiteiten passen bij de<br />
vermogenspositie. De voorgenomen activiteiten van <strong>Woonconcept</strong> brengen de solvabiliteit niet in gevaar. Er<br />
is ook geen sprake van onderbenutting van het vermogen. Landelijk kreeg 81% van de corporaties een A-<br />
oordeel; 11% van de corporaties kan haar vermogen beter benutten en kreeg daarom een C-oordeel.<br />
Solvabiliteitsoordeel<br />
> Het CFV spreekt ook een solvabilteitsoordeel uit. Dit oordeel kan een voldoende of een onvoldoende zijn en<br />
biedt inzicht in de financiële positie aan het einde van een verslagjaar en geeft aan of de corporatie in staat<br />
is om financieel gezien haar woningbezit te verhuren zonder gedwongen verkoop. <strong>Woonconcept</strong> had<br />
volgens het CFV op 31 december 2008 voldoende solvabiliteit. Landelijk kreeg 98% van de corporaties dit<br />
oordeel.<br />
5.3 Presteren naar Vermogen (PnV): II Visie<br />
Onderdelen Cijfer<br />
II De corporatie heeft een duidelijke visie en doelstelling geformuleerd over het beoogde<br />
rendement op en de omvang van het eigen vermogen en de besteding van de ruimte in het vrije<br />
eigen vermogen. Deze visie is onderbouwd met kennis van de maatschappelijke opgave in het<br />
werkgebied.<br />
II.1 De corporatie heeft een duidelijke visie en doelstelling geformuleerd over het beoogde<br />
rendement op en de omvang van het eigen vermogen.<br />
II.2 De corporatie heeft een duidelijk visie en doelstelling over de besteding van de ruimte in het<br />
vrije eigen vermogen.<br />
II.3 De corporatie heeft haar visie en doelstelling over het rendement op en de omvang van het<br />
Toelichting:<br />
eigen vermogen onderbouwd met kennis van de maatschappelijke opgaven in haar<br />
werkgebied.<br />
> In het jaarverslag presenteert <strong>Woonconcept</strong> zeer duidelijk haar visie en doelen over de omvang en het<br />
rendement op haar eigen vermogen. Zo is in het jaarverslag over 2008 te lezen dat haar solvabiliteit op<br />
basis van bedrijfswaarde 50% is en daarmee overeenkomt met de norm. Het rendement op eigen vermogen<br />
was in 2008 2,3% en ligt daarmee ruim boven de bedrijfseigen norm van 1,3%.<br />
> Door wijzigingen in de voorwaarden om vreemd vermogen aan te trekken is het belang van het eigen<br />
vermogen verschoven naar de liquiditeitspositie. In het bijzonder dat de corporatie een positieve kasstroom<br />
heeft wanneer jaarlijks 2% van de leningportefeuille wordt afgelost. <strong>Woonconcept</strong> heeft ondanks haar<br />
uitstekende vermogenspositie moeite om aan deze eis te voldoen. Zij heeft bezuinigingen doorgevoerd op<br />
de overheadkosten, op planmatig onderhoud, het verkoopprogramma voor bestaande woningen verhoogd<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 45 van 62<br />
7,7<br />
9,0<br />
8,0<br />
6,0
en de investeringen in nieuwbouw getemporiseerd om aan de liquiditeitsvoorwaarden te voldoen.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft dit duidelijk toegelicht in haar jaarverslag 2008.<br />
> Als gevolg van haar investeringsprogramma en de daarvoor noodzakelijk externe financiering zal de<br />
solvabiliteit een daling laten zien van 50% naar 39%. <strong>Woonconcept</strong> vindt een minimale solvabiliteit van 30%<br />
met ingang van 2012 noodzakelijk om de continuïteit niet in gevaar te brengen. <strong>Woonconcept</strong> voert geen<br />
bewust beleid om de solvabiliteit tot 30% terug te brengen. Sterker nog, de wig wordt steeds groter met de<br />
prognose van een solvabiliteit van 53% in 2014.<br />
5.4 Presteren naar Vermogen (PnV): III Risicoprofiel<br />
Onderdelen Cijfer<br />
III. De corporatie beschikt over een solvabiliteitsdoelstelling die wordt verantwoord in het licht van<br />
het gerealiseerde en/of voorgenomen investeringsprogramma.<br />
III.1 De corporatie beschikt over een concrete solvabiliteitsdoelstellingen die is toegelicht in interne<br />
Toelichting:<br />
(b.v. Begroting, jaarrekening) en/of externe (b.v. Jaarverslag) documenten<br />
> De corporatie beschikt over een meetbare en tijdgebonden solvabiliteitsdoelstelling. <strong>Woonconcept</strong> had in<br />
2008 op basis van CFV berekening een vrij hoog solvabiliteitspercentage van 43,8%. De solvabiliteit van<br />
vergelijkbare corporaties bedroeg 33,8%. Het CFV beoordeelde de risico's van <strong>Woonconcept</strong> lager dan van<br />
de groep vergelijkbare corporaties. Het CFV heeft <strong>Woonconcept</strong> als continuïteitsoordeel een A gegeven. Dit<br />
betekent dat de voorgenomen activiteiten van <strong>Woonconcept</strong> passen bij haar vermogenspositie en dat zij<br />
haar vermogen voldoende inzet voor de volkshuisvesting. Desondanks ligt die solvabiliteit vrij hoog en heeft<br />
<strong>Woonconcept</strong> de potentie om -op voorwaarde dat zij haar vermogen kan activeren - dus kan omzetten in<br />
liquiditeiten, haar volkshuisvestelijke prestaties nog verder te verhogen.<br />
> Uit een in 2008 uitgevoerde Risk Management Scan blijkt dat <strong>Woonconcept</strong> een bijzonder hoge ambitie<br />
heeft op het vlak van risicobeheersing. Op een aantal onderdelen ligt de huidige risicobeheersing dicht bij de<br />
