Code van goede praktijk

Samen maken we morgen mooier.

Documentbeschrijving
1. Titel publicatie
Code van goede praktijk voor het vergunnen van tussentijdse opslagplaatsen voor uitgegraven bodem
2. Uitgever 3. Aantal blz.
Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest 10
4. Publicatienummer 5. Aantal tabellen en figuren
6. Publicatiereeks 7. Datum publicatie
8. Trefwoorden
23 mei 2008
Samenwerkingsovereenkomst Gemeenten 2008-2013, milieuvergunning ,VLAREM rubriek 61, tussentijdse opslagplaatsen voor uitgegraven
bodem, codes van goede praktijk,
9. Samenvatting
Leidraad voor de gemeenten voor de vergunning van tussentijdse opslagplaatsen voor uitgegraven bodem
10. Begeleidingsgroep
OVAM, FEBEM
11. Contactperso(o)n(en)
Dirk Dedecker, Joris Tallon, Filip De Naeyer
12. Andere titels over dit onderwerp
Gegevens uit dit document mag u overnemen mits duidelijke bronvermelding.
De meeste OVAM-publicaties kan u raadplegen op de OVAM-website : http://www.ovam.be
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 1

1 INLEIDING .........................................................................................................3
2 GRONDVERZETSREGELING...........................................................................4
3 VLAREM - WETGEVING...................................................................................5
4 CODE VAN GOEDE PRAKTIJK - VERGUNNINGSVOORWAARDEN............8
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 2

1 Inleiding
In hoofdstuk 2 - Specifieke Bepalingen - van de Samenwerkingsovereenkomst
Gemeenten 2008-2013 bepaalt art. 2 van de basis van het thema bodem dat de
gemeente zich voor het vergunnen van tijdelijke grondopslagplaatsen baseert op
de code van goede praktijk, opgesteld door de OVAM.
De integrale samenwerkingsovereenkomst Gemeenten 2008-2013 is te
raadplegen op de website van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
onder volgend adres http://www.lne.be/doelgroepen/lokale-overheden/so-2008-
2013/nieuwe-so-2008-2013.
Voor de tussentijdse opslagplaatsen van klasse II levert de gemeente de
milieuvergunning af. De gemeente kan daarbij bijkomende voorwaarden opleggen.
In de code van goede praktijk voor het vergunnen van tussentijdse opslagplaatsen
voor uitgegraven bodem is aangegeven welke voorwaarden door VLAREM worden
opgelegd, en welke bijkomend door de vergunningverlener kunnen opgelegd
worden. De code van goede praktijk is samengesteld op basis van een aantal
documenten die van kracht zijn voor de betreffende inrichtingen (VLAREM II
(rubriek 5.61), VLAREBO (hoofdstuk 13) en de Code voor Goede Praktijk voor het
werken met uitgegraven bodem (OVAM/VITO/)). De verschillende documenten met
betrekking tot de wetgeving voor het gebruik van uitgegraven bodem zijn te
raadplegen op de website van de OVAM onder volgend adres
http://www.ovam.be/jahia/Jahia/pid/591
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 3

