Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
WAT HEEFT <strong>HET</strong> <strong>MEISJE</strong> <strong>VAN</strong> <strong>YDE</strong> BIJ ZICH?<br />
Toen het meisje van Yde uit de blubber omhooggetrokken werd, kwamen er ook een aantal<br />
stukken stof omhoog. Het gaat om een smal bandje dat om haar hals gewikkeld was, en om een<br />
aantal stukken van een groot rechthoekig kledingstuk. Het bandje is heel belangrijk voor het<br />
verhaal van het meisje van Yde. Er zit namelijk een schuifknoop in het bandje en een schuifknoop<br />
kun je aantrekken…<br />
Het bandje is niet meer compleet. Meneer Joosting heeft er in 1897 een stukje afgeknipt en naar<br />
iemand in Leiden opgestuurd voor onderzoek. Het bandje heeft nu een lengte van 125cm en een<br />
breedte van 4cm. Het is ook op een bepaalde manier gevlochten met lange woldraden. Die manier<br />
van vlechten noemen we sprangen. Het is een heel oude vlechttechniek die sommige mensen ook<br />
nu nog kunnen maken. Zo heeft een mevrouw in 1989 het sprangbandje van het meisje van Yde<br />
nagemaakt. Dat noemen we een replica. Ook is op die manier ontdekt dat het bandje een lengte<br />
heeft gehad van 215-220 cm. Dat is best lang en daarom zou het bandje vroeger als tailleband<br />
gedragen kunnen zijn.<br />
Naast dit sprangbandje zijn er nog zes stukken stof gevonden. Deze stukken stof hebben allemaal<br />
in een groot rechthoekig kledingstuk gezeten: een mantel. Deze mantel is ook niet meer compleet.<br />
Er zijn stukken vergaan, achtergebleven of meegenomen door nieuwsgierige mensen uit de buurt<br />
van Yde. De mantel lijkt op het eerste gezicht mooi egaal bruin. Maar als je goed kijkt zijn er<br />
kleurverschillen te zien. Op sommige plaatsen zijn er donkere banen in geweven. Dat de mantel<br />
bruin is, komt door het verblijf in het veen. Vroeger is het licht van kleur geweest met donkere<br />
banen.<br />
Het is niet meer duidelijk hoe de zes stukken aan elkaar hebben gezeten. Daarvoor is er teveel<br />
verdwenen. Maar hoe groot de mantel ook is geweest, hij is niet echt mooi gemaakt. De draden<br />
zijn onregelmatig en er zitten weeffouten in. Ook is de mantel op sommige plaatsen hersteld omdat<br />
er (bijna) gaten in zaten. Maar dit hebben ze met donkere draden gedaan en daar werd de mantel<br />
niet mooier van. Door dit alles lijkt het erop dat het meisje van Yde deze mantel lang gedragen<br />
heeft: het was een ‘oudje’.<br />
Het is heel bijzonder dat er nog kledingstukken bewaard zijn gebleven van ongeveer 2000 jaar<br />
geleden. Normaal kun je kleding niet zo lang in de grond bewaren, dat vergaat. Hoe het komt dat<br />
er nog wel wat van over is lees je in het volgende hoofdstuk.<br />
HOE KAN ALLES ZO GOED BEWAARD ZIJN GEBELEVEN?<br />
Niet alleen in het <strong>Drents</strong> <strong>Museum</strong> kun je voorwerpen en lichamen bekijken die in het veen zijn<br />
gevonden. In meer musea in Noordwest-Europa zijn er vondsten uit het veen te bekijken. Veel<br />
bezoekers verbazen zich erover. Hoe kan het dat er voorwerpen en zelfs mensen zo goed bewaard<br />
zijn gebleven dat je soms zelfs de baardstoppels op de kin van een veenlijk kan zien? Dit komt<br />
omdat het veen conserverende eigenschappen heeft. Dit betekent dat je dingen in het veen kunt<br />
bewaren zonder dat het kapot gaat. Normaal kunnen organische materialen (planten, dieren,<br />
mensen) namelijk niet zo lang bewaard blijven: het vergaat. Maar het veen sluit bijvoorbeeld een<br />
lichaam af van de buitenlucht en verpakt het als het ware luchtdicht, zoals een pak koffie of kaas.<br />
Als er geen lucht bijkomt vergaat het ook niet.<br />
Ook zitten er in het veen looizuren. Looizuur werd door mensen gebruikt om van dierenhuiden leer<br />
te maken. Dit noem je leerlooien. Je kunt zeggen dat dit ook met de veenlijken is gebeurd. De<br />
zuren in het veen hebben de huid en de organen van een mens gelooid. Daarom kun je<br />
bijvoorbeeld de haren, huid en nagels nog zo goed zien bij een veenlijk. Ook hout, hoorn en<br />
kledingstukken van wol, leer en bont blijven goed bewaard in het veen. Linnen kleding vergaat wel<br />
helemaal. Botten blijven ook niet altijd goed bewaard. Dat ligt aan het soort veen, dat kalkarm of<br />
kalkrijk kan zijn. Kalkarm veen ontrekt kalk aan de botten van een lichaam waardoor er weinig tot<br />
geen botten bewaard blijven. Kalkrijk veen onttrekt minder of geen kalk aan de botten zodat er in<br />
kalkrijk veen wel botten bewaard blijven.<br />
7
Change language