geformuleerde ambitie, bijvoorbeeld het beperken en beheersen van risico’s als zij zich voordoen op het vlak<br />
van vastgoedbeheer en financieel beheer. Uit de Risico Management Scan blijkt echter nog een belangrijke<br />
ontwikkelopgave voor het vooraf beschrijven en concretiseren van risico’s, met name op het vlak van<br />
financieel beheer en projectontwikkeling.<br />
5.5 Presteren naar Vermogen (PnV): IV Bedrijfsvoering<br />
Onderdelen Cijfer<br />
IV De corporatie presteert efficiënt 6,5<br />
IV.1 De corporatie onderneemt aantoonbare maatregelen om haar efficiëntie te vergroten 6,5<br />
Toelichting:<br />
> <strong>Woonconcept</strong> werkt in vergelijking met andere corporaties voldoende efficiënt. De bedrijfslasten van<br />
<strong>Woonconcept</strong> bedroegen in 2008 € 1.261 per woning. Vergelijkbare corporaties hadden bedrijfslasten van €<br />
1.383 per woning. In de periode 2005-2008 zijn de bedrijfslasten van vergelijkbare corporaties met 17,3%<br />
gestegen. De bedrijfslasten van <strong>Woonconcept</strong> stegen minder, namelijk met 12,7%. <strong>Woonconcept</strong> heeft 1<br />
medewerker op 95 verhuureenheden (VHE's), terwijl vergelijkbare corporaties 1 medewerker op 87 VHE's<br />
hadden.<br />
> In het werkplan 2010 heeft <strong>Woonconcept</strong> aangegeven haar organisatiekosten te willen verminderen. In de<br />
begroting zijn echter geen bezuinigingen in de organisatiekosten zichtbaar. Er wordt minder geïnvesteerd in<br />
onderhoud en duurzaamheid, maar de afname organisatiekosten is beperkt . Voor 2010 meldt <strong>Woonconcept</strong><br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 46 van 62<br />
6,8<br />
6,8
een bezuiniging van circa € 800.000,- op personeelkosten- en overige bedrijfslasten. Maar in de<br />
meerjarenprognose in het werkplan 2010 is sprake van een stijging van de post lonen en salarissen van<br />
bijna 12% over de periode 2010-2014 en een stijging van de overige bedrijfslasten met circa 7%.<br />
> Soms hebben symbolen een sterke invloed op het imago van een organisatie, zoals de kostenbewustheid<br />
van de corporatie. Voor <strong>Woonconcept</strong> is het al jaren leegstaande kantoor bij het NS-station Steenwijk zo’n<br />
symbool Het gebouw is ongeveer 8 jaar geleden gerealiseerd en diende als kantoor voor woningcorporatie<br />
Steenwijk. Door de fusie met <strong>Woonconcept</strong> is het gebouw niet meer nodig voor die functie. <strong>Woonconcept</strong><br />
heeft enkele jaren geleden een bijzonder mooie woonwinkel in Steenwijk gebouwd, maar heeft toen niet<br />
gekozen om het leegstaande kantoor voor dat doel te gebruiken. De visitatiecommissie heeft geen<br />
informatie over de daadwerkelijke kosten die samenhangen met deze jarenlange leegstand, maar kan zich<br />
niet aan de indruk onttrekken dat <strong>Woonconcept</strong> meer inspanningen kan leveren dan zij nu doet om het<br />
gebouw te verhuren of te verkopen.<br />
5.6 Beoordeling visitatiecommissie: Prestaties naar Vermogen (PnV)<br />
Onderdeel Wegingsfactor Beoordeling<br />
I Prestaties 70% 7,3<br />
II Visie 10% 7,7<br />
III Risicoprofiel 10% 6,8<br />
IV Bedrijfsvoering 10% 6,5<br />
Totaal 7,2<br />
Toelichting<br />
> <strong>Woonconcept</strong> presteert in voldoende mate naar vermogen. De corporatie heeft maatregelen genomen om<br />
de aanwending van haar vermogen te verhogen, bijvoorbeeld door het verhogen van het<br />
verkoopprogramma.<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft een duidelijke visie op haar gewenste solvabiliteit, maar voert geen actief beleid op haar<br />
vermogenspositie, die deze grens ruimschoots overschrijdt, terug te brengen naar de door haar zelf<br />
geformuleerde minimaal noodzakelijk grens van 30%.<br />
> Aandachtspunten op het gebied van presteren naar vermogen liggen met name op het vlak van<br />
risicobeheersing en de bedrijfsvoering.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 47 van 62
6 Governance<br />
6.1 Goed bestuur<br />
Het onderdeel goed bestuur is verdeeld in diverse normen en meetpunten. Het oordeel van de visitatiecommissie<br />
staat vermeld in de onderstaande tabel met aansluitend een toelichting.<br />
Normen en meetpunten Cijfer<br />
I De corporatie heeft de borging van de kwaliteit van het intern toezicht vastgelegd (zie hoofdstuk<br />
III Aedes Governance Code)<br />
I.1 De interne toezichthouder (RvC) heeft een eigen visie op de invulling van haar functie. Deze<br />
visie is getoetst aan de Aedes Govenance Code<br />
I.2 De interne toezichthouder (RvC) heeft vastgesteld wat de gewenste output van het toezicht is<br />
en welke normen er worden gehanteerd om de output te meten.<br />
I.3 De interne toezichthouder (RvC) heeft een duidelijke taakomschrijving van het bestuur en de<br />
Toelichting:<br />
toezichthouders.<br />
> De RvC beschikt over een profielschets met daarin de gewenste samenstelling en deskundigheid. In grote<br />
lijnen komt de gewenste samenstelling overeen met de aard van de corporatie en haar activiteiten.<br />
