nr. 3 - Sint-Odulphuslyceum

26
2007
maart
Herziening Tweede Fase op Odulphus
De Herziening Tweede Fase heeft verregaande consequenties
voor de leerlingen die volgend jaar naar klas 4
gaan. De mogelijkheden voor de scholen om de leerlingen
te laten kiezen, worden enorm verruimd. Tot nu toe
moesten leerlingen lessen volgen in het zogenaamde
Algemene Deel, een profiel (een cluster van een aantal
verwante vakken) kiezen en een extra vak kiezen.
Omdat ze maar één vak hoefden te kiezen naast hun
profiel, konden we het op onze school zo organiseren
dat alle leerlingen in profielklassen zaten. Dat betekende
dat ze ongeveer 80% van alle lessen in dezelfde
groep hadden. Dat had voor- en nadelen. Voor de organisatie
waren de voordelen groot: het roosteren was
relatief eenvoudig omdat veel leerlingen dezelfde lessenpakketten
hadden. Voor de leerlingen was het een
voordeel dat het klassenverband voor een groot deel in
stand kon blijven; voor een enkele klas was dat overigens
ook een enorm nadeel. Docenten konden hun lessen
toespitsen op hun publiek dat redelijk homogeen
van samenstelling was vanwege de gekozen richting. Je
kon de zaak kleinschalig organiseren. Het maken van
profielklassen was een keuze van de school, die we
alleen konden maken omdat we een grote school zijn
met een grote vwo-afdeling.
MERKWAARDIG
Er waren ook merkwaardige situaties. Zo moesten de
vwo-leerlingen wel twee moderne vreemde talen naast
Engels doen; ze hoefden slechts te kunnen lezen en niet
te kunnen spreken, schrijven en luisteren. Voor de
havoleerlingen gold dat voor één taal. Ook voor andere
vakken moesten ze soms slechts een deel doen:
natuurkunde in het profiel NT was anders dan in het
profiel NG.
TWEEDE FASE
Terwijl voor- en tegenstanders van het zgn. nieuwe leren in de media alle aandacht krijgen, zijn scholen bezig met
het vinden van oplossingen voor de problemen die voortvloeien uit de Herziening Tweede Fase. En daarover vind
je in de media nauwelijks iets terug terwijl deze ontwikkeling veel tijd en energie kost, meer dan discussie over
wel/geen ‘nieuwe leren’ in die ongenuanceerde en gepolariseerde vorm die we in de kranten terugvinden.
Vanaf volgend jaar wordt dat anders. Leerlingen moeten
in het zgn. Algemeen Deel op het vwo al een keuze
maken tussen Frans of Duits. Ze moeten wel alle vaardigheden
doen.
Op havo hoeven ze naast Engels geen andere taal meer
te kiezen. De profielen gaan allemaal uit vier vakken
bestaan, waarvan er één (of twee in CM) gekozen kunnen
worden uit het schoolaanbod. Daarnaast moeten
ze een extra vak kiezen.
Vwo-leerlingen moeten in het Algemeen deel ook kiezen
uit ckv of kcv. Kortom: elke leerling moet aan het einde
van de derde klas vier tot zes keuzes maken uit het aanbod
van de school (en dat is bij ons erg ruim).
Sommigen zullen dat als een voordeel beschouwen
omdat de leerling meer vakken kan doen die hem interesseren.
Anderen zullen het als een nadeel beschouwen
omdat leerlingen aan het einde van klas 3 wellicht
niet zulke verstrekkende keuzes kunnen maken en
omdat leerlingen straks weer met heel verschillende
achtergronden moeten starten in het vervolgonderwijs.
PROBLEMEN
Voor de school zijn er grote organisatorische problemen:
profielklassen kunnen niet meer worden gerealiseerd.
Of we dat wel hadden gewild, is niet meer relevant.
Er moet dus weer ‘geclusterd’ worden. Dat houdt
in dat alle leerlingen met hun verschillende vakkenpakketten
in de computer worden gestopt, die er vervolgens
een indeling van de leerlingen in lessen van moet
maken. Je bent de grip op de samenstelling van de
groepen kwijt. Leerlingen kunnen bij elk vak in een andere
groep terecht komen, hetgeen het idee van grootschaligheid
doet toenemen. Docenten kunnen minder
gemakkelijk met collega’s overleggen over leerlingen,