Klik hier om de krant te downloaden - LiveXS

12 ●
Op Lowlands gelden andere
normen en waarden dan in
het dagelijks leven.
Cultureel socioloog Simone
Knaapen onderzocht welke.
Door Simone Knaapen
Met ruim honderdvijftig optredens
in drie dagen, verdeeld over negen
verschillende podia, is Lowlands een
muzikaal avontuur. Maar voor de
meeste bezoekers is dat niet de belangrijkste
reden om naar Biddinghuizen
af te reizen. Bijna tweederde
van de bezoekers komt vooral vanwege
de sfeer en omdat ze er „weg zijn
uit de gewone wereld”.
Op Lowlands heerst dan ook een
andere sociale orde; het festival is een
tijdelijke minisamenleving, met eigen
normen en waarden. Maar welke
sfeer heerst er? En welke regels gelden
er?
In de eerste plaats zetten de bezoekers
gedurende drie dagen alledaagse
gewoontes en regels overboord. Op
Lowlands geldt het gedragsideaal
‘doen waar je zin in hebt’. Bezoekers
staan zichzelf en elkaar toe om zich
op uitbundige wijze te uiten.
Gedrag waar mensen zich gewoonlijk
voor schamen, of gedrag dat anderen
zouden afkeuren, is op Lowlands
de gewoonste zaak van de wereld.
„Het maakt niet uit wat je doet,
niemand kijkt je gek aan. Hoe gek je
zelf ook doet, er zijn altijd wel mensen
die nog gekker doen.” (Sanne, 21
jaar, Lowlands twee keer bezocht)
Dat bezoekers zich bijna helemaal
kunnen laten gaan, is „toch wel het
ultieme geluksgevoel op dat moment.
Dat je helemaal vrij kunt zijn.”
(Gerard, 26 jaar, Lowlands zeven keer
b e z o ch t )
Dagansicht is een ‘beeldcolumn’,
die commentaar geeft op de actualiteit.
Ik schreef ‘t in de winter, ik
zong ‘t in de zomer. Het
publiek was altijd hetzelfde:
‘n barbaar, ‘n meisje, ‘n dromer.
Iedereen deed mee.
Ook die laatste twee.
Lucky Fonz III
Amsterdam
Het festival betekent dan ook een
collectieve viering van individuele
vrijheid. Bezoekers ervaren er een gevoel
van grenzeloosheid: alles mag en
alles kan. Verplichtingen bestaan niet
op Lowlands. Het enige wat telt is de
vraag: ‘heb ik het hier en nu leuk?’
Lowlands kan daarom worden gezien
als tegenhanger van het georganiseerde
dagelijkse leven – dat wél
bol staat van de verplichtingen. „Op
Lowlands staat niets vast. Dat is het
heerlijke aan het festival. Mijn weekeinde
hangt er niet van afspraken aan
elkaar. Bij thuiskomst merk je hoe geregeld
het leven buiten de hekken is.”
(Susan, 24 jaar, Lowlands vier keer bez
o ch t )
Een ander sociaal verschil is dat het
nergens anders zó makkelijk is om
onbekenden aan te spreken. „Je
maakt een geintje of drinkt een
biertje met hen. Dat is allemaal vrij
b r o e d e r l ij k . ” (Susan)
De aanwezigen hebben namelijk
veel festivalgerelateerde raakvlakken.
Zij leven volgens hetzelfde ritme,
voorgeschreven door het programmaboekje.
Er bestaat bij bezoekers
dan ook een grote zekerheid dat
het aanspreken van onbekenden leidt
tot een succesvol contact.
Lowlands geeft bezoekers een
uniek gevoel van collectieve verbondenheid
en individuele vrijheid. Het
festival is een uitbundige viering van
een groot ‘niets hoeven’. Bezoekers
staan zichzelf en anderen toe om hun
directe impulsen te volgen, zonder
dat men daarover oordeelt. Lowlanders
leven in het moment, waarbij
plezier het enige is wat telt.
Simone Knaapen (31) is cultureel socioloog.
Dit artikel is ontleend aan haar scriptie
‘Vrijheid?! Blijheid?! Een analyse van de
sociale orde op popfestivals’ (2006). Sinds
2005 verzorgt ze voor Lowlands het publieksonderzoek.
© Daniel Disselkoen / Elkoen.nl
Dagansicht is een project van Boomerang
Media en nrc.next.
Zelf een dagansicht insturen?
b o o m e r a n g . n l / o p d r a ch t e n
De Nederlandse singer/songwriter Lucky Fonz III speelt zondag
17 augustus, India, 12.15 - 12.45 uur
Meisjes denken vaak dat hij
over andere vrouwen zingt.
Dat is vet, vindt Willie
Wartaal, dan kan hij extreme
dingen blijven zeggen.
