de Groote Klok - mei 2009 - de Groote Sociëteit Zwolle

was zelfs de eerste vrouw van de
Koning vijl!
Van Haersolte geeft een uitgebreide be-
schrijving van de inboorlingen, die
allen zwaar getatoeëerd waren, de vrou-
wen minder.
Er werden veel dingen geruild, de smid
had speciaal voor de ruilhandel mes-
sen, bijlen en harpoenen gemaakt,
maar ook kogels, spijkers en spiegeltjes
verwisselden van eigenaar tegen
kippen en varkens. Er werden ook
hoofd- en halssieraden, pieken en knot-
sen, gevlochten met haar van hun in de
strijd overwonnen vijanden, krijgs-
hoorns, slingers en stelten geruild. "Zo
God het geve ik eenmaal het geluk moge
hebben in mijn Vaderland terug te
komen, hoop ik U allen die fraayigheden
eens te laten zien”.
De man met de jas en de strooien hoed
bleek redelijk gebroken Engels te spre-
ken. Deze man was een Otaheiter van
geboorte (inboorling van Tahiti) en had
enige tijd in Noord-Amerika gewoond
en was op eigen verzoek door een Brits
schip op dit eiland afgezet, zeer waar-
schijnlijk ten faveure van Britse en Ame-
rikaanse walvisvaarders, die af en toe
het eiland aandeden.
Alle gezinnen hadden twee hutten. In
de ene hut leefden zij, in de andere be-
waarden zij de doden, die gecon-
serveerd (?) waren. De bewoners slie-
pen bij de doden. Waar de doden uit-
eindelijk naar toe gingen werd niet dui-
delijk.
De koning van deze stam was kort-
geleden bij een vijandelijk treffen met
een andere stam van hetzelfde eiland
gedood. Zijn zoontje van zes jaar was
nu de koning!
De inboorlingen wilden graag hun
naam verwisselen met een (blanke) op-
varende van een der schepen. Zij meen-
den hierdoor de kracht van de blanke
te verkrijgen. Ook kapitein Cook
(1728-1779) heeft dit beschreven op
zijn reizen door de Stille Zuidzee.
Op 26 Mei vertrokken de schepen weer
in de richting van Ambon. Op 14 juni
deed de POLLUX het sein van land voor-
uit. Op de verscheidene aan boord aan-
wezige kaarten stond op deze breedte
en lengte geen land aangetekend,
zodat men meende dit voor een
nieuwe ontdekking te moeten houden.
Met twee gewapende sloepen werd
naar de wal geroeid, er stond een hoge
branding en er waren gevaarlijke klip-
pen. Op de riffen stond een handjevol
16
bewoners, die niet al te vriendelijk
leken en waarmee een vluchtig contact
werd gelegd. Niemand durfde aan wal
te stappen.
De commandanten van de POLLUX en
de MARIA REIGERSBERGEN namen in
naam van Z.M. de Koning met zeven
schoten bezit van dit eiland en noem-
den het “Nieuw Nederland”. Er werd
een extra oorlam aan de equipage uit-
gedeeld en de reis werd voortgezet. De
huidige naam van dit eiland is Nui en
behoort tot de Ellice eilanden (UK).
Waarschijnlijk is het in 1567 ontdekt
door Alvaro de Mendona, die het de
naam Isla de Jesus gaf, maar geen mel-
ding maakte van een betrouwbare
plaatsbepaling.
(Informatie opgevraagd bij Buiten-
landse Zaken over de verdere ge-
schiedenis van dit eiland bleef tot nu
toe onbeantwoord!)
Wordt vervolgd.
Jan ten Bokkel Huinink
Finland
Ik hoop nog een keer naar Finland te
kunnen gaan. Het is mijn lieve-
lingsland. We zijn er drie keer geweest
en het land bevat nog teveel geheimen
om thuis te blijven. Maar lichamelijk
wordt het moeilijker. Ik loop slecht en
ben gauw kortademig. Nu hoor ik u zeg-
gen: er is voor alles een oplossing. En
dat is ook zo. Taxi's, bussen, rolstoelen,
bedenk maar wat! Natuurlijk gaan we
dan naar concerten in de Sibeliuszaal.
