Maandblad uitgegeven door de Vereeniging - Vereniging tegen de ...

als hierboven bedoeld, door niet geneeskundigen, het dit verband de aandacht op het toenemen van het op iedere bladzijde de bewijzen daarvoor. De meest
advies der hoofdinspecteurs door het Bestuur der aantal vennootschappe 1, die het vervaardigen en vooruitstrevende medicijnartsen verklaren dit trou­
Rijks verzekeringsbank werd gevraagd. Tot het instel­ verkoopen van pharmaceutische artikelen, enz. ten wens openlijk in woord en geschrift. Wij kunnen tallen
van eene gerechtelijke vervolging werden in geen doel hebben. Bij zijne adviezen dienaangaande wees rijke bladzijden vol uitspraken geven, tot de meest
dezer gevallen termen gevonden.
de hoofdinspecteur er enkele malen op, dat Koninklijk vernietigende toe, van medicijnartsen uit alle deelen
Tal van personen, tegen wie waren ingebracht klach­ goedgekeurde statuten eene niet te versmaden reclame der wereld.
ten wegens onbevoegde uitoefening der verloskunst, voor de exploitatie van «kwakzalversmiddelen zijn, Nu wil ik mij evenwel tot eenige uitspraken bepa­
hetgeen vooral in de zuidelijke provinciën voorkwam, hetgeen de ondervinding z.xi. bereids heeft geleerd. len van Nederlandsche medicij ïartsen en de bronnen
bleven ongestraft, omdat steeds een beroep werd ge­
waar men deze uitspraken vinden kan. Voor meerdere
daan op de noodzaak, welke volgens de gegeven voor­ Deze Commissie bestaat uit de heeren : Dr. J. W. interessante gegeveas op dit gebied verwijs ik naar
stellingen niet kon worden uitgesloten.
JENNY WEIJERMAN, Prof. Dr. H. WEFERS BETTINK mijn brochure „Voor denkende menschen", die ik
en Dr. C. W. BROERS. Red. Mbl.
Onbevoegde uitoefening der artsenijbereidkunst.
gaarne voor belangstellenden beschikbaar stel. Doch
nu ter zake !
Omtrent onbevoegde uitoefening der artsenijbe-
Prof. P. K. PEL zegt in zijn brochure „De kunst om
reidkunst door kwakzalvers, winkeliers, drogisten,
gezond en gelukkig te leven en ziekten te voorko­
enz. werd ook in 1915 menige klacht vernomen. Voor
MEDEDEELINGEN
men" o.m. het volgende: , Dat de geneeskunst, alhoe­
vervolging in rechten ontbraken in bijna alle gevallen
voldoende gronden. In de zeer enkele gevallen, waarin if AN VERSCHILLENDEN AARD. wel zoo oud als het menschelijk geslacht, nog zoo
weinig directen invloed op vele ziekteprocessen ver­
de verdachte door den rechter ter verantwoording
werd geroepen, volgde vrijspraak.
„Pro en Contra" over Natunrgeneeswijze.
mag uit te oefenen, zal den ervaren natuuronderzoeker
begrijpelijk sclnjr.en. Eerlijk en onverholen past
Verkoop van verpakte geneesmiddelen.
Van de bekende serie uitgaven „Pro en Contra" ors de bekentenis, dat wij tege ïover vele acute ziek­
Bij een daartoe te Sas van Gent door den pharma- van de Hollandia-Drukkerij te Baarn is er thans ten, wei is waar niet machteloos staan, doch in ieder
ceutischen inspecteur ingesteld onderzoek bleek, een verschenen over de Natuur geneeswijze. Het geval op het ziekteproces weinig of niets vermogen".
dat door een aldaar verblij fhoudenden uit België uit­ pro is van K. H. BEIJLEVELT, Redacteur van de Mij dunkt dit zegt reeds meer dan genoeg !
geweken apotheker bij een winkelier, tevens smid, ver­ „Natuurvriend" te Ëefde het contra van Dr. H. Zeker dit zegt genoeg maar is niet het minst in
pakte geneesmiddelen van allerlei aard met gebruiks­ PINKHOF, Arts te Amsterdam.
