Klik hier voor het boek in PDF formaat

Nae dem middach up der heren wijnhuysz van dese saecke mit d’vorn. supplianten
voele gehandlet, averst geen middel koenen vinden, vermits sie sachten dat het
hemluijden onmoegelijck dese lasten allene te draegen, dan begeerden dat het
gansche Westerische quartier oever het Reijdeep hyrtoe mede möchte geven. Sulx
dat dese saecke bisz tot weder bijkumst der vrunden verordenten van den Omlanden
ingestelt.
[64v] [27 maart 1590]
98
Martis den 27 martij
Dinxdach den 27 martij sint die verordenten der Omlanden bij dem erb. Raedt up
den raethuyse gecoemen ende ist aldaer besloeten, derwijlen geen middel bij dem
statholder gevonden umb den brant in den Upslach te bestellen sondern tselve den
van Visfleet, Grijpskercke, Rugewaert, Langewolt ende Vredewolt toe laste gelecht
(die nochtans sulx allene neet koenen draegen), dat derowegen dvorn. carspelen bij
provisie het coepschat tot ungeveerlich 50 schuyten torves soelen upbrengen, die
unkosten averst van schip ende waegenvracht sall up den carspelen in Humsterlant
ende Aewerder gretenije mit d’andere carspelen westerzijdts van het Reijdeep
gelecht worden.
Oeck is bewilligt dat dem huysman bij Wasingehuys bisz tot revocatie der hern
zijn oevervaert mit zijn schip solde moegen gebruijcken.
Dem Stat boumeister is oeck bevoelen den boem voor dem Delffzijl in der ijl te
verbeteren, ende het holt daertoe up St. Tonnijscamp 1 te houwen.
Naedat die verordenten affgegaen, is bij dem erb. Raedt besloeten dat alle
schuytenschuyvers sampt andere schippers ofte vischers hoer schuyten ende schepen
weder an de Volenkaemer buyten boems voer het boemsluijten soelen brengen, bij
vijff g.gl. te bruecke up elcken schip tot elcken reijse van oevertredinge. 2
Noch is besloeten dat alle vrijbuijters, 3 under geene veendels tot dienste Zijnder
Matt beclempt, tusschen dit ende morgen avent voer der sonnen underganck sich
uuth dusse Stat ende derselven jurisdictie soelen vertrecken end dat bij lijves straffe
ende als vijanden getractiert te worden. Beyde boevengesz. puncten sint nae dem
middach mit der trommen ummeslach gepubliciert.
[65] [28 maart 1590]
Mercurij 28 martij
Wonszdach den 28 ten martij heft der herr leutenant mij up Zijne Matt Caemer
angezeigt wat maete Alexander van Grotvelt ex propria authoritate 4 van denen van
Woltersum een schip gevordert ende twe soldaten aldaer geschickt umb upt carspell
gemeenschappelijke financiële administratie.
1 Bij Foxhol.
2 Op 4 maart 1590 werd Breda bij verrassing door de Geuzen ingenomen met behulp van het
beroemde turfschip. Dit feit werd volgens secretaris Alting op 16 maart 1590 te Groningen met
triomfschoten begroet (DA 785). In een noot bij deze vermelding wijzen de uitgevers van Altings
dagboek erop dat de secretaris er niet bij vertelt wie deze schoten losten, Staatsgezinden in de stad
of Staatse soldaten in de omgeving. In zijn aantekeningen van 15 april 1590 schrijft Johan Julsing
over iets dergelijks. Daar is sprake van schoten en vuren die vanaf de stadsmuren te zien waren
(JGD 67).
3 In de marge: ‘Edictum contra vrijbuiters' (Latijn: ‘Verordening tegen de vrijbuiters’).
4 Latijn: ‘op eigen gezag’.