Naar het Sibeliuspark. Naar het Sibe-
liusmuseum in Turku. Overigens een
lange treinrit. Nu snapt u ook waarom
ik zo graag in Finland ben. Het is het
land van Sibelius. Hoe hoger je komt
hoe duidelijker dat wordt. Omschrijf
dat gevoel dan is, vraagt u terecht.
Maar dat kan ik niet. Kunt u een bui-
tenstaander uitleggen hoe Hollandse
klompen aan je voeten voelen, of hoe
een zoute haring smaakt? Aan iemand
die nog nooit klompen gedragen heeft
of haring geproefd heeft? Nou dan. Ik
kan wel vertellen hoe Finland ruikt. Zui-
ver, het ruikt als water uit een bron. Een
rare vergelijking natuurlijk, maar mis-
schien helpt het. Lukt het niet? Kijk dan
naar de lucht. Staalblauw (Als het niet
regent of mist). Het is het mooiste
blauw dat ik aan de hemel gezien heb.
Combineer dat nu eens met het ruiken.
Voelt u wél iets? Onmiddelijk gaan!
Kijk uit voor de muggen. Na 15 au-
gustus zijn ze dood. Kom gerust. Maar
koop wel een Fins flesje muggen-
afweer. Die van hier helpen niet.
Ik vind Hélsinki een mooie stad. Brede
wegen, mooie parken, mooi design. De
markt bij de haven is een must evenals
de "kerk in de rots". Het Sibeli-
usmonument. Het station. Ik noem
maar wat. Maar er is natuurlijk nog veel
meer. .
Ga dan maar eens naar boven. Als het
kan met de auto. De wegen worden
steeds stiller. Op weg naar het me-
rengebied. Wat zie je onderweg?
Berken en meren. Nauwelijks huizen. Al
die berken zijn wit. 's Avonds reflec-
teren ze prachtig in de autolichten. Het
lijken wel "witte wieven". De meren lich-
ten op in de maan. Stil en zilverachtig.
Zet de auto eens op een parkeerplaats.
Je kunt de stilte horen en het zachte ge-
rucht van onbestemde dingen. Was het
een brekende tak? Misschien een ren-
dier. Was het veel stamp- en breek-
werk? Dan is het een eland. Ga maar in
de auto zitten! Och, het zijn maar sim-
pele dingen. Maar ik draag ze met ple-
zier met me mee!
Ook Rovaniemmi is een geweldige
stad. Groot, breed en veel asfalt. Het
museum in een must. En wil je naar de
plaats waar de kerstman woont? Ga
naar noord Rovaniemmi en zie wat de
oude baas voor de Lapse economie
doet. Geweldige winkelcentra, heel
veel commercie. Maar wel boeiend om
doorheen te lopen en te zien hoe je
voor de gek gehouden wordt. Ik vond
het best even aardig. Toch maar weer
weg. Naar de Russische grens. Plaatsje
Salla. Daar ligt nog de oude spoorlijn
van Bergen (Noorwegen) naar Moer-
mansk. Daar reed ooit Lenin over toen
hij terugkeerde naar Rusland. En zoveel
honderden meer, politici, artiesten, we-
reldverbeteraars en al die mensen die
het nodig vonden om naar Bergen of
naar Moermansk te gaan. Vergane
glorie Al die mensen zijn dood, net zo
dood als die spoorlijn zelf, soms over-
woekerd door onkruid.
Nog één ding. Spreek geen Fins. Dat
kunt u niet en u zal het ook nooit leren.
Je maakt je voortdurend bij wat je ook
zegt belachelijk. Gewoon Engels. Altijd
goed.
Wim Brandse