Haarlemmermeerse bos en Groene Weelde - Gemeente ...

Historie
Van 1840 tot 1845 is de ruim 60 kilometer lange Ringvaart en ringdijk om het water van
Haarlemmermeer aangelegd. Na vier jaar pompen via de stroomgemalen Lijnden,
Cruquius en Leeghwater viel in 1852 de Haarlemmermeer definitief droog.
Het gebied werd op geometrische wijze verkaveld en werden vaarten en wegen
aangelegd. De kavels hadden een grootte van 1000 x 200 meter. De polder werd in vier
secties verdeeld door de Hoofdvaart en de Kruisvaart, waarlangs half verharde wegen
(Hoofdweg en Kruisweg) werden aangelegd. De vier secties waren Vijfhuizen in het
noorden, Rijk in het oosten, Burgerveen in het zuiden en Beinsdorp in het westen. De
voltooiing van de wegen werd in het jaar 1862 gerealiseerd.
Overal werden om de twee kilometer lengtewegen en om de drie kilometer dwarswegen
aangelegd. De wegen waren drassig en werden vaak opgehoogd met allerlei materiaal
(waaronder puin en koolas). In 1864 waren alle bestaande wegen verhard met steenslag
of grind.
Toen de Haarlemmermeer werd opgeleverd bleken de kavels aanvankelijk te groot te
zijn. Dit leidde er toe dat vele kleinere ondiepe sloten zijn gegraven. In de periode tot
1950 zijn de meeste van deze kleinere sloten weer gedempt. Vaak is dit gebeurd door
wegploegen, maar demping met andere materialen (zoals huisvuil) is niet uit te sluiten.
Rond 1870 kwamen de eerste woningen langs de dijk. De eerste grote dorpen die na de
drooglegging ontstonden waren Hoofddorp (voorheen Kruisdorp) en Nieuw Vennep
(voorheen Venneperdorp of in de volksmond “De Krim”).
Door het Departement van Oorlog is voor verdediging en inundatiedoeleinden de
Geniedijk aangelegd. Deze kwam gereed in 1895 en is vermoedelijk gerealiseerd met
materiaal uit de aanliggend gegraven sloten.
Begin 1900 is de spoorlijn Haarlem-Aalsmeer aangelegd. Het spoorwegtraject liep ten
westen en noorden van Hoofddorp. Een traject liep langs de Geniedijk naar Haarlem, een
traject langs de Nieuwkerkertocht naar Leiden en een traject evenwijdig langs de
Kruisvaart naar Aalsmeer. De spoorlijn bleek niet rendabel en werd in 1935 opgeheven.
Bodemgebruik binnen het plangebied
Het plangebied was vanaf de drooglegging hoofdzakelijk in gebruik als akkerland. Langs
de ringdijk, de Spieringweg en de IJweg is incidentele bebouwing aanwezig.
Onderdeel van het plangebied is de Geniedijk. Van de Geniedijk is geen bodemkwaliteit
bekend.
Vanaf 1970 hebben de eerste grootschalige ontwikkelingen in het gebied
plaatsgevonden.
Haarlemmermeerse Bos
In 1973 is gestart met de aanleg van het Haarlemmermeerse Bos. Eerst is 50 cm
bovengrond ter zijde gezet waarna door zandwinning een plas is ontstaan. De
bovengrond is aangewend om het omliggende terrein geaccidenteerd af te werken. In de
plas zijn twee landtongen aangelegd. Hiervoor is gebruik gemaakt van asfaltpuin van de
reconstructie van Rijksweg A4. Voor de fundatie van de paden is hetzelfde materiaal
toegepast. De voetpaden zijn aangelegd met vuilverbrandingsslakken, mogelijk afkomstig
van Amsterdam.