Generieke geneesmiddelsubstitutie - Parkinson Vereniging

1. Inleiding
12
1. Inleiding
Bij generieke substitutie wordt een geneesmiddel vervangen door een ander geneesmiddel
met dezelfde werkzame stof, dezelfde sterkte en dezelfde farmaceutische
vorm. Dit kan een switch zijn van een merkgeneesmiddel (zogenoemd specialité) naar
een generieke variant, van een generieke variant naar het merkgeneesmiddel, of tussen
twee generieken onderling. Voordat een generiek geneesmiddel op de markt gebracht
mag worden, moet het aan strenge eisen voldoen op het gebied van de kwaliteit en
vergelijkbaarheid met het merkgeneesmiddel. Hoewel er in veel gevallen zonder problemen
generiek gesubstitueerd kan worden, zijn er situaties waarin dit niet het geval
is. Het gaat enerzijds om specifieke patiëntgroepen, zoals bijvoorbeeld mensen met
een psychiatrische aandoening bij wie het vertrouwen in de behandeling en daarmee
de therapietrouw in het geding is. Anderzijds gaat het om specifieke geneesmiddelen
waarbij kleine veranderingen grote nadelige gevolgen kunnen hebben voor de patiënt.
Mede door het preferentiebeleid van verschillende zorgverzekeraars is generieke
substitutie aan de orde van de dag. Naar schatting is de kostenbesparing door het
preferentiebeleid jaarlijks honderden miljoenen euro’s [2]. Verzekeraars profiteren
daarvan en met hen de verzekerden die op termijn minder geld kwijt zullen zijn aan
verzekeringspremies. Wanneer de keuze voor substitutie echter uitsluitend wordt gemaakt
op economische gronden, kan dit conflicteren met de belangen van patiënten
op het gebied van effectiviteit, veiligheid en gebruiksgemak van de behandeling met
geneesmiddelen. Dat is de reden geweest voor Platform PI om opdracht te geven tot
het maken van dit rapport.
In dit rapport worden eerder gepubliceerde onderzoeken naar de gevolgen van generieke
substitutie voor de kwaliteit van de behandeling gebundeld. Het doel van het
rapport is om patiënten, zorgverleners en beleidsmakers meer bewust te maken van
de mogelijke gevolgen van generieke geneesmiddelsubstitutie in het algemeen en bij
risicovolle situaties in het bijzonder.
De volgende onderzoeksvragen zijn aan de orde:
1. Wat zijn de gevolgen van generieke substitutie op de kwaliteit
van zorg in het algemeen en voor specifieke patiënt- en
geneesmiddelgroepen in het bijzonder?
2. Welke aanbevelingen voor substitutiebeleid volgen hieruit?
3. Welke rol spelen de veldpartijen, zoals artsen, apothekers,
patiënten en beleidsmakers hierbij?
Hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de methode van onderzoek, waarna in hoofdstuk
3 de bevindingen uit de literatuur worden gepresenteerd. Hoofdstuk 4 geeft de
conclusies van dit rapport weer, evenals enkele methodologische kanttekeningen. Het
rapport sluit af met aanbevelingen voor generieke substitutie en de rol die de verschillende
veldpartijen kunnen spelen in praktijk en beleid.