You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Flora</strong> <strong>en</strong> <strong>Fauna</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Alp<strong>en</strong><br />
Bij elke wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> Alp<strong>en</strong> sta je midd<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> natuur. Je treft hier veelvormige <strong>en</strong><br />
afwissel<strong>en</strong><strong>de</strong> fauna <strong>en</strong> flora aan. De bo<strong>de</strong>m <strong>en</strong> het klimaat veton<strong>en</strong> hier immers grote<br />
verschill<strong>en</strong>. De m<strong>en</strong>s heeft natuurlijk ook e<strong>en</strong> grote <strong>in</strong>vloed op <strong>de</strong> stand <strong>en</strong> <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> fauna <strong>en</strong> <strong>de</strong> flora. Zijn <strong>in</strong>grijp<strong>en</strong> is niet ger<strong>in</strong>g <strong>en</strong> speelt nog altijd e<strong>en</strong> grote rol.<br />
Gelukkig dr<strong>in</strong>gt het meer <strong>en</strong> meer tot <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s door dat we uiterst voorzichtig <strong>en</strong><br />
behoedzaam moet<strong>en</strong> omspr<strong>in</strong>g<strong>en</strong> met wat ons nog rest, will<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> catastrofe vermijd<strong>en</strong>.<br />
Oost<strong>en</strong>rijk is één <strong>de</strong>r bosrijkste land<strong>en</strong> van Europa. Meer dan e<strong>en</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> van zijn<br />
oppervlakte bestaat uit boss<strong>en</strong>. Dit geldt ook voor Tirol.<br />
Loofboss<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel voor <strong>in</strong> <strong>de</strong> laagst geleg<strong>en</strong> strek<strong>en</strong>. In Tirol tref je ze aan <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
dal<strong>en</strong>. Die boss<strong>en</strong> bestaan uit eik<strong>en</strong> <strong>en</strong> l<strong>in</strong>d<strong>en</strong>. An<strong>de</strong>re loofboss<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> niet veel voor.<br />
Het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> boss<strong>en</strong> wordt <strong>in</strong>g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> door naaldbom<strong>en</strong>: sparr<strong>en</strong>, d<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
lork<strong>en</strong>, die uitgroei<strong>en</strong> tot ontzagwekk<strong>en</strong><strong>de</strong> bom<strong>en</strong>.<br />
In het verled<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> grote gebied<strong>en</strong> bos gekapt. Vooral <strong>de</strong> zonnige hell<strong>in</strong>g<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />
vrijgemaakt voor <strong>de</strong> dorp<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> weid<strong>en</strong>. Aan <strong>de</strong> schaduwzij<strong>de</strong> strekk<strong>en</strong> <strong>de</strong> boss<strong>en</strong> zich<br />
bijna zon<strong>de</strong>r uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g uit tot op <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m van het dal.<br />
De boomgr<strong>en</strong>s ligt op verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> hoogt<strong>en</strong>. In <strong>de</strong> Noor<strong>de</strong>lijke Alp<strong>en</strong>, gemarkeerd door <strong>de</strong><br />
fijne spar, ligt <strong>de</strong> gr<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> 1500-1600 m. In <strong>de</strong> C<strong>en</strong>trale Alp<strong>en</strong> ligt <strong>de</strong> gr<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong><br />
<strong>de</strong> 1800-1900 m.<br />
1. Hé, onze kerstd<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> spar!<br />
Op onze ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gstocht<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> we voortdur<strong>en</strong>d <strong>de</strong> geleg<strong>en</strong>heid om naaldbom<strong>en</strong> van<br />
na<strong>de</strong>rbij te bekijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te vergelijk<strong>en</strong>. Deze bom<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> ’s w<strong>in</strong>ters voldo<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> om hun soort te bepal<strong>en</strong>. Dat is echter niet zo gemakkelijk als op het eerste<br />
zicht lijkt … Lees hieron<strong>de</strong>r e<strong>en</strong> korte beschrijv<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> voornaamste naaldbom<strong>en</strong>. Vul<br />
daarna het schema <strong>in</strong>!<br />
