Waar staan de Gereformeerde Gemeenten - dewoesteweg.nl

uitverkiezing en verbond betreft - ds. Wisse er op na te lezen, dan
moet hem van het hart, dat dit overbodig is: 'Dat gelooft niet alleen
ds. Wisse, als een der z.g.n. uitzonderingen in de Chr. Geref. Kerk.
Maar dat geloven wij allen in deze kerk, zonder onderscheid'.
Kersten moet, aldus Wisse, zijn lezers ook voorhouden wat Wisse
schrijft op pagina 54. Daar zegt híj dat het verbond de schone
gedachte uitspreekt 'dat die verkiezing zich toch verwezenlijkt in
een organische weg ... nl. Abraham en zijn zaad' . De lezers moeten
trouwens ook weten dat op diezelfde bladzijde 54 staat: 'Van ons
wordt nu in dit genadeverbond geëist geloof en bekeering'.
Vervolgens vraagt Wisse aan Kersten of hij het goed begrepen heeft:
'Goed begrepen? Ik zeg hetzelfde als doc. De Bruin, ds. Jongeleen
en de godzalige 'oudvaderen'. Het zou onjuist zijn als uw lezers den
indruk kregen dat in onze kerk hier een pelagiaansche trek zou
ingeslopen zijn. Uw lezers mogen het dan weten, dat ds. Wisse ook
den eisch van geloof en bekeering leert, en dit laat ik in den 4en druk
staan'. Wat die vierde druk betreft zeglhlj nog dat sommige dingen
zullen worden verduidelijkt."
En hoe Wisse dacht over de bevinding der heiligen, blijkt uit het
volgende fragment uit het boekje van ds De Rijke: "Ten slotte maakt
Wisse nog een opmerking over het feit dat Kersten h Dt
Sttuamoan schrijft: 'Laat al Gods volk spreken of bij de
verbondssluiting behoort het: onder beding van geloof en
gehoorzaamheid'. Wisse betwijfelt het of dit aan Gods volk
gevraagd moet worden. Blj dogmatische kwesties moeten we
namelijk vragen 'naar het objectiefste wat er is: Gods Woord (...) En
dan heb ik nooit anders kunnen vinden dan: onder beding van geloof
en bekeering. Maar zó, dat Hijzelf dat beding komt te
verwezenlijken. Dat is 't onderscheid met het Pelagianisme. En zó,
dit weet ik, leren wij allen, Chr. Geref. predikanten, het'."
Daarop stelt Wisse Kersten enkele scherpe vragen. Ds De Rijke: "In
een 'P.S.' zegt Wisse dat hij, vóór hij breder op de kwestie ingaat,
antwoord van ds. Kersten wil hebben op de vragen die ds. De Bruin
c.s. hem over de kinderdoop gesteld heeft. De eerste vraag is
waarom we, wanneer God het verbond niel met de gelovigen en hun
zaad heeft opgericht, 'dan toch den kinderdoop voorstaan?'
'Verwerpt ds. Kersten - aldus Wisse - de verondersteldewedergeboorte-leer?
Ik vermeen van wéI, maar aanvaardt hij dan
wel: een veronderstelde uitverkiezing?' Een andere vraag is: 'Als
God het verbond alleen met de uitverkorenen heeft opgericht; wat
verstaat mijn geachte collega dan onder opgericht? ' Wisse neemt
l6
t
aan dat Kersten daaronder verstaat het 'in waarheid onderwerpelijk
deel schenken tot zaligheid aan de goederen des verbonds'. Maar
daarom is zijn vraag: 'Maar komen die uitverkorenen dan allen als
wedergeboren mensen en bezitters van de genadegoederen ter
wereld?' En zo niet, leert hij dan dat iemand in zijn natuurlijke staat
'toch alreeds genadeweldaden bezit, ja in zielsvereniging met
Jehovah staat, onderwerpelijk? Men make mij dan duidelijk hoe dit
kan'. Wisse zegtten slotte dat hij op die punten verheldering wil 'en
dan uit de Heilige Schrift geargumenteerd'."
Samenvattend merkt ds De Rijke terecht op: "Uit deze repliek van
Wisse blijkt dat hij, hoewel hij het niet met zoveel woorden zegt, de
gedachte aanvaardt dat het verbond met de gelovigen en hun
kinderen is opgericht. In het verbond zijn dus ook de kinderen der
gelovigen inbegrepen. Kersten beroept zich ten onrechte op Wisse
en hij kan, wat de theologisch-dogmatische visie van Wisse inzake
het verbond betreft, van nu voortaan weten waar Wisse 'staat'."5 Tot
zover het boekje van ds De Rijke over Wisse.
Dat standpr.rnt heeft prof. Wisse altijd gehandhaafd. In het referaat
PL,a.lrs nu SSTEKENIS vAN HET GELooF rN DE BEDIENING DES ryooRD8
Alphen aan den Rijn, 1942, zegt prof. Wisse bijv. dat in de
prediking "allereerst de zondaar getekend moet worden als liggende
van nature midden in de dood, in een verbroken werkverbond." Hij
vervolgt dan: "In de bediening van het Woord in het midden van de
gedoopte gemeente Gods zal deze prediking echter moeten
doorweven zijn van de verbondsgedachte; dat wil zeggen dat de
gemeente met haar zaad, objectief beschouwd, toch in het verbond
der genade is begrepen. Wij komen, met andere woorden, hier met
een prediking tot een volk (de gemeente van Christus), jegens
hetwelk God Zich reeds in een bijzondere verhouding heeft gesteld,
reeds vanafhet verloren paradijs; daar was het reeds een opzoekend
God, Die de heerlijke moedeóelofte schonk uit het verbond der
genade. Ik zal vijandschap zetten; in dat 'Ik' liet de Heere reeds
vememen, dat Hij verlossen zou, waar wij onszelf niet konden
redden. Hier klinkt al een verbondsgeluid. En al nader en omlijnder
en gedetailleerder heeft God dit verbond bekend gemaakt bij
Abraham; en hetzelve nog eens klaar bevestigd in de Petrus-preek
op de Pinksterdag; in het: 'U komt de belofte toe'. In dit verbond
komt de Heere tot Zijn volk en hun zaadniet slechts als de gewillige
Ds Joh. dc Riikc, Gerurd Wisse, een proJbtisch prediker ( 1993), p. I 17,
lln
t7