20.09.2013 Views

nr. 3 - Sint-Odulphuslyceum

nr. 3 - Sint-Odulphuslyceum

nr. 3 - Sint-Odulphuslyceum

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2<br />

COLOFON<br />

ODULPHUS nieuws<br />

is een uitgave van het <strong>Sint</strong>-<strong>Odulphuslyceum</strong>,<br />

Noordhoekring 99 5038 GC Tilburg<br />

Hoofdredactie: Jan Beesems (schoolleiding)<br />

Medewerkers: Gérard de Laat (archief)<br />

Anne-Miek Poelmans (redactie)<br />

Foto’s o.a.: Jan Beesems<br />

Frank van Gils<br />

Cor Luijsterburg<br />

Lay-out: Yvonne Mathijsen<br />

Druk: ELKA<br />

Opvattingen, verkondigd in artikelen die met vermelding<br />

van de naam van de auteur worden gepubliceerd, zijn<br />

niet noodzakelijk dezelfde als die van de redactie of van<br />

de schoolleiding.<br />

M EDEDELINGEN VAN DE SCHOOLLEIDING<br />

INHOUD<br />

Mededelingen........................................................................2<br />

Voorwoord ..............................................................................3<br />

Pasen op Odulphus ............................................................3<br />

Natuurkunde..........................................................................7<br />

Havo en hbo ..........................................................................8<br />

Reisverhaal ............................................................................9<br />

Talentweek ..........................................................................11<br />

Vakoverschrijdend werken ..........................................12<br />

Column ..................................................................................13<br />

Drama....................................................................................14<br />

Onderwijsdebat..................................................................16<br />

Wiskundewedstrijd ..........................................................19<br />

Drama in de brugklas ....................................................20<br />

Moderne vreemde talen ..............................................21<br />

Talent gezocht....................................................................22<br />

Filosofie..................................................................................24<br />

Tweede Fase ......................................................................26<br />

Geschiedenis ......................................................................27<br />

Glashelder............................................................................29<br />

Maatschappijleer..............................................................30<br />

Agenda ..................................................................................32<br />

DHR. T. VRIENS, CONRECTOR BEHEER EN AUTOMATISERING, HEEFT – NA EEN JAAR IN DE ZIEKTEWET TE HEBBEN<br />

GEZETEN – BESLOTEN OM VOORRANG TE GEVEN AAN ZIJN GEZONDHEID EN ZIJN GEZIN.<br />

HIJ NEEMT AFSCHEID VAN HET ST.-ODULPHUSLYCEUM OP 20 APRIL AANSTAANDE.<br />

MEVR. M. VAN DE LOO, ADJUNCT-SECTORDIRECTEUR HAVO, ZAL OM PERSOONLIJKE REDENEN UITERLIJK PER 1 JULI 2007<br />

TERUGTREDEN UIT HAAR FUNCTIE. HET TRAJECT VAN WERVING EN SELECTIE VAN HAAR OPVOLGER IS INMIDDELS GESTART.<br />

DHR. S. BERTENS, TECHNISCH ONDERWIJSASSISTENT, MAAKTE PER 1 JANUARI 2007 GEBRUIK VAN EEN VERVROEGD<br />

PENSIOENREGELING. HIJ WORDT OPGEVOLGD DOOR DHR. R. STAFFHORST.<br />

ONS BEREIKTE HET DROEVIGE BERICHT DAT OUD-COLLEGA W. DE LEEUW IS OVERLEDEN. HIJ WAS VAN 1959 TOT 1983<br />

DOCENT HANDELSWETENSCHAPPEN OP ONZE SCHOOL. HIJ IS BEGRAVEN IN BERKEL-ENSCHOT OP 21 FEBRUARI 2007.


VOORWOORD maart<br />

Mogen wij er ook wat over zeggen?!<br />

Ja, ja beste lezer ga er maar eens serieus voor zitten<br />

ditmaal! Aanvankelijk wilden we als rode draad het<br />

thema carnaval aansnijden voor deze editie van het<br />

OdulphusNieuws. Maar dat bleek in de planning niet<br />

haalbaar. Een nieuw onderwerp drong zich echter automatisch<br />

op. Er is een brede politieke en maatschappelijke<br />

discussie – gevoed door een enorme mediahype –<br />

op gang gekomen over Het Onderwijs. Iedereen heeft<br />

er een mening over, want iedereen heeft zelf ooit in de<br />

schoolbanken gezeten of ‘geniet’ nog steeds onderwijs.<br />

Helaas is de nuance vaak ver te zoeken en wordt er in<br />

clichés en beelden gedacht en vooral veel en hard<br />

geroepen.<br />

PASEN OP ODULPHUS<br />

Waarom vrij op een Goede Vrijdag?<br />

Om de discussie naar een hoger niveau te tillen, nemen<br />

wij de gelegenheid te baat u te informeren over onze<br />

kijk op onderwijs. Naast enkele artikelen waarin we<br />

onze visie onderbouwen, treft u ter illustratie tal van<br />

voorbeelden aan van onderwijsactiviteiten die de laatste<br />

maanden hebben plaatsgevonden. Aan u dus om<br />

zich een gebalanceerd oordeel te vormen.<br />

Veel leesplezier!<br />

Jan Beesems, hoofdredacteur ad interim<br />

Je zou kunnen zeggen: “Omdat dat een regionale afspraak is; omdat het op veel scholen de praktijk is. Er gaat<br />

immers een hele Goede Week aan vooraf waarin je als school – als je daarvoor kiest – aandacht kunt vragen voor<br />

de Paasgedachte?”<br />

En elk jaar vragen wij op het Odulphus nadrukkelijk aandacht voor de paasgedachte.<br />

Waarom? Omdat de grondslag, missie en filosofie van de school mede richtinggevend zijn voor de inhoud en uitvoering<br />

van het onderwijs. Daarom kun je zeggen: omdat wij vanuit deze grondslag een katholieke school zijn, is<br />

het logisch dat ‘Goede Vrijdag’ een vrije dag is. Maar er is meer dan die historisch geënte grondslag. Het<br />

Odulphus heeft doelstellingen en een missie, dat staat te lezen in de schoolgids. Een van die doelstellingen is de<br />

godsdienstige vorming de cultus dei, verbeeld in een van de gebrandschilderde ramen in de hal van de school.<br />

Deze godsdienstige vorming kun je smal en breed<br />

oppakken. Smal, door te zeggen, kijk dit is het paasverhaal<br />

uit de Bijbel, lijden en opstanding, en om dit te herdenken,<br />

krijgen we op Goede Vrijdag vrij. Maar, neem je<br />

dit verhaal als basisverhaal en vertaal je dat naar leerlingen,<br />

naar de huidige leefwereld van leerlingen binnen<br />

en buiten de school, naar de samenleving dichtbij en<br />

veraf, dan pak je die godsdienstige vorming breed op.<br />

Op het Odulphus spreken wij dan van levensbeschouwelijke<br />

vorming waarbij het uitgangspunt in dit geval, een<br />

christelijk godsdienstig verhaal is. Levensbeschouwelijke<br />

vorming, omdat de doelstelling de leerling zelf is met<br />

haar of zijn vragen in onze gemêleerde samenleving. De<br />

doelstelling is dus niet de katholieke boodschap, maar<br />

de vragen en ervaringen van leerlingen.<br />

2007<br />

3


maart<br />

4<br />

2007<br />

VIER MANIEREN VAN AANDACHT<br />

Dit jaar besteden we op het Odulphus op vier manieren<br />

aandacht aan Pasen.<br />

In de week van 19 maart wordt er voor de brugklassers<br />

het paasproject ‘Get up, Stand up’ georganiseerd.<br />

In die week hangen we ook de schilderijen met de kruisweg<br />

weer in de gangen van de school. Tijdens de Goede<br />

Week, die op maandag 2 april begint, branden we lichtjes<br />

bij het herdenkingsmonument in het trappenhuis<br />

van de school.<br />

En tenslotte: op Witte Donderdag draaien we in de aula<br />

films over het leven van Jezus.<br />

1 DE KRUISWEG<br />

Dit jaar hangt voor het tweede jaar een kruisweg in de<br />

gang van de school, gemaakt door predikant en kunstenaar<br />

Ruud Bartlema (zie foto op pag. 6). Zeven schilderijen<br />

die een samenhang laten zien tussen de weg van<br />

Jezus naar Golgotha en de Jodenvervolging tijdens de<br />

Tweede Wereldoor-log. De schilderijen zijn gemaakt als<br />

gemengde techniek op papier. Opgeplakte, betekenisvolle<br />

krantenberichten vormen de ondergrond van de<br />

meeste schilderijen. De kruisweg volgt niet de traditionele<br />

veertien staties, maar kiest de lijn van de evangelist<br />

Matheüs, hoofdstuk 27, en bestaat uit zeven staties.<br />

Tekstfragmenten op de schilderijen:<br />

Jezus en Pilatus staan beiden achter tralies. De<br />

vraag in deze confrontatie is, wie is er gevangen en<br />

wie is er vrij?<br />

Pilatus wast zijn handen in onschuld. De grote handen<br />

van de macht. Maar het wassen gaat altijd ten<br />

koste van het bloed van onschuldige mensen.<br />

Jezus wordt geslagen en gemarteld. De beulen spelen<br />

hun spel met hem. Als duizenden van zijn lotgenoten<br />

in onze tijd, wordt hij vernederd en getrapt.<br />

De rapporten van Amnesty International spreken boekdelen.<br />

De schildering is gemaakt op een achtergrond<br />

van kranteberichten over schendingen van mense<strong>nr</strong>echten<br />

en martelingen.<br />

PASEN OP ODULPHUS<br />

2 FILMS<br />

De tweede manier om het paasverhaal onder de aandacht<br />

te brengen is door middel van films.<br />

Op Witte Donderdag draaien er in de aula de hele dag<br />

films over het leven van Jezus. De leerlingen bezoeken<br />

gewoon de lessen en in de pauzes kunnen zij de films<br />

bekijken. Er zullen afwisselend drie films vertoond worden.<br />

Door leerlingen die deelnemen aan het paasproject<br />

‘Get up, Stand up’ zullen er folders geschreven worden<br />

over deze films en over waarom deze nu vertoond<br />

worden.<br />

In de film ‘Il vangelo secondo Matteo’ beschrijft Pasolini<br />

het leven van Jezus in een sobere, pure zwart-wit stijl.<br />

De film is opgenomen in Zuid-Italie en de acteurs zijn<br />

mensen uit die streek.<br />

De rockopera ‘Jesus Christ Superstar’ van Andrew<br />

Loyd Webber is al meer dan een kwart eeuw oud en<br />

toch heeft het legendarische werk niets aan kracht<br />

ingeboet. Bij de première in 1971 liepen religieuze<br />

groeperingen te hoop en betichtten de makers van<br />

blasfemie. De hippiebeweging daarentegen zag er een<br />

symbool in van het verzet tegen de gevestigde orde.<br />

(Tim Rice en Andrew Lloyd Webber hebben nooit de<br />

bedoeling gehad om Jesus Christ Superstar in een religieuze<br />

context te plaatsen. Ze wilden een verhaal op<br />

een nieuwe manier vertellen. Judas is de Apostel die<br />

ziet wat er gebeurt. In ‘Heaven on Their Minds’ legt hij<br />

hun positie uit – hij aanbidt Jezus, maar is bang dat<br />

Jezus te ver gaat en dat ze allemaal zullen omkomen.<br />

Het briljante aan het stuk is dat het twee heel menselijke<br />

karakters (Jezus en Judas) neerzet, die zijn gevangen<br />

in een situatie die ze niet zelf in de hand hebben.<br />

(‘Everything is fixed and you can’t change it’, zegt Jezus<br />

tegen Pilatus). Alles is van hogerhand al bepaald en dat<br />

maakt dat Judas en Jezus het allemaal moeten uitvoeren,<br />

zonder dat ze dat echt zelf willen.)<br />

Tenslotte draaien we ‘Jezus’ uit de Bijbelserie van de<br />

NCRV.


