Amandelen (kinderen)

15130115
Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Het verwijderen van de
neus- en keelamandelen bij kinderen
Binnenkort wordt uw kind opgenomen voor het verwijderen van de neus- en keelamandelen.
Voor deze operatie komt uw kind in dagbehandeling.
Deze folder is aanvullend op het gesprek met uw KNO-arts. Voor informatie over
opname van uw kind kunt u de folders Kinderafdeling Dagbehandeling en Jop gaat
naar het ziekenhuis lezen. Tevens is er de mogelijkheid om samen met uw kind naar
de voorlichtingsmiddag op de Kinderafdeling te komen. Meer informatie over deze
voorlichtingsmiddag vindt u in de folder Dagbehandeling.
Algemeen
Bij het verwijderen van de keelamandelen spreekt men ook wel over het knippen van de
amandelen. In de medische wereld wordt de operatie tonsillectomie genoemd. Het is één
van de meest uitgevoerde operaties bij kinderen.
De amandelen vormen slechts een klein gedeelte van het lymfekliersysteem van ons
lichaam. Het verwijderen van de keel- en/of neusamandelen heeft daarom geen gevolgen
voor het bestrijden van infecties door ziekteverwekkers zoals bacteriën en virussen.
Oorzaak ontsteking
Soms hopen de ziektekiemen zich in de amandelen op, waardoor de amandelen ontstoken
en opgezwollen raken. De amandelen zijn dan niet meer nuttig maar worden zelf de oorzaak
van ontstekingen.
Klachten bij ontstoken keelamandelen
• keelontstekingen
• slechte adem
• slikklachten, afgenomen eetlust
• koorts
• lymfeklierzwelling in de hals
• moeheid, hangerigheid
• snurken
Na het verwijderen van de keelamandelen kunnen deze klachten verdwijnen.
Wanneer worden de amandelen verwijderd?
Wanneer de amandelen meer kwaad dan goed doen, stelt de KNO arts voor om deze
ziektebron te verwijderen. Het overige lymfestelsel zal de taak van de amandelen daarna
overnemen.
In diverse literatuur wordt aangehaald dat bij niet opereren de uitkomsten over het algemeen
gelijk zijn ten opzichte van een kind dat wel wordt geopereerd. In de literatuur wordt ook
melding gedaan van ‘spontaan herstel’ bij een langere wachttijd (>9 maanden).
De KNO-artsen kiezen alleen voor een operatie wanneer dit echt noodzakelijk is en een
spontaan herstel niet verwacht wordt.

Als één of twee keelamandelen ontstoken zijn, raakt ook de neusamandel ontstoken.
Daarom worden zowel de neus- als keelamandel verwijderd.
Bij de neusamandel is volledige verwijdering niet mogelijk. Alleen het middelste, meest
verdikte deel wordt weggenomen. De neusamandel kan vanuit de randen weer aangroeien
en soms na verloop van tijd weer klachten geven. De keelamandelen kunnen in principe wel
volledig weggehaald worden, soms groeit er vanaf de tongamandel nog een restje uit.
Voorbereidingen thuis
Voorschriften over de voorbereiding vindt u in de folder Kinderafdeling Dagbehandeling. Van
de afdeling Patiëntenplanning krijgt u een schriftelijke bevestiging van de opnamedatum, de
plaats en het tijdstip waarop u en uw kind verwacht worden.
Bloedverdunnende medicijnen
Vanwege de kans op nabloeding, mag uw kind van te voren en ook de eerste dagen na de
operatie géén medicijnen innemen die de stolling nadelig beïnvloeden. Dit zijn met name
pijnstillers die acetylsalicylzuur bevatten zoals Aspirine en Acetosal.
Voorbereiding in het ziekenhuis
In de folder Kinderafdeling Dagbehandeling kunt u ook lezen hoe uw kind in het ziekenhuis
op de operatie wordt voorbereid.
De operatie
Het verwijderen van de amandelen vindt plaats onder algehele verdoving. Bij kinderen wordt
meestal een operatietechniek gebruikt die men ‘amandelen knippen’ noemt. Met een
speciaal instrument worden de keelamandelen als het ware losgewoeld van de onderlaag.
Na de operatie
Na de operatie heeft uw kind pijn in de keel en voelt het zich ziek. Vaak komt er bloed uit de
neus en mond. Sommige kinderen braken na de operatie (oud) bloed. Regelmatig drinken
en het eten van waterijsjes is erg belangrijk. Dit verlicht de pijn en vermindert de kans op
een nabloeding. Voor het drinken is meestal wel extra aansporing nodig.
De eerste uren na de operatie moet uw kind regelmatig enkele slokjes drinken.
Goede pijnstilling vlak voor en in de dagen na de operatie is erg belangrijk. Als uw kind
weinig pijn heeft zal het beter drinken en eten en sneller opknappen.
Mogelijke complicaties
Bij het verwijderen van de amandelen bestaat het risico voornamelijk uit de mogelijkheid van
een nabloeding. Een normale bloedstolling is daarom heel belangrijk bij deze ingreep. Om
die reden mag uw kind geen bloedverdunnende medicijnen innemen (zie eerdergenoemde
informatie).
Bij kinderen kan, met name als de neus- en keelamandelen erg groot waren, na de operatie
een zogenaamde open neusspraak bestaan. Soms is de stem wat hoger geworden. In
nagenoeg alle gevallen is deze veranderde stem tijdelijk. Soms is gedurende korte tijd hulp
nodig van een logopedist.
Ontslag
Als alles zonder problemen verloopt kan uw kind snel weer mee naar huis. U krijgt een
vervolgafspraak mee voor controle bij de KNO-arts.
Kom, indien mogelijk, uw kind met twee personen ophalen. Eén persoon kan dan bij het kind
achterin de auto zitten omdat uw kind na de ingreep misselijk kan zijn en door het bewegen
van de auto kan gaan braken.

