4.2. De arbeidsreserve Wij zullen ons nu vanuit een meer dynamisch perspectief 21 op de niet-werkende arbeidsreserve toespitsen, dit wil zeggen we nemen de stroom van NWWZ onder de loep die minstens eenmaal tijdens het jaar (in dit geval 2007) beschikbaar waren. Omdat de stock met NWWZ uiterst conjunctuurgevoelig is en, in het geval van de horecasector, onderhevig zijn aan activiteitenpieken, biedt de evaluatie van de beschikbare arbeidskrachten voordelen tegenover de analyse van de stock. Door de stromen van werkzoekenden te analyseren en rekening te houden met nieuwe inschrijvingen en de uitstroom uit de werkloosheid, kunnen we inzicht krijgen in het verloop van de arbeidskrachten, dat voor sommige beroepen zeer groot is. Teneinde de beschikbare niet-werkende arbeidsreserve (AR) te berekenen, wordt het aantal werkzoekenden dat zich tijdens een bepaald jaar is komen inschrijven (nieuw ingeschreven werkzoekenden) opgeteld bij het aantal NWWZ op 1 januari van het jaar in kwestie (stock januari). Dit gebeurt voor elk beroep in de horeca. Elke werkzoekende wordt in de beschikbare arbeidsreserve slechts eenmaal meegerekend, ongeacht hoe vaak een werkzoekende zich ook in een bepaald jaar heeft heringeschreven. Tegelijkertijd kunnen we inzicht verwerven in de uitstroom door van de arbeidsreserve de werkzoekenden af te trekken die op 31 december van het desbetreffende jaar nog waren ingeschreven (stock december) en dit los van het moment van hun inschrijving. Op basis van deze variabelen worden twee indicatoren met betrekking tot het verloop van de NWWZ berekend, met name de verhouding van de nieuw ingeschrevenen in de arbeidsreserve (% instroom) en de verhouding van de NWWZ die op het einde van het jaar niet meer als werkzoekende zijn ingeschreven, dit wil zeggen de relatie tussen de uitstroom en de arbeidsreserve (% uitstroom). 21 De geanalyseerde periode gaat van januari 2004 tot december 2007 teneinde voldoende werkaanbiedingen aan bod te laten komen. In deze periode heeft ACTIRIS in totaal 5.019 werkaanbiedingen voor een functie gelinkt aan de horecasector ontvangen. 42
Tabel 29: Dynamiek van de arbeidsreserve 22 ingeschreven voor een functie in de horecasector in 2007 Afdeling Functie Stock januari Roomservice * 11 18 29 13 16 62,1 +45,5 44,8 waarvan Oberkelner * 3 6 9 5 4 66,7 +33,3 55,6 Hulp-etagekelner * 8 12 20 8 12 60,0 +50,0 40,0 Housekeeping 458 305 763 313 450 40,0 -1,7 41,0 waarvan Verantwoordelijke kamerpersoneel 30 14 44 19 25 31,8 -16,7 43,2 Kamerjongen 412 286 698 288 410 41,0 -0,5 41,3 Aangestelde linnen * 16 5 21 6 15 23,8 -6,3 28,6 Front office – receptie 259 311 570 267 303 54,6 +17,0 46,8 waarvan Verantwoordelijke receptie * 14 11 25 14 11 44,0 -21,4 56,0 Onthaalpersoneel 47 54 101 35 66 53,5 +40,4 34,7 Receptionist 198 246 444 218 226 55,4 +14,1 49,1 Keuken en spoelkeuken 2 780 2 055 4 835 1 932 2 903 42,5 +4,4 40,0 waarvan Keukenverantwoordelijke 98 123 221 111 110 55,7 +12,2 50,2 Kok 279 342 621 279 342 55,1 +22,6 44,9 Chef de partie 51 34 85 33 52 40,0 +2,0 38,8 Keukencommis 1 424 1 103 2 527 1 043 1 484 43,6 +4,2 41,3 Bordenwasser 928 453 1 381 466 915 32,8 -1,4 33,7 Bediening – zaal en bar 2 364 1 883 4 247 1 797 2 450 44,3 +3,6 42,3 waarvan Maître d’hôtel 36 43 79 32 47 54,4 +30,6 40,5 Rangkelner 100 84 184 79 105 45,7 +5,0 42,9 Kelner 1 251 940 2 191 917 1 274 42,9 +1,8 41,9 Hulpkelner 645 524 1 169 535 634 44,8 -1,7 45,8 Kassier 34 34 68 17 51 50,0 +50,0 25,0 Wijnkelner * 3 3 6 4 2 50,0 -33,3 66,7 Barman 257 217 474 183 291 45,8 +13,2 38,6 Hulpbarman 38 38 76 30 46 50,0 +21,1 39,5 Sneldienstrestauratie 352 199 551 205 346 36,1 -1,7 37,2 waarvan Medewerker snackbar 332 159 491 183 308 32,4 -7,2 37,3 Medewerker sneldienstrestauratie 20 40 60 22 38 66,7 +90,0 36,7 Grootkeuken 689 292 981 324 657 29,8 -4,6 33,0 waarvan Grootkeukenkok 412 200 612 214 398 32,7 -3,4 35,0 Polyvalent medewerker 277 92 369 110 259 24,9 -6,5 29,8 Administratie en beheer horeca 89 68 157 59 98 43,3 +10,1 37,6 waarvan Gerant horeca-etablissement 85 63 148 57 91 42,6 +7,1 38,5 Econooom hotel * 4 5 9 2 7 55,6 +75,0 22,2 Totaal voor de Horecasector 7 002 5 131 12 133 4 910 7 223 42,3 +3,2 40,5 Totaal voor alle functies 93 656 64 324 157 980 63 303 94 677 40,7 +1,1 40,1 Bron: ACTIRIS, berekeningen Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Begin januari 2007 telden we 7.002 werkzoekenden. In de loop van het jaar kwamen 5.131 personen die een job in de horeca voor ogen hadden, zich inschrijven. De niet-werkende arbeidsreserve die voor deze beroepen kan worden ingezet, kwam dus neer op 12.133 individuen. Eind december 2007 waren er 7.223 NWWZ. Anders gezegd, in vergelijking met de in 2007 22 De sterretjes duiden op de functies met een te kleine arbeidsreserve om vanuit statistisch oogpunt significant te zijn. Het is dus belangrijk om de gegevens van deze functies met de nodige omzichtigheid te benaderen. Nieuwe inschrijvingen Arbeidsreserve Uitstroom Stock december % instroom % groei stock % uitstroom 43