ON-13,1-dec-2007.pdf

More documents

Recommendations

Info

8 DOCENTEN AAN HET WOORD Volgens de auteurs van Generatie Einstein staat ‘t onderwijs onder druk. ‘Onderwijsvernieuwingen staan vaak onder zware kritiek van verschillende kanten. Bezorgde ouders, leraren, beleidsmedewerkers, journalisten, iedereen heeft wel zo zijn zegje te doen als het over onderwijs gaat’. ‘Leerkrachten komen niet meer weg met het houden van hetzelfde verhaal voor de klas als al die jaren voorheen, er wordt steeds meer van ze verwacht op pedagogisch maar ook op inhoudelijk vlak.’ Vier docenten van ouwe rot tot jonge hond geven hieronder en op pag. 15-18 hun visie. ZIJN ZE ECHT ZO ANDERS? EN ALS DAT ALS ZO IS: WAT BETEKENT DAT DAN VOOR ONS ONDERWIJS? Op tamelijk ronkerige toon houden Jeroen Boschma en Inez Groen in hun boek een pleidooi voor de ‘eerste generatie jongeren sinds de Tweede Wereldoorlog, die zich laat kenmerken door positieve eigenschappen: sociaal, coöperatief, slim, betrokken, noem maar op. Kortweg: slimmer, sneller en socialer.(…) Een generatie die samen met ons in deze wereld leeft, maar die hem beter door heeft’. Met als centrale waarden authenticiteit, respect en zelfontplooiing. Hun provocatief en gedecideerd gestelde schets van de huidige schoolgaande jongeren (tot grofweg een jaar of 18), als tegenwicht van het veelal negatieve beeld dat volwassenen van hen hebben, verraadt hun achtergrond van marketeers in jongerencommunicatie, zoekend naar nieuwe benaderingsmanieren van deze moeilijk grijpbare doel- groep. Zij willen die huidige generatie goed begrijpen, omdat dat essentieel is voor goede communicatie met hen. Niet alleen omdat zij nu al steeds meer te besteden hebben, maar zij zijn immers ook de consumenten van de toekomst. Hoe krijgen we de jongere zo ver dat hij ons uitnodigt in zijn leven? Hoe word je dus zijn vriend? Want dát is belangrijk voor de jeugd, zo stellen zij. Hun oplossing is: respecteer de jongere en win zijn of haar respect, wees oprecht en blijf wie je bent. Eigenlijk dus niets nieuws onder de zon. Lees daarvoor maar eens ‘De gelukkige klas’ van Theo Thijssen! Bovendien heb ik sterk de indruk dat zij toch vooral het ‘bovenste deel’ van de samenleving beschrijven; en feit is, dat hoger opgeleiden veel beter kunnen omgaan met internet. Naar mijn mening onderscheidt deze generatie zich in de grond niet van vorige generaties. Gemakshalve (?) vergeten de auteurs, dat het meest bepalen- de overeenkomende kenmerk daarin mijns inziens is, dat deze leeftijdsgroep volop in zijn puberteit verkeert. Zij zijn druk bezig zichzelf te ontdekken en te positioneren in de hen omringende werelden van thuis, school en maatschappij. Ik denk dan ook niet, dat er een cognitief verschil bestaat, maar hooguit een sociaal verschil. Als jongere hebben ze nu eenmaal een voorsprong op ouderen omdat ze veel meer en gemakkelijker gebruik maken van nieuwe technologie. Maar worden of zijn ze daardoor ook automatisch slimmer? Dat waag ik te betwijfelen. En vergeleken met wie eigenlijk en in welk opzicht dan? Ze zijn op een aantal terreinen wel vaardiger. En socialer? Mijn ervaringen zijn vaak anders, maar dat het voor henzelf leuk en gezellig moet zijn, dat klopt wel. Volgens de auteurs doen ze bij problemen een beroep op mensen in hun ‘omgeving’, die op dat vlak over meer kennis en/of vaardigheid beschikken (‘netwerk-leren’). Ik vind ze echter vaak heel erg op zichzelf betrokken. Hoe vaak krijg ik niet te horen: ja, maar dat is niet mijn probleem! En gaan ze ook naar zulke ervaringsdeskundigen toe bij liefdes- of gezinsproblemen? Daarover heb ik niets gelezen. De communicatie waarover