Bodem - Uitgeverij Medema

Thema Marjolijn Kool reageren: www.bodem-online.nl/bodem/18/205
In vrede
en onvrede
een leven
in gemeenschap
26 | b odEm | december 2009
Samenleven met mensen, we doen het allemaal. Of je
nu alleen woont, met je man of vrouw, met een gezin,
met vrienden of in een ander verband. Je vormt op veel
verschillende manieren een gemeenschap met anderen. In
je woonsituatie, op je werk, in je kerk, met je buren, met
je vrienden.
We leven in een individualistisch
tijdperk, een tijd waarin veel
mensen vooral gericht zijn op
zichzelf en de bevrediging van
hun persoonlijke behoeften. Toch kunnen we
niet ontkennen dat de mens gemeenschap nodig
heeft om te kunnen leven. Als wij individualistisch
en geïsoleerd leven, dan ‘verschrompelen’
we en gaan we dood. 1
Vrede en onvrede
Jean Vanier (geb. 1928) is oprichter van de
Arkgemeenschappen (leefgemeenschappen
waar mensen zonder en mét een handicap samenleven).
Hij wil de rol benadrukken die wij
als mens, als individu, hebben in het vormen
van een gemeenschap. Elk mens, van welk volk
of land dan ook, is deel van de mensheid. Iedereen
heeft een gave die tot opbouw van de
gemeenschap van de mensheid kan dienen,
om in vrede te leven en compleet te zijn. De
mensheid is eigenlijk één geheel, één lichaam.
In dat lichaam is ieder deel belangrijk. Vanier
geeft aan dat groepen die zichzelf afsluiten of
afscheiden van andere groepen (bijv. door de
eigen cultuur, ideologie of gewoonten te verheffen
boven die van anderen) niet alleen die
andere groep verwonden maar de mensheid in
het algemeen en daarmee ook zichzelf.
De verschillen tussen mensen maar ook die
tussen gemeenschappen kunnen dus schade-
lijk zijn als er geen ruimte is voor acceptatie
en waardering voor die ander. Menig conflict
tussen mensen of gemeenschappen ontstaat
door de schijnbaar onoverkomelijke verschillen.
Sinds anderhalf jaar woon ik in een woonge-
meenschap van Stichting Timon, waarin (jong)
volwassenen samenleven en ruimte geboden
wordt aan jongeren om de stap naar zelfstandigheid
te kunnen maken in de toekomst. Het
samenleven met anderen, het delen van je leven
met je buren, sprak mij enorm aan. Ervoor
openstaan om hulp te bieden en hulp te ontvangen
– het leek mij de ideale leefomgeving
passend binnen het christelijke idee van ‘dienen’
en een ‘naaste zijn’. De realiteit van het
samenleven is minder ‘romantisch’ dan ik had
verwacht. Sinds ik in de woongemeenschap
woon, ben ik meer met mijzelf geconfronteerd
dan ooit. Zo ontdekte ik dat het liefhebben
van de ander wel vanzelfsprekend lijkt maar
zeker niet vanzelf gaat. Het gevoel van liefde
voor de ander wordt soms in de weg gezeten
door irritatie, frustratie, onbegrip, jaloersheid
en onzekerheid. Vanier wil het belang van die
confrontatie met jezelf onderstrepen. Door het
ontdekken van je diepste pijnpunten en eigenaardigheden
wordt het verschil tussen jou en
die ander blootgelegd. Vanaf het moment dat
je deze pijnpunten ontdekt en aanvaardt in je
december 2009 | b odEm | 27
Deze tien punten zijn een
samenvatting van het
eerste hoofdstuk van
‘Community and Growth’,
Jean Vanier. Eerder geplubliceerd
in ‘Samenleven’,
datum onbekend.