Gouden Kalveren voor zwarte vlinders - Nederlands Film Festival

De Grote Prijs van
de Nederlandse
Film 2011
Beste Film
Black Butterflies van Frans van
Gestel en Arnold Heslenfeld (IDTV
Film), Arry Voorsmit (Riba Film
International) en Richard Claus
(Cool Beans BV)
Beste Regie
Nanouk Leopold voor
Brownian Movement
Beste Scenario
Nanouk Leopold voor
Brownian Movement
Speciale Juryprijs
Rob Hillenbrink voor special props
and make-up
Beste Mannelijke Hoofdrol
Nasrdin Dchar in Rabat
Beste Vrouwelijke Hoofdrol
Carice van Houten in
Black Butterflies
Beste Mannelijke Bijrol
Peter Paul Muller in
Gooische Vrouwen
Beste Vrouwelijke Bijrol
Beppie Melissen in
Gooische Vrouwen
Beste Korte Film
Olifantenvoeten van Dan Geesin
Beste Lange Documentaire
Niet zonder jou van Petra Lataster-
Czisch en Peter Lataster
Beste Korte Documentaire
Zwarte soldaten van Joost Seelen
Beste Televisiedrama
Vast van Rolf van Eijk
Beste Camera
Jasper Wolf voor Code Blue
Beste Montage
Sander Vos voor Black Butterflies
Beste Muziek
Het Paleis van Boem voor
De bende van Oss
Beste Production Design
Gert Brinkers voor Dik Trom
Beste Geluid
Jan Schermer voor Code Blue
Film1 Publieksprijs
170 Hz van Joost van Ginkel
Beste Lange Speelfilm
Black Butterflies van Frans van
Gestel en Arnold Heslenfeld (IDTV
Film), Arry Voorsmit (Riba Film
International) en Richard Claus
(Cool Beans BV)
In deze film komt het vakmanschap van
alle belangrijke departementen op zeer
zorgvuldige en vaak adembenemende
wijze samen. Niet alleen door het prachtige
camerawerk, de verfijnde dialogen in
een goed verteld verhaal, maar ook door
de uitermate zorgvuldige montage en de
krachtige acteerprestaties tegen de achtergrond
van een exotisch landschap. Dit
alles maakt dat de toeschouwer zich kan
verdiepen in de psyche van een getalenteerde
persoonlijkheid en haar donkere
en eenzame karakter en dat maakt Black
Butterflies tot een ongekende filmervaring.
Beste Regie
Nanouk Leopold voor
Brownian Movement
Als geen andere regisseur beschikt
Nanouk Leopold over het zelfvertrouwen
en het talent om meer te vertellen met
minder. En als geen ander weet ze dat zelfvertrouwen
door te geven aan haar acteurs
en crew. Het resultaat is de buitengewoon
grote suggestieve kracht van een uniek
drama dat in elke scène de onmiskenbare
handtekening van de regisseur draagt.
Beste Scenario
Nanouk Leopold voor
Brownian Movement
Met chirurgische precisie, een groot
inzicht en originaliteit, heeft Nanouk
Leopold wederom een scenario geschreven
dat de kijker genadeloos weet te
boeien. Zij beheerst de kunst om de spanning
door de gehele film vast te houden
met slechts de uitgebeende essentie van
het verhaal; er staat geen woord te veel.
Nanouk Leopold is een filmkunstenaar
met een eigen signatuur die in dit scenario
meer dan ooit naar voren komt.
Speciale Juryprijs
Rob Hillenbrink voor zijn
special props and make-up
De Speciale Juryprijs 2011 gaat naar een
man die een bijzondere bijdrage verleende
aan een groot aantal speelfilms. Zo divers
als zijn werk voor elk van deze films was,
zo hoog is de kwaliteit van de door hem
geleverde bijdrage. Zowel de afgehakte
vinger in De bende van Oss als de special
make-up voor Isabelle, Code Blue en Loft,
de special props voor New Kids Turbo en
de dikmaakpakken voor Dik Trom getuigen
van groot vakmanschap.
Beste Mannelijke Hoofdrol
Nasrdin Dchar in Rabat
Nasrdin zet met prachtig natuurlijke spel
een personage neer dat worstelt met de
loyaliteit ten opzichte van zijn vrienden,
zijn vader, zijn eigen wil en de weg die hij
in het leven wil gaan. Door deze dilemma’s
FILMFESTIVAL.NL VOOR MEER INFORMATIE EN KAARTVERKOOP
Jury Gouden Kalf Competitie 2011: v.l.n.r. op de eerste rij Tamar van den Dop, Jac Vleeshouwers en Laetitia Griffith.
