publicatie Voor de zoeker[1].pdf - Gelders Erfgoed

f,"
á
à
à
à
La
5=
à
rr rrr =
=r r-9
à
L4 L-4
t_
r--l
tJ
[_
['
lnleiding
Linda Roodenburg
Alleen al in Nederland bestaan er honderden fotocollecties. Sommige collecties
zijn zorgvuldig samengesteld en worden onder klimatologisch verantwoorde
omstandigheden geconserveerd en beheerd, andere zijn in de loop der jaren
'vanzel? gegroeid en bestaan uit dozen vol afdrukken waarvan niemand precies
weet wat er inzit.
Tussen deze twee uitersten bevinden zich de meeste collecties; er is een verzameling
en de beheerder weet wat er ongeveer inzit, maar van een adequate organisatie
en beschrijving is het nog niet gekomen.
Ook de aard van de collecties verschilt. Zo zijn er archieven vol ooit gebruikte
persfoto's, bedrijfsarchieven, collecties negatieven van overleden fotografen,
museale collecties met kunstfotografie, fotocollecties van documentatie-instellingen,
topografisch-historische atlassen, archieven van persbureaus en particuliere
verzamelingen om slechts wat voorbeelden te noemen.
De één verzamelt fotografie om te documenteren, de ander verzamelt om kunsten
cultuurhistorische redenen en weer een ander exploiteert de collectie en brengt
de foto's in roulatie. Alhankelijk van de functie die de foto's voor de instelling
vervullen, volstaat de ene collectioneur met digitale beeldopslag, terwijl de ander
de foto behandelt als een uniek exemplaar dat, indien noodzakelijk, gerestaureerd
zal worden.
Deze grote variatie in aard, functie en behandeling van fotocollecties lijkt iedere
vorm van standaardisatie op het gebied van gegevensbeschrijving zinloos en
onmogelijk te maken. Het is moeilijk voorstelbaar dat de museummedewerker zich
op dezelfde manier met de registratie van fotografie bezighoudt als de archivaris
van een pers- of stockbureau.
Toch is juist deze grote diversiteit in collecties een van de belangrijkste drijfveren
geweest voor de start van het Samenwerkingsproject Informatisering
Fotografiebestanden dat ten grondslag ligt aan deze publikatie.
Ware het zo dat de diversiteit van de collecties had geleid tot duidelijk afgebakende
vormen van fotografie, dat wil zeggen dat bijvoorbeeld alle kunst in de
kunstmusea te vinden zou zijn en alle puur documenterende fotografie bij de
instellingen die zich daarmee bezig houden, en dat er dus geen overlappingen
zouden zijn, dan zou standaardisatie met het oog op uitwisseling van gegevensbestanden
tussen instellingen niet zo nodig zijn. De praktijk is echter volstrekt
anders. Het gebeurt niet zelden dat een negatief van fotograaf X achteloos, en dus
misschien onvindbaar, in een doos opgeborgen wordt, terwijl een afdruk van
hetzelfde negatief zorgvuldig gekoesterd wordt na aankoop door een museale
instelling.
Met het verstrijken van de tijd worden foto's steeds waardevoller; de historische
dimensie ontstaat vanzelf. Wat eens een strikt functionele foto was, bijvoorbeeld