Voedingsarmoede onder Nederlandse kinderen. - Voedselbank

4.5 Overgewicht
Door teveel eenzijdige “slechte” of teveel voeding met teveel energie door verkeerde vetten, suikers, et cetera
kan er overgewicht ontstaan. De gevolgen van kinderobesitas kunnen zowel lichamelijk (orthopedische
klachten, hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, verhoogd risico op diabetes, ademhalingsproblemen
tijdens de slaap, obesitas als volwassene, et cetera) als psychologisch (lage zelfwaardering, negatief zelfbeeld,
depressieve symptomen, stigmatisatie, discriminatie, leerproblemen, et cetera) van aard zijn.
De oorzaken van obesitas kent verschillende oorzaken, maar simpel gezegd ontstaat obesitas door een
(langdurige) onevenwichtigheid tussen energie-inname en energieverbruik.
4.6 Voedselarmoede onder kinderen in Nederland
Onderzoek van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft in Nederland onderzoek gedaan
naar de voedselinname van peuters en kleuters in Nederland. Hieruit bleek dat deze jonge groep Nederlanders
te weinig groenten, fruit, vis en vezelrijk voedsel binnen kregen. Daarnaast bevatte de voeding van kleuters te
veel verzadigde vetzuren. Het instituut wees daarbij op de kans dat deze generatie opgroeit met een hogere
kans op overgewicht en zelfs op latere leeftijd meer kans op chronische ziekten. Het RIVM wijst daarom op
beleidsontwikkeling die op deze problematiek ingaat.
Een peiling onder kinderen van twee tot en met zes jaar laat zien dat het aandeel van vet, eiwitten en
koolhydraten in hun voeding goed is. Alleen is het type vet in de voeding van veel jonge kinderen niet de juiste.
Ze eten te weinig vis, die rijk is aan visvetzuren en daarmee belangrijk is voor de leerprestaties en concentratie
van kinderen.
De voeding van kleuters bevat te veel verzadigde vetzuren die niet goed verwerkt kunnen worden door ons
lichaam, waardoor er teveel energie in het lichaam ontstaat (overgewicht). Daarnaast zijn er weinig jonge
kinderen die voldoende groenten eten. Voor fruit is het beeld iets gunstiger, maar nog steeds schrikbarend
laag: één op de vier jonge kinderen eet de geadviseerde hoeveelheid. Verder is een op de zeven kinderen in
mindere of meerdere mate te dik. Het lijkt erop dat zij dus meer energie binnenkrijgen dan verbruiken.
Overigens krijgen onze kinderen van de meeste vitamines en mineralen voldoende binnen. Van vitamine D en
foliumzuur is de inname echter laag. Slechts drie op de vijf peuters gebruikt een supplement met vitamine D.
Vervolgonderzoek is nodig om vast te stellen of daadwerkelijk sprake is van tekorten. Bovendien is nader
onderzoek nodig naar de gevolgen van een hoge inname van zink, koper, retinol (een type vitamine A) en
synthetisch foliumzuur bij een deel van de kinderen. 14
4.6.1 De gevolgen van voedselarmoede
De gevolgen van voedselarmoede op de geestelijke en fysieke ontwikkeling van kinderen zijn duidelijk
aanwezig, zo blijkt uit onderzoek in onder andere de Verenigde Staten en Ierland. In deze landen is de armoede
onder kinderen in ernstigere mate aanwezig, maar door de sterke groei onder deze bevolkingsgroep in
Nederland zal de situatie in deze landen steeds vergelijkbaarder zijn. Onderzoek naar Nederlandse kinderen
onder de armoedegrens en de voedselinname zal de resultaten verder kunnen toespitsen op specifieke
problematiek in de lage landen.
Amerikaans onderzoek onder schoolgaande kinderen toont aan dat kinderen die soms of vaak niet genoeg te
eten krijgen een significant slechtere gezondheid hebben dan kinderen die wel genoeg te eten krijgen. Het
voedingstekort heeft ongunstige consequenties voor alle aspecten van het leven van een kind, namelijk de
groei, cognitieve ontwikkeling, academische prestaties en lichamelijke en emotionele gezondheid. De kinderen
uit het onderzoek hadden significant meer last van buikpijn, hoofdpijn, ijzertekort en verkoudheid. De
aanwezigheid van de gezondheidsproblemen hield het kind af van het verrichten van de gebruikelijke
activiteiten op school.
14 http://bit.ly/QssnV5
22