Verrekijker mei 2005 - Vlaamse Milieumaatschappij
Verrekijker mei 2005 - Vlaamse Milieumaatschappij
Verrekijker mei 2005 - Vlaamse Milieumaatschappij
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Lood in vogels<br />
Minder kuikens,<br />
slechtere<br />
gezondheid<br />
Als zware metalen schadelijk zijn voor<br />
mensen, hoeft het niet te verwonderen<br />
dat ook kleinere dieren er de gevolgen van<br />
dragen. Aan de universiteit van Antwerpen<br />
is onderzoek gevoerd naar resten van zware<br />
metalen in de kool- en pimpelmezen. Hun<br />
vruchtbaarheid gaat er duidelijk op achteruit.<br />
We gingen te rade bij professor Marcel Eens.<br />
Het onderzoek naar zware metalen bij<br />
mezen wordt niet zomaar gevoerd. Die<br />
vogels kunnen aantonen op welke plaat-<br />
sen een gevaarlijke hoeveelheid zware<br />
metalen aanwezig is, zelfs zonder dat<br />
daarvoor (omslachtige) bodemonderzoe-<br />
ken nodig zijn. Mezen zijn daar in principe<br />
bijzonder geschikt voor: ze komen overal<br />
voor in Europa, nestelen zich in nestkast-<br />
jes en zijn niet erg mensenschuw, zodat<br />
vrijwilligers en onderzoekers gemakkelijk<br />
hun veren, uitwerpselen en eieren kunnen<br />
verzamelen. Als die zware metalen bevat-<br />
ten, is dat een slecht teken voor de nabije<br />
omgeving. Op die manier kunnen mezen<br />
de rol vervullen die kanaries ooit in de mij-<br />
nen speelden: die merkten het gevaarlijke<br />
mijngas lang vóór de mijnwerkers op.<br />
Helaas is de relatie tussen een vervuil-<br />
de omgeving en wat er in de mezen<br />
achterblijft, niet<br />
altijd eenduidig:<br />
niet alles wordt in<br />
gelijke mate in de<br />
veren en uitwerpselen<br />
opgenomen.<br />
Maar onder meer<br />
voor lood, cadmium,<br />
arseen en koper kunnen mezen nuttige<br />
bio-indicatoren zijn.<br />
Verschillende soorten mezen lijken ook<br />
anders te reageren op vervuiling: de grotere<br />
koolmezen hebben meer last dan<br />
de kleinere pimpelmezen, die nochtans<br />
hogere concentraties zware metalen in<br />
hun lichaam hebben.<br />
Leven de mezen met al die metalen in<br />
hun lichaam lustig voort? Op het eerste<br />
gezicht wel: massale mezensterftes in de<br />
Dossier zware metalen www.vmm.be<br />
Pimpelmees<br />
Koolmees<br />
buurt van verontreinigde terreinen zijn er<br />
niet. Maar alvast op de vruchtbaarheid<br />
blijkt de verontreiniging soms een schrikbarend<br />
effect te hebben. Koolmezen in<br />
de buurt van verontreinigde sites broeden<br />
minder eieren uit, de uitgebroede eieren<br />
leveren minder kuikens op en de kuikens<br />
zijn minder groot en gezond. De spermaproductie<br />
van de mannelijke koolmezen<br />
ligt bovendien gevoelig lager dan in minder<br />
verontreinigde regio’s.<br />
19<br />
© Yves Adams<br />
© Rollin Verlinde
Change language