08.09.2013 Views

Download hier de inhoudsopgave en inleiding van Op de persoon af.

Download hier de inhoudsopgave en inleiding van Op de persoon af.

Download hier de inhoudsopgave en inleiding van Op de persoon af.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

INLEIDING<br />

dieperligg<strong>en</strong><strong>de</strong>, meer ‘onbewuste’ problematiek die <strong>de</strong> symptomatologie <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> patiënt in stand houdt.<br />

Het hoofdstuk <strong>van</strong> Antonie Ladan kan omschrev<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n als e<strong>en</strong> illustratie<br />

<strong>van</strong> psychodynamische procesdiagnostiek. Met behulp <strong>van</strong> fraaie casuïstiek<br />

leert hij <strong>de</strong> lezer bijvoorbeeld oog te hebb<strong>en</strong> voor <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> impliciete<br />

relatiepatron<strong>en</strong> die <strong>van</strong>uit fantasierelaties zijn ontstaan. Hij maakt on<strong>de</strong>rscheid<br />

tuss<strong>en</strong> dynamisch onbewuste m<strong>en</strong>tale inhou<strong>de</strong>n <strong>en</strong> statisch onbewuste<br />

inhou<strong>de</strong>n, waarbij het statisch onbewuste <strong>van</strong>uit e<strong>en</strong> <strong>van</strong>zelfsprek<strong>en</strong>dheid<br />

is ontstaan <strong>en</strong> het liefst met rust gelat<strong>en</strong> wil wor<strong>de</strong>n, in feite zelfs ‘stom’ wil<br />

blijv<strong>en</strong>. Hij schrijft:<br />

Als fantasierelaties in <strong>de</strong> gedaante <strong>van</strong> relatiepatron<strong>en</strong> terechtkom<strong>en</strong> in het<br />

impliciete geheug<strong>en</strong>, kan dit <strong>de</strong> kans sterk do<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> analysand<br />

<strong>de</strong> discrepantie tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> innerlijke relationele wereld <strong>en</strong> <strong>de</strong> feitelijke relationele<br />

stand <strong>van</strong> zak<strong>en</strong> in zijn latere lev<strong>en</strong> als onoverbrugbaar gaat voel<strong>en</strong>.<br />

In <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> set <strong>van</strong> drie hoofdstukk<strong>en</strong> gaat het vooral over <strong>de</strong> <strong>persoon</strong>lijkheid<br />

<strong>en</strong> interne process<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar die het aangaan <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />

therapeutische relatie kunn<strong>en</strong> versnell<strong>en</strong> of belemmer<strong>en</strong>. Met on<strong>de</strong>rzoeksresultat<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> klinisch inzicht is nagegaan welke concept<strong>en</strong> <strong>van</strong> belang blijk<strong>en</strong><br />

om psychoanalytische process<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar <strong>en</strong> di<strong>en</strong>s patiënt<strong>en</strong><br />

beter te begrijp<strong>en</strong> <strong>en</strong> te faciliter<strong>en</strong>. Het hoofdstuk <strong>van</strong> Kees Kooiman geeft<br />

e<strong>en</strong> overzicht <strong>van</strong> <strong>de</strong> rele<strong>van</strong>te factor<strong>en</strong> die spel<strong>en</strong> bij het herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

eig<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>overdracht. E<strong>en</strong> factor die weinig aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> komt is <strong>de</strong> behoefte<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar om <strong>de</strong> diepte in te gaan <strong>en</strong> e<strong>en</strong> patiënt die dit niet kan of<br />

niet wil als oppervlakkig te bestempel<strong>en</strong>. Hij pleit voor meer on<strong>de</strong>rzoek naar<br />

<strong>de</strong> psychotherapeut zelf gezi<strong>en</strong> het feit dat <strong>de</strong>ze het ‘instrum<strong>en</strong>t’ is voor <strong>de</strong><br />

effectiviteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling.<br />

Ingrid Gro<strong>en</strong><strong>en</strong>dijk bespreekt <strong>de</strong> complexiteit <strong>van</strong> het goed <strong>af</strong>stemm<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />

dit psychotherapeutische instrum<strong>en</strong>t als in <strong>de</strong> therapeutische interactie <strong>de</strong><br />

beleving <strong>van</strong> betek<strong>en</strong>isloosheid, matheid <strong>en</strong> doodsheid lijkt te overheers<strong>en</strong>.<br />

Het bereik<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>af</strong>wezige an<strong>de</strong>r vraagt veel reectie op je zelf <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

bereidheid om <strong>de</strong>ze ervaring<strong>en</strong> zelf ook te will<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rgaan zodat door herk<strong>en</strong>ning<br />

ontdooiing kan plaatsvin<strong>de</strong>n.<br />

In het laatste hoofdstuk ler<strong>en</strong> we <strong>van</strong> Hid<strong>de</strong> Kooiker <strong>en</strong> Froukje Slijper hoe<br />

het proces <strong>van</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar als instrum<strong>en</strong>t door supervisie beter <strong>af</strong>gestemd<br />

kan rak<strong>en</strong> tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling <strong>van</strong> e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> <strong>van</strong> 9 jaar. Deze ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong><br />

inzicht<strong>en</strong> over overdracht <strong>en</strong> teg<strong>en</strong>overdracht help<strong>en</strong> <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar<br />

om a<strong>de</strong>quater in te spel<strong>en</strong> op di<strong>en</strong>s problematiek. In relatie met kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />

spel<strong>en</strong> allerlei impliciete relatiepatron<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> eig<strong>en</strong> opvoeding mee, waarbij<br />

<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>laar het bijvoorbeeld graag gezellig wil hebb<strong>en</strong>, zichzelf snel als<br />

IX

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!