verslag 2009 - Seneca Congres

More documents

Recommendations

Info

“We hebben enthousiast meegedacht over de stelselwijziging”, vertelt Rien Meijerink, voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg. “De gereguleerde markt is onze richting.” Maar Meijerink vraagt zich daarbij wel af of het huidige beleid afdoende is om de problemen van de sector het hoofd te bieden. “Ik betwijfel dat.” “De Raad voor de Volksgezondheid & Zorg doet suggesties en geeft gevraagd en ongevraagd adviezen. Wat we niet doen, is politiek commentaar geven. Ik geef hier dan ook geen commentaar op de brief van de minister, we hebben al in een eerder stadium advies gegeven.” Wat Meijerink wel doet, is zich afvragen of het goed gaat met de gezondheidszorg in Nederland. “Wat zijn de echte bedreigingen? Zijn de in gang gezette maatregelen afdoende? Wat ik zeg, zeg ik op persoonlijke titel: het gaat aardig goed. De stelselwijziging heeft niet in grote rampen geresulteerd. Het heeft bovendien voor veel buitenlandse belangstelling gezorgd. Er is geen tweedeling ontstaan in de zorg. We moeten wel voortdurend corrigeren, zoeken, tasten met betrekking tot de positie van formuleren of deze laten vaststellen. “Wat dat betreft moet de overheid zijn verantwoordelijkheid nemen. De Regieraad Kwaliteit van Zorg kan wat dat betreft een start zijn.” Solidariteit onder druk De overheid ontwikkelt volgens Meijerink wel een aantal maatregelen om deze problemen het hoofd te bieden. Maatregelen op het gebied van governance, de concurrentieversterking tussen verzekeraars en voortdurende pakketcorrecties. Ook medici worden aangepakt als het gaat om verantwoording, beloning en het aantal opleidingsplaatsen. En ook op het gebied van transparantie wordt, weliswaar moeizaam, beleid gemaakt. “Een heel groot deel van de zorgvraag en wordt veroorzaakt door gedrag en beïnvloedbare omstandigheden” de patiënt. Kijken naar de onzekerheden in de AWBZ, als we daar niets aan doen, blijven we doormodderen. Ook de wachtlijsten zijn afgenomen. Een gevolg van dit alles is dat er bij de politiek minder urgentie is om ingrijpende veranderingen door te voeren.” We zijn dus op de goede weg, maar klaar is het nog niet. Meijerink: “Er zijn drie problemen waar we mee worden geconfronteerd. Allereerst de explosieve en veranderlijke zorgvraagontwikkeling. Het tweede punt is de besturing van het systeem en van de instellingen.” Het derde probleem dat hij signaleert, heeft te maken met transparantie. “De transparantie van kwaliteit blijft hardnekkig achter. Wij hadden gedacht: dat doet het veld zelf wel. Maar het tempo ligt lager dan dat van de liberalisering die in de zorg is doorgevoerd. Ik denk dat we daar veel meer druk op moeten uitoefenen, want het succes van de veranderingen hangt hiervan af. Het is nu allemaal te vrijblijvend, ik pleit voor dwang!” Volgens Meijerink moet de overheid basiskwaliteitsnormen Als Meijerink naar het beleid van de komende jaren kijkt, vraagt hij zich af of dat genoeg is. “Ons antwoord is in ieder geval nee. Mijn idee is dat de solidariteit in toenemende mate onder druk komt te staan. Ik praat dan over de solidariteit tussen oud en jong, rijk en arm, gezond en ziek. Buiten het beleidslijstje om zullen we nog ingrijpende maatregelen moeten uitvoeren. De gevolgen van de huidige crisis versterken die noodzaak.” Aandacht voor leefstijl Ter illustratie geeft Meijerink een overzicht van de top tien van ziekten met het grootste verlies aan DALY’s, oftewel het aantal gezonde levensjaren dat een populatie verliest door ziekten en overlijden. Boven aan de lijst staan coronaire hartziekten en angststoornissen, gevolgd door beroerte, depressie, COPD, diabetes mellitus en longkanker. De lijst wordt gesloten met alcoholafhankelijkheid, dementie en artrose. “Bijna veertig procent van de totale ziektelast wordt veroor- 10 seneca verslag 2009 Seneca wordt gefaciliteerd door PGGM, IZZ, PinkRoccade Healthcare, Univé-VGZ-IZA-Trias, Ernst & Young en Springer Uitgeverij
