20.09.2013 Views

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie

Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatting.nl/ - De site voor sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong><br />

Resultaat: belastingpacht werd afgeschaft, overheid ging zelf de belasting<strong>en</strong> inn<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

aantal reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> verwijderd.<br />

Opnieuw onrust in Haarlem (1750), maar Willem V stuurde het leger, bezette de stad <strong>en</strong> de<br />

rust keerde terug. Onvrede bleef. Onder invloed van Verlichting nam kritiek toe, van Oranjes<br />

werd niets meer verwacht. Democratische beweging herleefde in 1780, alle<strong>en</strong> werd<br />

stadhouder haar doelwit.<br />

Verlichting: sam<strong>en</strong>leving moet bestuurd word<strong>en</strong> door de meest capabel<strong>en</strong>, niet door deg<strong>en</strong>e<br />

met het meeste geld <strong>en</strong> de beste familie.<br />

Stedelijke reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vormd<strong>en</strong> maatschappelijke bov<strong>en</strong>laag. Zij war<strong>en</strong> afhankelijk van<br />

inkomst<strong>en</strong> uit overheidsambt<strong>en</strong> <strong>en</strong> belegging<strong>en</strong>. Adellijk geslacht nam af. Reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong> war<strong>en</strong><br />

slechts bezig met het bestuur <strong>en</strong> beheer van hun vermog<strong>en</strong>s > r<strong>en</strong>t<strong>en</strong>ier<strong>en</strong>. Obligaties van<br />

het gewest Holland <strong>en</strong> de g<strong>en</strong>eraliteit war<strong>en</strong> belangrijkste vermog<strong>en</strong>sbestanddeel. Ook<br />

onroer<strong>en</strong>dgoedbezit.<br />

Steeds meer trekk<strong>en</strong> van oligarchie: regering door kleine groep. Aristocratisering van<br />

reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong>klasse, huwde uitsluit<strong>en</strong>d onder elkaar. Contract<strong>en</strong> van correspond<strong>en</strong>tie: m<strong>en</strong><br />

verdeelt de beschikbare ambt<strong>en</strong> onder elkaar, vaak volg<strong>en</strong>s toerbeurtschema’s. M<strong>en</strong> drong<br />

minder makkelijk door tot absolute top. Effect<strong>en</strong>bezit was wijd verspreid: ook midd<strong>en</strong>klasse<br />

hadd<strong>en</strong> geld belegd in obligaties.<br />

Kleine burgerij had het moeilijk: meeste druk van accijnz<strong>en</strong>, omvang nam af door krimp<strong>en</strong><br />

nijverheid <strong>en</strong> daling koopkracht. Bescherming door gild<strong>en</strong>bepaling<strong>en</strong> str<strong>en</strong>ger te mak<strong>en</strong>,<br />

steun van overheid werd verlangd.<br />

Volksklasse: eerste deel 18 e eeuw goud<strong>en</strong> tijd, hun lon<strong>en</strong> blev<strong>en</strong> gelijk, maar de prijz<strong>en</strong><br />

daald<strong>en</strong>. Na 1750 werd hun koopkracht door stijg<strong>en</strong>de prijz<strong>en</strong> aangetast, werkgeleg<strong>en</strong>heid<br />

nam snel af.<br />

Laaggeschoold<strong>en</strong> zonder vast werk hadd<strong>en</strong> het voor 1750 ook al zwaarder, omdat het<br />

lastiger werd het hele jaar door werk te vind<strong>en</strong>. Vel<strong>en</strong> meldd<strong>en</strong> zich aan bij VOC. Na 1750<br />

lukte dat niet meer: verpaupering: steeds grotere groep<strong>en</strong> arm<strong>en</strong> zat<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>t zonder<br />

werk. Zij blev<strong>en</strong> in lev<strong>en</strong> door arm<strong>en</strong>zorg.<br />

Arm<strong>en</strong>zorg veranderde:<br />

Instelling<strong>en</strong> hielp<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> hun ‘eig<strong>en</strong>’ arm<strong>en</strong>, migrant<strong>en</strong> maakt<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> aanspraak op<br />

hulp meer. Dit kwam door het stijg<strong>en</strong>de aantal arm<strong>en</strong>.<br />

Werkinstelling<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> opgericht: arm<strong>en</strong> moest<strong>en</strong> door gedwong<strong>en</strong> arbeid<br />

bijdrag<strong>en</strong> aan hun lev<strong>en</strong>sonderhoud. Dit kwam doordat er veel critici war<strong>en</strong> die<br />

vond<strong>en</strong> dat de arm<strong>en</strong> te lui werd<strong>en</strong>. Vanaf 1770 op grote schaal. Arm<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> zo<br />

w<strong>en</strong>n<strong>en</strong> aan geregeld werk, vakk<strong>en</strong>nis opdo<strong>en</strong> <strong>en</strong> behoorlijk gedrag aanler<strong>en</strong>.<br />

De maatschappelijke positie van veel vrouw<strong>en</strong> ging in 18 e eeuw achteruit:<br />

Veel vrouw<strong>en</strong> werkt<strong>en</strong> in sector<strong>en</strong> met afnem<strong>en</strong>de werkgeleg<strong>en</strong>heid.<br />

Vrouw<strong>en</strong>overschot, doordat veel mann<strong>en</strong> met VOC vertrokk<strong>en</strong>, meeste immigrant<strong>en</strong><br />

war<strong>en</strong> vrouw.<br />

Komst van veel meisjes uit Duitsland, zij war<strong>en</strong> analfabeet: perc<strong>en</strong>tage analfabet<strong>en</strong><br />

nam toe.<br />

Burgervrouw<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> minder makkelijk e<strong>en</strong> rol in economisch lev<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>, omdat<br />

de burgerij hun taak als moeder <strong>en</strong> verzorgster meer ging b<strong>en</strong>adrukk<strong>en</strong>.<br />

Alle<strong>en</strong> als reg<strong>en</strong>tes in arm<strong>en</strong>- of weeshuiz<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>de positie.<br />

http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatting.nl/ - De site voor sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!