PASEN OP ODULPHUS maart<br />

3 ‘GET UP, STAND UP’<br />

Een Paasproject waar brugklassers voor kunnen kiezen<br />

tijdens de derde compoweek in maart. Uitgangspunt is<br />

het paasverhaal uit de Bijbel. Het begint bij<br />

Palmzondag, Jezus intocht in Jeruzalem. De Goede<br />

Week met Witte Donderdag, Goede Vrijdag,<br />

Paaszaterdag en de twee Paaszondagen (een groot<br />

feest dat twee ‘rustdagen’ mag duren).<br />

Wat is nou die paasgedachte die hierboven genoemd<br />

M ONUMENT VOOR MOMENT VAN BEZINNING<br />

wordt? Deze gedachte heeft alles te maken met de titel<br />

van dit project. Namelijk, opstanding, opstaan bijv. na<br />

een grote teleurstelling, verdriet, gezichtsverlies,<br />

slachtoffer zijn van pesten of als je een dader bent.<br />

Opstaan, nadat je door je knieën bent gegaan of<br />

opstaan nadat je ervaren hebt, zo wil ik het niet meer.<br />

Het Bijbelse paasverhaal doelt uiteindelijk ook op deze<br />

opstanding. Jezus geeft in dit verhaal het voorbeeld.<br />

Het Bijbelverhaal geeft aan dat Jezus na zijn dood letterlijk<br />

weer opstaat. De figuurlijke uitwerking hiervan<br />

OP DE TWEEDE VERDIEPING VAN DE SCHOOL IS, SINDS 2004, IN DE TRAPPENGALERIJ HET ‘GLAZEN’ MONUMENT TE VINDEN,<br />

TER HERINNERING AAN LEERLINGEN EN MEDEWERKERS DIE, TERWIJL ZIJ DEEL UIT MAAKTEN VAN ONZE SCHOOLGEMEEN-<br />

SCHAP, ZIJN OVERLEDEN<br />

AAN WEERSZIJDEN VAN HET PRACHTIGE, DIEPBLAUWE GLAS-IN-LOODRAAM ZIJN TWEE GROTE GEZANDSTRAALDE GLAZEN<br />

PANELEN AAN DE WAND BEVESTIGD. AAN DE ENE KANT STAAT EEN GEDICHT VAN CHRISTIANNE VAN DE WAL, AAN DE<br />

ANDERE KANT DE NAMEN VAN VEERTIEN MENSEN.<br />

DE EERSTE NAAM IS VAN WILMA MEI, DIE IN 1976 NET NA HAAR EINDEXAMEN OP WEG NAAR VAKANTIE DODELIJK VERON-<br />

GELUKTE. DE LAATSTE IS VAN MEDEWERKER JOS SEMEIJN DIE IN 2003 OVERLEED.<br />

HET MONUMENT IS ONTWORPEN DOOR VIER ODULPHUSMEDEWERKERS: DE HEREN VRIENS, HEILIGERS, GIJSBERS EN VAN<br />

BEEK.<br />

DE GEDACHTE OM IETS TE ONTWERPEN KWAM VAN MENSEN UIT HET VERTROUWENSTEAM VAN DE SCHOOL. NA HET OVER-<br />

LIJDEN VAN EEN BRUGKLASSERTJE BEREIKTEN HEN MEERDERE VERZOEKEN VAN KLASGENOTEN OM EEN PLEKJE TE CREËREN<br />

WAAR ZE KONDEN SAMENKOMEN EN WAAR ZE BLOEMEN, GEDICHTEN OF ANDERE DINGEN KONDEN NEERLEGGEN. ERGENS IN<br />

DE SCHOOL: DE OMGEVING WAAR ZE TOCH HET MEEST MET HUN OVERLEDEN KLASGENOOTJE TE MAKEN HADDEN GEHAD.<br />

2007<br />

5


2006<br />

maart<br />

6<br />

kun je bijvoorbeeld lezen in het Bijbelverhaal van de<br />

Emmaüsgangers waar deze mensen weer toekomst<br />

zien en er opnieuw voor gaan.<br />

En wat te denken van het Pinksterfeest, twee ‘zondagen’,<br />

in dit geval een vrije maandag. Hier wordt duidelijk<br />

hoe de volgelingen van Jezus nadat ze op hun knieën<br />

gegaan zijn na zijn dood door verdriet, verraad en zinloosheid,<br />

toch de kracht ervaren om op te staan.<br />

4 HERDENKINGSMONUMENT VAN DE SCHOOL<br />

Een beschrijving van het herdenkingsmonument vindt u<br />

in het kader op de vorige bladzijde. Enerzijds is het<br />

gelukkig dat het een onbekend monument is, omdat er<br />

in de schoolgemeenschap de laatste jaren niemand<br />

overleden is. Maar anderzijds wordt het toch tijd dat dit<br />

mooie herdenkingsmonument de aandacht krijgt die<br />

het verdiend. Daarom willen we in de Goede Week, de<br />

PASEN OP ODULPHUS<br />

KRUISWEGSTATIE GEMAAKT<br />

DOOR KUNSTENAAR EN<br />

PREDIKANT RUUD BARTLEMA<br />

2 MATHEÜS 27:19<br />

DE VROUW VAN PILATUS<br />

HEEFT IN HAAR DROOM GEZIEN<br />

WIE JEZUS WERKELIJK IS. HIJ<br />

IS DE MESSIAS DIE DE JODEN<br />

VERWACHTEN. JEZUS DIE ALS<br />

EEN TSADIEK, EEN RECHTVAAR-<br />

DIGE, OP EEN EZEL JERUZALEM<br />

ZAL BINNENRIJDEN. DAT VISI-<br />

OEN VORMT HET GELAAT VAN<br />

JEZUS. ZIJ ZIET VEEL MEER<br />

DAN HAAR MAN PILATUS.<br />

DAAROM ZIJN ER IN HAAR<br />

GEZICHT ZOVEEL OGEN.<br />

week voor Pasen aan iedereen van de school de gelegenheid<br />

geven om een (waxine)lichtje aan te steken ter<br />

herinnering aan dierbaren waarvan zij afscheid hebben<br />

moeten nemen. De lichtjes worden geplaatst in een bak<br />

met zand zodat ze de hele dag kunnen blijven branden.<br />

Ook zal er een grote paaskaars staan, die versierd is<br />

door brugklasleerlingen in het kader van het project<br />

‘Get up, Stand up’.<br />

Deze paaskaars verwijst naar de katholieke traditie van<br />

de school, maar is ook een baken voor leerlingen en<br />

anderen die deze steun kunnen gebruiken, die proberen<br />

weer op te staan na een trieste gebeurtenis.<br />

Jeanne Ketelaars, docent levensbeschouwing


NATUURKUNDE maart<br />

Waarom is het schoolvak natuurkunde nou eigenlijk belangrijk?<br />

Een vraag die in de natuurkundeles leerlingen wel eens aan mij stellen. Ik zeg dan bijvoorbeeld: “Omdat de wereld<br />

zonder natuurkundigen er heel anders uit zou zien!”<br />

Op vrijdagmiddag 2 februari hebben onze eindexamenleerlingen natuurkunde met eigen ogen in het Bernard<br />

Verbeeten Instituut radiotherapie kunnen aanschouwen, een toepassing van natuurkunde, waarvan veel mensen<br />

in een vaak moeilijke situatie profijt hebben. Ongeveer 250 mensen alleen al uit Tilburg en omstreken hebben hier<br />

dagelijks als patiënt mee te maken.<br />

Eindexamenleerlingen met het vak natuurkunde in het<br />

programma konden zich inschrijven voor de excursie<br />

naar de afdeling Radiotherapie van het Dr. Bernard<br />

Verbeeten Instituut. Dit is een zelfstandig instituut voor<br />

radiotherapie én voor nucleaire geneeskunde. Het ligt<br />

direct naast het TweeSteden ziekenhuis, dus op fietsafstand<br />

van de school.<br />

Het instituut is modern en goed geoutilleerd en de<br />

nieuwste ontwikkelingen in de radiotherapie en de<br />

nucleaire geneeskunde worden toegepast. De afdeling<br />

radiotherapie behoort tot de vier grootste radiotherapieafdelingen<br />

in Nederland. Op deze afdeling worden<br />

patiënten met kwaadaardige aandoeningen (en in sommige<br />

gevallen ook goedaardige) behandeld met behulp<br />

van uitwendige of inwendige bestraling. Deze behandeling<br />

kan curatief of palliatief zijn.<br />

Vanuit het instituut verzorgde Lenneke v.d. Heuvel-<br />

Smetsers, specialist opleiding, de rondleiding. Om half<br />

vier ‘s middags startte de excursie in de vergaderzaal<br />

met informatie over onder andere de gebruikte stralingsoorten,<br />

de werking van de CT-scanner en het<br />

bestralingstoestel.<br />

Daarna bezochten de leerlingen de afdelingen die<br />

betrokken zijn bij de behandeling van een patiënt:<br />

De mouldroom: hier worden hulpstukken vervaardigd<br />

die bijdragen aan een nauwkeurige bestraling,<br />

zoals fixatiemaskers, hulpstukken van was en<br />

afschermstukken van lood.<br />

De CT-scanner: hiermee zoekt men het bestralingsgebied<br />

op.<br />

De computerruimte: de behandelende artsen bepalen<br />

met behulp van de informatie van voorafgaande<br />

onderzoeken op welke wijze het gebied met de<br />

tumor van de patiënt bestraald moet worden. De<br />

MBRT-laborant (Medische Beeldvormende en Radiotherapeutische<br />

Technieken) maakt op basis hiervan<br />

met behulp van een computer een bestralingsplan,<br />

iets wat voor één patiënt soms vele uren in<br />

beslag kan nemen.<br />

De bestralingsbunker: op het instituut zijn zes<br />

bestralingsbunkers, waar gedurende enkele minuten<br />

met zeer energierijke röntgen- of elektronenstraling<br />

de uiteindelijke bestraling wordt uitgevoerd.<br />

De zes bestralingsbunkers zijn dagelijks continue in<br />

gebruik.<br />

De interessante excursie eindigde tegen zes uur met<br />

een woord van dank aan het Dr. Bernard Verbeeten<br />

Instituut en Lenneke v.d. Heuvel-Smetsers.<br />

Hans Harts, docent natuurkunde<br />

GINGER BREEVELD WORDT OP DE TAFEL VAN DE<br />

CT-SCANNER GEFIXEERD.<br />

2007<br />

7


8<br />

2006<br />

maart<br />

Een brug tussen havo en hbo<br />

Vanaf medio februari tot eind april 2007 vinden de activiteiten<br />

op het <strong>Odulphuslyceum</strong> plaats. Voor elk groepje<br />

van acht leerlingen zijn twee begeleiders beschikbaar:<br />

één docent van Avans en ééntje van ons. Voor E&M<br />

doen mevr. Meertens en de heren Van de Burght en<br />

Mol mee, voor C&M zijn dat mevr. Stijnen en de heer<br />

Pijpers.<br />

Elke week krijgen de leerlingen een opdracht voorgelegd<br />

die ze in stappen doornemen volgens de zogenaamde<br />

zevensprongmethode. Het is de bedoeling dat<br />

de leerlingen dit schooljaar zich vooral deze methode<br />

eigen maken. De volgende vaardigheden komen hierbij<br />

aan bod: plannen, samenwerken, voorzitten, notuleren,<br />

presenteren, reflecteren, feedback geven, onderzoeken<br />

en verantwoordelijkheid nemen.<br />

Leerlingen die er blijk van geven dat ze dit alles aankunnen,<br />

krijgen volgend jaar op 5 havo de kans om hun pro-<br />

HAVO EN HBO<br />

Twee 4 havoklassen nemen dit voorjaar deel aan het Avans-Omo-project ‘Een brug tussen havo en hbo’.<br />

Men kijkt al langer met enige zorg naar het relatief hoge uitvalcijfer van havisten in de propedeuse van het hbo.<br />

Niet alleen het havo onderkent het probleem, maar ook het hbo. Daarom zochten OMO-scholen en hbo elkaar op,<br />

om samen te proberen een brug te slaan. Doel is om te werken aan een verbetering van de startpositie voor de<br />

havist in het hbo. Het project is begonnen in 2004, en dit schooljaar stroomt Odulphus in met één profielklas<br />

Cultuur en Maatschappij en één klas Economie en Maatschappij.<br />

fielwerkstuk te maken op de Avans Hogeschool.<br />

Gedurende drie à vier maanden zullen zij op donderdagmiddag<br />

kennis maken met het onderwijs op hbo-niveau.<br />

Ze zullen daar studenten en docenten ontmoeten,<br />

maar vooral ook aan den lijve ervaren wat er volgens<br />

hbo-normen van hen verwacht wordt! De twee begeleiders<br />

per groepje nemen de eindbeoordeling van de<br />

werkstukken voor hun rekening.<br />

Avans houdt onze leerlingen bovendien nog een aardige<br />

worst voor. Leerlingen die het profielwerkstuk goed<br />

afronden en die besluiten om het jaar daarna te gaan<br />

studeren bij Avans, krijgen alvast twee studiepunten<br />

van het propedeusejaar cadeau. Kortom een unieke<br />

ervaring voor onze leerlingen, maar natuurlijk ook voor<br />

onze docenten.<br />

O PEN A VOND<br />

Jan Beesems, co<strong>nr</strong>ector<br />

TWEE POTENTIËLE BRUGWUPPEN<br />

MAKEN EEN PROEFPROEFWERK.<br />

ALS ZE HIERVOOR EEN VOLDOENDE<br />

SCOREN DAN IS DAT ALVAST ÉÉN POSI-<br />

TIEF GEGEVEN.<br />

EN ZE WETEN DAT JE ER MAAR TWEE<br />

NODIG HEBT OM TE WORDEN TOEGELA-<br />

TEN ALS ODULPHIAAN!


REISVERHAAL maart<br />

Living la vida loca<br />

Anne van Oudheusden (19) en Naomi Beck (18), twee oud-Odulphianen, hebben na het behalen van hun VWOdiploma<br />

in 2006 Nederland achter zich gelaten om acht maanden door Midden- en Zuid-Amerika te reizen. Het<br />

OdulphusNieuws heeft ze benaderd om een stukje over deze bijzondere reis te schrijven.<br />

