PDF 10,1 MB - Gemeente Heerhugowaard

Inleiding
Op de hoek van de Jan Glijnisweg en de Rustenburgerweg gelegen voormalige
ONDERWIJZERSWONING daterend uit 1881-1882. De woning werd gelijktijdig met de
naastgelegen en inmiddels gesloopte openbare lagere school én de eveneens gesloopte o.l.
school met onderwijzerswoning (Middenweg 479, zie daar) in De Noord gebouwd in opdracht
van B&W van Heerhugowaard. Alle vier gebouwen zijn ontworpen door de Alkmaarse
architect Willem Frederik du Croix (Leiden 1828 - Alkmaar 1887) in een door neorenaissance
en chaletstijl beïnvloede bouwstijl. Du Croix was vanaf 1856 tot aan zijn overlijden in 1887
stadsarchitect van Alkmaar. 13 Het initiatief tot de scholenbouw kwam van de inwoners van
Heerhugowaard: bij de ingekomen stukken van 1880 bevindt zich een petitie waarin
voorgesteld wordt twee nieuwe scholen te bouwen omdat de bestaande school aan de
Middenweg te ver afgelegen en te klein is voor de circa 300-350 leerlingen. 14 Op 31 augustus
1881 vond in Koffyhuis de Zwaan te Heerhugowaard de aanbesteding plaats van beide
vierklassige (160 leerlingen) scholen met onderwijzers woning. De bouw van de
onderwijzerswoning en school in 't Kruis werd voor 25.500,- gegund aan de Oterleker
aannemer J. Verweel die voor 26.000,- ook de school en onderwijzers woning in De Noord
bouwde. 15 In een brief van 13 juni 1882 deelt Du Croix het college mee dat de voortgang van
de bouw te wensen over laat en dat ook de aan de aannemer opgedragen verbeteringen niet
worden uitgevoerd. Op 31 maart 1922 werd de onderwijzerswoning in 't Kruis verkocht aan
het R.K. Kerkbestuur van de H. Dionysius dat ook de naastgelegen school overnam. 16 Bij een
interne verbouwing troffen de huidige eigenaren onder de oudste behanglaag kranten aan uit
1882.
N.B. De houten bijkeukenaanbouw (XXd) rechtsachter maakt evenals de naastgelegen garage
geen deel uit van de bescherming.
Omschrijving
Het op T-vormig grondplan gebouwde pand bestaat uit twee rechthoekige bouwvolumes: een
hoofdvolume van twee bouwlagen onder een flauwhellend zadeldak met de noklijn haaks op
de Jan Glijnisweg en tegen de rechterzijgevel hiervan een dwarsvolume van anderhalve
bouwlaag onder een zadeldak met de noklijn evenwijdig aan genoemde weg. Beide daken
hebben rondom een overstek op rijkgeprofileerde klossen en waren oorspronkelijk gedekt met
leien. De buitengevels zijn opgetrokkken in rode machinale waalsteen in kruisverband met
snijvoeg. De voorgevel heeft een hardstenen plint, de overige gevels een gemetselde plint met
een bovenrand van grijze cementsteen. De gevels worden horizontaal geleed door een
omgaande waterlijst van dito kunststeen onder de vensters. Ter hoogte van de
verdiepingsvloer zijn de gevels voorzien van muurankers met bladmotief. De vensters worden
ontlast door segmentbogen van oranjerode verblendsteen met sluit- en aanzetstenen van
grijze cementsteen. De boogvullingen onder de vensters zijn tenzij anders vermeld vernieuwd.
De kopse voorgevel (ZO) van het hoofdvolume heeft op beide bouwlagen twee zesruits
schuifvensters en in de top een klein rondvenster omgeven door oranjerode verblendsteen.
Onder het dakoverstek erboven hangt een makelaar die door een dwarsbalk verbonden wordt
met de gootklossen links- en rechtsboven. In de linkerzijgevel (ZW) bevindt zich linksonder
een keldervenster en halverwege de eerste verdieping een klein venster (in de segmentboog
erboven ontbreken sluit- en aanzetstenen). De begane grond was oorspronkelijk gesloten (het
linker raam dateert uit 1988, het rechter van vóór 1930). Op het linkerdakschild staat rechts
De informatie over de architect werd vriendelijk beschikbaar gesteld door mevr. drs. Carla Rogge, medewerker Bureau
Monumentenzorg en Archeologie van de gemeente Alkmaar.
14 RAA, secretarie-arcief van de gemeente Heerhugowaard, inv. nr. 13
RAA, secretarie-archief gemeente Heerhugowaard, inv. nr. 130
RAA, secretarie-archief gemeente Heerhugowaard, inv. nr. 60.3
24