Waar staan de Gereformeerde Gemeenten - dewoesteweg.nl

inding binnen de Gereformeerde Gemeenten," zo schrijft hij.e Dit
standpunt werd eerder reeds gegeven in een publicatie op last van de
Generale Synode 200112002 van de Gereformeerde Gemeenten over
verbond, beloften en prediking: "Niemand mag dan ook
veronderstellen dat de leeruitspraken van l93l zijn bedoeld als een
soort extra belijdenisgeschrift."r0
Bij de vorm yan de uitspraak, te weten een leeruitspraak, plaatst ds
Golverdingen wel kritische kanttekeningen. Deze schiep toch een niet
beoogde, boven-confessionele binding, aldus de predikant. Terecht
merkt hij op, dat wie gereformeerd wil zijn, aan de gereformeerde
belijdenis (te weten de Nederlandse Geloofsbelijdenis, de
Heidelberger Catechismus en de Dordtse Leerregels) genoeg heeft,
onder verwijzing naar het Besluit van de Dordtse leerregels. De
scribent acht het zelfs noodzakelijk om aan de synodale uitspraak "een
... meer algemene vorm te geven, waarbij ook enkele gebreken in de
oorspronkelijke leeruitspraak kunnen worden weggenomen, namelijk
het ontbreken van het schriftbewijs bij een viertal uitspraken en het
afivezig zijn van elke verwijzing naar de confessie."rr p. 191. Ik kan
het niet anders zien dan dat hiermee gezegd is, dat belijdende leden
van de gereformeerde gemeenten, die de eveneens klassiek
gereformeerde leer van de drie verbonden zijn toegedaan en daarvan
ook blijk geven, binnen de grenzen van de gereformeerde belijdenis
blijven en daarvoor niet op grond van de synodale uitspraak van het
avondmaal kunnen worden afgehouden ofgecensureerd. De exegese -
want op dit vlak speelt het geschil, aldus ds Golverdingen - mits
passend binnen het geheel der Schriften, is immers vrij.
1.3 Het aanbodvan genade
Het genadeverbond stond dus naar de opvatting van de synode van de
Gereformeerde Gemeenten van 1931 onder de beheersing van de
verkiezing en de beloften werden uitsluitend geschonken aan de
uitverkorenen. Betekende deze dogmatische keuze voor de leer van de
twee verbonden nu dat Christus slechts kon en mocht worden
aangeboden aan de uitverkorenen? De synode had toch uitgesproken
u Om het hehoud van een kerk, p.190
t" Louler genade, p.34
tt Om hct hehoucl vun aen kerk, p.191
20
dat Christus als Hoofd van het genadeverbond uitsluitend hun
vertegenwoordiger was en het verbond subjectief slechts met hen werd
opgericht, als zij door wedergeboorte en geloof in de tijd in dat
verbond werden ingelijfd?
Deze vraag kan met recht worden gesteld. Voordat de synode van
1931 namelijk haar leerregels gaf, had zich over die vraag binnen de
Gereformeerde Gemeenten reeds een conflict voorgedaan. De
gebroeders Overduin, beiden predikant binnen deze gemeenten,
meenden dat er geen sprake was van een algemeen aanbod van genade
en dat zij slechts Gods raad en de volvoering daarvan moesten
verkondigen. Tegen hun prediking rezen echter bezwaren. De
Particuliere Synode van 1930 moest eraan te pas komen. Deze
oordeelde dat "de beide leeraren hebben in te zien, dat de prediking
niet eenzijdig wezen mag, opdat de gemeente en vooral het opkomend
geslacht geen misbruik make van de leer van vrije genade." DaaÍaan
lieten de gebroeders zich echter niets gelegen liggen. Zij achtten de
handelingen van de synode "voor vodjes papier". Van een wil van
Gods bevel naast de wil van Zijn besluit wilde ds D.C. Overduin niets
weten. Dit onderscheid noemde hij "knoeierij van Hellenbroek". God
voert in de tijd Zijnraad uit en dat hebben wij te prediken, zo gaf hrj
de door de synode benoemde commissie te verstaan. Overtuigd van
hun gelijk en verzekerd van Gods gunst scheidden beide predikanten
zich in 1930 met hun kerkenraden afvan het kerkverband.
Deze ontwikkelingen hadden de kwestie of Christus slechts kon en
mocht worden aangeboden aan de uitverkorenen urgent gemaakt. Het
moet gezegd worden, dat de Generale Synode van 1931 ititdrukkelUk
stelling koos tégen het standpunt van de gebroeders Overduin.
Weliswaar oordeelde de synode - negatief geformuleerd - dat de
verantwoordelijkheid van de mens die leeft onder de prediking van het
Evangelie niet wortelde in het genadeverbond. Maar - de zesde
leeruitspraak is positief geformuleerd - de synode stelde wel
uitdrukkelijk dat deze verantwoordelijkheid "in het bijzonder ...
grooter [wordt] door de ernstige aanbieding van Christus en de
verbondsweldaden in het Evangelie, zoals blijkt uit vele plaatsen als
Ezech.33:ll; 2 Cor.5:20; Matth.23:37; Luc. 10:13-15; Joh. 3:36,
5:40; Openb. 22:17, enz." Hoe\ryel Christus dus niet het Hoofd was
vun al dcgencn die onder de prediking van het Evangelie verkcerden
2t