Geschiedenis Vredeskapel

gevelwand, die nog vrijwel geheel bestaat.
Koning Willem II overleed in 1849 en daarbij liet
hij veel kunstschatten, bouwwerken, terreinen en
dergelijke achter, maar ook veel schulden. In 1851
kwam het bijna tot een veiling van goederen,
manege, huizen enzovoort in het Willemspark.
Op het gerucht dat de Rooms Katholieke Kerk de
manege, huizen en het park wilde kopen en ter
Deel van de manege later Willemskerk nu kantoorgebouw
2. willemspark i
plaatse een Seminarie wilde stichten, kwam de
directeur van het Kabinet des Konings, Jonkheer
A.G.A. van Rappard, in actie. Na overleg met
Koning Willem III en thesaurier Gijsberth Falk,
werd het geheel van manege, huizen en park
voor het bedrag van € 122.520,00 door Koning
Willem III persoonlijk gekocht. Dit kwam ten laste
van zijn erfdeel in de nalatenschap van zijn vader.
De inzet van de voorgenomen veiling lag op
€ 102.100,00 en een taxatie kwam uit op
€ 138.403,00. De uiteindelijk, door de Koning,
betaalde prijs lag hier ongeveer tussenin.
De manege werd door Koning Willem III niet meer
als zodanig gebruikt en er werd daarom naar een
andere bestemming gezocht. In opdracht van
minister Thorbecke werd in 1851 door
J. Craner, assistent bouwmeester der
landsgebouwen, een ontwerp gemaakt voor
verbouwing tot Rijksarchief. De begroting
hiervoor kwam uit op € 58.991,00. Thorbecke
vond dit veel te duur en vervolgens werd de
manege voor € 27.226,00 aan het kabinet
aangeboden. Intussen had Thorbecke een
nieuw en eenvoudiger plan voor verbouwing
tot rijksarchief laten maken door dezelfde
bouwmeester. De begroting voor dit ontwerp
kwam uit op € 36.302,00. Koning Willem III liet
de plannen beoordelen door L.J.A. van der Kuin,
inspecteur van de Waterstaat. Hoewel geen
archiefdeskundige, had Van der Kuin wel de
nodige aanmerkingen, onder andere ten aanzien
van brandveiligheid en vocht. Bij de kosten voor
dit vereenvoudigde plan, dat na bestudering
ondeugdelijk bleek te zijn, zouden ook nog
de kosten voor aankoop komen, die inmiddels
gesteld waren op € 22.689,00. Samen zou dit
uitkomen op € 58.991,00. Thorbecke vond deze
prijs voor het geheel nog veel te hoog. Bij dit
alles speelde ook het volgende mee. Na de hevige
brand, in 1844, in het departement van Marine,
was al een plan gemaakt voor de bouw van een
nieuw Rijksarchief in het centrum, in de buurt van
de departementsgebouwen. Een plan voor een
gebouw, geheel uit steen en ijzer gebouwd en
voldoende aan alle eisen, kwam uit op € 45.378,00.
Dit alles overziende, werd door het Rijk afgezien
van aankoop van de manege van Koning Willem
III. In april 1853 besloot Koning Willem III de
manege aan te bieden aan de Commissaris van de
Koning in Zuid Holland E. graaf van Bylandt (de
grootvader van de laatste gravin van Bylandt die
op Oostduin woonde). De bedoeling was om de
manege om te bouwen tot vergaderzaal voor de
Provinciale Staten.
Graaf van Bylandt antwoordde, dat niet hij, maar
de Provinciale Staten hierover moesten beslissen.
Daarnaast werd opgemerkt, dat de kosten voor
zo’n vergaderzaal in principe behoren tot de
rijksuitgaven en niet ten laste van de provincie
behoren te komen. Bovendien een nieuwe
vergaderzaal, die wel zeer gewenst was, zou men
het liefst dicht in de buurt van de provinciale
bureaus aan het Korte Voorhout gerealiseerd
willen zien. Voor wat betreft de plannen met
de manege was men weer bij af gekomen, maar
de ontwikkelingen gingen verder. Op 4 maart
1853 had de Paus de bisschoppelijke hiërarchie
in Nederland hersteld. In een eerste schrijven
hierover had de Paus het over de streken van
Holland en Brabant, terwijl ons land al tientallen
jaren het Koninkrijk der Nederlanden was.
9