Klik hier om de krant te downloaden - LiveXS

6 ●
Op Lowlands zal Franz
Ferdinand nieuw werk spelen,
dat neigt naar discopunk.
Maar de hits ontbreken niet,
zegt zanger Alex Kapranos.
Door Jan Vollaard
Cardiff. In de kleedkamer achter
het podium liggen twee bandleden te
slapen. Bassist Bob Hardy snurkt op
de bank; drummer Paul Thomson ligt
met het hoofd op een handdoek midden
op de vloer. „We zijn helemaal kapot”,
verontschuldigt gitarist/toetsenist
Nick McCarthy zich.
Gisteren nog speelde Franz Ferdinand
op het Britse festival Glastonbury,
als onaangekondigde hoofdact op
een nieuw podium. De organisatie
zocht met spoed een invaller voor Babyshambles,
die het weer eens lieten
afweten. Dat trof, want de Schotse
rockgroep met de naam van de Oostenrijkse
aartshertog was juist aan
een kleine clubtour bezig om het materiaal
van hun nog te verschijnen
derde album te testen. Daarom konden
ze op Glastonbury hun nieuwe
werk presenteren. Dat neigt naar
discopunk met songs als het pulserende,
door een Moog-synthesizer
voortgedreven Ulysses.
In Cardiff, de hoofdstad van Wales,
zet het viertal vanavond hun clubtour
voort in The Point, een Melkweg-achtige
rockclub met een capaciteit van
vijfhonderd man. Van alle bandleden
wandelt alleen zanger/gitarist Alex
Kapranos ogenschijnlijk fris en monter
rond. Hij is op zoek naar een stopcontact
voor zijn laptop.
Praten wil hij wel, vooral over de
vraag wat er nieuw zal zijn aan Franz
Ferdinand op Lowlands. „We hopen
een handvol mensen aan te treffen die
nieuwsgierig zijn naar wat wij de afgelopen
twee jaar hebben uitgevoerd.
Die mensen gaan we verrassen met
een paar nieuwe nummers. En de
hits, natuurlijk. Op zo’n groot festival
mogen die niet ontbreken.”
‘Dada-geïnspireerde artpop’, zo
omschreef het Britse blad New Musical
Express de wildere klank van Franz
Ferdinand anno nu. De punkfunk
van het debuutalbum Franz Ferdinand
(2004) en de opvolger You Could Have It
So Much Better (2005) kreeg er een dance-impuls
bij, nu de Schotse rockers
de studio in zijn geweest met Hot
Chip-producer Dan Carey.
Het nieuwe album is praktisch
klaar, maar verschijnt waarschijnlijk
niet eerder dan in januari 2009. „We
hebben rekening te houden met de
plannen en schema’s van onze platenm
a a t s ch a p p ij ”, zegt Kapranos daarover.
„Zij geven ons een grote artistieke
vrijheid en wij vertrouwen hen als
het om het zakelijke gedeelte gaat.
Behalve toen bleek dat ze de cd in november
wilden uitbrengen, voor
Kerstmis. Wij vinden 2009 een mooier
getal, hebben we toen gezegd.”
Tijdens de huidige clubtour kan
het publiek alvast proeven - en kan de
band op zijn beurt weer proeven van
de reacties van het publiek. Op You-
Tube verschijnen inmiddels filmpjes
met de nieuwe songs in de rauwe, onaffe
versie zoals ze die momenteel
spelen. Kapranos: „Ik moedig dat
aan, want door die filmpjes kan iedereen
volgen hoe onze sound zich ontwikkelt.”
Even was er sprake van Afrikaanse
invloeden op het nieuwe werk van
Franz Ferdinand – op het podium
verschenen Senegalese percussionisten.
„Dat was een hype”, lacht Kapranos.
„We hebben samen met Damien
Albarn van Blur een project met Afrikaanse
muzikanten gedaan. Maar het
is onzin om te veronderstellen dat we
in onze ‘Graceland-fase’ zijn aangeland.
We maken nu een logisch vervolg
op onze eerdere muziek. Hooguit
is het ritme wat trager geworden.”
Kapranos vindt dat ze steeds voldoende
tijd hebben genomen voor
hun albums – het laatste album dateert
uit 2005. „Ons debuutalbum heben
we in de eerste twee jaar van ons
bestaan gemaakt. Voor een veeleisende
band als de onze is het gevaarlijk
om in routine te vervallen. Bovendien,
we hebben andere interesses
naast de muziek.”
Kunst bijvoorbeeld. Dat blijkt uit
het artwork van Franz Ferdinand, dat
tot nu toe vooral was geïnspireerd op
de strenge stijl van het Russisch constructivisme.
De nieuwe poster met
gefotokopieerde portretten van de
bandleden lijkt een meer Dada-achtige
punkstijl in te leiden.
„Ik hou van de grove lijnen die je
krijgt als je een foto op de kopieermachine
legt”, beaamt Kapranos. „Muziek
kun je op dezelfde manier beperken
tot de meer elementaire bestand-
De nieuwe nummers,
die alleen op YouTube
staan, worden al
voluit meegezongen
delen. Wij gebruiken wel een synthesizer,
maar het is een analoog apparaat
dat echt wordt bespeeld, zonder
voorgeprogrammeerde sequencerpartijen
die eindeloos doorgaan zonder
de toetsen aan te raken. In dat opzicht
zijn we een punkband; elke
noot, elk geluid maken we voor de
ogen van het publiek zelf.”