Weer thuis
Koorts
De eerste dagen na de operatie zal uw kind zich wat ziek voelen. Een lichte
temperatuurverhoging tot 38.5º is normaal.
Vieze smaak en adem
Op de plaats van de verwijderde amandelen ontstaat een grijswitte laag. Dit is normaal en
geen teken van ontsteking. De adem van uw kind kan daardoor vies ruiken en het kind heeft
waarschijnlijk een vieze smaak in de mond. Het witte laagje is na ongeveer een week
verdwenen.
Zwart braken en zwarte ontlasting
Uw kind kan de eerste dagen zwart braken (oud bloed) en zwarte ontlasting hebben. Dit
komt door het inslikken van bloed.
Keelpijn en pijn bij het slikken
Uw kind heeft een aantal dagen last van keelpijn en pijn bij het slikken. Eten en drinken kan
daardoor moeilijker gaan. De pijn is de eerste dagen hevig en neemt daarna snel af. Om de
pijn tegen te gaan is het raadzaam uw kind gedurende enkele dagen op vaste tijden
pijnstillers toe te dienen.
Pijnstilling
Als pijnstilling kan paracetamol gegeven worden. De dosering van de paracetamol is
afhankelijk van het gewicht van uw kind. Voordat uw kind naar huis gaat krijgt u hierover
informatie mee.
Eten en drinken
Geef uw kind thuis na de operatie alleen heldere dranken die koud of op kamertemperatuur
zijn zoals: water, Roosvicee, thee of siroop en appelmoes, limonade- of waterijsjes.
Geef bij voorkeur geen melkproducten in verband met slijmvorming. Vla en Danoontje
mogen wel.
Laat uw kind vooral in het begin regelmatig drinken. De eerste nacht thuis moet u uw kind
hiervoor één keer wakker maken, bijvoorbeeld als u zelf naar bed gaat.
De dag na de operatie mag uw kind normaal eten. Soms gaat dit de eerste dagen
moeizaam. Warme dranken en voedsel laat u eerst afkoelen voordat u het aan uw kind
geeft. Vermijd hard, zuur en scherp voedsel. Ook adviseren wij om geen banaan, kiwi,
sinaasappel, tomaat en priklimonade te geven omdat dit heel prikkelend kan zijn.
Activiteiten
Naar buiten en naar school
Als uw kind geen koorts (38,5º of hoger) meer heeft, mag het de dag na de operatie naar
buiten. Na ongeveer een week mag uw kind weer naar school of kinderdagverblijf.
Douchen en in bad
Het is verstandig de eerste dagen voorzichtig te zijn met baden en douchen, vooral niet te
warm en niet te lang.
Zwemmen
Advies is om uw kind de eerste twee weken na het verwijderen van de neus- en
keelamandelen niet te laten zwemmen.

Vliegen
Het is belangrijk om de eerste twee weken na het verwijderen van de neus- en
keelamandelen uw kind niet mee te nemen in een vliegtuig. Dit met betrekking tot problemen
die zouden kunnen ontstaan bij een nabloeding.
Contact opnemen bij problemen
Vaak komt er de eerste dagen bloederig slijm uit de neus.
Zijn deze klachten echter hevig en spuugt uw kind vers (rood) bloed en/of geeft uw kind
veelvuldig zwart braaksel op, neem dan direct contact op.
Bij dringende problemen in de eerste 24 uur na de operatie belt u:
• Overdag:
Afdeling Kindergeneeskunde T 0348 42 74 68
• In de avonduren of in het weekend:
Afdeling Spoedeisende Hulp (via de receptie) T 0348 42 79 11
U wordt dan doorverbonden.
Overige vragen
• Voor overige, niet dringende, vragen neemt u contact op met uw eigen huisarts of de
polikliniek KNO (op werkdagen van 9.00 - 16.00 uur) T 0348 42 73 92
• Voor het maken van een controleafspraak kunt u bellen naar T 0448 42 78 80
(op werkdagen van 8.30 - 12.30 uur en van 13.30 - 16.00 uur)
Interessante websites
Informatie over de behandeling staat op de website van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis. Kijk
op www.zuwehofpoort.nl en zoek op Specialismen Keel- Neus en Oorheelkunde. U vindt
daar ook links naar de websites van patiëntenorganisaties.
Bronvermelding
Deze folder is gebaseerd op informatie van Polikliniek Keel-, Neus en Oorheelkunde van het
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis.
December 2012
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
Polanerbaan 2
3447 GN Woerden
T 0348 42 79 11
I www.zuwehofpoort.nl