<strong>Woonconcept</strong> is bijzonder actief op het vlak van vastgoedontwikkeling. Zij heeft projecten in zowel de huur-<br />
als de koopsector en diverse vormen van maatschappelijk vastgoed. Met deze activiteiten kunnen grote<br />
risico’s samenhangen. De profielschets van <strong>Woonconcept</strong> bevat geen specifieke eisen op het vlak van<br />
projectontwikkeling en vastgoed.<br />
> De deskundigheid van de huidige leden sluit voldoende aan bij de in de profielschets beschreven<br />
samenstelling en deskundigheid. De financiële deskundigheid vraagt om versterking, dat komt ook naar<br />
voren uit de zelfevaluatie van de RvC. Kennis op het gebied van vastgoed- en projectontwikkeling is nog<br />
onvoldoende aanwezig in de Raad, maar dit maakt zoals gezegd ook nog geen deel uit van de profielschets.<br />
Tevens willen wij onze waardering uitspreken voor het feit dat 3 van de 5 RvC leden vrouw zijn.<br />
> Een apart schriftelijke vastgelegd toetsingkader ontbreekt. De RvC gebruikt documenten zoals het<br />
beleidsplan, het treasurystatuut e.d. als toezichtskader. In haar reglement heeft de raad de risicobeheersing<br />
en het toetsen van uitkomsten aan de vooraf geformuleerde strategie en doelenstellingen als<br />
aandachtspunten benoemd. De RvC heeft ook een Governance jaaragenda geformuleerd waarin is<br />
aangegeven welke onderdelen uit de Governancecode in welke vergadering van de RvC aan de orde<br />
moeten komen. Echter, de op de website van <strong>Woonconcept</strong> gepubliceerde Governance agenda is leeg 2 en<br />
de onderwerpen zijn niet gekoppeld aan een specifieke RvC-vergadering. In de documentatie die de<br />
visitatiecommissie heeft ontvangen was wel een ingevuld exemplaar aanwezig.<br />
> Duidelijke normen voor het beoordelen van de prestaties van de directeur/bestuurder ontbreken. De RvC<br />
heeft aangegeven dat zij in afwijking van de Governance Code stelt dat de Raad van Commissarissen geen<br />
remuneratierapport opmaakt over de wijze waarop het beoordelings- en bezoldigingsbeleid in het afgelopen<br />
boekjaar in de praktijk is gebracht. De RvC volgt niet de methodiek van de commissie Izeboud, omdat de<br />
daarin gebruikte criteria naar het oordeel van de RvC geen helder beeld geven van de omvang van de<br />
verantwoordelijkheden en de zwaarte van de functie. De Raad heeft echter geen methodiek ontwikkeld die<br />
wel aan haar eisen voldoet.<br />
> Jaarlijks wordt door de voorzitter en de vice-voorzitter een functioneringsgesprek met de<br />
directeur/bestuurder gehouden. De visitatie heeft hiervan geen rapportage aangetroffen. Op basis van de<br />
2 Website geraadpleegd op 17 mei 2010.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 48 van 62<br />
6,2<br />
6,7<br />
5,0<br />
7,0
RvC-notulen heeft de commissie de indruk dat mondeling verslag wordt gedaan van dit<br />
functioneringsgesprek. In het verslag uit 2009 werd volstaan met de mededeling dat "een en ander niet heeft<br />
geleid tot het nemen van maatregelen". Deze wijze van evalueren in combinatie met het ontbreken van<br />
duidelijke normen voor de beoordeling van de prestaties van de directeur bestuurder biedt onvoldoende<br />
borging voor het goed functioneren van de bestuurder.<br />
> De RvC evalueert jaarlijks haar eigen functioneren, meestal doet zij dat met externe begeleiding. In 2009<br />
heeft de voorzitter alleen een telefonisch evaluatieronde langs de individuele leden van de RvC gehouden.<br />
Hiervan is geen verslag gemaakt alleen een mondelinge terugkoppeling in de RvC vergadering. Hieruit<br />
bleek dat met name de financiële deskundigheid versterking nodig heeft. De visitatiecommissie heeft geen<br />
verslagen van eerdere evaluatierondes aangetroffen.<br />
> De RvC beschikt over een "Reglement werkwijze Raad van Commissarissen" waarin de werkwijze en de<br />
taken van de raad als geheel zijn uitgewerkt. <strong>Woonconcept</strong> werkt niet met aparte audit-, vastgoed- of<br />
remuneratie commissies. Door het reglement verspreid staan enkele taken die specifiek bij de voorzitter van<br />
de RvC horen, zoals het agendaoverleg met de bestuurder, en de aanwezigheid bij overlegvergaderingen<br />
tussen Bestuur en OR.<br />
> In het reglement zijn ook de taken en de werkwijze van de directeur/bestuurder in algemene termen<br />
vastgelegd, zoals zijn verantwoordelijkheid voor het besturen van de organisatie en het realiseren van<br />
doelstellingen. In het financieringstatuut zijn bepalingen opgenomen over de bevoegdheden van de<br />
directeur/bestuurder. Hierin is onder andere opgenomen dat de bestuurder voor het aangaan van<br />
overeenkomsten voor het verwerven van onroerende zaken de goedkeuring van de RvC nodig heeft als de<br />
waarde van de transactie hoger is dan € 2,5 miljoen en voor investeringen voor nieuwbouw als deze niet in<br />
de begroting zijn opgenomen. Dit komt niet overeen met de uit 2003 daterende statuten die op de website<br />
van <strong>Woonconcept</strong> staan. Hierin staat nog de oude grens van 15% van het eigen vermogen volgens de<br />
laatste jaarrekening. Op basis van de jaarrekening uit 2008 zou dit € 62 miljoen zijn (15% van het eigen<br />
