Kerkinformatie nr. 164, november 2008 - Kerk in Actie

Kerkinformatie CALVIJN EN MUZIEK
November 2008
Janet van Dijk
Psalmen zingen in het Calvijnjaar 2009
Vijfhonderd jaar na zijn geboorte presteert Calvijn het nog steeds om de stroming die naar hem
vernoemd is, het calvinisme, te laten samenvallen met sober, rechtlijnig, dogmatisch en bekrompen.
De verbinding Calvijn en uitbundig zingen zal dan ook misschien niet zo snel worden gelegd. Toch
was het Calvijn die ervoor heeft gezorgd dat alle 150 psalmen uit de Bijbel zijn vertaald, bewerkt tot
lied en op muziek gezet.
‘(…) niemand kan iets zingen wat God
waardig is, tenzij hij dat van God zelf
heeft ontvangen: daarom, als wij overal
goed hebben rondgekeken en hier en
daar hebben gezocht, dan zullen we
geen betere liederen vinden, of die meer
geschikt zijn voor dat doel dan de psalmen
van David, want de Heilige Geest
heeft ze hem gedicteerd en ze voor hem
gemaakt. En daarom zijn wij, als wij die
zingen, er zeker van dat God ons de
woorden in de mond legt, alsof Hijzelf in
ons zingt om Zijn glorie te verheerlijken.’
(Woorden van Johannes Calvijn, opgetekend
in Genève op 10 juni 1543)
De aansporing van Calvijn wordt in 2009 in
vier plaatsen in het land in praktijk gebracht
door samen psalmen te zingen. Op heel verschillende
manieren: van de reciterende
manier uit de bundel Voor de liefste een lofzang
tot Psalmen voor Nu waarbij psalmen
tot klinken worden gebracht op popmuziek.
‘Voor de liefste een lofzang’
Psalmen uit de Naardense Bijbel zo getoonzet
dat iedereen ze zou kunnen zingen. Dat was
de wens van Jan de Vlieger, predikant van de
Protestantse gemeente van de Lambertuskerk
in Vught en uitgever van Skandalon. Het
resulteerde in de bundel Voor de liefste een
lofzang, een psalmboek dat de Hebreeuwse
psalmen zo letterlijk mogelijk vertaalt, en
helpt om ze eenvoudig te lezen, te neuriën of
te zingen op rustige abdijtonen. Jelle Stellingwerf
en Euwe de Jong zorgden voor de
muziek.
Het psalmboek was een eigen project binnen
het bijbelvertaalwerk van de Naardense Bijbel,
de vertaling van emerituspredikant Pieter
Oussoren. Oussoren vertaalde één psalm per
week, en componist Gert Oost maakte daar
de melodie bij. Vervolgens werden ze tegelijkertijd
uitgevoerd in de Lutherse Kerk en de
Janskerk in Utrecht. De psalmen waren zo
vertaald dat je ze op de manier van de
Engelse chants zou kunnen zingen.
Het was een tamelijk ingewikkelde manier.
Te ingewikkeld, vond Jan de Vlieger. ‘Ik ben
niet zo heel erg muzikaal, en ik wilde ze toch
Ds. Jan de Vlieger als voorzanger.
22