Nederland doet te weinig aan de bestrijding van corruptie, vindt ...

20
achtergrond
FORUM #13/04.07.13
TomAS ADel/hh
Strenger straffen
In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen omkoping en
begunstiging. Bij dat laatste krijgt een bedrijf tegen betaling
bijvoorbeeld sneller een vergunning dan het normaal zou krijgen.
Begunstiging wordt minder zwaar bestraft dan omkoping. Sinds
2001 is omkoping door Nederlanders in het buitenland ook hier
strafbaar. De boete voor omkoping is verhoogd naar 10 procent
van de omzet.
De Amerikaanse Foreign Corrupt Practices Act en de Britse
Bribery Act gaan nog een stap verder in reikwijdte. Alle bedrijven
met zakelijke belangen in de VS zijn strafbaar volgens de
Amerikaanse wet, dus ook Nederlandse.
In de anti-corruptiewetgeving wordt ketenverantwoordelijkheid
steeds belangrijker. Bedrijven kunnen aansprakelijk worden
gesteld als dochterondernemingen of bedrijven waarmee zij
zakendoen zich met omkoping bezighouden.
gegaan. Na die affaire is een herstelprogramma doorgevoerd, waarbij
personeel werd getraind en geïnformeerd over de regels tegen corruptie.
Ook de werknemers van Siemens Nederland moesten daaraan geloven,
ook al hadden zij zelf geen misstap begaan.
Tijnagel: ‘Dat neemt natuurlijk niet weg dat medewerkers in het buitenland
nog wel worden geconfronteerd met verdachte situaties. Onze
leidraad in dat soort gevallen is: meteen weglopen van de situatie en
het contact verbreken. Zo’n geval melden we vervolgens bij het internationale
hoofdkantoor, dat de zaak verder afhandelt. Siemens kan
zich natuurlijk geen tweede misstap veroorloven.’
reputatieschade
Ook bouwbedrijven moeten op hun tellen passen. Sinds de bouwfraude
ligt de sector onder een vergrootglas. De omkoopaffaires in binnen-
en buitenland die zich nadien hebben voorgedaan, zijn breed uitgemeten
in de media. Verhalen over een projectdirecteur die afspraken
over hogere rekeningen maakte met onderaannemers, en het geld in
eigen zak stak. Of over een bestuurder die miljoenen aan smeergeld
zou hebben geïncasseerd bij bouwprojecten in het Midden-Oosten.
‘Allemaal reputatieschade’, zegt Simon Bijpost, sinds dit jaar coördinator
compliance & risk bij Ballast Nedam. ‘Zeker grote aannemers zijn
kwetsbaar, want als het misgaat, krijg je alle aandacht. Zelfs als je een
relatief een kleine rol speelt.’
Tegenwoordig geldt er daarom een zero tolerance-beleid ten aanzien
van overtredingen van de gedragscode die binnen het bedrijf wordt
gehanteerd. Voor geschenken geldt bijvoorbeeld een limiet van 50