vermogen van € 414 miljoen eind 2008). Wij hebben niet de beschikking over de informatie die in de<br />
registers van de kamer van Koophandel staan vermeld, maar als belanghouders de informatie op de website<br />
van <strong>Woonconcept</strong> als uitgangspunt nemen, krijgen zij geen goed beeld van de bevoegdheden van de<br />
directeur/bestuurder op dit onderdeel.<br />
6.2 Onderdeel II Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding<br />
Normen en meetpunten Cijfer<br />
II Maatschappelijke verantwoording en beleidsbeïnvloeding door belanghebbenden 6,8<br />
II.1 Eigen ambities en doelen<br />
De corporatie heeft een schriftelijk neergelegde opvatting over haar maatschappelijk<br />
functioneren in haar werkgebied geformuleerd. Hieruit is af te leiden welke rol de corporatie<br />
inneemt in haar werkgebied en hoe die rol zich vertaalt naar de eigen organisatie en relatie met<br />
maatschappelijke partners.<br />
II.2 Opgaven in het werkgebied<br />
De corporatie communiceert haar beleidsvoornemens en prestatieafspraken met haar<br />
belanghebbenden.<br />
II.3 Belanghouders<br />
De corporatie houdt ten minste een keer per jaar een vergadering met belanghebbenden,<br />
waarin de corporatie in dialoog treedt over de beleidsdoelstellingen en resultaten.<br />
II.4 Vermogen<br />
De accountant maakt een verslag van analyses van ontwikkelingen van het vermogen en<br />
resultaat, die niet in de cijfers voorkomen en die naar de mening van de externe accountant<br />
bijdragen aan het inzicht in de financiële positie en resultaten van de woningcorporatie.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 49 van 62<br />
6,7<br />
7,0<br />
6,3<br />
7,0
Toelichting:<br />
> <strong>Woonconcept</strong> heeft haar opvattingen over haar maatschappelijke opgaven vastgelegd in de Beleidsvisie<br />
2006-2011. Deze beleidsvisie is aantoonbaar richtinggevend geweest voor het handelen van de corporatie.<br />
Recent is de sturende werking van de beleidsvisies sterk afgenomen door de economische crisis in het<br />
algemeen en de begrensde financiële mogelijkheden van <strong>Woonconcept</strong> in het bijzonder. Deze problemen en<br />
de oorzaken daarvan worden door <strong>Woonconcept</strong> breed gecommuniceerd, maar ook de ambities en doelen<br />
zijn bijgesteld en dit wordt aanzienlijk minder gecommuniceerd. Veel belanghouders vinden dit verwarrend.<br />
Er worden nu door <strong>Woonconcept</strong> keuzes gemaakt die niet zijn vastgelegd in een beleidsdocument en die niet<br />
zijn gecommuniceerd met belanghouders.<br />
> In haar Beleidsvisie 2006-2011 zijn doelen vrij algemeen geformuleerd. Jaarlijks worden werkplannen<br />
opgesteld die meer concrete doelstellingen bevatten. Deze doelen worden gevolgd, onder andere met behulp<br />
van een Balanced Score Card.<br />
> Het jaarverslag van <strong>Woonconcept</strong> is de belangrijkste bron om te zien welke prestaties zijn geleverd en hoe<br />
zich die verhouden met de eigen beleidsvoornemens in de jaarlijkse werkplannen. De verbanden tussen<br />
geleverde prestaties en met gemeenten gemaakte prestatieafspraken kan men minder goed uit het<br />
jaarverslag herleiden.<br />
> De visitatiecommissie heeft geen openbaar belanghoudersregister aangetroffen. Dit neemt niet weg dat<br />
<strong>Woonconcept</strong> volgens de visitatiecommissies een goed beeld heeft van wie haar belanghouders zijn.<br />
Belanghouders waarmee is gesproken delen deze mening.<br />
> In 2009 heeft <strong>Woonconcept</strong> voor de eerste maal een belanghoudersbijeenkomst georganiseerd.<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft de intentie uitgesproken om ook in 2010 een dergelijke bijeenkomst te organiseren. De<br />
visitatiecommissie heeft geen reglement of procesbeschrijving voor belanghoudersbijeenkomsten<br />
aangetroffen.<br />
> De accountant van <strong>Woonconcept</strong> maakt jaarlijks een rapportage met een analyse van de financiële situatie.<br />
In de periode 2009 - 2013 heeft <strong>Woonconcept</strong> € 330 miljoen aan netto investeringen gepland. Vanwege de<br />
relatief bescheiden operationele kasstromen van <strong>Woonconcept</strong> moet een belangrijk deel van de<br />
investeringen gedekt te worden uit het verkoopprogramma. De accountant constateert dat <strong>Woonconcept</strong> op<br />
de goede weg is wat betreft sturing op waarde(n) en kasstromen en dat de belangrijkste uitdaging ligt in de<br />
verdere verankering hiervan in de primaire processen.<br />
6.3 Beoordeling visitatiecommissie: Governance<br />
Onderdeel Wegingsfactor Beoordeling<br />
I Goed Bestuur 20% 6,2<br />
II Maatschappelijke verantwoording en<br />
beleidsbeïnvloeding door<br />
belanghebbenden t.a.v.:<br />
- ambities en doelen 20% 6,7<br />
- opgaven in het werkgebied 20% 7,0<br />
- betrokkenheid van belanghebbenden 20% 6,3<br />
- vermogen 20% 7,0<br />
Toelichting<br />
Totaal 6,6<br />
> Uit de beoordeling van het onderdeel governance zijn een aantal aandachtspunten naar voren gekomen, we<br />
zetten ze nog even op een rij:<br />