2 Grondverzetsregeling
Begin 2004 werd de regelgeving betreffende grondverzet van kracht in
Vlaanderen. Het doel hiervan is verspreiding van bodemverontreiniging door
grondverzet tot een minimum te beperken. Concreet betekent dit dat de
uitgegraven bodem op een milieuhygiënisch correcte manier gebruikt moet worden
en dat de verwerking, het transport en het gebruik van de uitgegraven bodem
administratief traceerbaar is, van beginpunt (uitgraven), via tussenstations, tot het
eindpunt (plaats van gebruik, verwerking).
Tussentijdse opslagplaatsen van uitgegraven bodem zijn een belangrijke schakel
binnen de uitvoering van grondwerken omdat ze als ‘tussenstations’ optreden waar
uitgegraven bodem tijdelijk wordt opgeslagen in afwachting dat hij op een andere
plaats gebruikt kan worden. Voor de partijen uitgegraven bodem die er worden
opgeslagen kan een erkend bodemsaneringsdeskundige een technisch verslag
(TV) opmaken. In welke gevallen een technisch verslag moet opgemaakt worden,
wordt bepaald in hoofdstuk 13 van het VLAREBO. Het technisch verslag heeft als
doel de milieuhygiënische kwaliteit van de uitgegraven of uit te graven bodem te
bepalen. De vastgestelde kwaliteit bepaalt het verdere gebruik van de bodem:
gebruik als bodem, bouwkundig bodemgebruik of gebruik als vormvast product.
Met de wijziging van 14 december 2007 wordt bovendien bepaald dat het transport
naar een tussentijdse opslagplaats van meer dan 250 m³ uitgegraven bodem of
van meer dan 50 m³ uitgegraven bodem waarvoor de opmaak van een technisch
verslag verplicht is, moet gemeld worden bij een erkende
bodembeheerorganisatie. Daaropvolgend meldt de tussentijdse opslagplaats de
ontvangst van de uitgegraven bodem aan de erkende bodembeheerorganisatie. Bij
de opslag van de uitgegraven bodem volgt de niet-erkende tussentijdse
opslagplaats een procedure die een erkende bodembeheerorganisatie in staat stelt
de uitgegraven bodem te traceren.
Afhankelijk van de hoeveelheid en de samenstelling van de grond die op jaarbasis
verwerkt wordt, moet een tussentijdse opslagplaats van uitgegraven bodem een
milieuvergunning klasse I, II of III te bezitten. De exploitatie van tussentijdse
opslagplaatsen vergund volgens klasse I van VLAREM (bijlage I, rubriek 61) wordt
gecontroleerd door de milieu-inspectie. Tussentijdse opslagplaatsen voor
uitgegraven bodem die vergund worden volgens klasse II of III werken onder
gemeentelijk toezicht, wat inhoudt dat de gemeentelijke ambtenaar
(milieubeambte) controleert of ze werken conform de betreffende wetgeving.
Ten slotte zijn er ook tussentijdse opslagplaatsen van uitgegraven bodem die
minder dan een jaar in dienst zijn en minder dan 1000 m³ opslag hebben. Hiervoor
is er binnen de huidige milieuwetgeving helemaal geen vergunning of melding
voorzien. Voor deze opslagplaatsen is het belangrijk om te controleren of
installaties de vermelde criteria niet overschrijden en zodoende zonder vergunning
werken.
Er dient benadrukt dat een erkende TOP slechts in regel is met de wetgeving
indien aan elk van deze aspecten voldaan is.
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 4