de auteurs het hebben, gaat uitsluitend over erg concrete zaken, niet over ideeën, gevoelens, dromen. Hun communicatie gaat om de vraag: hoe maak ik zo snel mogelijk mijn omgeving gemakkelijk voor mezelf? Niet over: hoe krijg ik een zo juist mogelijk beeld van mezelf, hoe maak ik mijzelf zo goed mogelijk duidelijk aan mijn omgeving en welke inspanningen wil ik leveren om die zo goed mogelijk te verstaan en te begrijpen. Wat de huidige generatie Jongeren beschikken over meer ‘tools’, maar wát ze ermee doen is niet zo anders naar mijn mening écht beter kan, is het verwerken van snelle beeldwisselingen. In feite zijn naar mijn idee alleen de toepassingen veranderd. Deze jongeren beschikken wel over meer ‘tools’, maar wát ze ermee doen is helemaal niet zo anders. Het mag nu wel gemakkelijker en sneller geworden zijn door internet, maar of deze generatie daardoor ook meer en vooral beter communiceert dan die van vroeger? Het lijkt er eerder op dat ze oppervlakkiger zijn en minder reflectief; hun school is immers vooral tot een sociale ontmoetingsplaats geworden, méér dan een ‘vetcoole’ plaats om te leren. De keerzijde is, dat met internet jongeren nu toegang hebben tot zó veel informatie dat ze moeilijk keuzes maken. Ze houden alle opties graag open. Zo ervaar ik als decaan dat ze de beslissing over welke vervolgopleiding te gaan volgen steeds meer voor zich uitschuiven naar een later tijdstip in november 2007
COLUMN Anders. Niet slechter Het klinkt heel goed en slim: Generatie Einstein. Maar eigenlijk worden we gewoon flink afgezeken. Er wordt wel gezegd dat wij, Generatie Einstein dus, socialer, slimmer en sneller zijn. Maar daar achteraan wordt ook meteen gezegd dat onze wereld niet groter is dan beeldbuizen. En bedankt, denk ik dan. Tussen de generatie X, onze ouders, en Generatie Einstein zijn veel verschillen. Vroeger zaten zij te leren achter hun bureau met een boek. Wij leren met MSN, telefoons, tv’s, gameboys, Xboxen, Nintendo’s, tijdschriften en ipod’s en dan toch ook nog wel met je geschiedenisboek. Dat gaat toch niet? Denken die ouwe. Tuurlijk gaat dat niet. Maar wie komt daar dan bij? Is heel Generatie Einstein dan zo? Nee, en als het zo zou zijn is het alleen maar stoer, want wij kunnen dan wel heel veel tegelijk. Zouden jullie die computer waarop je zoveel informatie kunt vinden via internet, je mobiel waarmee je sociale contacten legt, de tv met actuele leerzame programma’s, denk aan bijvoorbeeld: De Wereld Draait Door (verrassend hè? MTV staat echt niet altijd op), gewoon laten voor wat ze zijn? Mij valt het op dat generatie X ook steeds meer sms’t. Dat bewijst wel dat jullie er, nu het er is en het hun eindexamenjaar. Dat ze louter door het surfen op internet ook beter betrouwbare gegevens binnen de juiste context kunnen selecteren, is zeker niet mijn ervaring. En net als vroeger onderscheiden jongeren zich van volwassenen met een eigen taal, zij het dat het nu sms- of chattaal is. Samenvattend: als marketingmodel is het concept ‘Generatie Einstein’ vast handig; mij als docent biedt dit niet zo veel. EINSTEINS IN HET ONDERWIJS In hun schets van de implicaties op het onderwijs komen de auteurs niet verder dan het redelijk systematisch in kaart brengen van alles wat zo her en der al is geopperd aan allerlei ideeën over het (noodzakelijk geworden) ‘nieuwe leren’. Als docent moet je nog steeds nadenken over hoe je zoveel mogelijk leerlingen zoveel mogelijk kunt laten leren, en dat ook nog eens op de meest efficiënte effectieve manier. Wezenlijk daarbij is dat je je afvraagt: wat deugt er nou, wat is echt goed en wat moet je dus zeker nooit weggooien, en waar