de communicatie met belanghouders over de door de economische crisis gewijzigde plannen is<br />
onvoldoende. <strong>Woonconcept</strong> vertelt wel dat er problemen zijn, door wie en door wat die problemen zijn<br />
ontstaan, maar is niet erg duidelijk in de gevolgen daarvan voor haar ambitie en concrete projecten.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 50 van 62
De scherpte van het interne toezicht kan verbeterd worden door het verder ontwikkelen van een<br />
toetsingkader voor beleids- en investeringsvoorstellen van het bestuur en voor het functioneren van het<br />
bestuur zelf.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 51 van 62
Bijlage I. Onderzoeksverantwoording<br />
Deel I<br />
De visitatie bestaat uit vijf ratio’s:<br />
> Presteren naar Opgaven (PnO), het betreft hier landelijke, lokale en regionale opgaven op het gebied van<br />
wonen<br />
> Presteren naar eigen Ambities en Doelen (PnA/D), het betreft hier de eigen visie en doelstellingen van de<br />
corporaties<br />
> Presteren volgens Belanghouders (PvB), in welke mate sluiten de prestaties aan bij de verwachtingen en<br />
wensen van andere betrokken partijen?<br />
> Presteren naar Vermogen (PnV), in welke mate sluiten de prestaties aan bij de financiële mogelijkheden<br />
van de corporatie?<br />
> Governance (Gov), is er gesprake van een zorgvuldige besluitvorming, werkt het interne toezicht naar<br />
behoren, hebben Belanghouders invloed op het beleid en de activiteiten van de corporatie?<br />
Iedere ratio is verdeeld in vier onderdelen ook wel ‘standaarden’ genoemd:<br />
> I Prestaties (wegingspercentage 70%);<br />
> II kennis en inzicht (wegingspercentage 10%);<br />
> III planning (wegingspercentage 10%;)<br />
> IV monitoring (wegingspercentage 10%)<br />
Voor de ratio’s Presteren naar Vermogen (PnV) en voor Governance (Gov) wordt een iets andere indeling<br />
gebruikt.<br />
De te beoordelen prestaties zijn onderverdeeld in een aantal prestatievelden die zijn ontleend aan het BBSH en<br />
de decemberbrief van toenmalige Minister van VROM. Het betreft de volgende prestatievelden:<br />
1. Beschikbaarheid van woningen voor de aandachtsgroep door het bij voorrang toewijzen van betaalbare<br />
woningen aan huishoudens uit de aandachtsgroep passend bij de opgave in haar werkgebied<br />
2. Betaalbaarheid van woningen voor de aandachtsgroep<br />
3. Bijzondere doelgroepen, realiseren van huisvesting die specifiek geschikt is voor ouderen, gehandicapten<br />
en andere personen die zorg of begeleiding behoeven of speciale eisen aan hun woning stellen.<br />
4. Leefbaarheid in de wijken en buurten waarin de woningen van de corporatie zijn gelegen.<br />
5. Bouwproductie in de vorm van nieuwbouw, verkoop, aankoop, aanpassing of verbetering.<br />
6. Stedelijke vernieuwing door fysiek, sociale en economische investeringen<br />
7. Energie en duurzaamheid, bijvoorbeeld door het gebruik van duurzame materialen en verantwoord omgaan<br />
met energieverbruik.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 52 van 62
Een beoordeling gegeven in cijfers die kunnen variëren van 1 tot en met 10. In de onderstaande tabel is<br />
weergegeven wanneer welk cijfer wordt toegekend.<br />
Normstelling prestatiebeoordeling<br />
Beoordeling in<br />
rapportcijfers<br />
Rapportcijfer 10 De prestatie overtreft de doelstelling,<br />
Kwantitatieve meetpunten Kwalitatieve meetpunten<br />
ambitie, de opgave in het werkgebied of de<br />
verwachting van belanghouders: afwijking<br />
meer dan +75%<br />
Rapportcijfer 9 De prestatie overtreft de doelstelling,<br />
ambitie, de opgave in het werkgebied of de<br />
verwachting van belanghouders: afwijking<br />
+50% tot +75%<br />
Rapportcijfer 8 De prestatie overtreft de doelstelling,<br />
ambitie, de opgave in het werkgebied of de<br />
verwachting van belanghouders: afwijking<br />
+25% tot +50%<br />
Rapportcijfer 7 De prestatie is gelijk of enigszins hoger dan<br />
de doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders: afwijking 0% tot +25%<br />
Rapportcijfer 6 De prestatie komt bijna overeen met de<br />
doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders: afwijking 0% tot - 10%<br />
Rapportcijfer 5 De prestatie is aanzienlijk lager dan de<br />
doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders: afwijking - 10% tot - 25%<br />
Rapportcijfer 4 De prestatie is aanzienlijk lager dan de<br />
doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders: afwijking - 25% tot - 50%<br />
Rapportcijfer 3 De prestatie is zeer aanzienlijk lager dan de<br />
doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders: afwijking - 50% tot -75%<br />
Rapportcijfer 2 Er zijn vrijwel geen prestaties geleverd die<br />
passen bij de doelstelling, ambitie, de<br />
opgave in het werkgebied of de verwachting<br />
van belanghouders: afwijking - 75% tot -<br />
10%<br />
Rapportcijfer 1 Er zijn geen prestaties geleverd die passen<br />
bij de doelstelling, ambitie, de opgave in het<br />
werkgebied of de verwachting van<br />
belanghouders, of zijn zelfs schadelijk voor<br />
de doelstelling: afwijking meer dan -100%<br />
De corporatie voldoet geheel aan de norm:<br />