Toen we als hardwerkende Odulphianen in de<br />

vierde zaten, nu zo´n drie jaar geleden,<br />

begonnen we na te denken over onze tijd na<br />

Odulphus. Wat wilden we gaan doen?<br />

Studeren? Ja, tuurlijk maar niet meteen.<br />

Werken? Ook wel, maar niet voor lang. Toen<br />

kwamen we tot de conclusie dat we het in<br />

Nederland voorlopig wel gezien hadden. We<br />

waren benieuwd naar andere landen, nieuwe<br />

culturen en voor ons vreemde volken. Met<br />

een ‘around-the-world-ticket’ wilden we in<br />

minder dan één jaar tijd naar Afrika, Azië,<br />

Australie en Latijns Amerika. Ja, dat stond<br />

allemaal op ons lijstje!<br />

Na onze plannen wat verder uitgewerkt te<br />

hebben, merkten we dat het misschien wat<br />

te veel van het goede was. We wilden namelijk<br />

een taal leren, vrijwilligerswerk doen én<br />

zoveel mogelijk zien van deze vier continenten.<br />

Alhoewel iedere bestemming haar charmes<br />

heeft, moesten we het een en ander<br />

schrappen. Latijns Amerika voldeed het<br />

meest aan alles waar we naar op zoek waren: een<br />

geheel nieuwe cultuur, de mogelijkheid om Spaans te<br />

leren (één van de wereldtalen), veel opties qua vrijwilligerswerk<br />

en een heerlijk klimaat. Genoeg dus om acht<br />

maanden mee te vullen.<br />

Twee jaar later was het dan zo ver. We konden na veel<br />

gewerkt (reizen is niet goedkoop), geleerd (we konden<br />

natuurlijk niet gaan zonder diploma) en geregeld (ticket,<br />

verzekering, inentingen, taalcursus etcetera etcetera)<br />

te hebben, vertrekken.<br />

Het moment waar we zo naar toe leefden was aangebroken!<br />

Daar stonden we dan op 19 september vorig<br />

jaar op Schiphol, met alles wat we de komende acht<br />

HET GASTGEZIN IN TODOS SANTOS (GUATEMALA) MET WIE ANNE EN<br />

NAOMI EEN KERST GEVIERD HEBBEN, DIE ZE NOOIT ZULLEN VERGETEN.<br />

maanden nodig dachten te hebben in één rugzak. Het<br />

afscheid van de thuisblijvers naderde en even gaat er<br />

door je heen: “Waarom wilde ik dit ook al weer zo<br />

graag?”. Alles wat je zal gaan missen, lijkt opeens<br />

belangrijker dan wat je allemaal zal gaan meemaken.<br />

Maar dan is het tijd om, met een lach door je tranen en<br />

een hoop blikken achterom, toch door die poortjes te<br />

gaan. En dan weet je het weer: “Wij gaan op reis. En dat<br />

avontuur is nu begonnen!”<br />

Acht maanden lang doen waar je zin in hebt, geen verplichtingen<br />

zoals school of studie, niemand die zich met<br />

jou bemoeit en alléén maar zon, zee, strand en feesten.<br />

Living la vida loca! O-lé!<br />

2007<br />

9


10<br />

2007<br />

maart<br />

Als je dat voor ogen hebt, blijf dan maar<br />

thuis. Want je gaat natuurlijk niet zomaar<br />

op reis, een doel hebben is belangrijk.<br />

Bovendien zijn er ook een heleboel dingen<br />

die achter de poortjes blijven, zoals familie,<br />

vrienden, eigen bed-douche-wc, lekker<br />

gezond eten en alle luxe die je thuis gewend<br />

bent.<br />

DUIKBREVET<br />

Maar we kwamen er al snel achter dat we<br />

dit alles minder missen dan we verwachtten.<br />

We komen onderweg zoveel leuke<br />

mensen en dingen tegen. Ook zaken waar<br />

we van tevoren nog helemaal niet aan<br />

gedacht hadden. Zo ontmoetten we bijvoorbeeld<br />

een jongen in Mexico, waar onze<br />

reis begon, die ons vertelde dat Utila (een<br />

eilandje voor de kust van Honduras) een van de goedkoopste<br />

én mooiste plekken ter wereld is om te duiken.<br />

Dat hadden we nog nooit gedaan en ons duikbrevet<br />

halen wilden we wel. We zijn de volgende dag richting<br />

Utila vertrokken en een week later hadden we ons brevet<br />

op zak. En dat spontane is zo leuk van reizen!<br />

Een ander leuk aspect is dat we reizigers ontmoeten<br />

van over de hele wereld en optrekken met de lokale<br />

bevolking. Allemaal mensen met wie je normaal gesproken<br />

niet zou omgaan. Zo hebben we kerst mogen vieren<br />

met een gastgezin in een bergdorpje in Guatemala.<br />

De mensen daar lopen vaak nog in klederdracht en<br />

leven erg primitief: ze koken op een houtvuurtje en<br />

wonen zo goed als buiten. Ons gastgezin bestond uit<br />

vader, moeder, tien kinderen en twee kleinkinderen. Ze<br />

woonden allemaal samen in één huis en hadden het<br />

verre van breed. Omdat kerst voor hen erg belangrijk is,<br />

probeerden ze er toch iets van te maken. Er stond zelfs<br />

een kerstboompje in huis. Iedereen hielp mee om geld<br />

te verzamelen voor de cadeautjes en het ‘diner’. Zo ook<br />

de kleintjes; de dag voor kerst zijn we met twee meisjes<br />

van tien jaar oud mee naar de markt gegaan om ‘tamales’<br />

(kleine hapjes) te verkopen. Op kerstavond hebben<br />

ANNE VAN OUDHEUSDEN<br />

EN NAOMI BECK ZIJN<br />

KLAAR VOOR VERTREK<br />

NAAR DE VOLGENDE<br />

BESTEMMING.<br />

REISVERHAAL<br />

we cadeautjes uitgewisseld met de familie<br />

en was er vuurwerk in het dorp. Dit was de<br />

meest bijzondere kerst die we ooit meegemaakt<br />

hebben. En zo zouden we nog wel<br />

even door kunnen gaan met bijzondere<br />

momenten van onze reis tot nu toe.<br />

Inmiddels zijn we over de helft en hebben<br />

we Midden-Amerika na vier maanden achter<br />

ons gelaten. In Mexico hebben we de<br />

eerste vijf weken bij een gastgezin in<br />

Guadalajara gewoond en een cursus<br />

Spaans aan de universiteit gedaan. We<br />

zijn nu in Argentinië en gaan via Chili en<br />

Bolivia naar Peru, waar we doorgaan met<br />

Spaans leren en vrijwilligerswerk gaan<br />

doen. Onze reis zal eind mei eindigen in<br />

Rio de Janeiro.<br />

Qua geluk hebben we niets te klagen. Op<br />

slechts wat praktische tegenslagen na<br />

loopt alles tot nu toe op rolletjes. Aangezien Latijns<br />

Amerika goed is ingesteld op toerisme vind je overal<br />

hostels, restaurantjes, internetcafés en toeristeninformatiepunten.<br />

Zoals je leest: zo moeilijk is reizen helemaal<br />

niet.<br />

Kortom, wij genieten enorm van ons ‘sabbatical year’<br />

en beseffen hoe speciaal het is dat we dit kunnen doen.<br />

Dit jaar zullen we nooit vergeten. Maar... we willen niet,<br />

zoals ons vaak gevraagd wordt, eindigen als eeuwige<br />

reizigers en hebben juist extra veel zin om straks weer<br />

te gaan studeren!<br />

Anne van Oudheusden en Naomi Beck<br />

Om alle geïnteresseerden op de hoogte te houden, zijn<br />

we een site gestart. Om en om zetten we er zo´n twee<br />

keer per maand een bericht met foto’s op. Neem een<br />

kijkje op www.annenaomi.waarbenjij.nu.<br />

Wil je zelf ook gaan reizen en heb je nog vragen?<br />

Dan kun je ons altijd mailen:<br />

annevanoudheusden@hotmail.com<br />

naomibeck88@hotmail.com


TALENTWEEK maart<br />

Tweede Talentweek komt eraan<br />

Als de rest van de school zit te zwoegen op de derde toetsweek, gaan de eersteklassers er weer eens flink tegenaan.<br />

Was de Talentweek in oktober een massaproduct, nu gaan alle leerlingen in ongeveer tien groepen aan de slag met<br />

‘hogere orde leren’: niet leren voor de toets, maar leren omdat je merkt dat je kennis tekort komt. Die groepen worden<br />

ingedeeld op interesse: voorafgaand aan de week mogen de leerlingen kiezen aan welke werkgroep ze willen gaan<br />

deelnemen.<br />

Overeenkomst met de eerste Talentweek is dat niet de leerstof centraal staat, maar de invulling die een leerling geeft<br />

aan de opdracht. Belangrijk verschil is dat leraren die nu begeleiden, dat doen op hun eigen vakgebied. Kon je vorige<br />

keer als leerling nog wegkomen met een enthousiaste maar misschien wat minder diepgaande invulling van je middagen,<br />

nu is de begeleidende leraar de deskundige op het vakgebied en hij gaat proberen om elke leerling zijn best mogelijke<br />

werk te laten leveren.<br />

In de pers zie je de laatste tijd vaak gefoeter op ‘het nieuwe leren’. Vaak worden er dan voorbeelden genoemd van<br />

slecht georganiseerd onderwijs. Wat Odulphus probeert te bereiken met de aandacht voor didactiek, onder andere<br />

door het organiseren van de Talentweken, is dat leerlingen actiever zijn en meer inbreng hebben in de lessen zodat<br />

ze met meer motivatie naar school gaan. Minder afgericht, maar met meer eigen-wijsheid.<br />

Michel Pijpers<br />

O PEN A VOND<br />

CENZIGHAN CAN (1G)<br />

LEGT ZIJN ZUSJE BIJ AARD-<br />

RIJKSKUNDE UIT DAT DE<br />

WERELD GEEN PLATTE PAN-<br />

NENKOEK IS. ZIJ VINDT HET<br />

WEL GRAPPIG ZO TE ZIEN.<br />

2007<br />

11


12<br />

2007<br />

maart<br />

Derdeklassers naar Tropenmuseum<br />

Om acht uur moesten we klaar<br />

staan bij de hoofdingang van de<br />

school. Daarna reden we met de<br />

bus naar Amsterdam en rond<br />

half elf stonden we in het Tropenmuseum.<br />

Daar werden de klassen<br />

3A, 3E, 3F en 3K verdeeld in<br />

groepen.<br />

Wij gingen eerst naar het<br />

Tropentheater, waar een man<br />

zijn verhaal vertelde over hoe<br />

het was om in Peru te leven.<br />

Langzamerhand kwamen we uit<br />

bij Che Guevara. De man maakte<br />

tijdens zijn optreden gebruik van<br />

instrumenten en van zijn stem.<br />

Hij zong ook een aantal liedjes.<br />

Wij vonden de voorstelling erg<br />

interessant, alleen het duurde<br />

best wel lang en daardoor werd<br />

het ook een beetje saai. Wij<br />

weten nu wel meer over Che<br />

Guevara en zullen dat nooit meer vergeten.<br />

Nadat we in het Tropentheater geweest waren, gingen<br />

we naar het Tropenmuseum. Een gids gaf ons daar een<br />

rondleiding en vertelde er allerlei leuke verhaaltjes bij.<br />

Ook dit ging voornamelijk over Che Guevara. Op de eerste<br />

verdieping van het museum was een leuke tentoonstelling<br />

over kralen. Ook waren daar allerlei leuke<br />

schoenen en jurken van bekende mensen te vinden. Dat<br />

was wel gaaf om te zien. Op de andere etages waren<br />

allerlei verschillende culturen te zien. Dit werd afgebeeld<br />

met voorwerpen, poppen, filmpjes en muziek.<br />

Wij hadden bij aardrijkskunde de Papoea’s uitgekozen<br />

als onderwerp van culturele antropologie. Bij tekenen<br />

zijn we van dit volk een portret aan het maken. In het<br />

VAKOVERSCHRIJDEND WERKEN<br />

Als onderdeel van het project ‘vakoverschrijdend werken met de vakken aardrijkskunde en tekenen’, zijn wij donderdag<br />

15 februari naar Amsterdam geweest. We zullen jullie vertellen hoe onze dag eruit zag.<br />

museum was ook een heel groot stuk dat over de<br />

Papoea’s ging. Wij hebben hier erg veel aan gehad en<br />

hebben weer allerlei leuke ideeën om bij tekenen verder<br />

te kunnen gaan.<br />

LEUKSTE DEEL<br />

Nadat we klaar waren in het Tropenmuseum kwam<br />

iedereen weer bij elkaar en vertrokken we met de bus<br />

naar het Leidseplein. Iedereen mocht daar zelf gaan<br />

rond lopen. Je kon naar de Kalverstraat, P.C. Hooftstraat<br />

en Leidsestraat om te gaan shoppen, maar je<br />

kon ook gewoon een stukje gaan wandelen. Wij zijn<br />

gaan shoppen en dat was erg gezellig. Dit was het leukste<br />

deel van de dag. Dat vond iedereen trouwens.


VAKOVERSCHRIJDEND WERKEN maart<br />

Om kwart voor vier moesten we weer terug zijn<br />

op het Leidseplein en vertrok de bus naar<br />

Tilburg. De busreis was erg gezellig, alleen wat<br />

jammer was, was dat we ongeveer 12 km in de<br />

file hebben gestaan. Wij waren pas om half 8<br />

thuis. Maar het was een geslaagde dag die echt<br />

heel gezellig en ook leerzaam was.<br />

Stephanie Schoenmakers (3F)<br />

Willemijn de Sonnaville (3F)<br />

G ELUKKIG HEBBEN WE DE FOTO’ S NOG!<br />

SASKIA KOKKE (4G) IS BIJ DE KLUISJES<br />

OMVER GEDUWD EN BELANDDE BOVENOP<br />

NANDI VAN BEURDEN.<br />

DAPHNE POTTERS, MAARTJE VAN DIJK EN ELAINE MORRE UIT 3K<br />

ONDERZOEKEN BIJ TEKENEN HET MATERIAAL VOOR HET VERBEELDEN<br />

VAN KENMERKEN VAN HET DOOR HEN UITGEKOZEN VOLK.<br />

DE SCHOOL IS MEERDERE MALEN VERBOUWD. EEN GYMZAAL ERBIJ,<br />

EEN VERDIEPING EROP EN EEN AULA-UITBREIDING.<br />

NU DENK JE DAT WE ONDERHAND WEL KLAAR ZIJN. MAAR NEE!<br />

DANKZIJ DE 1374 LEERLINGEN IS HET GEBOUW TE KLEIN EN MOET<br />

ER EEN STUKJE AANGEBOUWD WORDEN. HET GEBOUW IS EIGENLIJK<br />

MAAR GROOT GENOEG VOOR 1050 LEERLINGEN. DAT VERKLAART<br />

WAAROM JE NAAR DE HOOFDINGANG WORDT GESLEURD ALS JE<br />

NAAR JE KLUISJE WILT.<br />

WE HEBBEN NU ACHT BRUGKLASSEN. DAT IS 239 BRUGKLASSERS<br />

X 2, WANT DIE TASSEN ZIJN NET ZO GROOT ALS ZIJZELF = ONGE-<br />

VEER 478 MENSEN. EN DAT ZIJN ALLEEN NOG MAAR DE BRUG-<br />

KLASSERS! ALS WE NIET VERBOUWEN DAN MOETEN WE OVER EEN<br />

PAAR JAAR EEN BARAKKENTOREN MAKEN TER HOOGTE VAN<br />

WESTPOINT.<br />

MAAR DAAR KWAM ONZE MESSIAS...<br />

DE SCHOOLLEIDING KWAM MET HET BRILJANTE PLAN OM MAAR<br />

WEER EENS UIT TE BREIDEN. OF IS HET NIET ZO BRILJANT?<br />

HOUDEN WE DAT HARRY POTTER-EFFECT DAT HIER TIJDENS DE<br />

OPEN-AVOND HANGT? HOUDEN WE DAT KNUFFELGEVOEL ALS WE IN<br />

DE RIJ STAAN, OP WEG NAAR ONS KLUISJE? EN HOUDEN WE DIE<br />

MUFFE, NAAR ONZINRUIKENDE LOKALEN?<br />

NA DE VERBOUWING IS ER RUIMTE OM TE LOPEN VAN LOKAAL NAAR LOKAAL. MAAR IS ER DAN NOG RUIMTE OM DOOR EEN<br />

COMPLEET VREEMDE TE WORDEN OMHELSD, OMDAT DIEGENE DOOR IEMAND IS GEDUWD EN BOVENOP JOU IS GEVALLEN?<br />

LATEN WE HOPEN DAT DE VERBOUWING DE SCHOOL RUIMTE GEEFT, MAAR ZIJN SFEER LAAT BEHOUDEN!<br />

MOCHT HET MISLUKKEN DAN KUNNEN WE ALTIJD NOG ZEGGEN: “GELUKKIG HEBBEN WE DE FOTO’S NOG!”<br />

NANDI VAN BEURDEN, 4B<br />

2007<br />

13


14<br />

2007<br />

maart<br />

Een beetje verLiesd<br />

DRAMA<br />

Tijdens de repetities gaat het nog wel: lekker rustig, neem de tijd, het komt allemaal wel goed. Na een tijdje merk je<br />

ineens dat je nog maar een paar weken of zelfs maar een paar dagen hebt. Dan begint de stressperiode. De kleding<br />

moet nog gezocht worden, de posters en de kaartjes ontworpen, foto’s gemaakt, wat voor publiciteit is er nog meer<br />

nodig?!? Tussendoor moeten je ook nog aan het hoofdonderwerp werken: het toneelstuk. Dit gebeurt nu niet meer<br />

gezamenlijk, maar in groepjes die in de verschillende scènes spelen. Hoe zou het totaal er uit gaan zien?<br />

CAROLINE JANSEN PAULETTE VAN ERVE BIRGIT VAN ROY MILOU POSTHUMUS<br />

BETRAPT!


