INTErNE GENEESKUNDE - NIV-Net

More documents

Recommendations

Info

TEKST: KEES VERMEER – BEELDEN: BART VERSTEEg IntervIeW ‘deze twaalf artsen hebben de geneeskunde een gezicht gegeven’ Veel lof was er voor de gesprekken met medici in de televisieserie Kijken in de Ziel. Journalist Coen Verbraak sprak daarin met elf specialisten en een huisarts over persoonlijke ervaringen, dilemma’s en emoties in het vak. De jongste deelnemer was oncoloog Hanneke van Laarhoven van het AMC. Samen kijken zij terug op de serie. Beiden met veel voldoening. Eerder maakte Verbraak series met psychiaters, trainers, strafpleiters en politici. Maar de serie vraaggesprekken met de twaalf artsen was de best bekeken van de vijf, met kijkers van allerlei leeftijden. Voor Verbraak was vooral de onbevangenheid van de artsen erg prettig. “Het idee bestaat dat artsen gesloten mensen zijn, maar ik vond ze juist heel open. Op de website van Kijken in de Ziel las ik bijvoorbeeld: ‘Jullie hebben vast heel lang moeten zoeken naar twaalf aardige artsen’. Maar dat is niet zo. Vrijwel iedereen vond het meteen leuk om mee te doen en we hebben geen uitvoerige voorgesprekken gehad.” Verantwoorden en uitleggen Ook Van Laarhoven vond het boeiend om mee te doen. Sterker nog: ze vindt het een verplichting van artsen om open te zijn over hun vak. “Want iedereen in Nederland betaalt voor de zorg. Daarom is het goed als artsen zich verantwoorden en uitleggen wat zij doen. Dit programma bood daarvoor een goede kans. Bovendien hebben we een ander beeld kunnen laten zien dan hoe artsen vaak in de media komen. We hoefden niet in twee zinnen ons punt te maken, maar konden meer diepgang en nuanceringen laten zien. En het toonde ook dat we over bepaalde dingen niet allemaal hetzelfde denken.” Van Laarhoven heeft wel ervaren dat nuanceringen, zelfs in een programma als dit, niet altijd goed overkomen op de kijker. Bijvoorbeeld toen het ging over euthanasie. “In het inter- 14 sPeCIale JnIv-uItgave Interne geneeskunde 4 · 2012 Interne geneeskunde 4 · 2012 sPeCIale JnIv-uItgave 15
view gaf ik aan dat ik een verzoek om euthanasie een grote vraag vind. Daarmee bedoelde ik te zeggen dat het nogal wat is als iemand je vraagt om een einde aan zijn of haar leven te maken. Achteraf hoorde ik van mensen: ‘Jij doet dus geen euthanasie’. Maar dát is niet wat ik heb gezegd.” Laten zien De vraaggesprekken in de serie waren heel persoonlijk. De artsen gaven met hun antwoorden een kijkje in hun emoties en belevingswereld. En dat terwijl het Nederlandse publiek en ook collega-artsen meekeken. Hoe was het om je zo bloot te geven? Van Laarhoven vond dat niet zo moeilijk: “Wat ik in het programma zeg, is wel persoonlijk maar het is ook waar ik als professional voor sta. Het hoort bij mijn professionaliteit om met mensen om te gaan. Daarbij hoort ook om een stukje van mezelf te kunnen laten zien, en te kunnen omgaan met emoties en vragen van patiënten.” Het viel Verbraak op dat de artsen goed onder woorden konden brengen wat ze wilden zeggen. Hoewel artsen geen uitvoerige mediatraining krijgen, vond hij iedereen welbespraakt. “Men kon een boeiend verhaal vertellen met een kop en een staart. Voor mij was dat natuurlijk prettig, want voor televisie is het wel bepalend of iemand uit z’n woorden kan komen. En ze dúrfden ook dingen te vertellen, zoals over een ziekte die ze zelf hadden gehad en hoe ze dat hadden beleefd. Je ervaart dan bijvoorbeeld wat de rol van de partner is. Dat is heel anders dan wanneer je dat alleen uit de literatuur kent. De artsen vertelden wat hen raakte, en dat is heel echt. Dat is niet gespeeld en maakt het zo indrukwekkend. Dat vond ik heel mooi aan de gesprekken.” En niet alleen Verbraak zelf vond dat: er waren van alle kanten lovende geluiden te horen over de serie. Ook Van Laarhoven heeft veel positieve reacties gehad. “Van familie en vrienden, maar ook van volslagen onbekenden. Mensen die me op straat aanhielden en zeiden dat ze het programma zo mooi vonden. En vervolgens soms hun eigen levensverhaal gingen vertellen. Ook vanuit het ziekenhuis hoorde ik leuke reacties. Een student verbraak: “IK VoelDe BezIelIng, en dat Is, denk Ik, Wat IeMand tot goede dokter Maakt.” vertelde me: ‘Op televisie bent u net als in het echt’. En een assistent was blij over wat zij allemaal hoorde in de interviews; dat wij ook onze twijfels en emoties hebben in ons werk.” Dat laatste doet haar realiseren dat artsen dat misschien te weinig laten zien. Het zijn aspecten die soms tussen