Oktober 2012 - Protestantse Vrouwen Organisatie

Meditatie
Vrijheid
Hoe is het om een slaaf te zijn? Wij kunnen ons daar - gelukkig - niets bij
voorstellen. Het bezit zijn van een ander. Geen stap kunnen nemen, geen
hap adem kunnen halen, die niet in dienst staat van de mens die over jou
beschikt. Een slaaf zit gevangen in een mensonterend systeem, zelfs als hij
een goede meester heeft getroffen. In het bijbelboek Filemon is de hoofdrol
weggelegd voor zijn slaaf Onesimus. Die naam alleen al! Het betekent
zoveel als ‘nuttig’ of ‘winstgevend’. Wie noemt een baby nu zo? Ik stel mij
Onesimus voor als pasgeborene, een klein ventje dat niet mag uitgroeien
tot wie hij is. Het is de bedoeling dat die mollige armpjes zo snel mogelijk
armen worden die schotels kunnen dragen en voeten kunnen wassen.
Gauw uit de luiers met die jongen, want hij moet voordeel opleveren.
Onesimus kan zich niet schikken in zijn rol. Hij vlucht weg uit het huishouden
van Filemon in Kolosse en riskeert daarmee een zware straf.
Blijkbaar is de vrijheid zo belangrijk voor hem, dat hij dat risico voor lief
neemt. Hij komt waarschijnlijk niet verder dan de havenstad Efeze*, 200
kilometer westelijk van huis. Misschien had hij zich daar willen inschepen
om nóg verder te vluchten, maar een ontmoeting met Paulus behoedt
hem daarvoor. De apostel vertelt Onesimus over de liefde van Jezus en de
vrijheid die Hij aan alle mensen wil geven. Hoewel de weggelopen slaaf
het evangelie ongetwijfeld vaker heeft gehoord bij zijn christelijke meester,
kan hij het pas aannemen van Paulus.
GEZOCHT
Slaaf van Aristogenes
Naam: Hermon alias Nibies
Nationaliteit: Syriër uit Hiërapolis
Leeftijd: ongeveer 18 jaar
Kenteken: kuiltje in kin, moedervlek op linker neusvleugel
Lengte: normaal
Hij heeft 3 gouden munten, 10 parels, een ijzeren ring (om
de nek)…
Wie hem levend terugbrengt, krijgt 2 talenten in brons…
Wie aanwijzingen kan geven, dat hij asiel gezocht heeft
in een tempel, krijgt 1 talent.
BELONING
In een oud document uit ongeveer 150 voor Christus
vinden we het bericht van een slaaf, die uit Alexandrië
is weggelopen.
* Er zijn ook commentaren die er vanuit gaan dat Onesimus
Paulus in Rome ontmoette.
Paulus stuurt de bekeerde Onesimus terug naar
Filemon, maar niet onbeschermd. Hij geeft hem
een krachtige aanbevelingsbrief mee, waarin hij
er bij de meester op aandringt om hem liefdevol
terug te nemen.
Over de ‘oude’ Onesimus schrijft hij trouwens
niet alleen mild. ‘Hij was u destijds niet van nut’,
staat in vers 11. In de Friese vertaling staat het er
sterker: ‘Der hat in tiid west, dat jo neat oan him
hienen’, met andere woorden: die Onesimus, daar
had je vroeger niks aan.
Nu gaat hij terug, Onesimus, een man die zijn
naam eer aandoet. Hij is ‘nuttig’ geworden, niet
als bediende, maar als medestander in het geloof.
Nuttig voor de verspreiding van het Evangelie. Of
Onesimus in Kolosse een vrij man zal worden of
zijn slavenplaats weer moet innemen, zal afhangen
van de goedgunstigheid van Filemon. Maar
zijn vrijheid in Christus kan niemand hem meer
afpakken.
Titia Lindeboom,
werkgroep Redactie
3