Untitled

LES I. G E S C H I E D E N I S . 15
dlg'e eeuw. Het valt in mijn bcftek niet een
verflag te geven van gewonnen en verloren veldflagen,
van belegerde en ingenomene fteden, van
de namen en bet getal der genen, die in deze of
gene ftrijden fneuvelden, zulke kleene bijzonderheden
mogen aangenaam zijn aan de woeste geneigtheden
en gevocllooze geSartheid van gemeene
zielen, maar konnen, gelijk ik mij verzekerd
houde, geen vermaak geven aan een aandoenelijk
hart noch van nut zijn aan die genen, die enkel
lezen om onderwezen te worden. Veel liever
wil ik aantoonen welke vorderingen de befchaaftheid,
het bewind en de wetten, de koophandel,
de konsten en wetenfehappen gemaakt hebben,
vooral de menigvuldige veranderingen, welke het
menschdom ondergaan heeft in de zeden, van
deszelfs wocsten en barbaarfchen ftaat af tot de
verfijnde befchaaftheid, welke het thans bekomen
heeft.
ER kan geen uitwerkzel zijn zonder oorzaak.
Zoo het Leenroerig ftelzel heeft plaats gemaakt
voor een vrijer en onbepaalder eigendomlijk bezit
, zoo de rechten van 't menschdom thans beter
gekent zijn en meer in aanmerking komen,
zoo en regeering en \vetten gunstiger zijn voor
burgerlijke en godsdienstige vrijheid, dan dezelve
waren in de barbaarfche eeuwen ; zoo de zeden
der maatfehappij toegenomen hebben in verbetering,
dan hebben wij indedaad deze veranderin-