Die avond vlamt Franz Ferdinand
in Cardiff. Ze staan dicht op het publiek
dat sommige nieuwe en alleen
op YouTube te vinden nummers al
voluit meezingt. Ulysses, Kiss me Kathryn,
Bite hard en Turn it on b l ij k e n
naadloos tussen het bekendere materiaal
te passen.
„We verheugen ons op Lowlands”,
zegt Kapranos als hij later op de avond
buiten handtekeningen uitdeelt. „De
vorige keer speelden we in een tent
vol ballonnen. Dat was een van mijn
vrolijkste festivalervaringen ooit.”
Franz Ferdinand, zaterdag 16
augustus, Alpha, van 19.55 tot
21.00 uur
Eten op tour
. Zanger/gitarist Alex Kapranos
was vroeger bordenwasser, sommelier
en kok in een restaurant. Hij
publiceerde het boekje Sound Bites,
een bundeling columns die hij voor
de Britse krant The Guardian s ch r e e f
over culinaire zaken die een rockband
op wereldtournee tegenkomt.
. „Overal ter wereld tref je mensen
die je kunnen vertellen waar je lekker
kunt eten. Ik ben een avonturier,
ik moet één keer in mijn leven de Japanse
blowfish hebben gegeten, de
vis die dodelijk kan zijn als hij niet
goed is klaargemaakt.
. Ik koop ook hapjes op straat. In
Utrecht at ik eens pannekoek, met
appel en spek. Geweldig! Maar ach,
meestal ben ik al blij als er na afloop
van een optreden nog een stuk koude
pizza in de kleedkamer ligt.”
The Hives, Ane Brun, Sigur
Rós. Waarom zijn bands uit
Scandinavië zo populair?
Muziekonderwijs, lange
winters en een gezonde
handelsgeest.
Door Yaël Vinckx
Landgraaf. Ze zijn altijd goed gekleed
– zelfs tot in de trailer achter
het podium. Vandaag dragen ze zwarte
broeken met daarop zwart-wit geblokte
blouses. Straks, als ze op het
podium van Pinkpop staan, zullen ze
een zwart pak dragen, met witte sneakers
en een zwart-wit gestreepte
stropdas. Alleen het logo is rood.
De Zweedse band The Hives doet
dit jaar twee grote Nederlandse festivals
aan: Pinkpop en Lowlands. Op
het festival in Biddinghuizen zullen
ze nog eens worden geflankeerd door
een reeks artiesten uit het hoge Noorden,
onder wie Ane Brun uit Noorwegen
en Sigur Rós uit IJsland. Want
Scandinavische, en vooral Zweedse,
popmuziek is populair.
Dat blijkt ook op Pinkpop. The Hi-
ves staan op het verre podium, maar
trekken desondanks duizenden mensen.
Zanger Pelle Almqvist bespeelt
hen met de nodige arrogantie; hij jut
hen voortdurend op, maar weet hen
ook met één armzwaai en een nijdig
gespuugd „sssstttt” het stilzwijgen
op te leggen.
Het succes van de Zweden schuilt
in de melodie. Dat zegt iedereen die je
ernaar vraagt en dat zeggen ook de leden
van The Hives. Almqvist: „Zw e -
den maken melodieën zoals Zwitsers
horloges maken.” En dan lachend:
„Iedere Zweed kan een liedje maken.”
De Abba-formule noemen de Zweden
het zelf. Dat viertal scoorde in één
decennium tientallen hits: van Wa t e r -
loo, hun doorbraak op het Eurovisiesongfestival
in 1974 tot Thank you for
the music, hun gloedvolle afscheidslied
in 1983. De muziek kenmerkt
zich door sterke composities, goede
harmonieën, mooie arrangementen
en een technisch goed geluid. Desondanks
klinkt het simpel, bedrieglijk
simpel.
Het zijn deze eigenschappen die de
Zweedse popmuziek kenmerken. Die
muziek verschilt eigenlijk weinig van
het eveneens geroemde Scandinavische
design: beide zijn recht voor z’n
nrc ·next
Donderdag 24 juli 2008
raap, ontdaan van alle franje en gaan
jarenlang mee.
De melodieuze inborst van de Zweden
lijkt een vaststaand gegeven.
Almqvist zegt: „We pikken trends
snel op. Daar gieten we vervolgens
een melodieus sausje over en dan
klinkt het ineens Zweeds.” Zijn broer,
gitarist Niklas Almqvist die met een
Finland en IJsland
Finland staat bekend om zijn harde
rock – en om het wereldkampioenschap
luchtgitaar spelen. Op Lowlands
is het ruigere Finse werk te horen.
Zoals Korpiklaani, dat folk met
metal mengt en op die manier een
muur van geluid bouwt. Het populaire
HIM speelt melodieuze, soms
bombastische rock en Nightwish is
er voor de liefhebbers van gothic -
zangeres Anette Olzon doet denken
aan onze eigen Sharon den Adel
(Within Temptation). Uit IJsland
komt Sigur Rós. De band verbaasde
eerder met ijle, etherische klanken
en teksten die in het IJslands of in
een eigen, verzonnen taal worden
gezongen. De band toerde een paar
jaar geleden met Radiohead.
In Scandinavië waar het gedurende de helft van het jaar het grootste deel van de dag donker is, kunnen jongens
eigenlijk maar twee dingen, zeggen de leden van The Hives. Sporten of musiceren. Foto HH