DRAMA maart<br />

DE OPVOERINGEN<br />

Over stress gesproken. Dit is echt het allerdrukste, maar wel het allerleukste van heel het project. De hele dag in ZAAL<br />

16 bezig zijn om alles op te zetten, de lichten te checken, nog een laatste keer alles door te nemen. Dat is écht leuk.<br />

In de loop van de middag beginnen toch de kriebels wel een beetje te komen. Nu kun je nog wat fout doen of zeggen,<br />

maar straks moet het perfect. De allerlaatste dingen worden geregeld. Als we aan het avondeten beginnen dan worden<br />

de kriebels die vanmiddag nog zo vrolijk in je buik rondsprongen ineens een stuk minder leuk. Het komt nu wel<br />

heel erg dichtbij.<br />

Nog snel Joost wegsturen om een ijsje te halen voordat we op moeten. Die heeft hier vorig jaar al gespeeld en kwam<br />

nu eens rustig kijken hoe wij zouden sterven voor de voorstelling. Moven Joost, we willen ijs! Toch alvast om gaan kleden<br />

en hopen dat het nog op tijd komt. De eerste mensen komen binnen. Het ijsje is er nog steeds niet. Nog een kwartier<br />

en dan moeten we toch echt gaan beginnen. Hè hè ijs! Snel opeten, even concentreren op Soul Suckers van Amos<br />

Lee en dan gaan we echt van start. Het publiek komt binnen, de lichten gaan uit, nog even hyperactief springen in de<br />

coulissen en dan is het moment toch eindelijk daar…..<br />

DE EINDEXAMENVOORSTELLING DRAMA VAN DIT JAAR WERD WEER GESPEELD IN ZAAL 16. EEN BEETJE VERLIESD WAS EEN<br />

BEWERKING VAN PYGMALION, WAARVAN DE BEKENDSTE VERSIE MY FAIR LADY IS.<br />

JESKE VAN DE STAAK, CAROLINE JANSEN, LIESKE HEMS, MILOU POSTHUMUS, BIRGIT VAN ROY, SOPHIA MEEVIS, VERA<br />

HOOGSTAD, YVONNE VAN PUIJENBROEK, PAULETTE<br />

VAN ERVE, NICKY VAN IERLAND EN LISA MOLENAAR<br />

SPEELDEN DRIE KEER EEN MOOIE VOORSTELLING,<br />

ONDER REGIE EN MET MUZIEK VAN DRAMALERAAR<br />

MICHEL PIJPERS.<br />

VOOR MEER FOTO’S KIJK JE OP DE DRAMASITE VAN<br />

SCHOOL: WWW.KUNSTDRAMA.NL.<br />

DAAR VIND JE OOK HET PROGRAMMA VAN DE KOMEN-<br />

DE MAANDEN, ONDER ANDERE EEN OPTREDEN IN DE<br />

VERKADEFABRIEK IN DEN BOSCH EN DRIE EXAMEN-<br />

PRODUCTIES.<br />

LIEZE (Caroline Jansen) VALT BIJNA VOOR DE<br />

CHARMES VAN FREDDY (Nicky van Ierland) ><br />

Lisa Molenaar<br />

2007<br />

15


16<br />

2007<br />

maart<br />

“Ik voorspel: het onderwijs gaat naar de verdommenis”<br />

Wat mij niet dwars zit, is dat iedereen zich met het<br />

debat bemoeit: onderwijs is immers één van die dingen<br />

die ons allemaal aangaan. Het is ook niet dat er in het<br />

kader van grote maatschappelijke vraagstukken gekeken<br />

wordt welke rol de school daarin kan of moet spelen.<br />

Wat me stoort is de toon van het debat en het gebrek<br />

aan nuance en respect.<br />

Hoe is het mogelijk dat rond en in een toch in hoge<br />

mate intellectuele omgeving als het onderwijs een zo<br />

karikaturaal debat gevoerd wordt. Alles wordt op één<br />

hoop gegooid, de hoeveelheid informatie (al dan niet<br />

éénzijdig, al dan niet gekleurd) is ook zo enorm dat het<br />

bevestigen van het eigen gelijk ook wel heel verleidelijk<br />

is. Denken in tegenstellingen en het benadrukken van<br />

het verschil bepalen in hoge mate het debat. Oud versus<br />

Nieuw Leren, kennis versus vaardigheden, pedagogiek<br />

en didactiek versus vakinhoud, management versus<br />

docenten, besturen versus overheid, vroeger versus<br />

nu.<br />

Het venijn waarmee het debat over onderwijs gevoerd<br />

wordt, doet dat onderwijs geen goed. Het doet gemakzuchtig<br />

over scholen die op de korte termijn antwoorden<br />

moeten formuleren op bijvoorbeeld maatschappelijke<br />

problemen die vaak een gecompliceerde achtergrond<br />

van jaren hebben. Het doet ook geen recht aan<br />

heel veel hardwerkende docenten die met oog voor de<br />

verworvenheden uit het verleden steeds aan het puzzelen<br />

zijn hoe onderwijs (nog) beter kan. Het lijkt in het<br />

debat alsof we over volstrekt tegengestelde belangen<br />

spreken terwijl we eigenlijk toch allemaal hetzelfde doel<br />

voor ogen hebben: een uitdagende en prettige leerom-<br />

ONDERWIJSDEBAT<br />

Zet zo’n kop boven een artikel en je hebt onmiddellijk de aandacht van iedereen. Dat heeft de praktijk van de laatste<br />

maanden weer bewezen: onderwijs is ‘hot’ en dat zal het weten ook. Als je de kranten mag geloven deugt er<br />

niets van het Nederlandse onderwijs.<br />

Onderwijs is op dit moment een dankbaar gespreksonderwerp én een kwetsbare prooi. Dankbaar omdat iedereen<br />

in Nederland ervaringsdeskundige is (we hebben toch allemaal op school gezeten?!) en kwetsbaar omdat<br />

onderwijs de zwarte piet wordt toegeschoven voor alles wat er in onze (moderne) maatschappij mis is of mis lijkt<br />

te zijn.<br />

geving voor leerlingen en personeel. Het debat doet ook<br />

geen recht aan de verworvenheden van de laatste<br />

decennia. Daarover later meer.<br />

Het is eerst tijd om een aantal misverstanden uit de<br />

weg te ruimen.<br />

MISVERSTAND 1: Scholen moeten kiezen tussen<br />

‘oud’ en ‘nieuw’ leren<br />

Om zicht te krijgen op in ieder geval één element van de<br />

discussie (‘Oud versus Nieuw Leren’) heb ik gekeken<br />

wat De Argumentenfabriek op verzoek van het<br />

Ministerie van Onderwijs heeft uitgezocht over beeldvorming<br />

rond oud en nieuw leren in de media. De<br />

Argumentenfabriek is een onafhankelijke organisatie<br />

die bij een overdaad aan informatie probeert feiten en<br />

beeldvorming met elkaar in lijn te brengen. Deze publicatie<br />

is te vinden op de website van ‘Onderwijs maak je<br />

samen’, in de vorm van een essay van Pieter Hilhorst.<br />

Daar wordt afgerekend met het denken in karikaturen<br />

(de Iederwijsscholen als pars pro toto voor het Nieuwe<br />

Leren en de Leraar als Koning van de Klas als kenmerkend<br />

beeld van het Oude Leren) en wordt duidelijk dat<br />

het niet zozeer gaat over kennis versus onwetendheid<br />

als wel over de ene soort kennis tegenover een ander<br />

soort kennis. Namelijk weten om te kennen en weten<br />

om te kunnen. Of je aan de ene soort kennis voorrang<br />

geeft boven de andere en welke mix je daarin aanbrengt,<br />

hangt van je mens- en maatschappijbeeld af.<br />

Maar zonder elkaar kunnen deze soorten kennis niet!<br />

Daarmee wordt de spijker op de kop geslagen.


