Nederlandse - Adviesraad Internationale Vraagstukken

3) Militair-diplomatieke taken (‘Defence Diplomacy’). Hieronder wordt een breed
takenpakket verstaan dat varieert van de activiteiten van de militair attaché’s en militaire
versterking van het VN-secretariaat tot uitwisselingen in het kader van het Partnerschap
voor de Vrede, activiteiten op non-proliferatie en wapenbeheersingsgebied, maar
ook mogelijke praktische ondersteuning van regionale organisaties en hulp bij de ontmanteling
van de massavernietigingswapens van de voormalige Sovjet-Unie.
4) De verplichting de internationale rechtsorde te bevorderen is grondwettelijk vastgelegd
en heeft ook een militaire component. Dit uitgangspunt vormt een belangrijk
motief voor een actieve internationale opstelling van Nederland, en daarmee voor de
Nederlandse deelname aan een veelheid aan militaire operaties van de Verenigde
Naties. De uit te voeren taken bij internationale operaties kunnen uiteenlopen van VNpolitietaken,
waarnemingstaken tot en met en hulp bij de vervolging van oorlogsmisdadigers
in het kader van SFOR. De Nederlandse bijdrage in het Caraïbisch gebied aan de
bestrijding van de handel in drugs kan er ook toe worden gerekend.
5) Ondersteuning van Nederlandse belangen richt zich in het bijzonder op de bevordering
van stabiliteit in gebieden, waar een specifiek Nederlands (economisch) belang
aan de orde is. Een voorbeeld daarvan, dat tevens het doel van de instandhouding van
de internationale rechtsorde diende, was het mijnenvrij houden van de Perzische Golf
tijdens de Eerste Golfoorlog. Onder deze taken valt bijvoorbeeld ook vlagvertoon ter
bevordering van Nederlandse exporten.
6) Evacuatie van Nederlanders. De krijgsmacht moet, indien noodzakelijk, landgenoten
snel kunnen (helpen) evacueren bij crisissituaties.
7) Humanitaire taken. De krijgsmacht kan een voorwaardenscheppende rol spelen
door burgerbevolking en hulpverleners te helpen beschermen. Bovendien kan logistieke
steun, zoals transport, worden geleverd. De doelstellingen, behoeften en prioriteiten
van regeringen en organisaties voor humanitaire hulp (waaronder NGO’s) zijn daarbij
richtinggevend. 53
8) Crisisbeheersing buiten NAVO-grondgebied. Op grond van de constatering dat zelfverdediging
en crisisbeheersing steeds meer in het verlengde van elkaar komen te liggen,
kan de inzet van de Nederlandse krijgsmacht buiten het NAVO-verdragsgebied een
Nederlands belang vormen. Daarbij kan het takenpakket variëren van preventieve waarnemingsoperaties
tot grootschalige vrede-afdwinging. Ook humanitaire interventie valt
onder deze taak.
9) Regionaal beperkte collectieve verdediging in NAVO-verband. Een ‘spill-over’ van de
in punt 8 genoemde crises kan aanleiding zijn voor een regionaal beperkte collectieve
verdedigingsactie. Nederlandse deelname daaraan ligt gegeven het collectieve karakter
van dergelijke verdediging voor de hand.
10) Verdediging tegen een massale aanval op NAVO-grondgebied. Het beginsel van de
bondgenootschappelijke verdediging tegen een aanval is nog steeds één van de fundamenten
van de NAVO. Bij het vaststellen van de structuur van de krijgsmacht mag de
mogelijkheid hiervan, hoe onwaarschijnlijk ook, niet worden uitgesloten.
53 Adviesraad Internationale Vraagstukken, ‘Humanitaire Hulp: naar een nieuwe begrenzing’, pag. 36.
35