De evolutie en toekomst van de Belgisch-Nederlandse ...

zestig op aandringen van de Amerikaanse Supreme Allied Commander Europe
(SACEUR). (De Vos 2011; Herteleer 2011b)
Op 4 april 1949 werd het Noord-Atlantisch Verdrag ondertekend als antwoord
op de militaire dreiging vanuit de Sovjet-Unie ten opzichte van West-Europa.
Maar toen was het nog absoluut niet duidelijk dat de NAVO en niet de WEU
voor vier decennia het kader zou worden voor de coördinatie en samenwerking
van de verschillende West-Europese krijgsmachten.
Het uitbreken van de Koreaanse Oorlog in juni 1950 gaf het opzetten van de
nodige militaire en politieke structuren voor de verdediging van West-Europa
binnen een NAVO-kader een grotere urgentie. Het creëren van de NAVOstructuren
gebeurde gelijklopend met een militair integratieproces binnen een
puur Europees kader: de European Defence Community (EDC) dat was
opgestart door de Franse eerste minister René Pleven in oktober 1950. De EDC
zou de krijgsmachten van West-Duitsland, Frankrijk, Italië en de Beneluxlanden
verenigen met de bedoeling om de herbewapening van West-Duitsland
in dit gemeenschappelijk kader te doen in plaats van nationaal via de NAVO.
(Vanden Berghe 2008, 176) Eerst werd dit proces gezien als een Frans initiatief
parallel aan de initiatieven via de NAVO, maar het werd deels door de NAVO
gerecupereerd en ook ondersteund door de Verenigde Staten. De Amerikanen
waren voorstander van het akkoord geworden omdat de West-Europese
legereenheden onder NAVO-bevel zouden komen in geval van werkelijke inzet
en omdat ze dit zagen als een belangrijke stap naar Europese eenheid, een idee
dat ze sterk promootten. België en Nederland werden door de Amerikanen
aangespoord om het akkoord te ondertekenen, anders zou de Amerikaanse
militaire steun voor beide landen wel eens geschrapt kunnen worden. Op 27
mei 1952 werd een akkoord ondertekend door de deelnemende regeringen,
maar toch ging de EDC niet door nadat in 1954 het Franse parlement het
akkoord niet wou ratificeren. Vanaf toen werd enkel de NAVO-piste voor
Europese militaire integratie gevolgd. (Jones 2007, 191; Howorth 2007, 5; van
der Veen 2009, 12)
De militaire structuur van de NAVO zou bestaan uit twee Supreme Allied
Commands, één voor de Atlantische regio en één voor Europa. Maar beide
posities werden opgeëist door de Verenigde Staten (VS), wat botste op
tegenstand vanuit het Verenigd Koninkrijk. Daarom werd er een derde Allied
Command gecreëerd in februari 1952, het Allied Command Channel
verantwoordelijk voor het Kanaal en de zeegebieden errond. In feite werd
gewoon de WEU-structuur met aan het hoofd de Britse Commander-in-Chief
overgenomen. (Jones 2007, 191-192; Pedlow 2009, 3-4) De Commander-in-
Chief Channel (CINCHAN) zou steeds een Brit blijven en hij leidde zijn regio
22