ONDERWIJSDEBAT maart<br />

Onderwijs gaat over een combinatie van vakinhoud én<br />

vaardigheden. Het zijn de verschillende polen waarbinnen<br />

onderwijs gegeven moet worden. Zij creëren een<br />

spanningsveld dat de zaak juist bij elkaar trekt in plaats<br />

van uit elkaar.<br />

Wat prettig is aan dit essay is dat het uiteindelijk uitkomt<br />

op drie door het oude en nieuwe leren gedéélde<br />

uitgangspunten: onderwijs mag nooit gemakzuchtig en<br />

vrijblijvend zijn, variatie in werkvormen is van groot<br />

belang én onderwijs moet van de mensen zijn die er verstand<br />

van hebben en dat zijn de docenten. Docenten als<br />

eigenaar van het onderwijs, waarover later meer, om<br />

mogelijk te maken dat uiteindelijk ook leerlingen eigenaar<br />

worden van hun onderwijs.<br />

Eigenlijk zijn we het met z’n allen best eens over het wat,<br />

het verschil zit ‘m in het hoe. Er is tegenwoordig meer<br />

dan ooit ruimte voor diversiteit in scholen: zelden dat<br />

scholen kiezen voor onverdund traditioneel (wat dat ook<br />

moge zijn) of onverdund nieuw leren (wat dat ook weer<br />

moge wezen). Geen school die ontkent dat kennis voorwaardelijk<br />

is voor het verleggen van grenzen: zonder stenen<br />

kun je niet metselen (maar weten hoé je moet metselen<br />

draagt wel bij tot een muur die blijft staan).<br />

MISVERSTAND 2: Tweede Fase en Studiehuis zijn<br />

respectievelijk nivellerend en opgelegd door de<br />

overheid<br />

De Tweede Fase was bedoeld als een antwoord op de<br />

vraag van de vervolgopleidingen om verbreding en verdieping<br />

van het kennis en verhoging van de algemene<br />

ontwikkeling (en daardoor een strengere selectie van<br />

potentiële studenten). Het programma was voorgeschreven.<br />

De methode (bijvoorbeeld het Studiehuis)<br />

was dat nadrukkelijk niet. Er was brede politieke en<br />

maatschappelijke steun (ook binnen het onderwijsveld)<br />

over de invoering van profielen, het vastleggen van de<br />

zwaarte in studielasturen en waardering voor de vrijheid<br />

die scholen hadden om de organisatie naar believen<br />

in te richten.<br />

De mooie bedoelingen pakten helaas anders uit: ener-<br />

zijds omdat de vakontwikkelgroepen vooral opkwamen<br />

voor de eigen toko en niet konden denken in termen van<br />

samenhang (waardoor een versnipperd en overladen<br />

programma tot stand kwam; denk aan die vermaledijde<br />

deelvakken!) en anderzijds omdat de politiek bij het eerste<br />

beste protest van de eerste generatie tweedefaseleerlingen<br />

de bocht nam en ondoordachte verlichtingsmaatregelen<br />

doorvoerde. En wat het Studiehuis betreft:<br />

veel scholen kozen voor een voorzichtige aanpak in de<br />

wetenschap dat het onbetwiste uitgangspunt om leerlingen<br />

meer vrijheid en verantwoordelijkheid geven, van<br />

veel docenten een repertoire aan vaardigheden vroeg,<br />

die zij (nog) niet hadden.<br />

En last but not least: de hele operatie moest budgettair<br />

neutraal uitgevoerd worden. Nu schreeuwt de politiek<br />

moord en brand en krijgen we te maken met eisen die<br />

buiten de realiteit staan terwijl diezelfde politiek toen –<br />

net als nu –- vergeet dat bij een zwaarder eisenpakket<br />

ook de nodige faciliteiten horen.<br />

OPEN AVOND: DE TIENKRUIDENSNUIFPROEF BIJ SCHEIKUNDE<br />

Dit is ook de plek om nog eens vast te stellen dat de<br />

laatste decennia onderwijs ook heel veel goeds hebben<br />

opgeleverd. Ik herinner me nog als de dag van gisteren<br />

het afscheid van onze docent Frans Jan van Boxtel, die<br />

terug kon kijken op een lange en gevarieerde periode in<br />

het onderwijs. Hij stelde onomwonden: “Leerlingen<br />

spreken vandaag de dag veel beter hun (moderne<br />

vreemde) talen dan vroeger”, waarmee hij aangaf dat<br />

2007<br />

17


18<br />

2007<br />

maart<br />

praktische talenkennis ten opzichte van papieren kennis<br />

een grote vlucht had genomen. In dezelfde categorie<br />

vallen ook de vaardigheden die leerlingen zich in toenemende<br />

mate hebben eigen gemaakt die vooral<br />

gericht zijn op productie in plaats van reproductie.<br />

MISVERSTAND 3: Vroeger was alles beter<br />

Als je de krantenartikelen mag geloven: spellen kan niemand<br />

meer, rekenen is ook hopeloos. Wie weet nog dat<br />

in de vroege jaren zeventig een mislukte poging is<br />

gedaan om de spelling grondig te moderniseren omdat<br />

de spellingsvaardigheden ook toen al zo vreselijk te<br />

wensen over lieten. En wat het rekenen betreft: bij de<br />

entreetoetsen rekenen op wat toen de kweekschool<br />

heette, gingen 90 van de 100 leerlingen onderuit, was<br />

de conclusie van een docent aan de PABO, die – gelukkig<br />

– ook voorbij de grenzen van het laatste decennium<br />

heen kon kijken. Met korte, gerichte cursussen werd<br />

toen en wordt nu ontbrekende kennis aangevuld of passief<br />

aanwezige kennis geactiveerd.<br />

Niemand zal beweren dat spellen en basisrekenvaardigheden<br />

niet belangrijk zijn. Sterker nog: ze zijn voorwaardelijk.<br />

Achter een reken- of spelfout zit zelfs vaak<br />

een denkfout. Maar laten we nou niet al onze energie<br />

daar op richten; daar bestaan tegenwoordig hele<br />

mooie programma’s voor die je leerlingen verplichtend<br />

kunt opleggen: “eerst aantonen dat je die vaardigheden<br />

bezit, voordat je aan de serieuze programma-onderdelen<br />

mag meedoen”. Laat docenten zich vooral richten<br />

op die laatste zaken!<br />

MISVERSTAND 4: Management en docenten hebben<br />

verschillende belangen<br />

Verschillende verantwoordelijkheden: ja. Verschillende<br />

belangen: nee. Wie zal beweren dat we het oneens zijn<br />

over het belang om leerlingen gedegen kennis aan te<br />

reiken, dat we het onbelangrijk zouden vinden dat het<br />

vergroten van zelfstandigheid en het leren dragen van<br />

verantwoordelijkheid tot de doelen van ons onderwijs<br />

ONDERWIJSDEBAT<br />

behoren. We zijn het over zoveel zaken eens. Maar de<br />

verantwoordelijkheden verschillen: directies dienen er<br />

op toe zien dat aan de wettelijke eisen en aan de door<br />

de school opgestelde kwaliteitseisen wordt voldaan;<br />

docenten zijn verantwoordelijk om hun deskundigheid<br />

daarop in te zetten en die deskundigheid ook op peil te<br />

houden. Op de laatste studiedag hier op Odulphus heb<br />

ik in dat verband het eerder genoemde thema van<br />

‘eigenaarschap’ aangereikt als hét thema waar we de<br />

komende jaren mee aan de slag moeten. Om docenten<br />

eigenaar te laten zijn van het onderwijs moeten directies<br />

bewust een stap terugdoen en docenten de ruimte<br />

geven: directies moeten leren kaders te stellen, ruimte<br />

te geven waar deskundigheid en professionaliteit aanwezig<br />

is. Docenten moeten beseffen wat er nodig is om<br />

je eigenaar te kúnnen en mógen noemen: deskundig<br />

zijn en deskundig blijven en handelen naar het gegeven<br />

dat een school geen naamloze vennootschap is maar<br />

een coöperatie.<br />

Terug naar het negatieve, energievretende publieke<br />

debat.<br />

Politici en journalisten lijken verstrengeld te zijn in een<br />

innige en tegelijkertijd knellende omhelzing: een berichtgeving<br />

met populistische trekjes, zich eerder baserend<br />

op beelden dan op feiten, in een vicieuze cirkel met incidentenpolitiek.<br />

Laten we hopen dat de slogan van het<br />

nieuwe kabinet ‘samen leven, samen werken’ een keerpunt<br />

betekent richting een waardig debat met respect<br />

voor de feiten, erkenning van de recente geschiedenis<br />

en vooral ruimte in tijd en voldoende faciliteiten voor<br />

scholen om te blijven zoeken naar het juiste evenwicht<br />

om leerlingen nog beter onderwijs te bieden.<br />

Veel hoop daarop heb ik niet: op de voorpagina van het<br />

NRC van donderdag 15 februari staat als kop ‘een nieuwe<br />

schoolstrijd is aangebroken’, Hoewel gelukkig in het<br />

bijgaande artikel hoogleraar Luc Stevens (ik geef toe, een<br />

voorstander van eigentijds leren) zegt: “Opvoeding en<br />

onderwijs zijn veel te ernstig om zo over te polariseren”.<br />

Martien Korsten, rector


WISKUNDEWEDSTRIJD maart<br />

Wiskundewedstrijd in de gymzaal<br />

De wiskundesectie probeert met behulp van activerende werkvormen de leerlingen op een intensieve manier aan<br />

het vak wiskunde te laten werken. Dat gebeurt veelal door leerlingen te laten samenwerken in groepjes, waarbij<br />

elk lid van het groepje een bijdrage moet leveren bij het leren oplossen van wiskundige problemen. Ook het bewaken<br />

van het leerproces, zoals netjes werken en volledige berekeningen opschrijven, wordt onder leiding van de<br />

docent, door de leerlingen zelf uitgevoerd.<br />

Daarnaast leek het de wiskundigen ook van belang leerlingen in aa<strong>nr</strong>aking te brengen met opgaven waarin zij<br />

eigen oplossingsstrategieën moeten uitproberen. Dit vraagt van de leerling natuurlijk een stuk inzicht, maar er<br />

blijken vaak meerdere wegen te zijn die naar de goede oplossing leiden. Deze ervaring van het zelf zoeken naar<br />

een manier om het probleem (lees: puzzeltje) op te lossen, leek ons voor alle leerlingen waardevol.<br />

TOM<br />

SCHOLTZE (1F)<br />

NIELS VAN BEURDEN (1C)<br />

IRIS<br />

VAN DEN<br />

WITTENBOER (1G)<br />

Dus hebben we op dinsdag zes<br />

februari voor alle brugklassers een<br />

wiskundewedstrijd georganiseerd.<br />

We hadden de twee gymzalen plus<br />

twee gewone klaslokalen nodig om<br />

ieder een werkplek te geven.<br />

Er is door veel leerlingen hard<br />

gewerkt en vaak met veel succes.<br />

Jammer genoeg waren er ook leerlingen<br />

voor wie de opgaven wat te moeilijk<br />

waren. En als het dan niet lukt,<br />

duren 75 minuten erg lang. Te lang,<br />

waardoor het op sommige plaatsen<br />

wat o<strong>nr</strong>ustig werd. Ook vonden sommige<br />

leerlingen dit soort opgaven<br />

meer geschikt voor groepjeswerk.<br />

Opmerkingen die we zullen gebruiken<br />

bij de organisatie in 2008.<br />

PRIJSUITREIKING<br />

Tijdens de prijsuitreiking werd een prijs uitgereikt aan klas 1G. Zij waren de beste klas. Individueel zijn Iris van den<br />

Wittenboer (1G) en Tom Scholtze (1F) op een gedeelde eerste plaats geëindigd. Niels van Beurden (1C) sleepte de derde<br />

prijs in de wacht. Een extra prijs was er in deze carnavalstijd voor Tim Steketee (1G). Hij eindigde op de 11e plaats.<br />

Voor degenen die het wel leuk vonden, is er 16 maart de mogelijkheid om mee te doen met de Kangoeroe Toets. De<br />

internationaal bekende reken- en wiskunde wedstrijd, met deelnemers uit alle Europese landen. Dan wordt het pas<br />

echt spannend. Zou de nieuwe Europese wiskundekampioen hier bij ons op school zitten? Wij weten het (nog) niet<br />

maar wensen alle deelnemers van Odulphus veel succes, maar vooral veel wiskundig plezier!!<br />

Namens de sectie wiskunde, C. Diekhorst<br />

2007<br />

19


20<br />

2007<br />

maart<br />

Spetterende dramapresentaties brugklassen<br />

Dramapresentaties van de brugklassen? Krijgen de<br />

leerlingen op ‘t Odulphus niet pas vanaf de tweede<br />

drama? Dit jaar hadden ook de eersteklassers de kans<br />

om zich uit te leven in het toneelspelen. Begeleid door<br />

tien enthousiaste stagiaires van de Fontys Academie<br />

voor Drama en onze eigen docent drama Michel<br />

Pijpers hebben vijf groepjes vanaf de herfstvakantie<br />

in een lesse<strong>nr</strong>eeks buiten schooltijd, de<br />

kneepjes van ‘t vak geleerd. Leuke bijkomstigheid:<br />

ook leerlingen van het<br />

Theresia Lyceum konden zich<br />

inschrijven.<br />

In januari en februari is hard<br />

gewerkt om alle spelers te laten<br />

schitteren in een toneelvoorstelling.<br />

Het resultaat? Vijf korte,<br />

maar spetterende presentaties. In<br />

‘Bonte was’ zagen we twee ‘knapen’<br />

stiekem een meisjesinternaat van de<br />

beruchte juffrouw Schoongeschift binnenglippen.<br />

In ‘Blauwe maan’ werd duidelijk dat de<br />

dorpsjeugd van Uppel echt niets anders te doen heeft<br />

dan ‘s avonds naar ‘t park te gaan. Spannend was ‘De<br />

rusteloze bruid’, waarin een vermoorde bruid alsnog op<br />

zoek gaat naar een geschikte echtgenoot. In ‘Juffrouw<br />

Kachel’ maakte een groepje leerlingen een plan om hun<br />

vervelende juf te grazen te nemen.<br />

“t Spannendst vond ik dat er bekenden in de zaal zaten”.<br />

Brugklasser Myrthe van den Reek is nog helemaal vol<br />

van en enthousiast over de voorstelling. In de rol van de<br />

zus van actrice Adèle Bellefleur straalde ze naast nog<br />

acht spelers in ‘Moordzaak: Het doek valt.’ Hierin moet<br />

een inspecteur en haar rechterhand de moord op de<br />

wereldberoemde actrice oplossen. Myrthe: “Het moest<br />

een humoristische en spannende voorstelling worden.<br />

DRAMA IN DE BRUGKLAS<br />

‘Welkom in de theatertijdmachine.’ Een zware stem schalt door de luidsprekers in de oude gymzaal. Wegens de<br />

dramapresentaties van de brugklassen is deze in een theatertijdmachine omgetoverd die het publiek meevoert<br />

door de tijd naar vijf spetterende toneelvoorstellingen.<br />

En we wilden er een moord in. Het ging heel goed.<br />

Vooraf was ik best zenuwachtig. Ik vergat alles: m’n jas,<br />

m’n boek, waar ik alles moest zetten en bij de opkomst<br />

ging ‘t gordijn niet meteen open. Maar verder ging ‘t<br />

zelfs beter dan bij de repetities. Eenmaal op ‘t podium<br />

waren alle zenuwen weg.”<br />

“De repetities waren keigezellig”, roept de hele<br />

groep in koor. “Saskia en Ad-Just waren<br />

leuke docenten”, vertelt Ineke Jolie van<br />

het Theresia, die in de rol van inspecteur<br />

Van de Wijs kroop. “En dat Ad-<br />

Just met ‘Lama Gezocht’ meedoet,<br />

vonden we wel spannend. Ik<br />

hoop echt dat hij ‘t wordt, dan<br />

vraag ik z’n handtekening. Iedere<br />

les hadden hij en Saskia een ander<br />

thema bedacht, zoals ‘t Midden<br />

Oosten of ‘t piratenschip. Elke keer<br />

met decor en kleding en dat maakte ‘t<br />

extra fijn om te spelen.”<br />

Myrthe: “Toneelspelen is echt geweldig om te doen.<br />

Je kunt telkens even iemand anders zijn dan jezelf bent.<br />

Ik vind ‘t leuk en ook spannend dat we in de tweede<br />

drama in de lessen krijgen. Je hoopt natuurlijk dat<br />

iedereen in de klas ‘t net zo leuk vindt als jijzelf.”<br />

De samenwerking met ‘t Theresia en ‘t Odulphus heeft<br />

beide scholen goed gedaan. Volgens Myrthe zijn alle<br />

vooroordelen uit de lucht. “Het was keigezellig om met<br />

hen samen te werken. We zijn een heel hechte groep<br />

geworden.” Ook Ineke Jolie is tevreden over het hele<br />

project en ‘t repeteren op ‘t Odulphus: “Het was hier<br />

heel gezellig. Alleen de trappen zijn hier veel te stijl.<br />

Doodeng!"<br />

Loes Duindam, docent drama


MODERNE VREEMDE TALEN<br />

ERK maakt vergelijken taalniveaus verschillende Europese landen mogelijk<br />

Het Europees Referentiekader (ERK) is ontwikkeld door de Raad van Europa ter bevordering van het contact tussen<br />

de burgers van de lidstaten. Het ERK wordt een belangrijk instrument in het talenonderwijs binnen Europa.<br />

Het is een raamwerk met niveaubeschrijvingen van de beheersing van een vreemde taal. Het ERK telt zes niveaus:<br />

A1, A2 (basisgebruiker), B1, B2 (onafhankelijke gebruiker), C1, C2 (vaardige gebruiker).<br />

A1 is het beginniveau. C2 is een niveau dat pas bereikt wordt na een aantal jaren leven en werken in een land<br />

waar de vreemde taal gesproken wordt of na een academische opleiding in de vreemde taal.<br />

De niveaus worden in heel Europa gehanteerd. Dat maakt een vergelijking van de taalniveaus tussen de verschillende<br />

