Even buurten bij verborgen schoonheden - Gemeente Den Helder

Kerkje en dorpsschool in 1915
Badhuisstraat 23-25: Het in 1863 in gebruik
genomen schoolgebouw was de vervanger
van zijn kleinere voorganger. In 1909 en in
1917 werd het gebouw (links) uitgebreid
in dezelfde stijl. In de jaren vijftig van de
vorige eeuw kreeg de schoolwoning (rechts)
een nieuwe voorgevel (Waarschijnlijk is
alleen een gedeelte van de zijmuur nog van
1863).
Het eigenlijke schoolgedeelte - geplaatst op
een gecementeerde plint - bestaat uit een
weinig naar voren springende ingangspartij
met portiek, bekroond door een topgevel.
Hierin een tekstband van natuursteen met
‘Gemeenteschool’. Links de iets naar voren
springende aanbouw (een derde lokaal) uit
1917. Het pand is gedekt door een rondomlopend
flauwhellend schilddak.
De schoorstenen en pirons zijn verdwenen.
Het topgevel-raam en het hoge smalle
zijraam zijn dichtgezet. Het gebouw fungeert
heden ten dage als dorpshuis van de
vereniging Huisduiner Belang.
Opvallend is de sierbestrating vóór de
school - uit 1993 (voor informatie: zie
plaquette aan de muur van de voormalige
school).
Iets verderop, op nr. 19, staat een fraai wit
pand met balkon (‘De Kust’- Bed & Breakfast).
Dit was oorspronkelijk een directeurswoning;
vanaf 1913 het meisjesweeshuis.
Badhuisstraat 26: Huisduiner kerkje.
In de kleine consistoriekamer van het
Huisduiner kerkje hangt een ingelijste tekst
uit de Tweede Wereldoorlog: ‘Bestemd voor
Huisduinen: 1 klok. De inspecteur kunstbescherming.
De Nederlandsche Regeering
heeft een zeer beperkt aantal klokken als
historische gedenkstukken van de grootste
betekenis van vordering vrijgesteld en richt
tot de bevelhebbers der militaire macht
van andere mogendheden het dringende
verzoek deze met een M gemerkte klokken
te sparen.’ De bezetter respecteerde dat
verzoek. Waar overal in het land de klokken
uit de kerken werden verwijderd om omgesmolten
te worden voor de oorlogsindustrie,
bleef de luidklok van het Huisduiner kerkje
hangen. En terecht. De klok is in 1537
gegoten door Gobel Zael en belandde vanaf
dat jaar in alle elkaar opvolgende kerken in
het dorp.
In Huisduinen woonden vooral vissers en
walvisvaarders. Eeuwenlang voerden de
bewoners strijd tegen de oprukkende zee.
De oorsprong van Huisduinen ligt dan ook
ergens buitengaats, waar nu bij storm de
golven op de zandbanken van de Haaksgronden
beuken. Die verbondenheid met
het water blijkt onder meer uit het rondschrift
van de klok:
‘Nicolaes heet ick / Den Levendighen roep
ick / Den dooden overluy ick / Goebel Sael
goet my int jaer M CCCCC XXX VII’.
Met Nicolaas wordt de beschermheilige van
de zeevarenden bedoeld en met Goebel
Sael de klokkengieter Gobel Zael. De klok
‘overluy’ nu alleen nog bij uitvaarten en
tijdens huwelijksplechtigheden. Voor het
overige hield hij zich de laatste jaren koest.
Gaandeweg is het dorpsplein rond de kerk
bebouwd met huizen en de bewoners vonden
dat zondagse gebeier niet altijd even
vreugdevol. In de kerk hangt het scheepsmodel
van een walvisvaarder. Dat werd in
1787 gemaakt. De kroonluchters in de kerk
zijn overigens nog ouder.
41