Het beleid moet verder worden aangescherpt zaakt door deze tien aandoeningen, die vrijwel allemaal een chronisch karakter hebben. We praten bovendien in veel gevallen over patiënten die meerdere aandoeningen tegelijk hebben.” Meijerink vraagt daarbij aandacht voor de invloed van gedrag op ziektelast en aandoeningen. Roken, overmatig alcoholgebruik, lichamelijke inactiviteit, voeding en ongevallen dragen voor maar liefst 34 procent bij aan de ziektelast. “Die invloed is evident. Een heel groot deel van de zorgvraag en van de collectieve uitgaven wordt veroorzaakt door gedrag en beïnvloedbare omstandigheden. Maar de Zvw, de WMO en AWBZ doen nauwelijks een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Ben je ziek? Dan krijg je hulp. De voorzieningen en de manier waarop we hulp geven is ook nog eens uniek. Je kunt je afvragen of het nodig is om dit zonder aanziens des persoons te doen. Met andere woorden: is de solidariteit houdbaar? Willen mensen blijven betalen voor degenen die ongezond leven?” Prikkels Meijerink is er een voorstander van om prikkels in te bouwen voor consumenten c.q. patiënten en hij geeft meteen een aantal mogelijkheden aan. Eigen bijdragen bijvoorbeeld. “Waarom geen eigen bijdrage voor cholesterolverlagers of maagzuurremmers? En misschien moet je aandoeningen met een lage ziektelast en behandelingen aan de rand van het basispakket wel buiten de vergoeding houden.” Wat volgens Meijerink ook niet helpt, is dat de patiënt op dit moment geen of nauwelijks inzicht heeft in de kosten die er voor hem worden gemaakt. Ook opperde hij de lifestyle van mensen te beïnvloeden, via bijvoorbeeld het invoeren van een vet-tax. Bovendien zou er volgens hem meer gestuurd kunnen worden op zaken als alcoholgebruik, roken en bewegen, en zou het gedrag van patiënten opgenomen moeten worden in richtlijnen voor chronische zorg. De belangrijkste maatregel volgens hem is echter het wettelijk ruimte maken voor differentiatie in premie en polis, waardoor bevoordeling mogelijk is voor bijvoorbeeld niet-rokers, sporters, mensen met bevredigende Body Mass Index en zelfmanagers onder chronisch zieken. “Je kunt individueel corrigeren bij slecht gedrag. Ik weet het, het gaat best ver, maar het helpt wel! Ik kan u verzekeren, de premieverschillen worden dan heel groot. Een dergelijk beleid kan alleen in combinatie met sociale maatregelen.” Aanvullende maatregelen Meijerink vindt dat er opnieuw moet worden overwogen om de premies meer inkomensafhankelijk te maken en de nominale premies opnieuw te bepalen. “We moeten de zwaksten in de samenleving meer uit de wind houden.” Is dat dan genoeg?, zo vraagt hij zich nogmaals af. “Ik twijfel. Er zijn nog aanvullende maatregelen nodig. Ik denk dan aan verdergaande decentralisatie, een zwaardere taak bij de gemeenten leggen als het gaat om bijvoorbeeld de ouderenzorg. Ik denk ook aan een zwaardere coördinerende rol van de universitair medische centra.” Meijerink beschouwt dergelijke vernieuwingen als aanvullingen op de marktwerking. “De ontwikkelingen in de komende jaren kunnen dat nodig maken; laten we er nu vast naar kijken.” Top 10 van ziekten met grootste verlies aan DALY’s Aandeel in totale ziektelast (%) Coronaire hartziekten 7,6 Angststoornissen 5,1 Beroerte 4,9 Depressie en dysthymie 3,9 COPD 3,2 Diabetes mellitus 3,2 Longkanker 3,0 Alcoholafhankelijkheid 2,5 Artrose 2,5 Dementie 2,3 Bron: RIVM, 2009 Seneca wordt gefaciliteerd door PGGM, IZZ, PinkRoccade Healthcare, Univé-VGZ-IZA-Trias, Ernst & Young en Springer Uitgeverij seneca verslag 2009 11
Page 1 and 2: verslag Seneca congreS 2009 Besture
Page 3 and 4: verslag Seneca congreS 2009 Besture
Page 5 and 6: Voor Ab Klink, minister van Volksge
Page 7 and 8: “Het is fijn hier met u te zijn,
Page 9: “Er is veel te winnen door transp
Page 13 and 14: l “De Betuwelijn, de HSL en het a
Page 15 and 16: Ziekenhuizen zijn te besturen, maar
Page 17 and 18: Clinton’s campagne slogan ‘It
Page 19 and 20: Samenwerking is de sleutel tot een
Page 21 and 22: “Collega’s gezocht!” Zo begin
Page 23 and 24: Marjanne Sint (Isala Klinieken):

verslag 2009 - Seneca Congres

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?