landen mogelijk.<br />

Door te werken met het ERK kwam het ministerie van<br />

onderwijs in Frankrijk tot de conclusie dat het eindniveau<br />

voor Engels op de middelbare scholen in Frankrijk<br />

behoorlijk laag ligt (dat wisten wij natuurlijk al lang).<br />

Het CITO (verantwoordelijk voor de Nederlandse eindexamens)<br />

is momenteel bezig om de eindtermen van<br />

het examenprogramma te ‘vertalen' in niveaus van het<br />

Europees Referentiekader.<br />

Wanneer je wilt weten waar je precies aan moet voldoen<br />

om deze niveaus te halen kun je een kijkje nemen<br />

op www.taalportfolio.nl .<br />

Op www.dialang.org kun je je eigen niveau voor een taal<br />

vaststellen.<br />

TAAL+<br />

Sinds oktober 2006 komen zes docenten van het<br />

Odulphus regelmatig bij elkaar in de taal+ groep.<br />

Het betreft: Henk ter Velde en Niels<br />

Hesselberth voor Duits, Peter Gijsbers en<br />

Cathrine Putters voor Engels en Caecile<br />

van Gorp en Annet Meinen voor Frans.<br />

We werken samen met een vergelijkbare<br />

groep docenten van het Theresialyceum.<br />

In de taal+ groep onderzoeken we hoe de<br />

lessen in het Moderne Vreemde Talenonderwijs<br />

beter afgestemd kunnen worden<br />

op de niveaus van het ERK. De wens van de<br />

taal+ groep is om niveaugroepen te maken die<br />

gebaseerd zijn op de niveaus van het ERK.<br />

Het doet er dan niet zoveel toe of een leerling in 4 havo<br />

zit. Wat er toe doet is welk niveau de leerling voor bijvoorbeeld<br />

Duits aan kan. Dat bepaalt in welke niveaugroep<br />

hij zit. We willen hiermee de leerlingen stimuleren<br />

hun hoogst haalbare niveau te bereiken.<br />

Eenmaal op het juiste niveau zouden we de leerling ook<br />

de mogelijkheid willen bieden zich in te schrijven voor<br />

een speciaal examen ter afsluiting van de gekozen<br />

moderne vreemde taal. Hierbij denken we aan het<br />

behalen van het Camebridgecertificaat, het certificaat<br />

van het Goethe-instituut of het certificaat van Delf<br />

Scolaire.<br />

Naast het ontwikkelen van deze toekomstvisie houden<br />

we ons ook bezig met internationalisering, native-speakers<br />

in de les, lesmateriaal, taalportfolio en het stimuleren<br />

van het lezen van literatuur in een vreemde taal.<br />

DELF SCOLAIRE<br />

Eind januari mocht ik een week lang<br />

op kosten van het Europees platform<br />

een scholing gaan volgen aan<br />

het Centre International d'Etudes<br />

Pédagogiques (CIEP) in Sèvres.<br />

Het doel was examinator worden<br />

voor Delf Scolaire. Samen met twintig<br />

andere docenten Frans uit heel<br />

Nederland, heb ik een week lang een<br />

intensieve training gevolgd in een mooi<br />

gebouw in de nabijheid van Parijs.<br />

maart<br />

2007<br />

21


22<br />

2007<br />

maart<br />

WAT IS DELF?<br />

Delf-examens zijn de officiële Franse taalexamens die<br />

overal ter wereld afgenomen worden en die leiden tot<br />

een diploma waarmee je jouw mate van taalbeheersing<br />

kunt aantonen. Delf staat voor Diplôme d'Etudes en<br />

Langue Française. Delf-examens bestaan op vier verschillende<br />

niveaus van het Europees Referentie Kader:<br />

A1, A2, B1 en B2. Voor de hogere niveaus (C1 en C2)<br />

bestaan Dalf-examens (Diplôme Approfondi de Langue<br />

Française).<br />

Sinds 2005 bestaat de mogelijkheid om middelbare<br />

schoolleerlingen te laten deelnemen aan een Delf-examen:<br />

Delf Scolaire. De inhoud (niet het niveau) van het<br />

toetsmateriaal is bij Delf Scolaire aangepast aan de<br />

belevingswereld van de doelgroep. In samenspraak met<br />

de leerling bepaalt de docent op welk niveau de leerling<br />

TALENT GEZOCHT<br />

Talent gezocht voor www.ckv1.net<br />

“U heeft niet echt veel kaas gegeten van het bouwen<br />

van een site.” Zo begon het eerste e-mailcontact tussen<br />

Jiri van Bergen en mij. Ik reageerde vrij neutraal<br />

met: Hoezo? En toen liet Jiri mij kijken naar de broncode<br />

van een pagina. Daar zag ik dat één pagina van mij<br />

in code wel dertig pagina's besloeg. Vandaar dat het<br />

nogal even duurde voor een pagina geladen was.<br />

Zo is het begonnen, van teen kwam tander en de hele<br />

zomer van 2005 hebben Jiri en ik de ckv 1-site in<br />

elkaar ge-msn'd. Ik kwam met wensen, Jiri kwam met<br />

oplossingen.<br />

In schooljaar 2004–2005 moest ik nog 4800 ckv 1mailtjes<br />

van leerlingen (soms op één dag wel vijftig)<br />

beantwoorden. Daarna nog maar een stuk of honderd<br />

per jaar: Jiri bedankt.<br />

MODERNE VREEMDE TALEN<br />

examen doet. Bij een Delf-examen worden de vier taalvaardigheden<br />

getoetst: leesvaardigheid, luistervaardigheid,<br />

spreekvaardigheid en schrijfvaardigheid.<br />

Om zich voor te bereiden op een Delf Scolaire-examen<br />

is het belangrijk dat leerlingen oefenen met Franstalig<br />

materiaal, de examenopgaven zijn namelijk geheel in<br />

het Frans gesteld.<br />

In mei mag ik de eerste examens afnemen. Het is de<br />

bedoeling dat volgend schooljaar de eerste lichting<br />

Odulphusleerlingen deel gaat nemen aan het Delf<br />

Scolaire-examen. Deze leerlingen (havo 4) zijn dit<br />

schooljaar begonnen met een Franstalige methode.<br />

Annet Meinen, docent Frans<br />

Op de volgende bladzijde beschrijft Jiri hoe hij het sitewerk<br />

ervaart in zijn oproep voor een vervanger. Wat<br />

niet onvermeld mag blijven, is dat je naast de genoemde<br />

voordeeltjes erg handig wordt in het bouwen van<br />

een php-site. Bij informatica levert dat studiepunten op<br />

en de afgelopen zomer heeft Jiri een zeer lucratief bijbaantje<br />

gehad door eenzelfde site te bouwen voor een<br />

school in Zuid-Holland. En dat was (zeer goed) betaald<br />

werk.<br />

Overigens komt deze oproep in het OdulphusNieuws<br />

omdat leerlingen die dit werk aankunnen vaak een zetje<br />

van ouders kunnen gebruiken om de stap te wagen.<br />

Dus ouders, een vriendelijk zetje graag, richting<br />

www.ckv1.net/webmaster<br />

Michel Pijpers, docent drama, ckv 1


TALENT GEZOCHT maart<br />

W AAROM CKV 1 NIET ZONDER WEBMASTER KAN……..<br />

SINDS WE TWEE JAAR TERUG DE NIEUWE CKV 1 WEBSITE KREGEN (WWW.CKV1.NET) IS HET VOOR DE MEESTE LEER-<br />

LINGEN AL GEEN NIEUWTJE MEER. EVEN EEN ACTIVITEIT UITZOEKEN, INSCHRIJVEN EN DAN MAAR WACHTEN TOT JE EEN<br />

HERINNERINGSMAIL KRIJGT DAT DE ACTIVITEIT DE KOMENDE WOENSDAG IS. DE WEBSITE WERKT DUS GOED. WAAROM<br />

HEBBEN WE DAN NOG EEN WEBMASTER NODIG VOOR 'ONDERHOUD'?<br />

DIE HEBBEN WE NODIG OMDAT MENEER PIJPERS, DE BEDENKER VAN DEZE OPZET, NIET STIL ZIT EN ZELF GRAAG EXPERIMEN-<br />

TEERT MET DE DINGEN DIE INTERNET TE BIEDEN HEEFT. HIJ VERZORGT ZELF DE INHOUD VAN DE HOOFDPAGINA, DE REST<br />

WORDT AUTOMATISCH DOOR DE SITE ZELF GEMAAKT. DAAR KAN NIET VEEL MEE MIS GAAN, ZOU JE ZEGGEN, MAAR MENEER<br />

PIJPERS WIL NOG WEL EENS AAN MEER DINGEN KOMEN DAN ALLEEN HET GEDEELTE DAT HIJ MOEST AANPASSEN! IK, DE HUI-<br />

DIGE WEBMASTER, HEB AL VAAK NACHTELIJKE UURTJES GEMAAKT OMDAT MENEER PIJPERS 'EVEN' WAT VERANDERD HAD.<br />

MAAR DE VOORDELEN VAN ALTIJD ALS EERSTE DE LEUKSTE ACTIVITEITEN HEBBEN, EN KUNNEN ZIEN WIE ZICH WAARVOOR<br />

HEEFT INGESCHREVEN, KUNNEN DAAR MAKKELIJK TEGENOP.<br />

OOK AL HEB IK DE SITE AL TWEE KEER VANAF DE GROND OPNIEUW OPGEBOUWD OM HEM KLAAR TE MAKEN VOOR DE TOE-<br />

KOMST, MENEER PIJPERS HEEFT ALTIJD NIEUWE DINGEN DIE HIJ GRAAG IN DE SITE ZOU ZIEN. ALS WEBMASTER WIL JE HET<br />

MENEER PIJPERS MET DE NIEUWSTE SNUFJES NATUURLIJK ZO MAKKELIJK MOGELIJK MAKEN!<br />

OP DIT MOMENT DOE IK AL DIE DINGEN MET PLEZIER, HET PROBLEEM IS ALLEEN DAT IK IN 6 VWO ZIT EN VOLGEND<br />

SCHOOLJAAR NAAR DE UNIVERSITEIT GA. OM TE ZORGEN DAT ER TOCH NOG IEMAND IS DIE MENEER PIJPERS BIJ KAN STAAN<br />

IN 'MOEILIJKE TIJDEN', ZOEKEN WE EEN NIEUWE WEBMASTER!<br />

OM TE ZORGEN DAT ER VOLGEND JAAR ROND DEZE TIJD NIET WEER EEN NIEUWE WEBMASTER GEZOCHT HOEFT TE WORDEN,<br />

VINDEN WE HET LIEFST IEMAND UIT DE 3E OF4E KLAS. IEMAND DIE MINIMAAL BEKEND IS MET DE PROGRAMMEERTALEN<br />

PHP EN SQL, EN DIE MET DIE KENNIS HET MENEER PIJPERS OOK ZO MAKKELIJK MOGELIJK WIL MAKEN. PER JAAR IS HET<br />

NIET VEEL WERK, SOMS ZAL EEN AANPASSING OF PROBLEEM EEN PAAR UUR VAN JE TIJD VRAGEN, MAAR DAT KOMT ZELDEN<br />

VOOR. DE WEBSITE IS VANAF DEZE 3E VERSIE HEEL MAKKELIJK UIT TE BREIDEN, WAARDOOR DE BENODIGDE HOEVEELHEID<br />

WERK MINIMAAL IS.<br />

WAT JE ERVOOR TERUGKRIJGT? JE HEBT ALS EERSTE WEET VAN NIEUWE ACTIVITEITEN, JE<br />

HEBT INZICHT IN ALLE ACTIVITEITEN, DE EEUWIGE ROEM VAN MENEER PIJPERS (LEES: CKV 1<br />

VOORDEELTJES) EN JE HEBT EEN WEBSERVER MET ALLES EROP EN ERAAN TOT JE BESCHIKKING.<br />

VOOR DE PRECIEZE OMSCHRIJVING ZIE: CKV1.NET/WEBMASTER<br />

JIRI VAN BERGEN, WEBMASTER CKV 1WEBSITE<br />

Tot slot ook een kleine service die ik verleen aan Jiri: ik controleer zijn spelling. Zie je de spelfout niet die hij op /webmaster<br />

heeft staan, dan héb je ook wat aan dat extraatje. ;-) M.P.<br />

2007<br />

23


24<br />

2007<br />

maart<br />

Nu ook filosofie op het havo<br />

Maar wat houdt het vak nou precies in? Want een aantal<br />

leerlingen op het havo heeft zich al opgegeven, maar<br />

wat kunnen ze verwachten?<br />

FILOSOFIE<br />

Sandy Breeveld – prachtig zo opgesteld door Laureen Peskens – heeft op de Open Avond bijna drie uur lang De<br />

Denker van Rodin gespeeld. Inderdaad: bij het vak filosofie wordt gedacht, gedacht en nog eens gedacht.<br />

De afgelopen dagen heb ik voorlichting gegeven in o.a. de derde klassen havo en uitgelegd wat het vak precies<br />

inhoudt. Naast praktische gegevens – havisten zijn praktisch ingesteld – als hoeveel uren les en wat moet je er<br />

toch mee (je krijgt drie uren filosofie op 4 havo en bij steeds meer HBO-opleidingen wordt uitgebreid aandacht<br />