3 VLAREM - Wetgeving
VLAREM I - Besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van het
Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning
Rubriek Klasse Bemer Coördi
kingen nator
61. Tussentijdse opslagplaatsen voor uitgegraven bodem
Dit zijn permanente inrichtingen (die langer dan 1 jaar in exploitatie zullen
zijn) voor grondpartijen die er tijdelijk worden gestockeerd.
61.1. Tussentijdse opslagplaats voor uitgegraven bodem die niet voldoet aan
een toepassing overeenkomstig hoofdstuk X van het besluit van de
Vlaamse Regering van 5 maart 1996 houdende vaststelling van het
Vlaams reglement betreffende de bodemsanering:
1° met een capaciteit van 1000 m³ tot en met 10.000 m³ 2 E, O N
2° met een capaciteit van meer dan 10.000 m³ 1 E, O N
61.2. Tussentijdse opslagplaats voor uitgegraven bodem die voldoet aan een
toepassing overeenkomstig hoofdstuk X van het besluit van de Vlaamse
Regering van 5 maart 1996 houdende vaststelling van het Vlaams
reglement betreffende de bodemsanering:
1° met een capaciteit van 1000 m³ tot en met 10.000 m³ 3
2° met een capaciteit van meer dan 10.000 m³
Beperkte mechanische activiteiten, zoals het sorteren en/of zeven van
uitgegraven bodem zijn begrepen in deze rubriek, en zijn niet
vergunningsplichtig volgens rubriek 30.]
2 E, O N
VLAREM II - Besluit van de Vlaamse regering houdende algemene en
sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne
Hoofdstuk 5.61. TUSSENTIJDSE OPSLAGPLAATSEN VOOR UITGEGRAVEN
BODEM
Artikel 5.61.1. § 1. De bepalingen van dit hoofdstuk zijn van toepassing op de
inrichtingen ingedeeld onder rubriek 61 van de indelingslijst.
§ 2. De voorschriften van dit hoofdstuk gelden onverminderd de bepalingen van
het decreet van 27 oktober 2006 betreffende de bodemsanering en de
bodembescherming.
Aanvaarding en registratie van uitgegraven bodem.
Artikel 5.61.2. § 1. Uitgegraven bodem mag slechts worden aanvaard op
voorwaarde dat de oorsprong en de herkomst ervan bekend zijn en de
samenstelling is vastgelegd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering
van 14/12/2007 betreffende de bodemsanering en de bodembescherming.
De aanvaarding gebeurt op basis van de documenten zoals voorzien in het besluit
van de Vlaamse Regering van 14/12/2007 betreffende de bodemsanering en de
bodembescherming.
§ 2. Tenzij anders bepaald in de milieuvergunning of dit besluit is de installatie en
het gebruik van een geijkte weegbrug met automatische registratie verplicht. De
ijking gebeurt overeenkomstig de wet van 16 juni 1970 betreffende de
meeteenheden, de meetstandaarden en de meetwerktuigen. De toegang van de
aanvoerende vrachtwagens is slechts toegelaten over de in werking zijnde
weegbrug.
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 5

§ 3. Tenzij anders bepaald in de milieuvergunning mag de normale aanvoer van
uitgegraven bodem niet vóór 7 uur en na 19 uur plaatsvinden.
§ 4. Tenzij anders vermeld in de milieuvergunning, houdt de exploitant een register
bij waarin ten minste de volgende gegevens zijn genoteerd:
1. voor wat betreft de aanvoer:
a. het volgnummer, de datum en het uur van de aanvoer van de uitgegraven
bodem;
b. de herkomst en oorsprong van de uitgegraven bodem;
c. de vervoerder van de uitgegraven bodem;
d. de hoeveelheid aangevoerde uitgegraven bodem;
e. opmerkingen omtrent de uitgegraven bodem en aanvoer, met inbegrip van
de geweigerde aangevoerde uitgegraven bodem.
2. voor wat betreft de opslag: de plaats waar de geleverde partij opgeslagen ligt.
3. voor wat betreft de afvoer:
a. de bestemming van de uitgegraven bodem;
b. de vervoerder van de uitgegraven bodem;
c. de hoeveelheid aangevoerde uitgegraven bodem;
§ 5. Op basis van de geo- en hydrogeologische toestand van de inplantings-plaats
kan de vergunningverlenende overheid in de milieuvergunning maatregelen
opleggen ter opvolging van de grondwaterkwaliteit in de omgeving van de
inrichting.
Het werkplan
Artikel 5.61.3. § 1. De exploitatie beschikt bij de aanvang der activiteiten over een
werkplan dat naargelang de aard van de inrichting omvat:
1. een overzichtelijke en duidelijke handleiding met betrekking tot de exploitatie
van de inrichting;
2. de organisatie van de aanvoer van de uitgegraven bodem;
3. de organisatie van de verwerking (sorteren, zeven) van de aangevoerde
uitgegraven bodem;
4. een plan van de opslag- en behandelingsruimte met aanduiding van de soort
en de opslagcapaciteit voor de diverse uitgegraven bodem;
5. de organisatie van de afvoer van de uitgegraven bodem;
6. de verwerkingswijze van de aangevoerde uitgegraven bodem indien de
inrichting (tijdelijk) buiten werking is;
7. het afwateringsplan omvattende het schema, de organisatie en de uitvoering
van de maatregelen inzake de afwatering van de inrichting en/of het terrein;
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 6

