i137 GEO binnen - GeoTechniek

geotechnische informatie langsheen het tracé,
met inbegrip van gegevens van vroegere projecten
en archiefdata.
De (gratis) online geotechnische databank van
de Vlaamse overheid (DOV) werd als medium
gekozen om de beschikbare in situ proefresultaten
te inventariseren.
Daar in DOV op dat ogenblik nog geen data
van privé boor- en sondeerfirma’s opgenomen
waren, heeft het DOV-team een specifiek
project opgezet voor aanvullende input van
relevante geotechnische proeven. Daarbij was
kwaliteitsborging van de invoergegevens essentieel.
Bijzondere aandacht bij de inventarisatie
ging naar het geotechnische onderzoek in de
jaren tachtig uitgevoerd voor de realisatie van
de stormvloedkering op de Schelde (project
waarvoor een uitgebreide studie werd verricht,
maar dat niet werd gerealiseerd).
De voorziene locatie van deze stormvloedkering
kruist immers de as van het tracé van de
Oosterweeltunnel. Essentiële informatie voor
het nieuwe tunnelproject was daardoor reeds
beschikbaar. Een belangrijk aspect vormde ook
het onderzoek om de begrenzing van de ‘wielen’
ter hoogte van de te bouwen tunnel vast te
leggen. Wielen (soms ook welen genoemd)
ontstaan door dijkdoorbraken, waarbij de
bestaande afzettingen door het kolkende water
tot grote diepte worden weggespoeld. Daardoor
ontstaan geulen en kreken die daarna worden
gevuld met sedimenten vanuit de rivier. Deze
afzettingen zijn aan de randen van het wiel meer
zandig, centraal kleiig, maar zijn zeer heterogeen
(silt, klei, zand, rietstengels, etc.) met een
typische gelaagde bandenstructuur.
De diepte van dergelijke wielen kan tot 20m
en meer bedragen (28 m ter hoogte van
Oosterweel). Beschikbare gegevens over de
wielen werden verzameld zodat contourlijnen
van de wiel sedimenten konden worden
getekend.
De DOV databank werd gebruikt om informatie
te verzamelen over het volledige traject van de
Oosterweelverbinding: met name voor:
het maken van geologische doorsneden,
het ophalen van CPT resultaten en boorbeschrijvingen,
het vastleggen van in situ proevenprogramma’s,
de input van nieuwe data in DOV, met
aansluitend een evaluatie en verfijning van de
geologische en geotechnische doorsneden.
De globale inventaris omvatte een set van sondeer-
en boorprofielen, die teruggingen van
2002 tot 1896.
Naast in situ data werden ook de resultaten
Figuur 2
Ontwerp en bouw
Masterplan
DB(f)M
Figuur 3
Aannemers
van relevant laboratoriumonderzoek geïnventariseerd,
waarbij werd teruggegrepen naar
de archieven van de afdeling Geotechniek (GEO)
en de studierapporten van de stormvloedkering
(SVKS).
Het is duidelijk dat gegevens van databases
kunnen worden gehanteerd voor een basiskennis
van geologie en geotechnische randvoorwaarden
van het project.
Men mag hierbij evenwel niet uit het oog verliezen
dat deze resultaten niet zonder een kritische
evaluatie voor ontwerpdoeleinden kunnen
worden gebruikt.
Richtinggevende berekeningen van paaldraagvermogen
gebaseerd op archiefgegevens en
projectgebonden onderzoeksresultaten gaven
Vlaamse
Overheid
Studie van
project en
opmaak bestek
Werkgroep
geotechniek
bijvoorbeeld mogelijke divergenties tot
20% aan.
Dit wijst nogmaals op de noodzaak om de
gegevens van een desk studie aan te vullen met
een gepast projectgebonden grondonderzoek,
dat naar kwaliteit en kwantiteit de nodige
garanties biedt voor een duurzaam en economisch
ontwerp.
Geotechnisch onderzoek
Op basis van de inventarisatie doorgevoerd in
de desk studie werd door de werkgroep geotechniek
van TV SAM een uitgebreid geotechnisch
onderzoeksprogramma opgesteld met:
238 CPT
56 boringen
GEOtechniek – oktober 2008 31