Door Ron Rijghard
„Wi l l i e ”, stelt hij zich voor, en dan:
„Ollie”. Willie Wartaal is het pseudoniem
van Ollie Locadia, een van de
drie rappers van viermansformatie
De Jeugd van Tegenwoordig. „Wi l l i e
is een uitvergroting van alles wat ik
ben”, legt hij later in het gesprek uit.
„Willie is Ollie op zaterdagavond. Ollie
is anders. Willie kent geen maand
a g o ch t e n d . ”
De Jeugd van Tegenwoordig, die in
2005 een enorme hit scoorde met
Wa t s k e b u r t , bracht dit voorjaar de
tweede cd uit, De Machine. Vlak daarvoor
had Willie zelf een top-10-hit
met Ko n ij n t j e , als zanger van het gelegenheidsduo
Aka The Junkies.
Het nummer typeert fraai de gespletenheid
van Willie/Ollie. Het is
bijna een kinderliedje,
want er klinkt geen onvertogen
woord in regels
als ‘Kom op konijntje
doe maar wiebelen, wiebelen’.
Tegelijk hoort iedereen
hoe hitsig en
dubbelzinnigheid het is.
Wat is je rol bij De Jeugd?
„Pepijn, Fur en ik hebben
een even groot aandeel.
We bedenken samen
een refrein en daarna
gaan we aan onze eigen
teksten werken.
Dan help je de ander
waar nodig.”
Keur je weleens wat af
van elkaar?
„Is weleens gebeurd,
maar bijna nooit. We
zijn ook fan van elkaar.”
Jay-Z schrijft zijn teksten
in zijn hoofd. Hoe werk
j ij ?
„Als ik niks opschrijf,
vergeet ik dingen, merkte
ik. Ik vind het leuk
om te schrijven. Eerst levert
Bas Bron een beat,
en daarbij bedenk ik de
klank. Die moet in de
flow passen: euh-ah,
euh-euh-ah. Als dat vet klinkt, plaats
ik daar de woorden bij.”
Waar komen de woorden vandaan?
„Overal vandaan. Ik weet het niet
man. Ik ben denk ik gewoon geniaal.
Het kan iets zijn wat ik droom, wat ik
hoor, lees of heb gezien. Ik ben er sowieso
altijd mee bezig.”
Het gaat vaak over seks, uitgaan, drinken.
„Dat is wat ik meemaak. Dat is wat we
zien.”
In teksten valt dan de naam van de
Amsterdamse club Jimmy Woo.
„De Jimmy Woo is de westerse wereld
ten top: sletten en rijke gasten die op
zoek zijn naar elkaar zonder gedoe eromheen.
Het is echt de plek om te
zien hoe dat gaat.”
Waarom is dat de westerse wereld ten
top en niet, laten we zeggen, het parlement?
„Zo is het in het Westen: iedereen is
rijk. Zelfs als je denkt dat je niet rijk
bent, ben je rijk. Mensen komen op
die rijkdom af: zie daar de Jimmy
Wo o. ”
Wel opvallend dat in de Jimmy Woo de
geldbezitters mannen zijn en de geldzoekers
vrouwen.
„Vrouwen plaatsen zichzelf in die rol.
Moeten ze maar niet op billboards en
in clips zichzelf tentoonspreiden. Ik
denk dat vrouwen denken dat het
hun taak is. Het is ook een kwestie
van gewenning. Als je voor een videoclip
een schaars gekleed meisje zoekt,
dan hoef je maar één telefoontje te
plegen. Dat is misschien wel dom van
vrouwen.”
En De Jeugd is er niet om vrouwen uit
de droom te helpen?
„Nou, weet ik niet. We kaarten dat
soort zaken wel aan. Maar wij zijn
niet de gasten die de wereld gaan verbeteren.
We laten zien dat het er is. En
dan kan iedereen er het zijne van denken.”
Waarom zitten er in jullie clips geen
schaars geklede vrouwen?
„We weten dat de muziek heel goed is
en we hebben geen naakte vrouwen
nodig om ons te verkopen. Ik hou er
ook gewoon niet van. Het is dom.”
Jullie teksten gaan wel veelal over het
seksueel gebruik maken van vrouwen.
Waarom niet in clips en er wel over zingen?
„Het is leuk om zulke dingen te zeg-
Een week als deze
maandag: muziek maken, in studio
aan huis met vrienden
dinsdag: interview en op de foto
woensdag: muziek maken, in
studio aan huis met vrienden
donderdag: optreden, vertrekken
om 16.00 of 18.00 uur, thuis
rond 5 uur
vrijdag: optreden, vertrekken om
16.00 of 18.00 uur, thuis rond 5
uur
zaterdag: optreden, vertrekken
om 16.00 of 18.00 uur, thuis rond
5 uur
zondag: niets
gen. Het kan ook eigenlijk niet. Het is
niet iets waar je stoer over zou moeten
doen. Daarom is het vet om het
juist wel te doen.
