Kwetsbaar beroep - Ecpat

ewust jonge vrouwen ronselen in het thuisland. Ze selecteren de vrouwen die er goed
uitzien, mengen zich in de familie, stellen gouden bergen in het vooruitzicht en halen de
vrouwen en hun familie over om naar Nederland te vertrekken. Het komt ook voor dat de
familie al schulden heeft en die op die manier kan/moet afbetalen. Eenmaal in Nederland
wordt het handelen van de vrouwen sterk aan banden gelegd. Ze worden ‘doorverkocht’
aan pooiers en moeten soms hoge huurprijzen voor woonruimte betalen en daarnaast een
deel van de inkomsten afdragen. 29 Stoppen met het werk kan niet of is zeer lastig, sommigen
spreken de talen niet en hebben feitelijk geen alternatief achter de hand.
‘Je wordt constant begeleid. De vrijheid die je krijgt, is echt minimaal. ‘Ze faciliteren
het en houden het goed in de gaten. Je voelt dat het niet goed is, maar er komt
geen aangifte. Het toezicht wordt gehouden door Oostblokkers en ook Turken. De
afhankelijkheid begint al in het thuisland.’ Bron: Interview.
Als de vrouwen wordt gevraagd of ze worden gedwongen, zullen ze dat vrijwel zeker ontkennen
vanwege angst voor eigen veiligheid en die van hun familie. ‘De meesten werken
niet vrijwillig, maar ook niet gedwongen; de situatie maakt dat ze dit werk doen’, aldus
een van de geïnterviewden. Verschillende respondenten melden dat er zeer korte lijnen zijn
tussen de pooiers in Amsterdam en de netwerken in het thuisland. Een respondent noemt
het geval van een prostituee die bezwaar maakte tegen het afdragen van inkomsten. Na
verschillende dreigementen is haar moeder in het thuisland mishandeld. Daar is een polaroidfoto
van gemaakt die de prostituee vervolgens onder ogen heeft gekregen.
Uit de interviews komt duidelijk naar voren dat achter de Oost-Europese prostituees goed
georganiseerde (criminele) groeperingen zitten, die vooralsnog tamelijk onzichtbaar opereren.
Daarbij krijgen ze hulp van zogenoemde facilitators. Een respondent illustreert de
mate van organisatie met het voorval dat er regelmatig bussen met Oost-Europese vrouwen
aankomen in Amsterdam. De vrouwen worden hier opgevangen, binnen een dag worden de
papieren in orde gemaakt, ze worden gehuisvest en in de prostitutie te werk gesteld.
‘Er is geen meisje dat is opgegroeid in landen als Roemenië en dat opeens bedenkt
als ze achttien jaar is geworden: ik ga in Amsterdam in de prostitutie werken. Er zit
altijd een vorm van organisatie achter.’ Bron: Interview.
Hoe lang de Oost-Europese vrouwen te maken hebben met een pooier en inkomsten moeten
afdragen, is niet duidelijk geworden in dit onderzoek. Dat is deels toe te schrijven aan de
beperkte kennispositie van de respondenten. Het is wel duidelijk dat de ‘verversingsgraad’
onder de Oost-Europese prostituees in Amsterdam erg groot is. Er staan steeds nieuwe
vrouwen achter de ramen. De kans dat hun voorgangers nog steeds in de prostitutie werkzaam
zijn, lijkt volgens de respondenten groot. Zij werken dan in steden als Den Haag of
Antwerpen. Er kan van een carrouselsysteem worden gesproken. Mogelijk, maar dat vergt
nader onderzoek, laten de pooiers de prostituees hun eigen weg gaan op het moment dat
de ‘schulden’ zijn afbetaald, de vrouwen te ‘oud’ zijn geworden of wanneer ze geen ‘nieuw’
gezicht meer zijn in de prostitutiesteden.
174 Kwetsbaar beroep