“Ja, en ..." De corporatie overstijgt deze op<br />
een inventieve en creatieve manier.<br />
De prestatie van de corporatie kan als best-<br />
practice voor de gehele branche gelden.<br />
De corporatie voldoet geheel aan de norm en<br />
overstijgt deze: “Ja, en...”<br />
De corporatie voldoet geheel aan de norm en<br />
is bezig haar prestatie nog verder te<br />
verbeteren: “Ja, en ..”<br />
De corporatie voldoet aan de norm: “Ja”<br />
De corporatie voldoet bijna aan de norm, en<br />
voert maatregelen door om binnen een jaar<br />
aan de norm te voldoen: “Ja, maar…”<br />
De corporatie voldoet niet aan de norm, maar<br />
is bezig met het doorvoeren van<br />
verbeteringen: "Nee, maar..."<br />
De corporatie voldoet niet aan de norm, maar<br />
overweegt maatregelen om haar prestaties te<br />
verbeteren: "Nee, maar..."<br />
De corporatie voldoet niet aan de norm en is<br />
zich hiervan bewust, maar heeft (nog) geen<br />
maatregelen genomen om haar prestaties te<br />
verbeteren: "Nee"<br />
De corporatie voldoet niet aan de norm en is<br />
zich niet bewust dat op dit punt van haar<br />
prestaties worden verwacht: "Nee"<br />
De corporatie voldoet volkomen niet aan de<br />
norm en onttrekt zich bewust aan het leveren<br />
van prestaties op dit terrein: "Nee, en ..."<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 53 van 62
Bijlage II. Samenstelling visitatiecommissie<br />
De visitatiecommissie van <strong>Woonconcept</strong> bestond uit de volgende drie personen:<br />
Johan Blaauw (voorzitter)<br />
Johan Blaauw is sinds 2008 als adviseur verbonden aan de UNO Groep. Hij heeft een achtergrond in de<br />
accountancy en het verzekeringswezen. Sinds 1980 is hij in diverse functie gewerkt bij een grote verzekeraar in<br />
het Noorden des Lands, van 2006 tot 2007 was hij voorzitter van de Raad van Bestuur. Johan bekleedt diverse<br />
bestuurlijke nevenfuncties.<br />
Dieke Frantzen (visitator)<br />
Dieke Frantzen werkt als projectmanager, adviseur en trainer voor verschillende opdrachtgevers op het terrein<br />
van zorg en welzijn. Als bestuurslid en later als adviseur leverde zij een grote inhoudelijke en procesgerichte<br />
bijdrage aan de Stichting BonVie. Zij is als visitator werkzaam vanwege haar interesse in volkshuisvesting en met<br />
name de maatschappelijke rol van de woningcorporatie. Vanwege haar juridische achtergrond is zij in staat om<br />
goed te analyseren, causale verbanden te zien en beargumenteerde conclusies te trekken, daarnaast kent zij<br />
vanuit haar werkveld de cultuur en de taal van de stakeholders van de woningcorporatie.<br />
Gerard van Bortel (secretaris)<br />
Gerard van Bortel is als onderzoeker verbonden aan het Onderzoeksinstituut OTB, onderdeel van de TU Delft. Hij<br />
combineert contractonderzoek voor onder andere woningcorporaties met wetenschappelijk onderzoek en<br />
publicaties op het gebied van volkshuisvesting en woningmarkt. Hij is gespecialiseerd in de organisatorische en<br />
institutionele ontwikkelingen in de volkshuisvesting en complexe besluitvormingsprocessen in de stedelijke<br />
vernieuwing. Verder is hij betrokken bij vraagstukken rond de governance en maatschappelijke verankering van<br />
woningcorporaties.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 54 van 62
Bijlage III. Overzicht geïnterviewde en/of geënquêteerde personen<br />
VERTEGENWOORDIGERS WOONCONCEPT<br />
Raad van Commissarissen<br />
Naam Functie<br />
De heer T. Griffioen voorzitter RvC<br />
Mevrouw S. Jovanovic lid<br />
Mevrouw S. Korthuis lid<br />
De heer K. Schmalz lid<br />
Mevrouw A.R. Wielinga lid<br />
Bestuur<br />
Naam Functie<br />
De heer H. van Houten Directeur/bestuurder<br />
Management<br />
Naam Functie<br />
De heer H. de Groot manager Markt&Strategie<br />
Mevrouw I. Dilling manager Wonen<br />
De heer G. Kruize manager Ondersteunende Diensten<br />
De heer R. Adema manager Maatschappelijk Vastgoed<br />
De heer I. Jongsma concerncontroller<br />
Leidinggevenden<br />
Naam Functie<br />
De heer N. Karaji hoofd Planmatig Onderhoud<br />
De heer H. van Looy hoofd stafafdeling Wonen<br />
Mevrouw J. Vleeschhouwer hoofd woonwinkel Hoogeveen<br />
Mevrouw G.Teisman hoofd P&O<br />
Medewerkers<br />
Naam Functie<br />
De heer H. Loof coordinator gebiedsontwikkeling<br />
De heer P. Besselink beleidsmedewerker SVB<br />
Mevrouw R. van der Kamp projectregisseur MVG<br />
Mevrouw R. Juurlink senior medewerker facilitaire zaken/voorzitter OR<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 55 van 62
BELANGHOUDERS<br />
Gemeenten<br />
Organisatie Naam Functie<br />
Gemeente Assen De heer C. de Wal wethouder volkshuisvesting<br />
Gemeente De Wolden Mevrouw A. van der Ziel-Nauta wethouder volkshuisvesting<br />
Gemeente Hoogeveen De heer W. van der Zwaag wethouder volkshuisvesting<br />
Gemeente Hoogeveen De heer K. Smid wethouder Soc. Zaken<br />
Gemeente Meppel De heer T. Dohle wethouder volkshuisvesting<br />
Gemeente Meppel De heer J.P. Scheele wethouder Soc. Zaken<br />
Gemeente Steenwijkerland De heer P.A. van der Terp wethouder welzijn, leefbaarheid<br />
