maandblad - Vereniging tegen de Kwakzalverij

(Ph. W. 6~6~'53)
Agranulocytose door geneesmiddelen
Uit de verhandeling van Dr L. Meyler
(Ned. T. v. Gen. 1953 bh. 1208)
blijkt, dat in een land als Denemarken,
waar pyramidon niet meer mag worden
ingevoerd, het sterftecijfer aan agranulocytose
tot bijna nul is genaderd; in
Amerika, waar het middel niet „vrij" is,
komen gevallen van agranulocytose
veel meer voor in kringen die wèl gemakkelijk
pyramidon kunnen krijgen
(artsen, tandartsen, verpleegsters e.d.),
8 maal zoveel als bij andere categorieën.
Uit de statistische gegevens is gebleken,
dat in Nederland per jaar 20*—40
mensen sterven ten gevolge van agranulocytose.
Tevens blijkt, dat het gevaar
hiervoor bij vrouwen groter is dan
bij mannen.
Ook andere geneesmiddelen veroorzaken
agranulocytose o.a.: thiouracil,
anti-histaminica (antallergan, benadryl,
pyribenzamine), oxazolidinen ( paradion,
trimethadion), hydantoïne-derivaten,
nirvanol, dilantine, mesantoïne),
diparcol, chlooramphenicol, thiosemicarbazon
(conteben).
Gelukkig heeft men thans de beschikking
over geneesmiddelen, die met
succes gebruikt kunnen worden bij
agranulocytose (antibiotica, vnl. penicilline
en ACTH), terwijl de door As,
Hg, Au, of Bi veroorzaakte agranulocytose
met BAL behandeld kan worden.
Ernstig wordt de arts gewaarschuwd
tegen onnodig voorschrijven van in dit
opzicht gevaarlijke geneesmiddelen,
terwijl hem gewezen wordt op de noodzakelijke
controle van het bloedbeeld
wanneer deze preparaten voorgeschreven
moeten worden.
De schrijver formuleert de taak van
de overheid als volgt:
Referaat van Prof. Dr C. G. van Atkel in
het Pharmaceutisch Weekblad van 6 Juni 1953.
Ie» Er moet een wettelijke regeling
komen, zodat gevaarlijke geneesmiddelen
niet zonder recept mogen worden
afgeleverd»
Het is onverantwoordelijk, dat men
in Nederland pyramidon» Sedormid,
(en soms ook sulfa-preparaten) en dergelijke
als zuurtjes over de toonbank
kan kopen* De Nederlandse
wetgeving is hier wel zeer
ten achter bij die in andere
landen!
2e» Het is noodzakelijk een voorschrift
uit te vaardigen* dat op alle verpakte
geneesmiddelen en in de advertenties
de juiste samenstelling
(in de nomenclatuur
van de Nederlandse
Pharmacopée) moet worden vermeld
en tevens dat bij de gebruiksaanwijzing
op ernstige gevaren moet worden
gewezen»
3e» Bij richtlijnen, uitgegeven door
de Geneeskundige Hoofdinspectie moet
rekening worden gehouden met schadelijke
gevolgen, die geneesmiddelen kunnen
hebben. Penicilline moet de voorkeur
hebben boven sulfa-preparaten bij
de behandeling van de pneumococcusaandoeningen*
en terramycine en
aureomycine verdienen daarom de
voorkeur boven chlooramphenicol wanneer
Haemophilus moet worden bestreden*
(Voor de apotheker ligt hier een belangrijk
deel van zijn taak, zijn waarschuwend
advies aan de patiënt, die
zonder recept deze geneesmiddelen van
hem verlangt, kan veel ter verbetering
van deze wantoestand bijdragen, réf.).
