maandblad - Vereniging tegen de Kwakzalverij

zuigeling, gaan de moeders met hun
kinderen naar de arts, die dan zuigelingenzorg
pleegt* Daarop volgt kleuterzorg
(voor de arts). Op school
komt de school-arts ons nakijken (ook
al de arts).
Maar zijn wij volwassen, dan stellen
wij als leek zelf de diagnose „te dik"
door middel van een spiegel en misschien
een weegschaal.
De arts wordt dan vervangen door
de kruidenier, die reclame maakt voor
het „Hauser-diëet" (op en top Amerikaanse
vinding).
Zolang de kruidenier niet verder
gaat dan de broodtrommel, de beschuitbus,
de koffiemolen en de suikerpot,
jampot e.d. „zit de zaak rustig".
Wij leven in een tijd, waar men voor
vele geneesmiddelen kwalen zoekt, in
tegenstelling met vroeger, want toen
zocht men voor een ziekte of kwaal
een geneesmiddel of een beter geneesmiddel.
Deze verandering op zichzelf
is niets bijzonders of verontrustends.
Iets anders wordt het, als daarbij op
pseudo-wetenschappelijke basis te werk
wordt gegaan door mensen, van wie
wij beter mogen verwachten. Nog
erger wordt de toestand als de rollen
van de geneesmiddelenbereider en van
de arts worden omgedraaid en de fabrikant
(bereider van geneesmiddelen
in het groot) propaganda gaat maken
onder het lekenpubliek om dit „op de
hoogte brengen" en alvast „in te lichten"
via de pers of geschriften uit eigen
koker.
Het onoordeelkundige publiek is gemakkelijk
te beïnvloeden door geleerde
termen als „natuurgeneeskunde", vooral
als erbij vermeld wordt, dat artsen
vurige bewonderaars zijn van hun producten,
die passen bij een „nieuwe
leer".
Vanzelfsprekend is het buitengewoon
onverstandig van sommige medici, die
beter behoren te weten, hieraan direct
of zijdelings hun medewerking te verlenen
en hun naam te laten gebruiken
door de propaganda-makende fabrikant,
wiens doel altijd is gericht op het
vergroten van zijn omzet.
Dit doel kan alleen worden bereikt
als de mensheid geneesmiddelen gebruikt
buiten de doktoren om, dus zonder
dat het stellen van de juiste diagnose
aan het gebruik van een of ander
middel voorafgaat.
Bovendien, en dat ligt weer in de
aard van de zaak, is het onvermijdelijk,
dat propaganda-geschriften de bron
zijn van een ernstig kwaad: de kwakzalverij.
Dit komt tot uiting in onder
meer: het noemen van afwijkingen, het
Komt hij echter aan met een buisje
met ronde dingen, in de omgangstaal
tabletten of pillen geheten als „finishing
touch", van het „Hauser-diëet", dat
volgens de ene vakgroep „des kruideniers
is", dan wordt dat door een
andere vakgroep, die der drogisten, die
menen, dat het uitdelen van phosphorzure
kalk in tabletvorm niet door de
kruidenier, doch door de drogist hoort
te geschieden, aangeklaagd, want, zo
zeggen zij: nu is het een geneesmiddel*
waar de kruidenier van af moet blijven.
Wat een herrie! En dan te bedenken
dat het gebied der geneesmiddelen volgens
de nog steeds vigerende wet van
1865 het monopolie is van de apotheker!
Red.
UTITORGHHSKDIDF. OF PSEÜDiWETENSCHAP?
schermen met onbegrepen termen en
het bezigen van tendentieuze uitdrukkingen
en het geven van richtlijnen
voor het gebruik van het middel.
Leest de leek welke ziekten of kwalen
met het gepropageerde middel bestreden
kunnen worden, dan vindt hij
een of meer der genoemde ziekten wel
of hij meent er een te vinden. Gevolg:
gebruik van het medicament.
Onbegrepen uitdrukkingen of woorden
zijn al even gevaarlijk. Het woord
„Natuur-geneeswijze" bv. oefent een
magische invloed uit op de mens, die
zich niet realiseert, dat het geneesmiddel,
waarvoor de reclame wordt gemaakt,
uit een fabriek komt, waar een
natuurproduct wordt verwerkt en in
een bepaalde vorm gebracht.