De spar<br />
De kru<strong>in</strong> van <strong>de</strong> gewone spar is puntvormig of piramidaal.<br />
Bru<strong>in</strong>ro<strong>de</strong> schors. De korte donkergro<strong>en</strong>e naald<strong>en</strong> staan<br />
afzon<strong>de</strong>rlijk rondom <strong>de</strong> tak <strong>in</strong>geplant.<br />
(D<strong>en</strong>k aan: spar – solo = alle<strong>en</strong>)<br />
Afgerukte naald<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stukje schors mee,<br />
zodat <strong>de</strong> tak zon<strong>de</strong>r naald<strong>en</strong> er als e<strong>en</strong> rasp uitziet.<br />
Langwerpige, hang<strong>en</strong><strong>de</strong> kegels. De on<strong>de</strong>rste takk<strong>en</strong><br />
hang<strong>en</strong> op <strong>de</strong> grond zoals e<strong>en</strong> hond<strong>en</strong>staart. Alle<br />
sparr<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> hun naald<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> w<strong>in</strong>ter.<br />
B.I.1
De d<strong>en</strong><br />
De kru<strong>in</strong> is niet puntig, maar als e<strong>en</strong> ooievaarsnest. De<br />
kegels staan soms rechtop als e<strong>en</strong> kaars, vaak<br />
gekromd aan <strong>de</strong> tak. Afgeblad<strong>de</strong>r<strong>de</strong> schors, rood<br />
aan het bov<strong>en</strong>ste <strong>de</strong>el <strong>en</strong> schubbig, gesplet<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
grijs word<strong>en</strong>d naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> toe. De platte naald<strong>en</strong><br />
zitt<strong>en</strong> met twee <strong>in</strong> één naaldsche<strong>de</strong>.<br />
(D<strong>en</strong>k aan: d<strong>en</strong> – duo = twee)<br />
Bijna alle d<strong>en</strong>n<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> hun naald<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>ter.<br />
De lork<br />
De kru<strong>in</strong> is meestal piramidaal, maar niet zo opvall<strong>en</strong>d als die<br />
van <strong>de</strong> spar. De kle<strong>in</strong>e, gedrong<strong>en</strong> kegeltjes zitt<strong>en</strong> rechtop<br />
aan <strong>de</strong> takk<strong>en</strong>. De naald<strong>en</strong> zijn teergro<strong>en</strong> <strong>in</strong> het voorjaar <strong>en</strong><br />
goudbru<strong>in</strong> <strong>in</strong> het najaar <strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> <strong>in</strong> bun<strong>de</strong>ltjes vast. De lork<br />
verliest zijn naald<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> w<strong>in</strong>ter.<br />
B.I.2
kru<strong>in</strong> ………………………..<br />
spar d<strong>en</strong> lork<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
naald<strong>en</strong> ………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
kegels ………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
stam ………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
………………………..<br />
B.I.3
2. De fauna<br />
B.I.4
OPDRACHT<br />
Kies twee dier<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> Alp<strong>en</strong> <strong>en</strong> vul hun id<strong>en</strong>titeitskaart <strong>in</strong> (zie vorig blad)<br />
Id<strong>en</strong>titeitskaart: …………………………………………<br />
Wet<strong>en</strong>schappelijke naam ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
klasse ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
or<strong>de</strong> ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
familie ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
(grootte, …)<br />
bijzon<strong>de</strong>re<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
leefgebied<strong>en</strong> ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
verspreid<strong>in</strong>g ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
voed<strong>in</strong>g<br />
voortplant<strong>in</strong>g<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
B.I.5
Id<strong>en</strong>titeitskaart: …………………………………………<br />
Wet<strong>en</strong>schappelijke naam ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
klasse ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
or<strong>de</strong> ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
familie ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
(grootte, …)<br />
bijzon<strong>de</strong>re<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
leefgebied<strong>en</strong> ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
verspreid<strong>in</strong>g ……………………………………………………………………………………………………………………<br />
voed<strong>in</strong>g<br />
voortplant<strong>in</strong>g<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………………………………………………………<br />
B.I.6
Change language