besteed aan het vak filosofie), heb ik een voorbeeldles gegeven.<br />

De belangstelling voor filosofie is groter dan ooit.<br />

Hoewel het lang heeft geduurd en landen als Frankrijk,<br />

Duitsland en Engeland ons land zijn voorgegaan in het<br />

geven van filosofie op de middelbare school, wordt het


FILOSOFIE<br />

vak op steeds meer scholen gegeven en is het op vrijwel<br />

elke vervolgopleiding een verplicht onderdeel van de<br />

studie. Blijkbaar is in onze maatschappij de filosofische<br />

analyse van groot belang. Heel concreet blijkt het ook<br />

dat filosofische onderwerpen steeds vaker in de media<br />

worden besproken. Ethische discussies, zoals over normen<br />

en waarden, genetische manipulatie, euthanasie<br />

en het wetenschappelijke gebruik van menselijke<br />

embryo’s zijn aan de orde van de dag. Wijsgerige antropologische<br />

en wetenschapsfilosofische onderwerpen<br />

worden regelmatig in de kranten besproken. De flinke<br />

populariteit van het vak blijkt ook uit het feit dat het tijdschrift<br />

‘Filosofie Magazine’ inmiddels zo’n zeventienduizend<br />

abonnees heeft, terwijl het boek ‘De wereld van<br />

Sofie’ van Jostein Gaarder een bestseller is geworden.<br />

In navolging van de museum- en poëzienacht vindt er<br />

jaarlijks ook een nacht van de filosofie plaats. Kortom:<br />

filosofie is hot.<br />

We zouden geen filosofen zijn, als we niet wilden weten<br />

waarom filosofie dan zo hot is. Een van de oorzaken is<br />

dat de moderne maatschappij steeds complexer wordt<br />

en we dagelijks worden overspoeld met vaak tegenstrijdige<br />

informatie over de meest uiteenlopende onderwerpen.<br />

Hoe vormen we uit die onuitputtelijke stroom gegevens<br />

een persoonlijke en verantwoorde mening, of hoe<br />

ordenen we die informatie zonder gek te worden?<br />

BEZONNEN NADENKEN<br />

Filosofie is het bezonnen nadenken zonder direct te oordelen<br />

en het problematiseren en bekritiseren van allerlei<br />

vormen van dogmatisme. Filosofie staat dan ook op<br />

gespannen voet met het denken dat zich tevreden stelt<br />

met pragmatische oplossingen die op korte termijn<br />

werken, maar op langere termijn slechts ellende veroorzaken.<br />

Hoewel we de werkelijkheid en onze plaats<br />

daarbinnen meestal als onproblematisch ervaren,<br />

denkt filosofie hierover kritisch en beargumenteerd na.<br />

“Is dat wel écht zo?”, vraagt de filosoof voortdurend bij<br />

alles wat hij ziet. Dit maakt de filosoof tot een lastig<br />

type, een lastige léérling ook! Zij of hij stelt voortdurend<br />

het fundament waarop ons leven en samenleven lijkt te<br />

rusten, ter discussie en laat zien dat het fundament<br />

geen fundament is, maar eerder een moeras. En wie<br />

wil nu zijn huis op drijfzand bouwen? Filosofen menen<br />

dat mensen niet kunnen leven van brood alleen.<br />

Wanneer een mens te eten heeft, en een dak boven zijn<br />

hoofd, zal hij bij zichzelf nog steeds verwondering aantreffen<br />

over dat de wereld er is, en dat hij er is zoals hij<br />

er is. Die verwondering kan overgaan. We raken of zijn<br />

gewend aan de wereld en ons leven, en we neigen er<br />

dan toe veel voor zoete koek aan te nemen. We ervaren<br />

de dingen en onszelf dan als vanzelfsprekend en<br />

onproblematisch. Zo is het voor veel mensen vanzelfsprekend<br />

dat er een wereld is en dat we die voor een<br />

groot deel kennen, dat bepaalde uitspraken waar of<br />

onwaar zijn, dat onze democratische samenleving de<br />

meest rechtvaardige samenleving is, dat er omstandigheden<br />

zijn waaronder je het leven van een mens mag of<br />

zelfs moet beëindigen, dat God bestaat, of juist niet, etc.<br />

De verwondering is dan verdrongen door gewoonte en<br />

gangbare meningen.<br />

Alle leerlingen heb ik als denkoefening het zinnetje in<br />

het grijze kadertje gegeven: het aardige is dat het antwoord<br />

‘ja’ uiteraard positief is, maar het antwoord ‘nee’<br />

ook! Het aardigste is dat je voor het eerste deel ook<br />

kunt invullen ‘als ik je zou vragen om verhoging van mijn<br />

zakgeld...’: ook dan kom je er altijd goed van af!<br />

ALS IK JE ZOU VRAGEN OF JE NU OVERWEEGT<br />

FILOSOFIE TE GAAN VOLGEN,<br />

ZOU DAN JE ANTWOORD HETZELFDE ZIJN ALS OP<br />

DEZE VRAAG?<br />

Nu zowel op het vwo als op het havo filosofie gegeven<br />

zal gaan worden, is het St.-Odulphus weer een beetje<br />

een ‘completere school’!<br />

J. Verweij, docent filosofie<br />

maart<br />

2007<br />

25


26<br />

2007<br />

maart<br />

Herziening Tweede Fase op Odulphus<br />

De Herziening Tweede Fase heeft verregaande consequenties<br />

voor de leerlingen die volgend jaar naar klas 4<br />

gaan. De mogelijkheden voor de scholen om de leerlingen<br />

te laten kiezen, worden enorm verruimd. Tot nu toe<br />

moesten leerlingen lessen volgen in het zogenaamde<br />

Algemene Deel, een profiel (een cluster van een aantal<br />

verwante vakken) kiezen en een extra vak kiezen.<br />

Omdat ze maar één vak hoefden te kiezen naast hun<br />

profiel, konden we het op onze school zo organiseren<br />

dat alle leerlingen in profielklassen zaten. Dat betekende<br />

dat ze ongeveer 80% van alle lessen in dezelfde<br />

groep hadden. Dat had voor- en nadelen. Voor de organisatie<br />

waren de voordelen groot: het roosteren was<br />

relatief eenvoudig omdat veel leerlingen dezelfde lessenpakketten<br />

hadden. Voor de leerlingen was het een<br />

voordeel dat het klassenverband voor een groot deel in<br />

stand kon blijven; voor een enkele klas was dat overigens<br />

ook een enorm nadeel. Docenten konden hun lessen<br />

toespitsen op hun publiek dat redelijk homogeen<br />

van samenstelling was vanwege de gekozen richting. Je<br />

kon de zaak kleinschalig organiseren. Het maken van<br />

profielklassen was een keuze van de school, die we<br />

alleen konden maken omdat we een grote school zijn<br />

met een grote vwo-afdeling.<br />

MERKWAARDIG<br />

Er waren ook merkwaardige situaties. Zo moesten de<br />

vwo-leerlingen wel twee moderne vreemde talen naast<br />

Engels doen; ze hoefden slechts te kunnen lezen en niet<br />

te kunnen spreken, schrijven en luisteren. Voor de<br />

havoleerlingen gold dat voor één taal. Ook voor andere<br />

vakken moesten ze soms slechts een deel doen:<br />

natuurkunde in het profiel NT was anders dan in het<br />

profiel NG.<br />

TWEEDE FASE<br />

Terwijl voor- en tegenstanders van het zgn. nieuwe leren in de media alle aandacht krijgen, zijn scholen bezig met<br />

het vinden van oplossingen voor de problemen die voortvloeien uit de Herziening Tweede Fase. En daarover vind<br />

je in de media nauwelijks iets terug terwijl deze ontwikkeling veel tijd en energie kost, meer dan discussie over<br />

wel/geen ‘nieuwe leren’ in die ongenuanceerde en gepolariseerde vorm die we in de kranten terugvinden.<br />

Vanaf volgend jaar wordt dat anders. Leerlingen moeten<br />

in het zgn. Algemeen Deel op het vwo al een keuze<br />

maken tussen Frans of Duits. Ze moeten wel alle vaardigheden<br />

doen.<br />

Op havo hoeven ze naast Engels geen andere taal meer<br />

te kiezen. De profielen gaan allemaal uit vier vakken<br />

bestaan, waarvan er één (of twee in CM) gekozen kunnen<br />

worden uit het schoolaanbod. Daarnaast moeten<br />

ze een extra vak kiezen.<br />

Vwo-leerlingen moeten in het Algemeen deel ook kiezen<br />

uit ckv of kcv. Kortom: elke leerling moet aan het einde<br />

van de derde klas vier tot zes keuzes maken uit het aanbod<br />

van de school (en dat is bij ons erg ruim).<br />

Sommigen zullen dat als een voordeel beschouwen<br />

omdat de leerling meer vakken kan doen die hem interesseren.<br />

Anderen zullen het als een nadeel beschouwen<br />

omdat leerlingen aan het einde van klas 3 wellicht<br />

niet zulke verstrekkende keuzes kunnen maken en<br />

omdat leerlingen straks weer met heel verschillende<br />

achtergronden moeten starten in het vervolgonderwijs.<br />

PROBLEMEN<br />

Voor de school zijn er grote organisatorische problemen:<br />

profielklassen kunnen niet meer worden gerealiseerd.<br />

Of we dat wel hadden gewild, is niet meer relevant.<br />

Er moet dus weer ‘geclusterd’ worden. Dat houdt<br />

in dat alle leerlingen met hun verschillende vakkenpakketten<br />

in de computer worden gestopt, die er vervolgens<br />

een indeling van de leerlingen in lessen van moet<br />

maken. Je bent de grip op de samenstelling van de<br />

groepen kwijt. Leerlingen kunnen bij elk vak in een andere<br />

groep terecht komen, hetgeen het idee van grootschaligheid<br />

doet toenemen. Docenten kunnen minder<br />

gemakkelijk met collega’s overleggen over leerlingen,


TWEEDE FASE<br />

rapportvergaderingen in traditionele stijl kunnen niet<br />

meer plaatsvinden (er zijn immers geen klassen meer)<br />

en mentoren kunnen niet meer aan een klas worden<br />

verbonden.<br />

Ook worden de lessentabellen aangepast. Voor sommige<br />

vakken komen er meer uren, voor andere minder.<br />

Voor sommige vakken komt er een ander examenprogramma,<br />

voor anderen blijft het hetzelfde. Nieuwe<br />

schoolboeken zijn het gevolg. Docenten moeten andere<br />

jaarplanningen gaan maken, Programma’s van<br />

Toetsing en Afsluiting moeten herschreven worden. In<br />

al deze activiteiten gaan veel uren zitten die dus niet<br />

besteed worden aan een zwart/witdiscussie over<br />

wel/geen ‘nieuwe leren’.<br />

BESTAANSRECHT<br />

Dat betekent niet dat er niet gediscussieerd wordt over<br />

didactiek.<br />

Docenten uit de onderbouw worden momenteel<br />

geschoold in activerende didactiek (hoe betrek je leerlingen<br />

actiever bij de les). Ze zijn bezig met het opzetten<br />

van projecten in klas 1 i.p.v. de proefwerkweek. Doel van<br />

GESCHIEDENIS<br />

Holocaust Memorial Day<br />

deze projecten is leerlingen vakoverstijgend bezig te<br />

laten zijn en kennis te laten maken met andere vaardigheden<br />

dan die waarmee ze in de les meestal in aa<strong>nr</strong>aking<br />

komen.<br />

In de bovenbouw discussiëren we over dezelfde problemen.<br />

We praten ook over de effecten van een ruime<br />

herkansingsregeling op het (uitstel-)gedrag van leerlingen<br />

en over de vraag hoe het werken met portfolio’s de<br />

leerlingen kan stimuleren, regelmatiger aan het werk te<br />

krijgen. En over de rol van internationalisering in het<br />

onderwijs.<br />

In haar plannen voor de vernieuwingen in boven- en<br />

onderbouw maakt Odulphus dus geen radicale keuze<br />

tussen het oude en het nieuwe leren. Zo’n keuze zou<br />

dwaas zijn voor een school als de onze. Traditionele<br />

onderwijsvormen hebben, overigens alleen als je er kritisch<br />

naar durft kijken en daarnaast ook nieuwe vormen<br />

durft uit proberen, beslist bestaansrecht. Ik zou dan<br />

ook liever over onderwijsontwikkeling praten dan over<br />

onderwijsvernieuwing.<br />

En daar zijn we volop mee bezig.<br />

Cor Luijsterburg, co<strong>nr</strong>ector<br />

In de jaren dat het clubblad van de Vereniging Ons Middelbaar Onderwijs – Omologie – nog een leesbaar periodiek<br />

was met informatieve bijdragen over het onderwijs in het algemeen en de lespraktijk op middelbare scholen<br />

in het bijzonder, brak ik daarin al eens een lans voor les op locatie. Voor sommige onderwerpen is het klaslokaal<br />

nu eenmaal niet de meest geschikte plaats van handeling. Een docent kan een half uur lang alle registers opentrekken<br />

om de leerlingen een indruk te geven van de werkomstandigheden in de negentiende-eeuwse fabrieken.<br />

Maar als in de fabriekshal in het Nederlands Textielmuseum gedurende een halve minuut alle machines op volle<br />

kracht werken, dan maakt de oorverdovende herrie een diepere (en meer blijvende) indruk dan alle gruwelijke<br />

citaten uit Friedrich Engels’ aanklacht uit 1845 (De toestand van de arbeidersklasse in Engeland) kunnen<br />

bewerkstelligen.<br />

maart<br />

2007<br />

27


28<br />

2007<br />

maart<br />

Er is één onderwerp dat zich bij uitstek leent voor een<br />

behandeling buiten het klaslokaal: de jodenvervolging.<br />

Scholen in Noord-Brabant kunnen voor dit doel niet<br />

alleen terecht in Kamp Vught, maar ook in het<br />

Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum in Overloon. Op<br />

beide locaties wordt de bezoeker de boodschap meegegeven:<br />

dit nooit meer. Lange tijd hebben historici en<br />

politici het vertrouwen gehad dat het lezen van het dagboek<br />

van Anne Frank en het tonen van de hemeltergende<br />

foto’s en filmbeelden van de vernietigingskampen<br />

overtuigend genoeg waren om de mensheid niet in een<br />

herhaling van deze fout te laten vervallen. Inmiddels<br />

weten we dat dit een te optimistische inschatting is<br />

geweest. Ook na 1945 zijn er nog genoeg voorbeelden<br />

geweest van grootschalige en meedogenloze pogingen<br />

om hele bevolkingsgroepen uit te roeien. De enige ‘overtreding’<br />

die deze mannen, vrouwen en kinderen hadden<br />

begaan, was dat ze vanaf hun geboorte tot deze bevolkingsgroep<br />

behoorden. Wat in Cambodja onder het<br />

bewind van Pol Pot gebeurde, is in het collectieve<br />

geheugen ver weggezakt, maar de slachtingen in<br />

Burundi en Rwanda (met de stammenstrijd tussen de<br />

Hutu’s en Tutsi’s), het optreden van de Serviërs in<br />

Srebrenica en wat vandaag de dag in Darfur gebeurt, is<br />

van een vergelijkbare orde als de gebeurtenissen in de<br />

periode 1933–1945 in het Derde Rijk.<br />

Om die reden heeft de toenmalige secretaris-generaal<br />

van de Verenigde Naties, Kofi Annan, in 2005 opgeroepen<br />

om voortaan 27 januari wereldwijd een vaste<br />

plaats op de evenementenkalander toe te kennen. Op<br />

de dag waarop in 1945 het vernietigingskamp<br />

Auschwitz door de troepen van de Sovjet-Unie bevrijd<br />

werd, moet wereldwijd de Holocaust en Genocide herdacht<br />

worden. In Nederland heeft het aan de Universiteit<br />

van Amsterdam gelieerde Centrum voor<br />

Holocaust en Genocide Studies deze handschoen opgepakt.<br />

Op 26 januari j.l. organiseerde zij voor de tweede<br />

keer een Holocaust Memorial Day. Het St.-<strong>Odulphuslyceum</strong><br />

werd voor de tweede opeenvolgende keer uitgenodigd<br />

om met een delegatie leerlingen aan deze dag<br />

deel te nemen. Een selectieve oproep in een paar klas-<br />

GESCHIEDENIS<br />

sen leverde al zo veel belangstellenden op dat de helft<br />

van hen teleurgesteld moest worden.<br />

MUISSTIL<br />

Zo stonden op vrijdagmorgen twintig leerlingen in de<br />

stationshal van het Tilburgse station klaar om naar<br />

Amsterdam af te reizen. Voor de meeste was het een<br />

weerzien met hun vroegere geschiedenisdocente,<br />

mevr. Maria van Haperen, die onder andere als educatief<br />

medewerkster aan het hiervoor genoemde<br />

Centrum is verbonden.<br />

Als verantwoordelijke voor de samenstelling van een vol<br />

en gevarieerd programma, opende Van Haperen de<br />

studiedag in een bomvolle collegezaal in Amsterdam.<br />

Zij heeft zich ontwikkeld tot een specialist op het gebied<br />

van genocide en laat geen gelegenheid onbenut om aan<br />

iedereen – maar via ‘haar’ schoolboek Sfinx middelbare<br />

scholieren in het bijzonder – te vertellen dat de jodenvervolging<br />

niet iets is dat specifiek bij de periode<br />

1933–1945 of bij Duitsland hoorde, maar dat het<br />

fenomeen veel algemener is. “Altijd en overal hebben<br />

zich zulke excessen voorgedaan”, hield zij de driehonderd<br />

toehoorders voor. “En”, vervolgde ze enigszins pessimistisch,<br />

“ook na Darfur zal er een nieuwe genocide<br />

volgen”.<br />

Informatie verstrekken om daarmee bewustwording te<br />

kweken, dat is het grote doel achter dit soort studiedagen.<br />

Het liefst op een plek die indruk maakt: het vorig<br />

jaar werd de Holocaust Memorial Day voor een deel<br />

gehouden in de Hollandse Schouwburg, de verzamelplaats<br />

van opgepakte Amsterdamse joden, voordat ze<br />

naar doorgangskampen werden gestuurd, van waaruit<br />

ze een enkele reis vernietigingskamp kregen.<br />

En zo lang als het mogelijk is, moet het spits worden<br />

afgebeten door een overlevende van een van de kampen.<br />

Op dit moment zijn er nog vier Nederlandssprekenden<br />

die daar fysiek en psychisch toe in staat zijn; die<br />

spoeling wordt dus dun. De 79-jarige Ernst Verduin<br />

sprak over zijn verblijf in Auschwitz en Buchenwald.