Gemeente Westerveld De heer E. van Schelven wethouder volkshuisvesting<br />
Organisatie Naam<br />
Huurdersvereniging Meppel<br />
Huurdersvereniging Meppel<br />
De Veste, Steenwijk<br />
De Veste, Steenwijk<br />
Wijkplatform Steenwijk-West<br />
Wijkplatform Steenwijk-West<br />
Huurdersfederatie Hoogeveen<br />
Huurdersfederatie Hoogeveen en<br />
Wijkplatform Krakeel<br />
Huurdersfederatie Hoogeveen en<br />
Wijkplatform Krakeel<br />
Huurdersfederatie Hoogeveen<br />
Huurdersorganisaties (groepsgesprek)<br />
Overige belanghouders (o.a. zorg- en welzijnsinstellingen)<br />
Welzijnsorganisaties<br />
Organisatie Naam Functie<br />
Stichting Welzijnswerk De heer J. Bosman directeur<br />
Welzijn Meppel Westerveld Mevrouw C.L.M. Volleberg directeur<br />
Zorgorganisaties<br />
Mevrouw R. van Dijk<br />
Mevrouw W. Crediet<br />
De heer J. Koele<br />
De heer. W. Sommer<br />
Mevrouw T. Doorenspleet<br />
De heer / Mevr. J. Mulder<br />
De heer / Mevr. A. Heijl<br />
De heer / Mevr. M. Bisschop<br />
De heer G. Zantingh<br />
De heer / Mevr. H. Hey<br />
Organisatie Naam Functie<br />
Zorgcombinatie Noorderboog De heer T.C.G.M. Vissers directeur<br />
NNCZ De heer P. Waninge directeur<br />
Vanboeijen De heer P. de Kroon algemeen directeur/bestuurder<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 56 van 62
Promens Care De heer W. Hadderingh Raad van Bestuur<br />
Collega-corporaties<br />
Organisatie Naam Functie<br />
Actium De heer K. Stol directeur-bestuurder<br />
Woningstichting SWZ De heer E. Veenstra directeur-bestuurder<br />
deltaWonen De heer E. Leideman directeur-bestuurder<br />
Overig<br />
Organisatie Naam Functie<br />
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. De heer B.A. Spelbos registeraccountant<br />
Provincie Drenthe Mevrouw M. Blom Beleidsmedewerker Wonen<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 57 van 62
Bijlage IV. Overzicht geraadpleegde documenten<br />
<strong>Woonconcept</strong> heeft de visitatiecommissie voorzien van een ruime hoeveelheid documentatie. Deze bestond<br />
onder andere uit:<br />
Presteren naar Opgaven en Presteren naar eigen Ambities en Doelen<br />
> Documentatie over betaalbaarheid huur en koop<br />
> Documentatie over beschikbaarheid<br />
> Prestatieafspraken met gemeenten<br />
> Documentatie over nieuwbouwactiviteiten uitgesplitst per gemeente<br />
> Documentatie over leefbaarheidsactiviteiten uitgesplitst per gemeente<br />
> Documentatie over maatschappelijk vastgoed<br />
> Documentatie over energie en duurzaamheid<br />
Presteren volgens Belanghouders<br />
> Lijst met belanghouders<br />
> Verslag stakholdersovereenkomst 29 januari 2009<br />
> Verslagen overleg belanghouders<br />
> Prestatieafspraken, convenanten, contracten met stakeholders<br />
> Samenwerkingsovereenkomsten met huurdersorganisatie<br />
> Documentatie over klanttevredenheidsmetingen, o.a. metingen voor het KWH-Huurlabel<br />
Governance<br />
> Notulen vergaderingen RvC over 2009<br />
> Profielschets RvC<br />
> Reglementen RvC<br />
> Rooster van aftreden RvC<br />
Presteren naar Vermogen<br />
> CFV rapportages en brieven over 2007 en 2008<br />
> Brieven WSW over kredietwaardigheid en faciliteringsvolume 2008 en 2009<br />
> Jaarrekeningen en Jaarverslagen<br />
> Meerjarenbegrotingen<br />
> Verslagen en managementletters 2007 en 2008<br />
> Documentatie over financiële sturing <strong>Woonconcept</strong><br />
> Managementrapportages, eerste drie kwartalen 2009<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 58 van 62
De volgende documenten heeft <strong>Woonconcept</strong> electronisch ter beschikking gesteld. Dit overlapt gedeeltelijk met<br />
de bovengenoemde documenten:<br />
Missie en doelen<br />
> AFDELINGSPLAN PO 2009.pdf<br />
medewerkerdag beleidsvisie 12 mei.pdf<br />
Werkplan en begroting 2009 SWC.pdf<br />
CFV<br />
l0363_analyse_cip_2009.pdf<br />
l0363_bijlage_integriteit_2009.pdf<br />
l0363_io_brief_2009.pdf<br />
l0363_oordeelsbrief_2008.pdf<br />
l0363_samenvatting_cip_2009.pdf<br />
Financiele sturing<br />
Financieelstatuut20091.pdf<br />
Jaarverslagen<br />
jaarverslagen 2006 tm 2008<br />
jaarverslag 2006.pdf<br />
jaarverslag 2007.pdf<br />
Jaarverslag 2008 definitieve versie.pdf<br />
Kwartaalrapportages<br />
2e kwartaal 2009.pdf<br />
Afd.doelen afd.plannen2009 3e kwartaal.pdf<br />
Afd.doelen opgenomen in afd.plannen2009 tm 2e kwartaal.pdf<br />
Balanced Scorecard tm 2e kwartaal.pdf<br />
BSC 1e kw 2009.pdf<br />
BSC totaal tm 3e kwartaal.pdf<br />
Kwartaalrapportage 1e kwartaal 2009.pdf<br />
Voortgangsrapportage 3e kwartaal 2009.pdf<br />
Werkplannen en begrotingen<br />
Werkplan begroting 2010 SWC versie 18-11-2009.pdf<br />
werkplan en begroting 2007.pdf<br />
Werkplan en Begroting 2008.pdf<br />
Werkplan en begroting 2009 SWC.pdf<br />
Woningbezit <strong>Woonconcept</strong> 2007<br />
Personeels- en organisatiebeleid<br />
beleidsplan op weg naar een integraal en flexibel personeelsbeleid.pdf<br />
lijstbevoegdhedenIMper162009.pdf<br />
memoMTleidinggevenden1332007.pdf<br />
Memoplanvanaanpakleiderschapsontwikkeling.pdf<br />
StrategischPObeleidsplan.pdf<br />