collega’s wel aan de orde komen, maar kennelijk te weinig. “Ik denk dat twijfel vooral voor jonge en onervaren artsen vervelend voelt. Vervelender dan wanneer je al een stuk verder bent en steviger staat. Misschien moeten we daarvan meer aan onze jonge collega’s laten zien. Je kunt bijvoorbeeld best wel eens geïrriteerd of onzeker zijn over een patiënt. Ik denk dat het goed is als je dat naar assistenten benoemt en bespreekt wat je daar mee doet.” Montage Voor Verbraak was het nog een hele klus om de serie te monteren. Ieder interview duurde drie uur, dus er was zesendertig uur aan opnamen. Dat moest hij terugbrengen naar zes keer vijfendertig minuten. “Dat is heel lastig. Ik heb er voor mezelf in eerste instantie kleine blokjes van gemaakt. Een soort kleine verhaaltjes, die ik steeds verder uitbreidde. Zo kwam ik aan de zes uitzendingen. Maar ik ben ruim een maand met de montage bezig geweest.” Ondanks het vaak gesloten en afstandelijke imago van medici, had Verbraak zelf vooraf geen negatief beeld van artsen. Hoewel hij recent wel een ervaring had die dat imago bevestigde. “Ik had een brandwond aan mijn voet, waarvoor ik een paar keer per week naar de chirurg moest. Toen merkte ik dat ik voor een aantal artsen alleen maar ‘voet’ was. Ze kwamen binnen, gaven geen hand, keken alleen maar naar mijn voet en zeiden: ‘doorgaan met de kuur’. Dat was wel vreemd. Maar in de regel heb ik alleen maar prettige ervaringen met artsen.” Betrokken vakmensen Verbraak ziet wel verschillen tussen de beroepsgroepen in zijn series. Bij de psychiaters voelde hij zich vooral een luisteraar, en bij de politici moest hij veel meer moeite doen om hen iets te laten zeggen. “Dat zijn heel getrainde mensen die niet snel het achterste van hun tong laten zien. Bij de voetbaltrainers merkte ik een houding van: wie ben jij en wat wil je?, wat weet jij hier nou van? En de advocaten wilden LOVE IT... MET AL JE VRIENDEN IN ACTIE KOMEN KOM OOK IN ACTIE CHECK FIGHTCANCER.NL van laarHoven: “een echt gesPreK lukt alleen als er goede InteraCtIe Is.” denk ik meedoen omdat het ook een stukje reclame was voor zichzelf. Maar de artsen vond ik vooral heel betrokken vakmensen, die graag over hun vak wilden praten. Bij niemand had ik een ‘witte jassen’-gevoel, bij iedereen liep het prettig. Ik voelde bezieling, en dat is denk ik wat je tot goede dokter maakt.” Het succes van de serie is volgens Van Laarhoven ook te danken aan de werkwijze van Coen Verbraak. “Hij weet vooraf precies wat hij wil vragen, maar reageert ook op wat wordt gezegd. Zo wordt het een echt gesprek, waardoor het resultaat nog beter wordt. Dat lukt alleen als er goede interactie is.” Complimenten Ook Verbraak is blij met het resultaat. Op sommige momenten waren er 800.000 kijkers. “Dat is veel voor een programma met alleen maar vijfendertig minuten gesprek. Ik denk dat het zo veel mensen aansprak omdat iedereen in het leven een keer te maken krijgt met artsen. Ik ben nu bezig met een serie met topondernemers. Ik vind dat zelf weer heel inte- ressant, maar het zal denk ik veel minder mensen raken.” Over sommige gespreksonderwerpen is zelfs enige beroering ontstaan. Zo werd in de serie besproken wat goede zorg is. Daarbij kwamen onder meer de beoordelingslijsten uit verschillende media ter sprake. Verbraak vertelt: “Alle twaalf artsen en ikzelf hebben een brief ontvangen van Elsevier, waarin zij benadrukken dat hun lijst de beste is. Kennelijk heeft het onderwerp emoties losgemaakt.” Verbraak zelf maakt vooral een compliment aan de deelnemende artsen: “Ziek zijn wordt draaglijker als je met deze mensen te maken krijgt. Dat was het gevoel dat ik bij allen kreeg. Ik vind hen twaalf rolmodellen voor de geneeskunde. Het zijn geen mensen uit de kaartenbak van Pauw en Witteman, maar gewoon mensen uit de praktijk. Dokters die je elke dag kunt tegenkomen. Dat vind ik het allermooiste. Zij hebben de geneeskunde een gezicht gegeven. Als je van ieder van hen iets in je draagt, kun je denk ik een goede dokter zijn.” 16 sPeCIale JnIv-uItgave Interne geneeskunde 4 · 2012 Interne geneeskunde 4 · 2012 sPeCIale JnIv-uItgave 17
Page 1 and 2: interne Nummer 1 JaargaNg 1 decembe
Page 3 and 4: Werken 6 AIOS en een gezin; hoe is
Page 5 and 6: even voorstellen TEKSTEN EN BEELDEN
Page 7 and 8: TEKST EN BEELDEN: MARIJN SMITS de e
Page 9: De golDen rules van de JnIv Om de b
Page 13 and 14: AntWoorDen JnIv-kennIsQuIz aNtwoorD

INTErNE GENEESKUNDE - NIV-Net

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?