Good Governance - Evaluatie LCB 2009

Workshops Maandag
21
Workshop Maandag – Blok 2
Het vinden van het juiste
bestuursmodel
Havenbedrijven Amsterdam en Rotterdam
Johan Wempe, Toon Poelsma en Thessa Mensen
Thessa Mensen is werkt sinds 2006 als Chief Financial Officer bij het Havenbedrijf Rotterdam.
Thessa kwam binnen op het moment dat het havenbedrijf een privatiseringsproces doormaakte.
Toon Poelsma was jarenlang hoofd Strategie en Onderzoek bij Haven Amsterdam en is sinds
kort projectleider/consultant op het gebied van regionale zaken, zeetoegang IJmuiden en
omgevingsmanagement. Johan Wempe is lector Governance bij de Academie Bestuur & Recht
van Saxion. Tevens is hij als hoogleraar verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij
was oprichter en directeur van MVO Nederland.
De workshop ging in op de vermenging van publieke en private sectoren en de spanning
tussen legitimiteit en effectiviteit. Effectiviteit kan bereikt worden door meer marktwerking
en legitimiteit kan vergroot worden door decentralisatie. Opvallend is dat de neiging bestaat
om te redeneren in twee uitersten, de markt (private sector) of de overheid (publieke sector),
terwijl er steeds meer behoefte is om deze twee uitersten dichterbij elkaar te brengen of zelfs
te vermengen. Voor de havenbedrijven van Amsterdam en Rotterdam vormt het constant
schakelen tussen ondernemen en maatschappelijk optreden de kern van hun wezen.
Het bleek dat er ook verschillen zijn tussen beide havenbedrijven. In het Amsterdamse model
is het havenbedrijf afhankelijk van de politieke besluitvorming. Terwijl ze in Rotterdam zelf
deals sluiten met maatschappelijke organisaties of bedrijven en zijn zij onafhankelijk van
de gemeenteraad. Het is niet onwaarschijnlijk dat ook het Amsterdamse havenbedrijf in de
toekomst zal worden verzelfstandigd.
Tot slot kwam er een tweetal stellingen aan bod, waarop zowel deelnemers van de workshop
als de sprekers reageerden. De expertise van Johan Wempe droeg ertoe bij dat er een
interactieve sfeer ontstond, een levendige discussie. Met name over de voordelen en nadelen
van verzelfstandiging waren de meningen verdeeld: het onderwerp vormde daarmee een echt
actueel bestuurskundevraagstuk.