Definitievecompetentielijst<strong>Woonconcept</strong>december2006.pdf<br />
beleidsplan op weg naar een integraal en flexibel personeelsbeleid.pdf<br />
lijstbevoegdhedenIMper162009.pdf<br />
memoMTleidinggevenden1332007.pdf<br />
Memoplanvanaanpakleiderschapsontwikkeling.pdf<br />
StrategischPObeleidsplan.pdf<br />
opleidingsplan woonwinkel Steenwijk okt 2009.pdf<br />
Overige documenten:<br />
pva project klachtenafhandeling.pdf<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 59 van 62
verslag WO 11-12-08 punten 6 en 7 (behandeling).pdf<br />
brief aan HF Hoogeveen sociaal plan.pdf<br />
Concept Sociaal Plan 2009 volledig aangepast (2).pdf<br />
Vragen werkplan 2010 def De Veste.pdf<br />
003719623 Beslisdocument Wijk Dorpsge.tif<br />
Intentieovereenkomst 4de versie WDW Meppel.pdf<br />
memo meepraten met <strong>Woonconcept</strong>.pdf<br />
verslag WO 10-12-09.doc over producten en diensten<br />
verslag WO 10-12-09.pdf<br />
communicatie IRIS 3 december 2008 Gesprekscyclus en beloningssysteem (3).pdf<br />
medewerkerdag beleidsvisie 12 mei.pdf<br />
Persbeleid2006.pdf<br />
sfeerverslag Communicatie medewerkerdag.pdf<br />
uitnodiging personeelsvergadering.pdf<br />
verslag medewerkersbijeenkomst gezondheidsbeleid.pdf<br />
Verslag themagroepen 18 augustus.pdf<br />
Afd.doelen afd.plannen2009 3e kwartaal.pdf<br />
AFDELINGSPLAN PO 2009.pdf<br />
BSC totaal.pdf<br />
Voortgangsrapportage 3e kwartaal 2009.pdf<br />
zelfevaluatie vraag 21<br />
conclusies stakeholdersbijeenkomsten.pdf<br />
Jaarverslag 2008 definitieve versie.pdf<br />
verslag Stakeholdersoverleg.pdf<br />
Werkplan begroting 2010 SWC versie 18-11-2009.pdf<br />
samenwerking Noorderboog.pdf<br />
samewerking Noorderboog.pdf<br />
<strong>Woonconcept</strong> voor Welzijn een visie document1.pdf<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 60 van 62
Bijlage V. Huur op Maat<br />
“Huur-op-Maat is een nieuwe manier om de huurprijzen van woningen te berekenen. <strong>Woonconcept</strong> houdt van<br />
oudsher de huren van vrijwel alle bestaande huurwoningen kunstmatig laag met kortingen op de huurprijs, om<br />
daarmee te voldoen aan haar sociale doelstelling. In de praktijk komen deze huurkortingen vaak niet terecht bij de<br />
mensen die het echt nodig hebben. Met Huur-op-Maat wil <strong>Woonconcept</strong> daarom niet langer een algemene, aan<br />
de woningen gebonden (onzichtbare) huurkorting toekennen. De korting geven we alleen aan de mensen, die<br />
daar op basis van een lager inkomen, recht op hebben. Hierdoor is het mogelijk de huren van alle woningen meer<br />
in overeenstemming te brengen met de kwaliteit en marktwaarde ervan. Het geld dat corporaties daarmee<br />
verdienen, gebruiken ze om meer woningen betaalbaar te maken voor mensen met een smalle beurs. Huur-op-<br />
Maat vormt als experiment voor de komende drie jaar de basis voor het nieuwe huurbeleid. De hoogte van de<br />
huur wordt bij mutatie, naast de kwaliteit van de woning, ook bepaald door het inkomen van de nieuwe huurder. In<br />
Assen, Hoogeveen en Steenwijk is <strong>Woonconcept</strong> per 1 oktober 2008 van start gegaan. Per 1 januari 2009 gaat<br />
ook Meppel van start. Huur-op-Maat geldt voor vrijkomende bestaande huurwoningen met uitzondering van: de<br />
woningen met geliberaliseerde huurovereenkomsten (huur hoger dan € 631); onzelfstandige woon-eenheden en<br />
collectief verhuurde zorgeenheden; een deel van de nieuwe huurwoningen die voor de eerste keer worden<br />
verhuurd”.<br />
Bron: Werkplan en begroting <strong>Woonconcept</strong> 2009<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 61 van 62
Bijlage VI. Overzicht Leefbaarheidpiramide <strong>Woonconcept</strong><br />
In de beleidsvisie 2006 – 2011 is leefbaarheid door <strong>Woonconcept</strong> tot een van haar speerpunten van beleid<br />
benoemd. Leefbaarheid gaat onder andere om wonen, veiligheid, voorzieningen, zelfstandigheid,<br />
arbeidsparticipatie, milieu, vervoer, onderwijs, recreatie, cultuurintegratie, gehandicaptenintegratie en kunst/<br />
architectuur. Wonen, welzijn en zorg vormen hiervoor de basis. Een hulpmiddel dat <strong>Woonconcept</strong> gebruikt bij de<br />
concrete uitvoering van dit thema is de leefbaarheidspiramide.<br />
Niveau<br />
Fysiek bestaan<br />
Veiligheid<br />
Groepsgevoel<br />
Kennis en inzet<br />
Schoonheid<br />
Zingeving en ontspanning<br />
Bron: Werkplan en begroting <strong>Woonconcept</strong> 2009<br />
Aspecten<br />
Goede en betaalbare woonruimte, gezonde woning<br />
(binnenmilieu), veilige woning<br />
Voorzieningen, verlichting, inrichting van de wijk,<br />
verkeer, vervoer, aanzien van de wijk<br />
(Arbeids-) participatie, integratie, sociale activering en<br />
voorkomen eenzaamheid.<br />
Educatie/onderwijs, dagbesteding,<br />
opvoedingsondersteuning, zelfredzaamheid<br />
Bloemperken, parken, oude gebouwen, kunst en<br />
architectuur, UMTS masten<br />
Arbeidsparticipatie, deelname bewonerscommissie,<br />
recreatie en vakantie en (samen werken aan) goede<br />
doelen.<br />
©KWH – Rapportage KWH-Visitatie 2010, <strong>Woonconcept</strong> pagina 62 van 62