BERGER NED.cwk - Vincentsite

doelloze toetsen, is Jaffé zich blijkbaar niet bewust van enige tegenspraak in zijn
uitlatingen. Zigeuner of landloper of clochard is de bandiet, geprepareerd met een Zwitsers
sausje, de man die buiten leefde en waar hij niet aan zou durven - maar waarmee Vincent
zich zou kunnen verbinden. Op het moment dat het debat gaat om de poging objektieve
kriteria aan te dragen om de authenticiteit van de werken van Vincent te kunnen
beoordelen — de strijd met Mau van Danzig die poogt zijn Pictologie te lanceren, zie zijn
Vincent?, 1953 —, ontwerpt Jaffé een enorme flater, die niet zonder verborgen betekenis
is. Ieder zou uitbasten van het lachen bij het zien van Vincent als schilder van boeren… in
Antwerpen, waar hij de lessen aan de Academie volgt! Diep in zijn hart voelt Jaffé dus dat
het portret uit de periode Nuenen voortkomt, waar hij overigens gelijk in heeft. De
karakterkoppen zijn wel degelijk van voor Antwerpen, aangezien Vincent zich ermee bezig
houdt te Den Haag (Brief 270), maar ook in een brief uit Drente (330) : De figuren die nu en
dan verschijnen in de valke zijn van een groot karakter meestal. Vervolgens, ondoorgrondelijke
ironie van het lot, komt hij erop terug… in de brief zelf waarin hij aan Theo mededeelt
de Buste van de Herder geschilderd te hebben.
Al deze overwegingen bij elkaar, alsmede de qualiteit en de
algemene indruk van het stuk hebben mij ertoe gebracht het
schilderij niet te beschouwen als een werk van Vincent van
Gogh.
(w.g.) H.L.C. Jaffé, Waarnemend Directeur der Gemeente Musea