nr. I, 1 - KGK Deinze

3942
1872 (pp. 382-383) terecht opmerkte - “stellig niet zonder partijdigheid”. We citeren verder uit
Cozyns artikel:
“Dit poëma [nl. De Borchgraves Gentse inzending - P.H.], hetwelk zich door uitmuntende
hoedanigheden onderscheidt, bekwam niet alleenlijk den eersten prijs niet, die de dichter
beoogde, maar werd zelfs in de wedstrijd van de hand gewezen [d.i. geëlimineerd - P.H.].
Robyn, een dichter des tijds, die zich altoos en overal de vijand en de driftvolle kleinachter
van De Borchgrave toonde, beriep zich op de welgekende gevoelens van zijn mededinger
ten opzichte van Napoleon I, om indruk op de rechters [= juryleden] te maken, en hun een
beslissing te doen nemen, welke door geen enkel vers van het Poëma kan verrechtvaardigd
worden. Robyn beweerde dat de loftuitingen, aan de keizer geschonken, in de mond van De
Borchgrave niets anders dan een bittere spotterij waren, en dat tevens, terwijl hij Napoleon
aan Scaevola 4 vergeleek, hij denzelve met een moordenaar had gelijk gesteld. Daar de
herinnering aan de dood van de Hertog van Enghien nog vers in het gedacht stond, durfden
de rechters dit kunstgewrocht niet aanvaarden.” 5
Tot afsluiting toch nog even dit, over De Borchgraves betekenis voor de dichtkunst van en in
zijn eigen tijd. We citeren daartoe een andere in Deinze geboren dichter, Augustin
D‟Huygelaere (later naar Oudenaarde uitgeweken), die in de inleiding tot zijn eigen
dichtbundel Nationale Poëzij (1844) het volgende schreef (m.n. over de “armoede aan
degelijke voorbeelden”, waarnaar de Vlaamse dichters zich toen hadden kunnen richten:
“Zo de bedilzucht hier of daar op mijn gedichten haar zever (sic!) laat vallen, dan zal elke
bezadigde lezer, aan wie bekend is wat leidraad men over [= vóór] vijftig jaren had om de
zangberg te beklauteren, mijn verdediging op zich nemen. Over vijftig jaren was men weinig
met de Noord-Nederlandse dichters bekend; en bij wie geen eigen dichterlijk gevoel
opwelde, die moest uit de school van De Borchgrave putten.”
Waaruit weer maar eens blijkt dat men elk feit uit het verleden moet bekijken met de ogen,
d.w.z. vanuit het perspectief, van de toenmalige tijd zelf.
1. Pieter-Johan Robyn (Vrasene 1768-Gent 1823) bracht zijn jeugd door in zijn geboortedorp (zeker
nog tot 1789); in 1799 woonde hij in Herzele, in het Land van Aalst, en in 1811 (toen hij zijn eerste
literair werk begon te publiceren) was hij politiecommissaris in Zele, in het Land van
Dendermonde. Nog later verhuisde hij naar Gent, waar hij op 55-jarige leeftijd overleed.
2. De Vlaamsche Kunstbode, jaargang 2 (1872), pp. 379-385 (over P.J. Robyn) en pp. 385-388 (over
P.J De Borchgrave).
3. P. Van Duyse, in het tijdschrift Belgisch Museum, jrg. 7, p. 219.
4. Caius Mucius Scaevola: legendarische Romeinse held die in 507 v.C., na een mislukte
moordaanslag op de Etruskische vorst Porsenna, gevangengenomen werd. Om zijn
onbevreesdheid voor de marteldood te tonen, stak hijzelf zijn rechterhand in het offervuur en werd
daarna om zijn moed vrijgelaten. Zijn bijnaam “Scaevola” betekent linkshandig.
5. De Borchgraves kleinzoon insinueerde verder ook nog dat “deze verfoeilijke arglist Robyn deed
zegepralen en de eerste prijs werd hem toegeschonken” (“Gedichten van De Borchgrave,
uitgegeven door zijnen kleinzoon M.J. De Borchgrave”, Gent, 1861, blz. 417), maar dat is flagrant
onjuist, want Robyn kon als jurylid zelf niet mededingen. De eerste prijs ging trouwens niet naar
Robyn, maar naar de toen nog zeer jeugdige (19-jarige!) Jan Frans Willems (° Boechout, 1793).
2262. Willy JONCKHEERE: Deinze en het 19 e deel van het Nationaal Biografisch
Woordenboek (NBW)
Op 25 november 2009 werd in de Marmerzaal van het Brusselse Paleis der Academiën het
19 e deel van het Nationaal Biografisch Woordenboek voorgesteld. Ook ditmaal werden hierin
enkele Deinzenaars opgenomen en dit dank zij vooral de bijdragen van KGK-bestuurslid
Paul Huys.
Van zijn hand verschenen 5 bijdragen, waarvan 3 over „Deinzenaars‟: