Samenlevingsopbouw - Movisie

ken door de ogen van het individu. Om individuele
doelen als uitgangspunt te nemen.
Om duidelijk te maken dat mensen niet aan
deelproblemen werken, maar gewoon hun
leven leven. Soms hebben ze daarbij steun
of stimulans nodig. Tijdelijk of blijvend. Op
één of meerdere gebieden.
Kenmerkend aan het participatiewiel is dat
er niet gefocust wordt op één enkel doel:
het is geen of-of denken. Het gaat uit van
de integraliteit en samenhang van de verschillende
doelen: en-en denken. Vanuit dat
perspectief lijkt het mogelijk een samenhang
aan te brengen in de grote diversiteit
in aanpakken, initiatieven, organisaties en
gemeentelijke afdelingen die zich richten
op de bevordering van participatie
Krachtgerichte integrale aanpak
Aan de basis van participatiebevordering
ligt het versterken van de eigen kracht van
mensen, van (doel)groepen én van organisaties.
Tine van Regenmortel noemt dat in
haar lectorale rede uit 2008 krachtgerichte
zorg. De voorwaarden van krachtgerichte
participatiebevordering komen sterk overeen
met de acht bakens van Welzijn Nieuwe
Stijl. Dit programma van het ministerie van
VWS beoogt gemeenten, welzijnsorganisaties
en anderen uit te dagen hun werkwijze
aan te passen aan de eisen van participatiedoelstellingen
van beleid.
Bij sociaal beleid waarin de kracht van de
burger centraal staat en de burger steeds
vaker als coproducent optreedt, hoort een
professional die hier goed op aan sluit. Om
dit te kunnen verwezenlijken is de sociale
professional ‘present’. Dat betekent dat hij
zichtbaar en beschikbaar is voor de kwetsbare
burger. Hij bevindt zich niet in de
spreekkamer of op kantoor in een buurtcentrum,
maar bij mensen thuis en daar waar
ze elkaar ontmoeten in de wijk. De nieuwe
professional zoekt actief contact met de
kwetsbare burger en daagt hem uit om zelf
verantwoordelijkheid te nemen voor het
oplossen van zijn problemen. Hij heeft ruimte
in zijn agenda om in te spelen op vragen
van de burger, om de burger te steunen bij
het werken vanuit zijn eigen kracht en om
zijn initiatieven te ondersteunen. De professional
werkt dus nog meer vraaggericht en
speelt beter in op de werkelijke vragen en
behoeften van de burger.
Diversiteit
Een krachtgerichte aanpak is geen oplossing
voor de geschetste dilemma’s. Deze
horen bij de complexiteit van participatiebevordering.
Er is niet één oplossing, er zijn
er vele. Het werk wordt er niet eenvoudiger
op. Maar het sluit wel beter aan bij de grote
diversiteit in onze tegenwoordige samenleving
aan wensen, behoeften en vooral
ook mogelijkheden van de inwoners van
Nederland.
Dit artikel is gebaseerd op de inzichten uit
Participatie ontward. Vormen van particpatie
uitgelicht, een boek dat in 2010 door MOVISIE
is gepubliceerd.
Marjet van Houten werkt als senior adviseur
bij het programma Hulpverlening en
Activering van MOVISIE. Zij ontwikkelde het
participatiewiel. Participatie door kwetsbare
groepen heeft al jaren haar aandacht. Zij is
bereikbaar via m.vanhouten@movisie.nl.
Aletta Winsemius werkt senior onderzoeker
bij het programma Trends en Onderzoek van
MOVISIE. Sinds 2005 houdt zij zich bezig met
de Wmo. Haar aandacht richt zich vooral op
de rol van gemeenten bij de uitvoering van
deze wet. Zij is bereikbaar via a.winsemius@
movisie.nl.
Literatuur
Houten, Marjet van, Winsemius, Aletta (red) Participatie
ontward. Vormen van participatie uitgelicht. MOVISIE,
Utrecht, 2010
Giltay Veth, Daniel. Het rendement van zalmgedrag. De
projectencarroussel ontleed. Nicis Institute, Den Haag,
2009
Gruijter, M. de, Marissing, E. van, Nederland, T.
Participatiebevordering in de Wmo. Participeren in drie
leefdomeinen. Verwey-Jonker Instituut, Utrecht, 2010.
Kluft, M. De nieuwe professional. Artikel verschijnt febru-
ari 2011 op www.movisie.nl.
Kruiter, Albert Jan, Jong, Jorrit de, Niel, Janine van,
Huijzen, Constant. De rotonde van Hamed. Nicis Insitute,
Den Haag, 2008
Regenmortel, Tine van. Zwanger van empowerment.
Fontys Hogescholen, Eindhoven, 2008.
Welzijn Nieuwe Stijl, brochure van het Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport, januari 2011.
2 0 MO/SAMENLEVINGSOPBOUW 29e jrg. nr.227 Winter 2010