staat om de bewering te staven, die B. daaruit
aanwijzingen in diens winkel ten verkoop opgeslagen
waren. De zich van geen kwaad bewuste winkelier,
Zij, die onze reeds zoo dikwijls geuite meening j put. Maar 't is wel genoeg om aan te toonen, dat
door den irspecteur op zijne strafbare handelingen over de z.g. natuurgeneeswijze kennen, zullen de schrijver van „Pro"er niet tegen opziet om
in zake den verkoop gewezen, verklaarde dien te zullen niet twijfelen aan welke zijde wij staan. In tkort enkele zinnen, uit hun verband gerukt, den goed-
staken en onmiddellijk alle artikelen te zullen inpak zij hier herhaald dat wij, met waardeering voor geloovigen lezer als bewijsmateriaal voor oogen te
ken en aan den eigenaar terug te geven. De mare- het streven van zeer enkelen, die te goeder trouw goochelen.
chaussée ter plaatse werd hiervan door den inspecteur zijn — doch dat streven als methode toch afkeu- Maar nog erger maakt hij het een bladzijde
in kennis gesteld en haar een nauwlettend toezicht rende In het algemeen de z.g. geneesmethode verder, waar wij lezen :
opgedragen.
die als natuurgeneeswijze wordt aangekondigd De medicijnartsen zijn zelfs nog niet in staat goed
Ongeoorloofd voeren van den titel apotheker. geen goed hart toedragen omdat wij in het optre­ recepten te kunnen schrijven. De heer C. SLEESWUK.
Een drogist te 's-Gravenhage, in het bezit van eene
den van de voorstanders van die methode een Apotheker te Utrecht, schreef er een boekje over
apotheek, die op door hem verspreide strooibiljetten groot gevaar zien voor het algemeen welzijn. „Oijveree;iigbaarheid der medicijnen," met het doel
zich den titel „apotheker" had toegeëigend met het Juist dat optreden, niet de geneeswijze zelf, is daardoor de medicijnartsen te loeren hoe zij de recep­
kennelijk doel propaganda voor zijn zaak te maken, oorzaak van onze oppositie. De geneeswijze in
ten moeten schrijven, want zooals zij het doen bestaan
gaf, toen hij .op deze handeling door den inspecteur
dikwijls tegen de bereiding allerlei geneeskundige of
hoofdzaak, is geen uitvinding van de zich noemende
opmerkzaam werd gemaakt, de verzekering hiermede
artsc. ij kundig-chemische bezwaren. Dr. H. WEFERS
natuurgeneeskundigen ; het gebruikmaken van na- BETTINK. Hoogleeaar in de artsenijbereidkunde, beniet
te zullen voortgaan. Door een apotheker aan het tuurlijke hulpmiddelen werd reeds sedert eeuwen veelt dit boekje in een Voorwoord aan ! Hier is dus
hoofd zijner apotheek te stehen heeft hij zich aan de en wordt nog tegenwoordig door de medicijnartsen een apotheker aan het woord,gesteund door een hoog­
strafrechtelijke vervolgmg, waaraan Inj bloot stond, (z00 (zoo worden zi;
zij door de de
natuurgeneeskundigen
natuurgeneeskundig« leeraar, die vertelt .,dat de gediplomeerde medicijn­
onttrokken
genoemd) in toepassing gebracht, zij het ook niet artsen er weinig of niets van weten."
Verkoop van brandwondenzalf. uitsluitend.