Maar ik wil niet met zulke vrouwen
te maken hebben. Dan moet ik
op de set aardig tegen iemand gaan
doen die naakt in een videoclip wil. Ik
kan er ook niet goed tegen als vrouwen
zich profileren als lekker of sexy.
Ik zou me schamen als ik een vrouw
wa s.
Als Beyoncé en Britney Spears in videoclips
gekleed zouden gaan, gaat
die muziek echt niet minder verkopen
denk ik. Je hoeft toch niet zo op
tv? Heb je dochters? Wat zou je ervan
vinden als je dochter op haar zestiende
zo gekleed in videoclips ging?”
Het gaat om het gedrag, niet om de kled
i n g.
„Maar sommige mensen redeneren
dat als je je zo kleedt je waarschijnlijk
ook een hoer of een slet bent.”
Dat is hoe verkrachters praten: ze vroeg
erom. Dat is toch geen houdbare opvatting?
„Het is ook dom. Gelukkig heb ik
geen kinderen. Als ik een dochter zou
hebben, zou ik niet willen dat wie dan
ook zou kunnen denken dat het een
slet is.”
Als je niet tegen schaars geklede vrou-
nrc ·next
Donderdag 24 juli 2008
wen kunt, dan zijn hiphop- en r&b-video’s
niks voor jou.
„Al sinds ik veertien ben, kijk ik met
Fur alleen maar videoclips. Die vrouwen
zien we niet eens meer. We kijken
naar het shot en hoe het gefilmd
i s.
Maar goed, ik ben er wel dubbel in.
Het zijn ook mooie plaatjes. Net als
een vrouw in bikini bij een auto. Het
slaat nergens op, maar dat is toch wel
vet.”
In je solonummer ‘Deze donkere jongen
komt zo hard’ op ‘De Machine’,
zing je: ‘Geef me je nummer. Geef het
snel. Laat je tieten zien. Dan weet je zeker
dat ik bel.’ Hoe is het om dat vier
per week te zingen?
„Ik wil eigenlijk gewoon popmuziek
maken. Mijn nummer ligt makkelijk
in het gehoor. Het arrangement is
echt pop: couplet-refrein-bruggetjerefrein.
En alles rijmt. Dat maakt het
heel toegankelijk. En het gaat over
seks. Dat willen mensen graag horen.
Het is wel gemaakt met een knipoog
.”
Waar zit de knipoog in?
„In de overdrijving, in de verheerlijking
van Willie Wartaal.
Dat is grappig. Je moet
het niet doodanalyseren.
Het is muziek.”
Krijg je nooit op je kop
van een vrouw?
„Ik vroeg het laatst aan
een vriendinnetje. Ik
zeg een heleboel vrouwonvriendelijke
dingen,
die soms best extreem
zijn. Waarom krijg ik
daar nooit commentaar
op? Zij zei: meisjes denken:
het gaat niet over
mij, hij zingt over andere
vrouwen. Toen dacht
ik: ah, vet, ik kan het gewoon
blijven zeggen.”
Dit jaar was je medepresentator
van het kinderprogramma
‘Villa Life’.
Waarom deed je dat?
„Ik vind kinderen leuk.
Leuker dan volwassenen.
Als ze een ijsje eten,
dan zijn ze alleen bezig
met dat ijsje. Als een volwassenen
een ijsje eet,
denkt-ie aan het aantal
calorieën, en of-ie ijs op
zijn kin heeft zitten.
Een kind is puurder.”
Kuiste je je taalgebruik bij kinderen?
„Dat gaat vanzelf. Ik heb meer als ik
met volwassenen ben: o ja, nog een
keertje kanker zeggen.”
Stukjes uit ‘Ko n ij n t j e ’, zoals ‘Doe maar
dansen’ en ‘Huppelhuppel’ zitten ook
in nummers van De Jeugd.
„Dat is hoe ik praat. Dat is wie wij
zijn. We namen het nummer op na
een avond vol drugs en dit was het
enige wat nog uit mijn mond kwam.
Ik kon niet schrijven, maar ik wist wel
dat ik iets met een konijntje wilde,
want die hebben veel seks. Ik dacht: ik
freestyle wel wat, ik praat gewoon.
‘Ko n ij n t j e ’ is een lekker woord om te
zeggen.”
Had je net als Fur een nummer over
liefdesverdriet kunnen schrijven?
„Nee, dat zou ik niet durven. Voor de
balans op het album, tussen de feestnummers,
is het goed dat hij het wel
deed. Maar nu gaat hij er mee geconfronteerd
worden in interviews. Dat
zou ik niet willen.”
Het past niet bij Willie Wartaal?
„Nou, dat vindt Ollie niet leuk. Willie
heeft er schijt aan.”
De Jeugd van Tegenwoordig
staat zaterdag 16 augustus op
Lowlands, Bravo, 15.00 - 15.35
uur