Masterplan Eilandje Fase 2 - AG Stadsplanning Antwerpen

Noordelijke Knoop
Welke stedelijk rol zal het Eilandje in de toekomst spelen en hoe past de tweede fase hierin?
Om deze vraag te beantwoorden worden de concepten, uit het Voorontwerp s-RSA, voor de
‘Hard Spine’ en de ‘Soft Spine’ samengevoegd. Hierdoor ontstaan er twee belangrijke gebieden:
de ‘Noordelijke’- en de ‘Zuidelijke Knoop’. Deze vormen de allerbelangrijkste stedelijke
ontwikkellocaties binnen de mesostructuur van Antwerpen in de toekomst. De ‘Noordelijke
Knoop’ wordt gemarkeerd door het Noordkasteel als beëindiging van de eco-Scheldezone
aan de noord-west zijde en door het Lobroekdok aan de zuid-oost zijde. Een groene invulling
langs de noordzijde van het Albertkanaal vormt een belangrijke schakel tussen de Groene
Singel en eco-Scheldezone. Binnen het concept van de ‘Open Stad’ wordt er een stedelijke
ontwikkelingsrichting naar het noorden toe nagestreefd. Dit houdt in dat vooral de Noorderlaan
en Straatsburg-brug een belangrijke rol vervullen bij de koppeling van het Eilandje en het
gebied rond Metropolis.
Van groot belang bij de positionering van het Eilandje in Antwerpen is de relatie met de
entiteiten ‘Noorderlaan-Vosseschijnstraat’, ‘Zuid en Nieuw Zuid’ en ‘IPZ’. Voor beiden
geldt dat er een ruimtelijke-programmatische afstemming met het Eilandje noodzakelijk is,
aangezien deze projecten op een vergelijkbare ontwikkeling sturen. De randvoorwaarden,
potenties en schaal van de ontwikkelingsmogelijkheden zijn vergelijkbaar. In het s-RSA is een
aanzet gegeven voor deze afstemming en zal verder worden uitgewerkt in het concept van
de Noordelijke en Zuidelijke Knoop.
Identiteit Eilandje Fase 2
Met de ontwikkeling en uitvoering van Fase 1 ontstaat er een gemengd stedelijk woongebied
van circa 2000 nieuwe woningen. Ongeveer 400 woningen zullen worden uitgevoerd als sociale
huisvesting. In de Cadixwijk is de sociale mix het sterkst doorgevoerd, ondersteund door
gemeenschapsvoorzieningen. De Montevideowijk is veeleer gericht op residentieel wonen en
publiekstrekkende functies, ter ondersteuning van de culturele as. Rond de Oude Dokken komt
het grootste deel van het kantoorprogramma gecombineerd met museum en stadsarchief.
In de eerste fase wordt er een sterke relatie gezocht met de historische stad en haven met
zijn maritieme erfgoed.
Met het Masterplan Fase 2 worden er kansen gecreëerd voor de ontwikkeling van een nieuw
stedelijke milieu in combinatie met de actieve, moderne haven. Er komt een gemengd
stedelijk gebied tot ontwikkeling met een, voor Antwerpen, uniek schaalniveau (zie Nieuwe
Stedelijkheid). Een gebied dat vergelijkbaar is met andere Europese havengebieden zoals
het Oostelijk Havengebied in Amsterdam, Sydhavn in Kopenhagen en HafenCity in Hamburg.
Een gebied op een historische locatie met een interessante en veelzijdige herontwikkeling
die de stad een nieuwe impuls geeft. De identiteit van het Eilandje wordt bepaald door de
mix van eigentijdse, innovatieve concepten voor functiemenging op bouwblokniveau en de
historische uitstraling. Een nieuw stedelijk knooppunt aan de rand van de Kernstad om in te
werken, te wonen en te recreëren.
66 MASTERPLAN EILANDJE