GESCHIEDENIS maart<br />

Toen hij het voorval vertelde dat uiteindelijk zijn leven<br />

redde, was het in de met driehonderd leerlingen gevulde<br />

collegezaal muisstil. Het moet raar lopen als de aanwezigen<br />

dit tijdens de rest van hun leven nog zullen vergeten.<br />

In een zestal workshops konden de deelnemers aan<br />

deze herdenkingsdag nog uitgebreid in discussie met<br />

deskundigen of anderen die van zeer nabij met meer<br />

recente voorbeelden van genocide te maken hebben<br />

gehad. Aan het eind van de dag – maar toen waren de<br />

meeste Odulphianen al weer op weg naar het Amsterdamse<br />

Centraal Station – sprak de Amsterdamse wet-<br />

G LASHELDER<br />

LEERLINGEN VAN 5 HAVO EN 6 VWO ZIJN BEZIG AAN HUN PRAKTI-<br />

SCHE OPDRACHT VOOR HET VAK MANAGEMENT EN ORGANISATIE.<br />

HUN DOCENT DE HEER VAN DER BURGHT HAALT HIERTOE – ZOALS<br />

HET EEN ECHTE NETWERKER BETAAMT – JAARLIJKS ZIJN CONTAC-<br />

TEN AAN MET DHR. J. HOMMEL, DIRECTEUR VAN INTERPOLIS.<br />

TIJDENS EEN EERSTE SESSIE IN JANUARI HEEFT DHR. HOMMEL OP<br />

SCHOOL EEN COLLEGE GEGEVEN OVER DE VERZEKERINGSWERELD IN<br />

HET ALGEMEEN EN INTERPOLIS IN HET BIJZONDER. TEVENS LEGDE<br />

HIJ DE BEDOELING VAN DE PRAKTISCHE OPDRACHT UIT.<br />

OP 7 FEBRUARI BRACHTEN DE LEERLINGEN EEN TEGENBEZOEK AAN<br />

HET INTERPOLISGEBOUW. DHR. HOMMEL VERZORGDE EEN POWER-<br />

POINTPRESENTATIE OVER DE BEDRIJFSFILOSOFIE VAN INTERPOLIS.<br />

HIJ LIET ZIEN DAT GLASHELDER EN VERTROUWEN TWEE CONCEP-<br />

TEN ZIJN DIE NIET ALLEEN CENTRAAL STAAN IN DE BEDRIJFSFILOSO-<br />

FIE VAN INTERPOLIS, MAAR OOK TOT IN DETAIL EN CONSISTENT VER-<br />

TAALD ZIJN IN HET GEBOUW.<br />

NA EEN UITGEBREIDE RONDLEIDING VROEG HIJ DE LEERLINGEN WIE<br />

EVENTUEEL LATER EEN CARRIÈRE BIJ INTERPOLIS WEL ZAG ZITTEN.<br />

VELE VINGERS GINGEN DE LUCHT IN. HIDDE VAN DE GIESSEN (5M)<br />

ZEI ECHTER HEEL EERLIJK DAT HET NIETS VOOR HEM WAS.<br />

NADAT DHR. HOMMEL DE LEERLINGEN NOG EENS FIJNTJES OP HET<br />

HART DRUKTE OM NIET ALLE OPDRACHTEN OP HET ALLERLAATSTE<br />

MOMENT PER E-MAIL BIJ HEM IN TE LEVEREN, VERLIETEN ZIJ ALLEN,<br />

EEN BIJZONDERE ERVARING RIJKER, HET PAND.<br />

KAATJE KLUITMANS (5K) EN MATHIJS HOMMEL (5M)<br />

AAN HET BEGIN VAN EEN GLANSRIJKE CARRIÈRE? ><br />

houder van Onderwijs Ahmed Aboutaleb (nu staatssecretaris<br />

van Sociale Zaken) een slotwoord. Hij richtte<br />

zich speciaal tot de groep Marokkaanse jongeren, die<br />

doelgericht waren uitgenodigd en in groten getale aanwezig<br />

waren, met een oproep tot tolerantie tegenover<br />

andersdenkenden. Aan de lichaamstaal viel echter af te<br />

lezen dat er ook in de toekomst nog een grote kloof<br />

dreigt tussen de voorgeschreven orde en de geleefde<br />

praktijk.<br />

Cor van der Heijden, docent geschiedenis<br />

2007<br />

29


30<br />

2007<br />

maart<br />

Dit domein biedt kansen om leerlingen van het St.-<br />

<strong>Odulphuslyceum</strong> nader kennis te laten maken met de<br />

spelonken van het Nederlandse strafrecht. Spelonken?<br />

Denk in dit verband aan de veroordeelde fiscaal jurist<br />

Ernest Louwes. Of hij echt onschuldig is aan de moord<br />

op de weduwe in september 1999 weet ik niet. Wel dat<br />

het Openbaar Ministerie op zijn zachtst gezegd slordig<br />

te werk is gegaan. Of wat te denken van de zaak Nienke<br />

Kleiss waarbij Kees B. wordt veroordeeld (ook in hoger<br />

beroep) tot 18 jaar celstraf plus TBS met dwangverpleging<br />

voor de moord op het tienjarige meisje uit<br />

Schiedam in juni 2000. In 2005 wordt Kees B. alsnog<br />

vrijgesproken. Het zal je maar gebeuren.<br />

Of het verhaal van Renee. Drie jaar de gevangenis<br />

indraaien voor medeplichtigheid aan moord. Terwijl je<br />

eigenlijk van toeten nog blazen weet. Geweldig voor<br />

Renee dat ze onlangs is uitgeroepen tot Brabander van<br />

het Jaar. Maar Renee heeft het gevoel dat ze levenslang<br />

heeft gekregen. Want deze vrouw met een gymnasiale<br />

achtergrond heeft nooit meer een baan gekregen<br />

die bij haar opleiding en haar capaciteiten past.<br />

Gestigmatiseerd voor het leven. Gelukkig kan ze haar<br />

verhaal kwijt op het Odulphus.<br />

Gebeurt dit echt in de rechtsstaat Nederland? Helaas<br />

wel. Het is daarom van belang dat leerlingen van onze<br />

school een kritische houding ontwikkelen ten aanzien<br />

van actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen.<br />

Leerlingen die maatschappijleer2 (maatschappijwetenschappen)<br />

hebben gekozen in 5-havo en 5-vwo<br />

krijgen de unieke gelegenheid om een kijkje te nemen in<br />

het functioneren van de Nederlandse rechtsstaat. In<br />

MAATSCHAPPIJLEER<br />

Recht & Straf, ofwel wat je altijd al had willen weten en nooit durfde vragen …<br />

Hoewel de meeste vormen van criminaliteit in de afgelopen tien jaar zijn afgenomen, neemt de belangstelling voor<br />

vermogensdelicten, geweldsdelicten en zedendelicten in de media niet af. Integendeel. Op de tv, maar ook in de<br />

dagbladen en weekbladen is criminaliteit als journalistiek ge<strong>nr</strong>e steeds nadrukkelijker aanwezig. Moet een vak als<br />

maatschappijleer dan ook nog aandacht besteden aan criminaliteit? Het antwoord luidt nadrukkelijk bevestigend.<br />

Het (eind)examendomein Criminaliteit en Strafrecht is feitelijk een inleiding Strafrecht. Vanaf eind augustus tot<br />

eind oktober worden de leerlingen in de 5e klas (die maatschappijleer als eindexamenvak hebben gekozen) voorbereid<br />

op een pittig proefwerk.<br />

NANCY: “IK ZIT HIER NU TWEE MAANDEN EN IK MOET ER<br />

NOG ACHT. IK HEB DRUGS GESMOKKELD VAN CURAÇAO<br />

NAAR NEDERLAND. DAT IS ERG STOM NATUURLIJK, MAAR<br />

IK HAD HET GELD NODIG VOOR M’N KINDEREN, DIE ZIJN<br />

HEEL ERG DUUR. DUS TOEN HEB IK HET GEDAAN.”<br />

december bezochten leerlingen de rechtbank in ‘s-<br />

Hertogenbosch. De vwo-leerlingen bezochten de<br />

Koepelgevangenis in Breda. De havo-leerlingen brachten<br />

een bezoek aan de Jeugdgevangenis Den Heij-<br />

Acker in Vught.<br />

CONGRES<br />

Leerlingen werden op dinsdag 23 januari vanaf 8.30<br />

uur ondergedompeld in de wereld van politie, Openbaar<br />

Ministerie, reclassering, advocatuur en het gevangeniswezen<br />

middels een congres op het Odulphus. Alle reguliere<br />

lessen die zestig leerlingen die dag hebben, vallen


MAATSCHAPPIJLEER maart<br />

uit. Sorry, mevrouw de minister! Gastsprekers vertellen<br />

(aan maximaal twaalf leerlingen per workshop) vanuit<br />

hun eigen professionaliteit en invalshoek wat de taken<br />

van de reclassering zijn. Hoe de politie boeven vangt.<br />

Welke bevoegdheden het Openbaar Ministerie heeft.<br />

Waarom het toch mogelijk is om wapens en drugs de<br />

gevangenis in te smokkelen. Leerlingen luisteren en<br />

stellen vragen.<br />

Vanaf 13.30 uur verzamelen alle leerlingen zich voor<br />

een plenair debat in lokaal 154.<br />

Prof. Dr. A.M. van Kalmthout leidt de discussie. Collega<br />

Erik Cardinaals heeft de door leerlingen geformuleerde<br />

stellingen zorgvuldig en overzichtelijk op papier gezet.<br />

Handig voor de leerlingen. Bovendien worden de gastsprekers<br />

geprikkeld om de stelling te omarmen, dan<br />

wel te ontkrachten. Opvallend was dat niemand van de<br />

aanwezige gastsprekers voorstander bleek te zijn van<br />

een invoering van minimumstraffen (= minimale straf<br />

van bijvoorbeeld X maanden gevangenisstraf als het<br />

misdrijf wettig en overtuigend bewezen wordt geacht).<br />

ONDER DE INDRUK<br />

In de verslagen die de leerlingen hebben gemaakt, blijkt<br />

keer op keer dat de 5e klassers onder de indruk zijn van<br />

de praktische opdracht. En toegegeven, als je als 16- of<br />

17-jarige ziet hoe volwassenen door de officier van justitie<br />

of door de rechter worden aangepakt in de rechtszaal,<br />

dan heeft dat impact. Als je door een streng<br />

bewaakte (jeugd)gevangenis loopt dan word je aan het<br />

denken gezet. Als je met vrouwelijke gedetineerden in<br />

de Koepelgevangenis praat en de cel bezoekt, dan zie<br />

je, voel je en ruik je iets van het zwaard van Vrouwe<br />

Justitia. Voor leerlingen zijn dit allemaal eyeopeners. En<br />

het beeld dat Nederlandse gevangenissen luxehotels<br />

zijn wordt bijgesteld.<br />

De sectie maatschappijleer/maatschappijwetenschappen<br />

heeft opnieuw een datum gereserveerd bij de<br />

rechtbank en de gevangenis in december 2007.<br />

Co<strong>nr</strong>ector Cor Luijsterburg heeft zich inmiddels aangemeld<br />

om met de sectie maatschappijleer de<br />

Koepelgevangenis te bezoeken in december aanstaande.<br />

Een aantal Odulphuscollega’s heeft de afgelopen<br />

jaren gebruik gemaakt van de gelegenheid. Als collega’s<br />

belangstelling hebben, zijn ze welkom. De datum voor<br />

het volgende congres is trouwens nog niet gereserveerd.<br />

Maar eind januari 2008 lijkt een geschikt tijdstip.<br />

Toine Beijer, docent maatschappijleer<br />

U ITSPRAKEN VAN LEERLINGEN<br />

HET NUT VAN LANGE GEVANGENISSTRAFFEN IS MIJNS<br />

INZIENS NIET TE RECHTVAARDIGEN.<br />

(THOMAS RIETVELD, 5D)<br />

CIPIERS MOETEN BETER WORDEN GECONTROLEERD WANT<br />

HET MAG ABSOLUUT NIET VÓOR KOMEN DAT EEN CIPIER<br />

EEN GEVANGENE ZWANGER MAAKT.<br />

(JOB ESKENS, 5D)<br />

DE CEL WAS ABSOLUUT GEEN PRETJE. EEN KAMER VAN 5<br />

BIJ 3 METER MET VIEZE MUREN EN VIES SANITAIR.<br />

(THOMAS SNUVERINK, 5D)<br />

< DE KOEPELGEVANGENIS IN BREDA<br />

2007<br />

31


MAART<br />

4–11 Uitwisseling: leerlingen 5 vwo naar Polen<br />

7 en 8 Ouderavond vakdocenten<br />

13 en 15 Aanmelding nieuwe leerlingen<br />

19–23 Compoweek voor klas 2 t/m 6; projectweek voor brugklassers<br />

APRIL<br />

6–10 Vrije dagen Pasen<br />

11–17 40-minute<strong>nr</strong>ooster: vergaderingen en herkansingen<br />

16–22 Uitwisseling 5 vwo: Poolse leerlingen hier<br />

18–20 Rapportage 3 wordt meegegeven<br />

26 Uitslag schoolexamen<br />

30 Koninginnedag<br />

MEI<br />

1–4 Schoolreizen klas 4, aangepast programma overige klassen<br />

7–11 Meivakantie<br />

15 Ouderavond mentoren<br />

16 Aanvang Centraal Examen<br />

17 en 18 Vrij vanwege Hemelvaart<br />

23 Verzending bericht van toelating nieuwe brugklassers<br />

28 Vrij vanwege Tweede Pinksterdag<br />

JUNI<br />

8–20 Compoweek voor klassen 4 en 5<br />

12–20 Compoweek voor klassen 1 t/m 3<br />

14 Kennismakingsmiddag nieuwe brugklassers<br />

14 Uitslag Centraal Examen eerste tijdvak<br />

Week 25 Centraal Examen tweede tijdvak<br />

21–27 Eindvergaderingen, ophalen cijfers, inhaalproefwerken etc.<br />

23–30 Zeil- en Zomerkamp<br />

28–29 Rapportuitreiking, afsluiting schooljaar<br />

29 Diploma-uitreiking en examenfeest

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!