8. de maatregelen voor het opvangen van storingen of ongewenste
neveneffecten en het voorkomen van hinder.
§ 2. Het werkplan dient de goedkeuring van de toezichthoudende overheid te
dragen. Het goedgekeurde werkplan wordt opgevolgd door de toezichthoudende
ambtenaar.
Artikel 5.61.4. Het mengen van partijen grond met het oog op verdunnen van
verontreiniging is verboden.
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 7

Bron Voorwaarde.
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
4 Code van goede praktijk -
Vergunningsvoorwaarden
Onderstaande tabel geeft de voorwaarden waarop de gemeente zich baseert voor
het vergunnen van tijdelijke opslagplaatsen voor uitgegraven bodem. De cursief
gedrukte voorwaarden zijn deze die opgelegd worden in de VLAREM.
Terreinindeling:
- een geijkte weegbrug
- een omheining
- een acceptatielokaal
- een wasplaats voor vrachtwagens
- een vloeistofdichte verharde ondergrond voor de opslag van uitgegraven bodem die niet
voldoet aan de voorwaarden voor vrij gebruik
- hemelwater dat in contact komt met gronden die niet voldoen aan bijlage V van
VLAREBO, dient minstens via een koolwaterstofafscheider en bezinkput te passeren
vooraleer het geloosd wordt
Werkplan:
- een overzichtelijke en duidelijke handleiding met betrekking tot de exploitatie van de
inrichting en met de namen van de verschillende verantwoordelijken en hun
functieomschrijving;
- een bondige technische beschrijving van het gebruikte materieel, in functie van de
bewerking van de uitgegraven bodem;
- een inrichtingsplan van de TOP is het grondplan van de TOP met aanduiding van de
globale inrichting en van de verschillende zones waar uitgegraven bodem in functie van
zijn milieuhygiënische kwaliteit zal worden opgeslagen;
- de aanvaardings- en weigeringscriteria
- de opslagcapaciteit voor de diverse uitgegraven bodem;
- een beschrijving van het gehanteerde traceerbaarheidssysteem en een exemplaar van
de documenten gebruikt in het kader van de traceerbaarheid van uitgegraven bodem;
- een stroomschema van de materialen in functie van de opeenvolgende handelingen
vanaf de aanvoer tot de afvoer van de uitgegraven bodem;
- de organisatie van de aanvoer, van de verwerking (sorteren, zeven) en van de afvoer van
de uitgegraven bodem;
- de procedure voor de afhandeling van aangevoerde partijen uitgegraven bodem die niet
voldoen aan de acceptatiecriteria;
- de verwerkingswijze van de aangevoerde uitgegraven bodem indien de inrichting
(tijdelijk) buiten werking is;
- het afwateringsplan omvattende het schema, de organisatie en de uitvoering van de
maatregelen inzake de afwatering van de inrichting en/of het terrein;
- de maatregelen voor het opvangen van storingen of ongewenste neveneffecten en het
voorkomen van hinder.
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 8

Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Vlarem
Aanvoerregister
- in oplopende volgorde geklasseerde afschriften van aanvoerbonnen. De aanvoerbonnen
bevatten minimum de datum en uur van aanvoer, de naam van de vervoerder, de
vrachtbriefnummer, het acceptatienummer op de TOP, de werkelijke hoeveelheid na
weging, handtekening vervoerder en verantwoordelijke acceptatie TOP, de gegevens in
verband met de graad van verontreiniging en /of potentieel verdachte parameters;
- samenvattende lijst met per herkomst en soort de data van aanvoer en de aangevoerde
hoeveelheden
- geweigerde vrachten worden geregistreerd met vermelding van de reden van weigering
Opslagregister
- plaats waar de uitgegraven bodem opgeslagen ligt
Afvoerregister
- de in oplopende volgorde geklasseerde afschriften van de vrachtbrieven
- een samenvattende lijst met per bestemming en per soort (per nummer
bodembeheerraport) de data van afvoer en de afgevoerde hoeveelheden
Analyseregisters
- bevat alle analysegegevens- en resultaten van de uitgegraven bodem
Bewerkingsregister
- bevat de dagelijks bewerkte partijen (uitzeven puin) uitgegraven bodem
Voorraadbeheer
- op elk moment dient er een actueel situatieplan aanwezig te zijn dat weergeeft waar de
verschillende partijen uitgegraven bodem opgeslagen zijn. Het situatieplan is gebaseerd
op het inrichtingsplan en wordt dagelijks geactualiseerd.
- iedere partij uitgegraven bodem wordt zodanig opgeslagen dat vermenging en/of
verontreiniging wordt vermeden
- alle voorraadhopen worden duidelijk geïdentificeerd met een naamplaat
- gronden die nog dienen bemonsterd te worden mogen maximum 5 meter hoog
opgeslagen worden om een representatieve bemonstering toe te laten
Projectdossier
Per herkomst en per soort uitgegraven bodem wordt één dossier met volgende documenten
bijgehouden:
- technisch verslag van de uitgegraven bodem
- de verschillende analyseresultaten
- de eventuele bewerking van de uitgegraven bodem
- de bestemming van de afgevoerde uitgegraven bodem
- het bodembeheerrapport van de afgevoerde uitgegraven bodem
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 9

Voor een correcte werking van de tussentijdse opslagplaatsen voor uitgegraven
bodem is het ook belangrijk dat de vergunningaanvrager gewezen wordt op
volgende verplichtingen:
De tussentijdse opslagplaats moet beschikken over een door een erkende
bodembeheerorganisatie goedgekeurde interne traceerbaarheidsprocedure houdende de
organisatie van de aanvoer, het beheer en de afvoer van de uitgegraven bodem, inclusief
controleprocedures (zintuiglijk onderzoek, milieuhygiënisch onderzoek) die gevolgd worden
bij aanvoer van uitgegraven bodem
Onder geen beding mogen tussentijdse opslagplaatsen van rubriek 61.2 bodems aanvaarden
die te reinigen zijn. Concreet wil dit zeggen dat ze onder geen elke voorwaarde uitgegraven
bodem die de normen voor bouwkundig bodemgebruik overschrijven (VLAREBO, bijlage VI)
mogen aanvaarden. In geval er geen analysegegevens beschikbaar zijn voor de
aangevoerde uitgegraven bodem, en er na inkeuring blijkt dat de aanvaarde partij te reinigen
of te storten is, moet deze zo snel mogelijk afgevoerd te worden naar een
grondreinigingscentrum of een vergunde stortplaats.
Het moet benadrukt worden dat het mengen van partijen uitgegraven bodem met het oog op
verdunnen van verontreiniging ten strengste verboden is
Het zeven van (verontreinigde) uitgegraven bodem met concentraties aan verontreinigende
stoffen hoger dan 25 ppm BTEX + VOCl (som) of 50 ppm (vluchtige alkanen)) moet gebeuren
in een gesloten loods met een aangepast luchtafzuigsysteem (actief koolfilter of biofilter);
Afhankelijk van de kwaliteit van de uitgegraven bodem die men wenst op te slagen,
alsook van de activiteiten die men wil uitvoeren, is het mogelijk dat naast
VLAREM-rubriek 61 ook nog volgende rubrieken moeten worden aangevraagd. In
het advies van de OVAM voor de vergunning van tussentijdse opslagplaats voor
uitgegraven bodem die niet voldoet aan een toepassing overeenkomstig hoofdstuk
XIII van het VLAREBO wordt steeds geadviseerd om volgende rubrieken op te
nemen.
rubriek 2.1.2 moet bijkomend aangevraagd worden voor gronden die op de tussentijdse
opslagplaats voor uitgegraven bodem liggen zonder dat er analyseverslag is of technisch
verslag is en die na inkeuring moeten afgevoerd worden naar een grondreinigingscentrum of
daartoe vergunde stortplaats;
Rubriek 2.2.2.a: het uitzeven van mengsels grond, puin, hout, plastiek, wortels en andere
bodemvreemde bestanddelen;
CGP Vergunning Tussentijdse Opslagplaatsen – V1.0 10