Brutaler en leugenachtiger kan het niet. Doel
Een buitenlander verzocht Uwer Excellentie te Maar waar de verkondigers van de leer der van het bedoelde boekje, dat den titel draagt van
vernemen, op welke wijze hij zijn geneesmiddel natuurgeneeswijze, hunne methode als de eenige Onvereenigbaarheid van Geneesmiddelen, is alleen
„Br?ndwur.densalbe" hier te lande mocht verkoopen.
juiste voorstellen, daarbij niet'schromen een blaam
De Raad, door Uwe Excellentie ter zake gehoord,
erop te wijzen, dat sommige stoffen, op één recept
antwoordde overeenkomstig het door 's Raads phar­ te werpen op de officieele geneeskunde en op voorgeschreven, scheikundig op elkaar inwerken
maceutische commissie uitgebracht praeadvies, dat vele van hare als juist erkende geneesmethodes, en het dus beter is, die niet samen te voegen. Het
de wet van 1 Juni 1865 {Slbl. u°. 61) dien verkoop daar treed het gevaar reeds te voorschijn. Doch dient dan ook als leerboekje bij de studie van de
verbood.
nog duidelijker blijkt dit gevaar voor hem, die receptuur, voor welk vak; voor het afleggen van het
Kwakzalverij. ,
het optreden van de z.g. natuurgeneeskundigen artsexamen, bewijzen van bekwaamheid moeten
Gehoord do Commissie, in Hoofdstuk I onder n°. 31 eenigszins nauwkeurig heeft gadegeslagen. Wan­ worden afgelegd, voorzoover dit vak later bij de
op bl. 32 vermeld, (*) lichtte de Raad Uwer Excelneer hij een blik slaat naar Duitschland, waar de uitoefening der practijk te pas komt. Uit dezen
lentie nader zijn standpunt toe ten aanzien van de natuurgeneeskundigen een groote rol spelen, dan wegwijzer bij de studie — en misschien ook later
wijze, waarop naar zijne meening van overheidswege zal het hem duidelijk worden (het is uit talrijke als hulpmiddel in de practijk — de conclusie te
bij de bestrijding éer kwakzalverij te werk gegaan | processen gebleken) dat de voornaamste profeten I trekkerf „dat de gediplomeerde medicii nartsen er
diende te worden (zie vorig jaarverslag blz. 119) en van de leer der natuurgeneeswijze zich als de weinig of niets van weten" „hoe zij d de recepten
adviseerde Uwer Excellentie daarbij Hareaanvan- grootste kwakzalvers hebben ontpopt. Wij noemen '
moeten schrijven," gaat alle perken van fatsoen­
kehjke bezwaren tegen hetgeen door den Raad ter & , namen van TCTTHNF Pastor FFTKF
zake was voorgesteld, in nadere overweging te nemen. !?
lijke bewijsvoering te buiten.
Ons vertrouwen in BEIJLEVELT als woordvoerder
voor de natuurgeneeswijze is er, sedert
1906, niet op toegenomen en het verwonderde ons
dat iemand, als Dr. PINKHOF, zich ertoe leende
om met dezen man in debat te treden. Bij nalezing
van het „Contra" bleek ons echter, dat van debat
geen sprake was ; Dr. P. sprak slechts zijn oordeel
uit over de natuurgeneeswijze zonder zich aan de
zoodanig optreden onthield.
kunst om te genezen op te treden. En ook thans I motieven, door B. te berde gebracht of aan zijn
De Raad stelde de hoofdinspecteurs met den loop n°g> na het lezen van zijn beweren, stellen wij dedezer
zaak in kennis, met verzoek, hunnerzijds de zelfde vraag. Wat hij verkondigd, kan men in al
betrokken inspecteurs van de volksgezondheid dien- die boeken over natuurgeneeskunde lezen : het
aangaande te willen inlichten. ophemelen van de methode en het afbreken van
Ten behoeve van een onderzoek naar leugenachtige de geneeswijzen van de moderne wetenschap. Een
opgaven in kwakzalversadvertenties, verzocht de | oorspronkelijk idee van den schrijver zoeken wij
pharmaceutische inspecteur m Noordbrabant, Gel- te vergeefs< 0f liever bijna te vergeefs ; wij heb
derland en Limburg den gezondheidscommissies m
zijn ambtsgebied hem exemplaren toe te zenden van
couranten of brochures, waarin kwakzalversadvertenties
en opgaven van beweerde
kwakzalversmiddelen voorkomen.
