Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Gedurende de opeenvolgende fasen wordt door een stuurmechan<strong>is</strong>me op verschillende momenten<br />
(checkpoints) gecontroleerd of de celdeling goed verloopt en de vorige fase goed <strong>is</strong> afgesloten<br />
voordat wordt overgegaan naar de volgende fase.<br />
Op zo’n controlemoment <strong>is</strong> het mogelijk dat de celdeling wordt afgebroken of dat de cel overgaat<br />
in geprogrammeerde celdood (apoptose).<br />
* Controle op DNA-beschadigingen:<br />
verkeerde nucletotiden op de DNA-streng<br />
verstoorde DNA-stofw<strong>is</strong>seling<br />
DNA beschadigingen door straling, chem<strong>is</strong>che stoffen en vrije radicalen<br />
Bij afwijkingen in de G- of S-fase stopt de celdeling en treedt een reparatiemechan<strong>is</strong>me in<br />
werking.<br />
* Controle op de vorming van de spoelfiguur<br />
De chromatiden splitsen zich tijdens de mitose pas als alle centromeren met transportdraden aan<br />
het spoellichaampje (centrosoom) zijn verbonden en de chromosomen in het equatoriale vlak<br />
naast elkaar zijn komen te liggen.<br />
De celcyclus bij <strong>kanker</strong>cellen wordt niet meer door het organ<strong>is</strong>me gecontroleerd. Deze cellen<br />
delen zich autonoom (zelfstandig) en de duur van de celdeling <strong>is</strong> veranderd.<br />
Kenmerken van de <strong>kanker</strong>cel<br />
In een van de belangrijkste artikelen op het gebied van de oncologie, (The Hallmarks of Cancer, Cell, Vol. 100,<br />
57–70, January 7, 2000), beschrijven Hanahan en Weinburg 6 eigenschappen waardoor (maligne)<br />
tumoren gekenmerkt worden:<br />
1. zelfvoorziening in groe<strong>is</strong>ignalen<br />
2. ongevoeligheid voor groeiremmende (anti-growth) signalen<br />
3. voorkomen van apoptos<strong>is</strong><br />
4. onbeperkte celdelingscapaciteit<br />
5. voortdurende angiogenese<br />
6. weefsel invasie en vorming van metastasen.<br />
Alle vormen van <strong>kanker</strong> ontstaan als gevolg van verstoringen in genen. Een enkele genet<strong>is</strong>che<br />
verandering kan leiden tot het ontstaan en de progressie van <strong>kanker</strong>, echter meestal zijn er<br />
meerdere genet<strong>is</strong>che verstoringen nodig die bijdragen aan dit proces van carcinogenese en<br />
progressie.