Achterste rij: Mike van Diem, Sabine Veenendaal en Sander Snoep. foto’s Felix Kalkman
Uit het juryrapport
wordt ook een groter maatschappelijk
probleem neergezet, maar onnadrukkelijk
en zonder poeha. Nasrdin Dchar geeft in
zijn rol de frustraties weer van een jonge
Marokkaan die vecht tegen de heersende
vooroordelen. Met overtuiging maakt hij
invoelbaar wat het betekent tussen twee
culturen te zitten en daarin zijn eigen
plaats te moeten vinden.
Beste Vrouwelijke Hoofdrol
Carice van Houten voor
Black Butterflies
Carice van Houten kruipt in de rol van een
personage, die de toeschouwer niet alleen
weet te bekoren, maar soms ook afstoot.
Met een vanzelfsprekend gemak verleidt
Carice het publiek als zij zich in de eerste
scène laat redden door zielsverwant Jack
Cope. Net zo gemakkelijk gooit ze alle
opgebouwde sympathie in één klap weer
weg door het ‘enfant terrible’ te laten zien.
Carice van Houten speelt beide lagen
even overtuigend en de vertolking van
de complexe persoonlijkheid van Ingrid
Jonker kan als een nieuw hoogtepunt in
haar carrière worden beschouwd.
Beste Mannelijke Bijrol
Peter Paul Muller in
Gooische Vrouwen
Peter Paul Muller weet de rol van een
beetje onhandige, maar talentvolle
volksjongen op sublieme en humoristische
wijze neer te zetten. Hij blijft voor de volle
honderd procent overeind staan in het
rijke palet aan vrouwelijke tegenspelers in
deze film. Hij windt de kijker om zijn vinger
met zijn charmante spel en de manier
waarop hij zijn onhandigheid toont maakt
zijn personage kwetsbaar en ontroerend.
Dit leidt uiteindelijk naar de fantastische
uitsmijter op het grote podium als special
guest bij de Toppers.
Beste Vrouwelijke Bijrol
Beppie Melissen in Gooische Vrouwen
Haar geslepen techniek, briljante timing
en haar buitengewoon geestige bijdrage
aan de dialogen doen de toeschouwers
zich de hele film lang verheugen op haar
volgende scène. In Gooische Vrouwen
blijft Beppie Melissen een constante komische
factor, die daarmee een fantastische
bijdrage levert aan deze film.
Beste Korte Film
Olifantenvoeten van Dan Geesin
De Amerikaanse Nederlander Thomas
draait zijn eerste nachtdienst in een verlaten
pompstation, waar vreemde dingen
gebeuren. De scène dat hij uit pure verveling
en frustratie door de intercom een
monoloog houdt tegen een zwerver buiten
is zowel geestig als ontroerend. Thomas
(Josh Meyer) waant zich onbespied en
als kijker sla je hem met een glimlach
gade. De regisseur Dan Geesin weet in
zijn geluidsontwerp, muziekkeuze en
decoupage knap de vervreemdende sfeer
van de nacht te vangen. Olifantenvoeten
is een film die blijft hangen. Niet in de
laatste plaats omdat hij iets vertelt over
het superioriteitsgevoel ten opzichte van
de zogenaamde vreemdeling.
Beste Lange Documentaire
Niet zonder jou van Petra Lataster-
Czisch en Peter Lataster
Het laatste jaar, zo blijkt gaandeweg de
film, uit het 65-jarige huwelijksleven
van schilder Ger Lataster en zijn vrouw
Hermine van Hall, vastgelegd door hun
zoon en schoondochter. In lange scènes en
met strakke camerastandpunten past het
ritme van de film zich aan het ritme van
de twee oude mensen aan. Met genadeloze
scherpte, maar vol mededogen wordt het
gestage verval van Hermine, als gevolg van
haar dementie, in beeld gebracht en wordt
de pijn die Ger daarvan heeft bijna voelbaar.
Hoewel de makers zich soms noodzakelijkerwijs
wel moeten bemoeien met wat
in beeld gebeurt, is het juist door de droge,
bijna afstandelijke benadering van het
onderwerp, dat de emotie hard toeslaat.
Zonder opsmuk, zonder cinematografische
hoogstandjes, maar liefdevol gemaakt,
is dit een film waarin het persoonlijke
universele zeggingskracht krijgt.
Beste Korte Documentaire
Zwarte soldaten van Joost Seelen
Een eenvoudiger opzet is vrijwel niet
denkbaar: deze film is samengesteld uit interviews,
archiefmateriaal en een geluidsband.
Maar wat de maker daarmee weet
te bewerkstelligen, is indrukwekkend en
onthutsend. Wat brengt iemand ertoe zich
vrijwillig aan te melden bij het leger van de
vijand, in dit geval de Duitse Waffen-SS?