Adviezen betreffende statuten van Naamlooze Vennnootschappen
en Vereenigingen.
Door een hoofdinspecteur en door de pharmaceutische
inspecteurs werd in hunne jaarverslagen over
1915 medegedeeld, dat hun advies gevraagd werd
omtrent de statuten van Naamlooze Vennootschappen
en van Vereenigingen, wier werkkring op de eene
of andere wijze verband hield met de belangen der
ecnts a ® fï? ?•• * i ^ UHNE ' ^ astor *ELKE,
's Raads advies vermocht Uwe Excellentie evenwel ßlLZ om net hierbij te laten. ^
niet de overtuiging te geven, dat een, door den Raad Hoe staan wij nu tegenover het „Pro van den
noodig geacht, stelselmatig optreden zijnerzijds tegen heer BEIJLEVELT ? Wij kunnen er niet te veel
kwakzalversmiddelen raadzaam zou zijn. In aanmer-1 vertrouwen in stellen. BEIJLEVELT is voor ons geen
king genomen voorts, dat intusschen een wetsont- onbekende ; reeds in het Maandblad van Mei 1906
werp tot wijziging van de wet op de uitoefening der hebben wij ons afgevraagd hoe het mogelijk was,
Artsenijbereidkunst was ir gediend waarin bepalingen dat een m vroeger horlogemaker, tot de kennis
ter zake waren opgenomen, gaf Uwe Excellentie er L ko noodi om als De0efenaar van de
de voorkeur aan, dat de Raad zich voorshands van ° , , & . _
persoon te storen.
Mén leze slechts de volgende gedeelten uit zijn
inleiding :
„Waarom „contra" de Natuurge~>eeswijze ? Omdat
deze is : de georganiseerde kwakzalverij. Vóór onzen
tijd had de kwakzalverij nimmer de beteekeiis, die
zij thans heeft verkrege.i. Zij was een zaak tusschen
ben n.1. eenige bewijsgronden voor de deugdelijk­ persoon en persoon ; nu is zij geworden een stelsel,
heid van de natuurgeneeswijze gevonden, die waarbij aan de ééne zijde een aaneengesloten menigte
ezingen door I blijkbaar van B. afkomstig zijn maar die nu van belanghebbenden staat en aan de andere zijde een
I juist niet voor de nauwgezetheid van den schrijver
groot deel van de bevolking. Vroeger was regel, wat
nu misschien uitzondering is, dat de patiëit, die den
pleiten.
kwakzalver raadpleegde, zich meestal tot den be­
Wij willen een paar daarvan aanhalen : voegde geneeskunstoef e laar wendde, maar bij tijden
Op blz. 11 heet het :
ook eens den onbevoegde ter hulp riep, bijv. als de
„En waarom ik ook speciaal vóór de nataurgenees- kur.st van den bevoegde hem teleur had gesteld. Nu
wijze be.i, dat wil ik nog wel eens op een andere wijze is er een groote groep van menschen, die uit'beginsel
zeggen. j^r*
den kwakzalver raadplegen, bij voorkeur als deze
Ik ben voor de natuurgeneeswijze, omdat ik het zeer zich natuurgeneeskuidige noemt, ei zich slechts uit
nood tot de wetenschappelijke geneeskunst zal wen­
onmenschelijk en onverantwoordelijk acht de zieken den, veelal als het te laat is. E ï onder die menschen
volksgezondheid. Niet zelden werd door die adviezen I zonder hulp te laten. En dat doen wij, indien wij de offi- vindt men dan alle groepen van personen. Zij zijn het,
verbetering der statuten verkregen, waardoor boven- cieele geneeskunde oppermachtig laten heerschen, want die de trom roeren voor den hedendaagschen markt-
genoemde belangen beter werden gewaarborgd. deze is een geneeskunde in naam, doch niet in de daad. schreeuwer. die het wel zeer stumperig moet vinden
De hoofdinspecteur te 's-Gravenhage vestigde in Wanneer wij hare geschiedenis lezen, vinden wij bijna