Horizon mei.pub - GGZ Oost Brabant

REMBRANDT VAN RIJN 1606-1669
De zeventiende eeuw
is de vaderlandse
geschiedenis ingegaan
als de ‘Gouden
Eeuw’. Zeker nadat
er in 1648 een offici-
eel einde was geko-
men aan de lange
oorlog met Spanje,
nam de welvaart toe.
Nu gold die niet voor alle gewesten, en zeker
niet voor alle inwoners van de jonge
Republiek. Het waren vooral burgers van de
zeegewesten, Holland, Zeeland en Friesland,
die ervan profiteerden. Handel, visserij en
scheepvaart waren daar de belangrijkste
bronnen van inkomsten. De burgers toonden
hun rijkdom niet door een uitbundige
levenswijze, maar eerder door rijk
aangeklede huizen langs de grachten van hun
steden. Daarbij ontstond grote aandacht voor
de schilderkunst. Wie het betalen kon, kocht
niet een enkel schilderij, maar vaak meer-
dere, en hing er de muren mee vol. De handel
in schilderijen bloeide en werken werden ook
aangekocht als geldbelegging.
Hoe beroemd de zeventiende-eeuwse
kunstenaars nu ook mogen zijn, voor hun
tijdgenoten was die roem maar betrekkelijk.
Voor hen was een schilder een leverancier
zoals elke andere. Voor meubels ging je naar
een meubelmaker, een schilderij bestelde je
bij een kunstschilder.
Toch bestond er natuurlijk wel waardering
voor hen die als grote meesters werden ge-
door Ger van Lankvelt
26
zien, Rembrandt van Rijn was er daar een
van.
Rembrandt werd op 15 juli 1606 geboren als
zoon van Neeltje Willemsdochter van
Suydbroeck en Harmen Gerritzoon van Rijn.
Zijn vader was een welgestelde molenaar die
de plaatselijke brouwerijen van mout
voorzag. De molen die hij bezat, stond op de
stadswal, aan de Rijn. Dat is waarschijnlijk de
reden dat Harmen en zijn nazaten de bijnaam
‘Van Rijn’ aan hun vadersnaam toevoegden.
Rembrandt was de negende van tien ons
bekende kinderen, van wie er echter vijf op
jonge leeftijd stierven.
In tegenstelling tot zijn broers, die allemaal
een beroep moesten leren, stuurden zijn
ouders Rembrandt naar de Latijnse school.
Daarna werd hij in 1619 ingeschreven als
student aan de Leidse Universiteit. In datzelf-
de jaar ging hij echter ook in de leer bij de
Leidse schilder Jacob Isaacsz van Swanen-
burg. Zijn keuze werd waarschijnlijk bepaald
door godsdienstige motieven. Rembrandt
kwam uit een katholieke familie, zeker van
zijn moederskant. Voor katholieken was het
in die tijd erg moeilijk om door te breken in
het gereformeerde Leiden. Drie jaar later
stuurde zijn vader Rembrandt naar de
Amsterdamse schilder Pieter Lastman. Ook de
keuze voor deze schilder heeft met de
godsdienstkwestie te maken.
In 1623 keerde Rembrandt terug naar Leiden
om er als zelfstandige kunstenaar te gaan
werken. Hij schilderde vooral in opdracht.
Zijn onderwerpen waren veelal taferelen uit