zijn eisen, inzichten zó veranderd dat het anders móet. Want voorop staan wel de eisen waaraan leerlingen moeten voldoen. En die beperken zich tot ‘schoolse kennis’, die ook nog eens binnen een vastgelegd tijdsbestek verworven moet worden. En behalve die ‘schoolse kennis’ blijft er uiteraard veel meer interessants en waardevols te ontdekken, maar dat behoort dan niet tot de ‘eindtermen’. Ze zitten echter niet voor niets in een onderwijsvormingssituatie. Nog steeds moeten leerlingen daarom ook in deze tijd leren zich te concentreren en gedisciplineerd te werken. Het is van wezenlijk belang dat leerlingen de diepte in gaan. En daar komt de leraar in beeld. De taak van hem is eisen stellen en doorvragen. En dat is wel ingewikkelder dan vroeger en ook inspannender, getuige de vaak gehoorde verzuchting dat problemen rond Het is van wezenlijk belang dat leerlingen de diepte in gaan gedrag zo onevenredig veel aandacht en energie vergen. Als ik naar deze generatie jongeren kijk, zie ik drukke levens met volle agenda’s en in feite weinig vrijheid. Er is aanbod van wel honderd modellen mobieltjes met bijbehorende abonnementen. Ervoor kiezen zónder mobiel door het leven te gaan kan echt niet (denken ze). DOCENTEN AAN HET WOORD allemaal zo makkelijk gaat, ook niet vanaf kunnen blijven. Ik vind ook wel dat er door Generatie Einstein veel gecomputerd wordt en veel tv gekeken. Belachelijk dat 5-jarige jongetjes zich tegenwoordig vermaken met schietspelletjes op hun Xbox. Maar het gaat er niet alleen maar zo aan toe. Er zitten heel veel positieve kanten aan al die beeldbuizen van ons. Er zijn veel verschillen tussen Generatie Einstein en generatie X. Het is anders, het is niet slechter. Voordat we nadelig werden bekeken heeft generatie X ook wel goed over ons gesproken. Het is wel heel leuk om te lezen dat wij slimmer, socialer en sneller zijn dan dat zij vroeger waren. Want wij zijn natuurlijk ook mega slim, super sociaal en KEI sterk. Suze Moor, 5K Er is keus uit een overvloed aan vrijetijdsbestedingen op gebied van sport, muziek, uitgaan, baantjes, mediagebruik. Ervoor kiezen je te beperken tot één van deze bezigheden of tot een zeer beperkte hoeveelheid tijd in één van deze bezigheden te steken, kan ook niet. Daarnaast: school moet en ouders willen graag dat hun kind een opleiding op een zo hoog mogelijk niveau volgt. En dan zijn er nog de familieverplichtingen. Evalueer ik de hun als ‘Einsteins’ toegedichte kwaliteiten, zoals zij die aanwenden in ons onderwijs, dan ben ik niet zo enthousiast. Ze zien bijvoorbeeld wel veel beelden, maar of ze die ook opmerken? Tijdens een boek-filmproject verbaast het me steeds weer, hoe slecht ze betekenisvolle details bewust zien als we filmscènes bespreken. Daar moet ik ze dan echt op wijzen. Dat ze al zappend een paar programma’s tegelijk kunnen volgen, vind ik niet vreemd. Ze hebben bepaalde programma’s zo vaak gezien, dat ze het format en de conventies ervan inmiddels van haver tot gort kennen. Dat is in feite geen andere vaardigheid dan die ik in mijn jeugd kende van de serieboeken die ik las – en waarvan ik op een gege- 9
Page 2 and 3: 2 COLOFON ODULPHUSNIEUWS is een uit
Page 4 and 5: 4 THEMA ‘GENERATIE EINSTEIN’ ge
Page 6 and 7: ANGST OF VERTROUWEN? 6 te gaan met
Page 10 and 11: 10 DOCENTEN AAN HET WOORD ven momen
Page 12 and 13: 12 GET ON STAGE ENGELS THEATERPROJE
Page 14 and 15: 14 ODULPHUS EN AIDS Deze actie heef
Page 16 and 17: 16 maar zij leren lateraal met behu
Page 18 and 19: 18 DOCENTEN AAN HET WOORD gen bij m
Page 20: TOUCH DOWN WERELDKAMPIOEN STREETDAN

ON-13,1-dec-2007.pdf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?