Even buurten bij verborgen schoonheden - Gemeente Den Helder

Architect Krijnen trekt internationale
belangstelling met ‘zijn’ Tuindorp
Bedenker van spuikanaal wordt bedreigd
door werkvolk
Een man die heel nadrukkelijk zijn sporen
heeft nagelaten in Den Helder is Simon
Krijnen (1859-1940). Als ‘stadsarchitect’
ontwierp hij tal van gebouwen. Een aantal
daarvan is verdwenen, maar er zijn er
gelukkig ook die thans als monument
worden gekoesterd.
Simon Krijnen.
De naam van Krijnen is vooral verbonden
aan de Prins Willem Alexandersingel.
De aanleg van dit spuikanaal moest een
einde maken aan de stankoverlast van het
doodlopende Heldersche kanaal, doordat
er nu een open verbinding ontstond
met de fortgrachten rond Erfprins. Een
plaquette in de monumentale muur bij
het begin van de singel herinnert aan
hem: ‘Over ’t Krijnen-plan is gedacht tot
burgemeester Houwing mij bracht. Nu
spui ik bij dag en nacht schoon water
door Helder’s gracht, 1918-1921’.
Krijnen was betrokken bij de oprichting
van de Woningstichting in 1910; Tuindorp
is zijn schepping. Behalve met sociale
woningbouw hield hij zich ook bezig
met de bouw van winkels en van allerlei
bijzondere projecten in de stad. Hij was
vooral in Den Helder actief. De benaming
‘stadsarchitect’ is dus niet overdreven.
Zijn vader Jelle was loodsschipper, afkomstig
van Texel. Na de lagere school moest
Simon ook naar zee, zo was de bedoeling,
maar toen hij een schipbreuk overleefde,
wilde hij daar niets meer van weten. In
advertenties in ’t Vliegend Blaadje komen
we hem tegen als timmerman, aannemer,
handelaar in bouwmaterialen, makelaar,
maker van tekeningen en bestekken en
tenslotte als architect. Hij leerde het vak
in de praktijk. En dat bleek een goede opleiding.
Hij was nieuwsgierig, creatief en
zat vol ideeën. Daardoor ontwikkelde hij
zich tot een kundig, veelzijdig en productief
ontwerper.
Aanvankelijk werkt hij samen met de
Helderse architecten A. Senderman en
Th. Moorman. Hun eerste gezamenlijke
project is de bouw van twee woonhuizen
aan de Stationsstraat in 1895, de bouw
van de rooms-katholieke Volksbond aan
de Molengracht (1896) en de bouw van
een café en winkelhuis aan de Zuidstraat
(84-85) in 1897. Vanaf 1899 - hij is dan
al 40 jaar - opereert hij als zelfstandig
architect.
47