De film schotelt de kijker een waaier van
motieven en afwegingen voor, die de
geïnterviewde oude mannen destijds ter
rechtvaardiging van hun daad hebben
aangevoerd en waar sommigen van hen
nog altijd geen afstand van wensen te
nemen. Schijnbaar zonder te oordelen,
maar met een heldere opbouw en een
scherpe analyse ondervraagt de filmmaker
zijn zes zorgvuldig geselecteerde hoofdpersonen,
die elkaar naadloos aanvullen
en zelden overlappen en hij wisselt dat af
met adequaat gekozen archiefmateriaal.
Een belangwekkend document.
Beste Televisiefilm
Vast van Rolf van Eijk
Rolf van Eijk maakte met Vast een indringend
portret van een meisje dat opgesloten
zit in een jeugdinrichting. Door gebeurtenissen
in haar verleden is ze emotioneel
beschadigd. Het samenspel tussen regie en
production design is sterk en in perfecte
harmonie. Sigrid ten Napel zet de ongrijpbare
Isabel op indrukwekkende wijze neer
en zuigt de aandacht van de kijker naar
zich toe. Dit wordt versterkt door de emotionele
cameravoering, de gedurfde vertelvorm
en het ritme, die de beklemming van
de verschillende manieren waarop zij ‘vast
zit’ extra invoelbaar maken.
Jury Gouden Kalf Competitie Korte Film &
Televisiedrama: v.l.n.r. Mischa Kamp, Marinus
Groothof en Katja Römer-Schuurman.
Jury Gouden Kalf Competitie Documentaires:
v.l.n.r. Walter Stokman, Cees van Ede en Sonia
Herman Dolz.
Beste Camera
Jasper Wolf voor Code Blue
Zelden is de laatste levensadem van
een stervende patiënt zo indringend in
beeld gebracht. Met minimale middelen
weet Jasper Wolf de fragiele scheidslijn
tussen leven en dood zichtbaar te maken.
Zijn beelden zuigen de kijker mee van
begin tot eind in de morbide geest van
hoofdrolspeelster Bien de Moor, die
geobsedeerd door de dood de grenzen
opzoekt van haar eigen intrinsieke
bestaan.
Beste Montage
Sander Vos voor Black Butterflies
Zijn gevoel voor ritme, zijn elegante oplossingen
en intelligente keuzes leveren een
beslissende bijdrage aan de kwaliteit van
deze film. Het vakmanschap van Sander
Vos in de montage van Black Butterflies
is van het hoogste niveau en geeft de film
een grote toegevoegde waarde.
Beste Muziek
Het Paleis van Boem voor
De bende van Oss
Het epische gevoel dat De bende van Oss
uitstraalt is deels te danken aan de muziek
van het Paleis van Boem. Een niet mis
te verstane duidelijke score die naadloos
bij de algehele look van de film past en
daarmee de kijker laat opgaan in het
geschetste tijdsbeeld: donker, stoer
en onontkoombaar en daarmee de sfeer
van de film op alle fronten versterkt.
Een melodie die blijft hangen en de
mondhoeken doet krullen.
Beste Production Design
Gert Brinkers voor Dik Trom
Het aantrekkelijke en originele production
design voor deze film levert een bijzonder
grote bijdrage aan de beleving van
dit verhaal. Het ontwerp is verfrissend
en kleurrijk, humoristisch en tot in detail
uitgewerkt. Het geeft de toeschouwer de
kans om volledig in de wereld van deze
veel gekende hoofdpersoon te duiken en
laat niet zelden een grote glimlach achter.
De jury prijst Gert Brinkers dat hij zich
niet heeft laten verleiden door het nostalgische
gevoel dat het hoofdpersonage
oproept, maar dat hij juist een prachtige
vertaalslag heeft weten te maken naar
een onrealistische wereld, die desalniettemin
een hoge mate van herkenbaarheid
heeft. Een heerlijke wereld om in weg te
duiken.
Beste Geluid
Jan Schermer voor Code Blue
In het geluidsontwerp van Code Blue
appelleren de indringende, bijna intuïtieve
geluiden aan het onderbuikgevoel van
de toehoorder. Op onbewuste wijze
ondersteunt en verhevigt het klankbeeld
van Jan Schermer de al even intrigerende
wereld van het hoofdpersonage: een mooi
schemergebied tussen realiteit en de
donkere krochten van de ziel.
30 SEPTEMBER 2011 DAGKRANT NEDERLANDS FILM FESTIVAL 3
K09RED.indd 3 30-09-2011 09:32:05