Meent de fabrikant wat hij zegt, dan
is hij onnozel. Meent hij het niet, dan is
hij een leugenaar.
Laten wij de vraag zo eenvoudig
mogelijk stellen en daarbij onderscheiden:
natuurlijk middel of kunstmatig
middel?
Aan de hand hiervan laten wij enkele
voorbeelden volgen ter verduidelijking.
Tarwe-kiemen komen in de natuur
voor, zij bevatten een olie, de tarwekiem-olie.
Men kan hier dus spreken
van een „natuur-geneesmiddel".
Om consequent te zijn moeten we
opium, digitalisblad en dergelijke dan
even goed tot de natuur-geneesmiddelen
rekenen.
Aldus redenerende zal men de arts,
die tarwekiemolie in zijn arsenaal van
geneesmiddelen heeft, natuurgeneeskundige
mogen noemen, maar de arts
die vingerhoedskruid voorschrijft bij
hartziekten heeft op die naam evenveel
recht!
Wïl men een verschil creëren: „natuurgeneeskundige"
~- medicus (zonder
meer), dan krijgt men de indruk,
dat dit verschil niet bestaat of dat de
term „natuurgeneeskunde" meer op een
propaganda-stunt lijkt dan op een wetenschappelijk
verantwoorde basis
steunt.
Een natuurgeneeskunde, die uitsluitend
„middelen uit de natuur zonder
meer" wil gebruiken is onbestaanbaar.
Want, dan zou de chirurg geen
aether of ander narcose-middel mogen
aanwenden, maar, teruggaande tot de
„natuur" zijn patiënten moeten helpen
met opium en alruin.
Omgekeerd zal de „natuurgeneeskundige"
geen maagpoeder mogen
voorschrijven waarin drop voorkomt,
die ontdaan is van het oedeem-verwekkende
glycyrrhizine-zuur.
Het woord „natuurgeneeskunde" of
het woord „natuur-arts" is de manke
helft van twee niet-bestaande tegenstellingen
en als zodanig gebruikt een
kwakzalversterm.
De simpele leek kan er alleen door in
de war gebracht worden en zal misschien
gaan lachen op het gezegde:
„Julius Caesar en zijn tijdgenoten vochten
met speren, maar hadden capsules
met tarwekiem-olie en vitamine-tabletten
in hun ransel naast hun brood liggen."
Tendentieuze uitdrukkingen, als derde
in de reeks, zien we maar al te vaak
als begeleidend verschijnsel optreden
naast de valse tegenstelling natuurarts
— arts (tout court).
Bijvoorbeeld: „het middel is onschadelijk,
bevat geen nadelige bestanddelen
als (volgt een reeks overbekende
geneesmiddelen, kennelijk „geennatuurgeneesmiddelen"
).
Hierop zeggen wij: geneeskunde
(natuur «— of niet) is en blijft vakwerk.
Eerst de juiste diagnose, daarna pas het
medicament.
Het gebruik van een „onschuldig"
middel, al is dit ogenschijnlijk zo,
brengt altijd het gevaar met zich, dat
het instellen van deskundig onderzoek
achterwege blijft of te laat plaats vindt
en in vele gevallen verwaarlozing
van de ziekte of kwaal betekent voor de
werkelijke zieke. De ingebeelde zieke
ondervindt „slechts" geestelijke schade
naast economische.
Het is een klacht van sommigen, dat
de „natuurgeneeskundige richting"
geen kans krijgt en belachelijk wordt
gemaakt alvorens zij getest wordt.
Hieraan is de door leken geponeerde
valse tegenstelling schuldig, maar nog
meer diegenen, die deze schijn-tegenstelling
te eigen bate benutten.
Zolang wij de woorden „natuurarts",
„natuurgeneeskunde" en hiervan afgeleide
uitdrukkingen misbruikt zien door
kwakzalvers, leken en onverstandige
artsen zal de wetenschap, wier doel
steeds gericht blijft op het zoeken naar
waarheid door streven naar klaarheid,
'n pseudo-begrip „natuurgeneeskunde"
als ontoelaatbaar blijven weren.