Tdschr. Ned. Vee. Suikerz. 5-6 1953
Weer een ernstig geval van kwakzalverij
Ergens in ons land woont een gezin,
waarvan de ongehuwde zoon Piet suikerziek
is. Hij is helaas werkloos. Hij
heeft een getrouwde broer, die eveneens
suikerziek is. De suikerzieke Piet,
die onder behandeling was van een internist,
kreeg de raad van zijn zusters,
die in Amsterdam werken, om zich te
vervoegen bij een man van 73 jaar, die
Er is maar één methode, waarmede de suikerziekte kan
worden behandeld: door dieet, eventueel met insuline,
volgens voorschrift van de dokter.
suikerzieken zou kunnen genezen door
,.bovenaardse krachten".
Hij had daar helaas wel oren naar,
vertrok naar de stad, waar de kwakzalver
vier dagen in de week zitting houdt,
en stelde zich onder diens behandeling.
Deze pseudo-dokter houdt zitting in
een. vertrek boven een groot winkelpand.
Voor het gebruik van dit vertrek
ontvangt de verhuurster ƒ 0,50 per behandelde
patiënt. Sedert 1939 beoefent
de kwakzalver hier zijn „praktijk".
Na enige tijd behandeld te zijn,
kwam Piet in zijn woonplaats terug,
waar hij prachtige verhalen wist te vertellen
over zijn volkomen genezing. Hij
mocht weer alles eten en drinken, en
behoefde zich niet meer in te spuiten
met insuline. Hij zou de 916e patiënt
zijn geweest.
Gevolg was, dat zijn getrouwde suikerzieke
broer Jan, in gezelschap van
nog een suikerzieke vrouw, vol verwachting
ook naar de kwakzalver
togen. Piet had deze vrouw verteld,
dat hij zich door de internist had laten
onderzoeken en die hem — ondanks
het feit, dat hij meer dan een maand
geen insuline had gebruikt — goed in
orde had bevonden.
Dit hele verhaal aan zijn lotgenoten
was een verzinsel.
Vijf dagen later evenwel werd de
,,genezen" Piet plotseling minder goed
en stelde zich daarom onder behandeling
van zijn internist. Dit bleek toen
wel zeer hard nodig te zijn. Gevolg:
Piet moest ogenblikkelijk in het ziekenhuis
worden opgenomen.
Zijn vader reisde kort daarop naar
de kwakzalver om deze de mantel uit
te vegen. Hij kwam terug met een verklaring
van deze „geneesheer", dat Piet
absoluut genezen was. Er waren hem
een stapel brieven voorgelegd van mensen,
die allen zouden zijn genezen, en
helaas liet de man zich hierdoor overtuigen
en ging naar het ziekenhuis om
zijn zoon Piet er uit te halen.
Gelukkig besloot Piet toch maar om
in 't ziekenhuis te blijven. De kwakzalver
had de vader medegedeeld, dat men
Piet in het ziekenhuis misschien wel zou
„verprutsen", en dat hij dan wel de
schuld zou krijgen.
Piet is, na zeer ernstig ziek te zijn geweest,
gelukkig weer door de internist
goed geregeld. De door ons bedoelde
kwakzalver vraagt ƒ 2,50 per visite,
die, zo wordt verteld, voor liefdadige
doeleinden worden uitgegeven, na aftrek
van kosten wel te verstaan en deze
bedragen nogal wat, wanneer wij vernemen,
dat de 73-jarige man sterk
moet zijn om de „praktijk te doen" en
daarom veel eieren en vlees moet eten.
Wanneer wij van dergelijke gevallen
horen, rijzen ons de haren ten berge.
Dat mag allemaal maar en dat gebeurt
in Nederland in de tegenwoordige tijd*
Iemand, die een suikerzieke adviseert
op te houden met insuline-inspuitingen,
is gevaarlijk voor de gemeenschap en
behoort streng te worden gestraft.
Al met al is dit geval voor ons de
zoveelste ernstige waarschuwing: geen
geld weg te gooien aan kwakzalvers in
de valse hoop» dat dit genezing zou
kunnen brengen. N.B.