Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie
Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie
Samenvatting Geschiedenis Dynamiek en Stagnatie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatting.nl/ - De site voor sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong><br />
Startschot onttakeling Republiek: 12 december 1780: Vierde Engelse Zeeoorlog. NL was<br />
ontzett<strong>en</strong>d zwak, <strong>en</strong> handel was volkom<strong>en</strong> afhankelijk van neutraliteit. Handel werd verlamd,<br />
schuld<strong>en</strong>last liep op tot niet eerder vertoonde hoogte <strong>en</strong> Republiek kon ge<strong>en</strong> weerstand<br />
bied<strong>en</strong>.<br />
Republiek werd met vredesverdrag in 1784 bespaard, maar VOC <strong>en</strong> WIC overleefd<strong>en</strong> het niet.<br />
Verliez<strong>en</strong> WIC blev<strong>en</strong> zich opstapel<strong>en</strong>, einde WIC in 1792.<br />
Handelsstrom<strong>en</strong> VOC hersteld<strong>en</strong> zich, maar het was niet g<strong>en</strong>oeg om de schuld<strong>en</strong> af te loss<strong>en</strong>.<br />
Ondanks de verliez<strong>en</strong> bleef VOC divid<strong>en</strong>d uitker<strong>en</strong> aan aandeelhouders: overheid moest met<br />
steeds grotere bedrag<strong>en</strong> bijspring<strong>en</strong>. Schuld<strong>en</strong>last bleef groei<strong>en</strong>. VOC werd gezi<strong>en</strong> als<br />
onmisbaar, dus m<strong>en</strong> bleef er geld in pomp<strong>en</strong>.<br />
Nederlaag teg<strong>en</strong> Engels<strong>en</strong> leidde ook tot democratische opstand. Gewap<strong>en</strong>de patriott<strong>en</strong><br />
dwong<strong>en</strong> reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong> tot concessies <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> in Utrecht de macht over. Koning van Pruiss<strong>en</strong><br />
schoot Willem V te hulp (1787). Duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> patriott<strong>en</strong> vluchtt<strong>en</strong> naar Frankrijk <strong>en</strong> Zuidelijke<br />
Nederland<strong>en</strong>.<br />
Nieuwe Hollandse raadsp<strong>en</strong>sionaris stelde hervorming<strong>en</strong> voor, maar daar kwam niets van.<br />
Jan 1795: patriott<strong>en</strong> keerd<strong>en</strong> terug, mét het revolutionaire Franse leger. Willem V vluchtte<br />
naar Engeland <strong>en</strong> reg<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stond<strong>en</strong> de macht af aan burgercomités. Anci<strong>en</strong> Régime stortte<br />
in.<br />
Bataafse Republiek, maar Frans<strong>en</strong> maakt<strong>en</strong> de di<strong>en</strong>st uit. Grondwet werd door hun<br />
gedicteerd, NL werd e<strong>en</strong>heidsstaat. 1806: Napoleon sticht het koninkrijk Holland, <strong>en</strong> zet zijn<br />
broer Lodewijk Napoleon op de troon. 1810: NL wordt ingelijfd bij Frankrijk.<br />
Oprichting BR ramp voor economie: Engeland zag NL als bondg<strong>en</strong>oot Frankrijk. Engeland<br />
nam gehele NL’se koloniale rijk in, maakt einde aan NL’se koloniale handel. VOC werd<br />
geliquideerd. Zeevisserij ging verlor<strong>en</strong>. 1806: Napoleon stelde handelsblokkade teg<strong>en</strong><br />
Engeland in. NL’se handel viel stil.<br />
1807: NL’se nijverheid stort ine<strong>en</strong>. Dramatische gevolg<strong>en</strong> koopkracht, voedselprijz<strong>en</strong> steg<strong>en</strong>.<br />
Aantal bedeeld<strong>en</strong> steeg explosief, arm<strong>en</strong>zorg steeds minder middel<strong>en</strong> om te help<strong>en</strong>. Grote<br />
de-urbanisatie. NL raakte rol als financier kwijt. Wisselbank stortte in. Grote bedrijv<strong>en</strong> wek<strong>en</strong><br />
uit naar Engeland. Schuld<strong>en</strong>last werd onbeheersbaar. Napoleon loste het op door alle<br />
schuld<strong>en</strong> nietig te verklar<strong>en</strong>: r<strong>en</strong>t<strong>en</strong>iers werd<strong>en</strong> geruïneerd.<br />
1815: vrede. NL was verarmd. Engels<strong>en</strong> gav<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> deel koloniale bezit terug.<br />
Koloniale handel <strong>en</strong> nijverheid stelde nog maar weinig voor, koopvaardijvloot was nog 1/3<br />
van wat het in 1780 was geweest.<br />
http://www.schoolsam<strong>en</strong>vatting.nl/ - De site voor sam<strong>en</strong>vatting<strong>en</strong>
Change language